Разработка урока башкирского языка, 2 класс

2 класс

Башҡорт теле

Тема: Һөйләмдең баш киҫәктәре. ( 2-се дәрес)

Маҡсат:Һөйләмдәрҙә баш киҫәктәрҙе билдәләргә өйрәтеү;

уҡыусыларҙың яҙма телмәрен үҫтереү ;

әсәйҙәргә ҡарата һөйөү, ихтирам, хәстәрлекле булырға өйрәтеү.

Йыһазландырыу: дәреслек.

Дәрес барышы:

1. Ойоштороу моменты.

• Ҡыңғырау шылтыраны,

Дәрес башлана хәҙер.

Беҙ инде матур итеп,

Яуап бирергә әҙер.

(хор менән ҡабатлау)

-Һаумыһығыҙ, балалар.

Хәйерле көн һеҙгә!

Тел һәм зиһен асҡыстарын

Теләймен һәр берегеҙгә.

Психологик инеш.

• Бөгөнгө матур көнгә күҙ һалайыҡ: һауа, ҡояш, ағастар... Барыһы ла ниндәй йәмле! Матур! Уларҙан күңелебеҙгә йылылыҡ, йөҙөбөҙгә яҡты нур, тәнебеҙгә сәләмәтлек алайыҡ. Уларға нимә әйтәбеҙ?

• Рәхмәт! Хәйерле көн!

• Уҡыусылар, беҙ был яҡты донъяла йәшәүебеҙгә кемдәргә рәхмәтле булырға тейешбеҙ? (әсәйҙәргә)

• Кем беҙҙе тәрбиәләй, тәмле аштар ашата...?

• Эйе ,уҡыусылар, Бөтә Рәсәй буйынса 1998 йылдан башлап үткәрелеп килгән байрам яҡынлаша. Ноябрҙең һуңғы йәкшәмбеһендә Әсәйҙәр көнө үткәрелә. Бөгөн дәресте яратҡан кешеләребеҙгә бағышлайыҡ.

• Ә хәҙер телмәребеҙ шыма, матур булһын өсөн күнегеүҙәр эшләп алайыҡ.

Тамаҡты ҡарағанда доктор нимә әйтергә ҡуша? (а-а-а-а)

Ҡаҙҙар нисек ҡаңғылдай? (ға-ға-ға)

Эттәр нисек ырылдай? (р-р-р)

Тишек шарҙан һауа нисек сыға? (с-с-с)

• Ә хәҙер уҡыусылар слайдҡа иғтибар итегеҙ. Минең арттан ҡабатлағыҙ.

• Ә хәҙер әйҙәгеҙ бергәләп.

Да-да-да - ҡуян саба урманда

Ды-ды-ды - иңләп-буйлап урманды.

Өп-өп-өп - эттