10-сынып. Ашық сабақтың тақырыбы: Изотерма

БҚО,Зеленов ауданы,Асан ауылы Асан жалпы орта білім беретің мектеп

Физика және информатика пәні мұғалімі: Жангирова Балсулу Изтелеуовна

Пәні: Физика Сыныбы: 10

Сабақ мақсаты:

Білімділік: оқушылардың молекулалық физика тарауы бойынша білімдерін пысықтап, формуланы дұрыс қолдана отырып, есеп шығару, теориялық білімін практикалық мақсатта қолдана білуге үйрету.

Дамытушылық:Ойлау қабілетін дамыту, белсенділігін арттыру, есте сақтау қабілетін қалыптастыру.

Тәрбиелік: оқушылардың еңбек ету қабілетін жетілдіру, өз бетінше ізденіске, бір-біріне көмекке баулу.

Сабақтың түрі: Қайталау сабақ

Сабақ формасы: жарыс сабақ

Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта,слайдтар, электрондық оқулық.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі.

2. Қызығушылығын ояту Топтарды ғалым атымен бөлу. Ұяшықтарды таңдау.

1.Бойль - Мариотт

2.Гей -Люссак

3. Шарль

4. «Таныстыру». Әр топ ғалымның атына сай изопроцесті түсіндіру.

5. «Физикалық лото»

6. «Изотерма»

7. «Изохора»

8. «Изобара»

«Лото». «Изотерма»

• Авогадро саны -

• Мольдік масса - М

• Ішкі энергия -

• Термодинамика І-заңы-

• Адиабаталық процесс -

• Абсолют температура -

• Қалыпты қысым-

• Пайдалы әрекет коэффициенті-

«Изобара»

• Молекула массасы-

• Зат мөлшері-

• Ішкі энергия өлшем бірлігі - Дж

• Қыздырғыш температурасы-

• Салыстырмалы масса-

• Молекулалар концентрациясы-n

• Универсал газ тұрақтысы- R

«Изохора»

1)Тоңазытқыш жылу мөлшері

2)Молекула саны - N

3)Орташа квадраттық жылдамдық -

4)Газ қысымы- P

5)Больцман тұрақтысы- K

6)Молекула өлшемі-d

7) Су молекулаларының диаметрі-3*10^-10м

5.«Формулалар жарысы» физикалық домино әр топтан екі оқушы домино ойнайды.

Әр топтан екі оқушы шығады.

І-топ.

ІІ-топ.

ІІІ-топ.

6. «Графиктер шеруі»

І-топ. «Изотерма»

ІІ -топ «Изохора»

ІІІ -топ «Изобара»

7. Ойлан тап.

І-топ.

1)Температуралық шкалаларды ата (Кельвин, Ремор, Цельсий, Фаренгейт)

2)Температура мен молекулалардың кинетикалық энергиясы арасындағы байланысты тағайындаған ғалым (Больцман)

3)Бірдей қысым мен температурада газдың бірдей көлеміндегі молекулалар саны тең (Авогадро заңы)

ІІ-топ.

1)Қалыпты жағдайдағы мольдік көлем (V=22,4 л/моль)

2)Идеал газ күйінің теңдеуі ( )

3)Бір моль мөлшерінде алынған заттың массасы (Мольдік масса)

ІІІ-топ.

• Заттың бірлік көлемінде қанша бөлшек бар екенін көрсететін шама (молекулалар концентрациясы)

• Микробөлшектердің кинетикалық энергиясы мен өзара әрекеттесу кезіндегі потенциалдық энергиясы (Ішкі энергия)

• Энергия жұмсалмай-ақ, шексіз ұзақ уақыт жұмыс істей алатын қыздырғы (мәңгі қозғалтқыш)

8. «Есепке кім жүйрік»

І-топ. Температурасы 300К массасы m=20г гелийдің ішкі энергиясын табыңдар.

ІІ-топ. Массасы 320 г оттекті изобаралық қыздырғанда қандай жұмыс атқарылады?

ІІІ-топ. t=27⁰C температурада бір атомды идеал газдың ішкі энергиясы U=15кДж. Осы газ молінің мөлшерін анықтаңдар.

8.Қортынды тест тапсырмасы

1-нұсқа

1. Массасы 200г судың құрамындағы заттың мөлшері:

А) 9моль В) 12моль С) 6моль Д) 11моль Е) 10моль

2. Больцман тұрақтысының мәні:

А) 1,38*10²³Дж/К В) 1,38*10^-23Дж/К С)1,38*10²²Дж/К

Д) 1,38*10²¹Дж/К Е) 1,38*10²⁵Дж/К

3. Молекула- кинетикалық теорияның негізгі қағидаларын көрсетіңіз

А) зат бөлшектерден тұрады, олар ретсіз қозғалады

В) барлық денелер молекуладан тұрады, олар бір- бірімен әсерлеседі С) зат бөлшектерден тұрады, бұл бөлшектер бейберекет қозғалады, бөлшектер бір- бірімен өзара әсерлеседі

Д) барлық бөлшектер молекуладан тұрады, олар температурамен байланыста болады Е) бөлшектер өзара әсерлеседі

4. Ыдыста 3моль сутегі газы бар. Ыдыстағы сутегі молекулаларының саны

А) 2*10²³В) 18*10²³ С) 6*10²⁶ Д) 10¹⁸ Е) 10²³

5. Изохоралық процесс кезінде өзгеріске ұшырайтын шамалар

А) pVTВ)PVmС)VTД)PVЕ)PT

2-нұсқа

1. Массасы 5,4кг-ға тең алюминий құймадағы заттың мөлшері қандай

(М-(АІ-27*10^-3кг/моль)

А) 300моль В)100моль С) 200моль Д) 250моль Е) 150моль

2. Авогадро саны неге тең?

А)6,02*10^-23моль В) 6,23*10³²моль С) 6,02*10⁹моль^-1 Д) 602*10^-25моль

Е) 6,02*10²³моль^-1

3. Егер сутегі молекуласының массасы 3,3*10^-27кг, ыдыстағы қысым 4*10⁴Па -ға тең, орташа жылдамдығының квадраты 2,5*10⁵м²/с² болса, онда сутегі молекулаларының концентрациясы:

А) 1,5*10^-26м^-3, В) 1,45*10²⁶м^-3 С) 1,5*10²⁰м^-3 Д) 145*10²⁶м^-3 Е) 200м^-3

4. Егер аргон газының температурасы 27⁰С болса, онда оның атомының орташа кинетикалық энергиясы (к=1.38*10^-23Дж/К)

А) 6*10²¹Дж В) 6,21*10^-21Дж С) 35*10^-23Дж Д)621Дж Е) 276*10^-23Дж

5. Идеал газ күйінің теңдеуі( Менделеев-Клайперон теңдеуі)

А) р=nkT В) p=2nE/3 С) pV=const Д) pV=mRT/M Е) p=1m₀nv²/3

9. Бағалау. жюри мүшелерінің қорытынды сөзі

10.Қорытындылау