7


  • Учителю
  • Конспект урока по осетинскому языку на тему Номдар (5 класс)

Конспект урока по осетинскому языку на тему Номдар (5 класс)

Автор публикации:
Дата публикации:
Краткое описание:
предварительный просмотр материала

Урочы тема:Номдары тыххай рацыд армаг бафидар канын.

Граматикон тема:Мад хуры фалман тын ,заххы фидауц.

Урочы нысан:Номдары тыххай рацыд армаг бафидар канын.

Ныхасы разтыл бакусын .Ныййараг мадан аргъ канын.

Арахсын дзырдты ранхъы рахицан канын номдарта.

Уроцы цыд .

1.Бацаттаганан растаг.

-Сывалатта уа бонта хорз.Чи у абон радон?

-Загъ мА абон кацы нымац у?

-Бонтай та,цы бон у?

-Абон у сабат.Бон у райдзаст,зардайан датты

Ахсызгондзинад.

Эпиграф.

Дунейыл най манай фылдар,

Царын амбалттима ангом.

Ныхасы хайттан дан са сар ,

Хассын аз предметан йа ном.

Гаппуаты Хъасболат.

Мадан малаты бон най,

Мадан йа рухс ном-на масыг

Уый на астау,кадфанды цардзани фарнай.

Тыбылты Сослан.

Дзардуатон куыст.

а)Кълас,скъоладзау,уарди налгоймаг хахта,сылгоймаг.

б) Райдзаст, ахсарджын, барзонд, фазминаг, расугъд, сырх.









Урочы темайыл куыст.

На урочы хъуама ардзурам, номдарай цы базыдтам, ууыл.

а)Номдары тыххай хъуама зонам.

Цы у номдар? Цавар фарстата домы?...

б)Номдары нысаниуаг на ныхасы.

Тексты номдарта арын ныхасы са пайда канын.

Беседа скъоладзауты ахсан.(са карадзима даттынцы фарстата.

-Цы у номдар?

Цавар фарстата домы номдар?

-Цаварта ваййынц номдарта?(Сарамагонд ама иумайаг.Удджын ама анауд.)

-Цал ныхасы ис номдаран ?

-Куыд тасындзаг канны номдаран?ама аф.д.

Номдартай бираон нымац куыд аразт цауы ?

Текстыл куыст :Авзар отличник.

Абон Ахсар скъолайа куы арцыдис, уад нанайан загъта: «Нана ,аз абон фондз райстон ирон авзагай .

Ахуырганаг мА тынг раппалдис ,стай мА отличник схуыдта.»

-Ма къона .Ахсар да нывонд фаууон,загъта зарон ус: «Аз дын ныртакка фаткъуыджынта акандзынан , ды та мА хур,дуканийа сакар арбадав.»

-Андар мА мА ницы мат ис!Заронд усыл йа къухта сцагъта лапу.

-Ман ныр рауай бауайма нал авдалы.Аз отличник дан.

Хас.

Сымахма гаска цавар у нана ама мад.





Мад: Саран ,аргъдауджын,халарзарда,расугъд,уаздан…

Нана:Уарзагой,амондджын,фалманзарда,бинонты фидауц…





Грамматикон хъазт.

Файнагыл номдарта фыс.Дууа скъоладзауы ерысай хъуыды канынц хъуыдайадта ама файнагыл цы дууа тымбылы ис уыдоныл канынц хуры тынта .Чи фылдар тынта скана,уый амбылтта.

Хас

Саварут номдар мад хъауга хауанты.

Мад хъомыл канны сываллон.

Мад …комма касут!

Адам бира уарзон зардтыта скодтой мад…

Мад… зардайа фалмандар най дуйнейыл.

Мад… йа баллиц цоты хур.

Мад… фалман ныхас канут.

Мад…адджын дар ама зынаргъдар най.-

-Сымахан хас уыдис ныффысын чысыл нывацонта мады таххай

1-аг скъоладзау .Мад.Уый диссаг у авадза.Уый йа хъабул улафт дардма хъусы.Йа хъабулта та зарондма ку фацара уаддар ай йа сываллон хоны ама йын хур бон хуры тавдай тарсы,къавда бон суазалай.Мады зарда сызгъарин у .

2-аг скъоладзау. Мад! Цыма ис мадай зынаргъдар?

Цы ис мадай фалмандар ама хъармдар?Дзагъалы йа на фабарынц хуры фалман тынима ама заххыл цидариддар расугъдзинадай ама сыгъдагдзинадай ис, уыдонима. .Ама цалынма хуры тынта захх хъарм каной, уадма мад дар хъарм кандзан йа сабийы.

Никацы хазнадонима ис абаран мадан.

3-аг скъаладзау. Мад ама хъабулы уарзтай стырдар уарзт най. Мады зарда алцыдар амбары. Мыдыл ис бира рассугъд амдзавгата фыст.Мадан цвфанды авзар куы уа йа хъабул, уаддар ай никуы аппардзан.Аххус ын кандзан ама йа а цард раст фандагыл араздзан.

Мадай зынаргъдар най ацйы заххыл.





4-аг скъоладзау. Ныййараг мад у алкамандар тынг адджын.Мадима баст сты на царды расугъддар бонта, на зардайы ахсызгондар уарзт. Мады фаллой никуы ама ничи бафыста фидга дар ай на бакандзан.





5-аг скъоладзау . Дети самое дорогое для матери.

Счастлив тот кто с детства знаем материнскую любовь, заботу ,ласку. На свете не существует человека роднее и ближе матери. Её любовь к детям безгранична, бескорыстна, полна самоотверженности:Мать всегда помнит о своём ребёнке, где бы он не находился . А материнство на Руси всегда была равноценно синониму святости.

Хас.

Дзырдты каратам бафтаут уидагта.

Мад мА ы

Ыл ай

Ан ау

Хас: Текстима бакуыст.

Заххыл ис сбира расугъд ама фалман ныхаста . Фала са диссагдар ама зынаргъдар, уарзондар дзырд у ,мад!





Мады зарда у уарзты суадон.Мады равдыд у уалдзыгон хурау.

Ныййараг! Уый у аппат сабиты царды райдайан .

Уый амоны йа хъабултан. «Царды сайрагдар цы ис растдзинад , халардзинад ама адамма уарзондзинад».





Мад! Уый уарзтай сыгъдаг дар най .Уый адзухдар хъахъхъаны йа сабиты авзврдзинадай ,фыдбылызай хъахъхъанут уа ныййырджыты.Уымай зынаргъдар уарзондар ницы ис заххыл.

Хас:Дзырдта фапырх сты дууа цаджындзай.

Сармагонд Имайагай

Дзауджыхъау,кълас,уалдзаг,Сослан,боныг,Урстон,дур, Ирыстон,хох.

Хас:Равзарын хъуыдыйад уангтам гасга.

Мад авары цъиутан харинаг ,дон.

-Къорды куыст.

1-аг къорд.Хас:Дзырдта дууа цаджындзыл адих канут.

Фыццаг цаджындз анауд предметы намтта,дыккаг -удджын предметы намтта.

Нана,барз,журнал,Франк,алтъами,скъола,цирк,горат, ветеран,постхассаг,ахуырганаг ,афсымар.

2-аг къорд.Хас:хауанты фарстата раст ныфыссын.

Номон?...

Гуырынон?...

Даттынон?...

Иртастон?...

Аддагбынатон?...

Цадисон ?...

Хуызанон?...

3-аг къорд.Хас:Бираон нымацы авард номдарты ныхма ныффысут са иууон нымац.

Арфгуыта-

Фардгуыта-

Уангуыта-

Масгуыта-

Уидгуыта-

Хъаздгуыта-

Хас: Амбисандты цухгонд номдарта саварут.

…зарын куы райдайынц,уалдзаг уад ралаууы.

Мады …зонаг.

Сываллон йа…ахсыры ад каны.

Мады зарда сабийан…,фыды зарда май.

Хур ,маргъта ,зарда,ахсыры.

Хас:Иууон нымацы номдартай саразут бираон нымац.

Цасгом ,къух,барагбон,уарди,циныг.

Аулафт:Балавар мА канам на мадалтан быдирон

дидинджыта.Амбырд мА са канам .На алыварстам касам,амбырд канам .Быдыры дидинджыта амбырдгангайа цъах науыл дар ратул-батул аканам.

Хас:Дзырдтай саразут хъуыдыйадта.

Балавар,сырх,мадан,кодтон,мА,дидинджыта.

Нана,хызынима,арбацыдис,уаззау.

Хас:Ссарут уалдай дзырдта.

Балас,зарда,хъад,захх,сыф,хур,судзын,уаздан.

Хас:Бахаст канын таблица.

Н.адаймаг сыфта

… …

Ахуырганаджы раныхас :Уада муа мдалты рох макад канут .аххуыс сын канут,аудут сыл ,ныллаг сын уа сартай кувут.

Мин- мин фыдабоны

На басастой ныййарыджы

Авадццаган ыл

Уыман саразтой

Мин-мин зараджы





Рефлекси.

1.Урочы аз куыстон(харз,авзар).

2.Ма куыстай урочы(дан разы,на дан разы).

3.Урок мам факаст (цымыдисаг,анкъард).

4.Урочы армаг манан уыд(анцон амбаран,зын амбаран).

5.Урок мА зардама( фацыд,на фацыд).





Саварын бараггананта.

















Хадзарма куыст .Атасын канын лавард ныцамонта.Архъуыды канын сема хъуыдыйадта.



 
 
X

Чтобы скачать данный файл, порекомендуйте его своим друзьям в любой соц. сети.

После этого кнопка ЗАГРУЗКИ станет активной!

Кнопки рекомендации:

загрузить материал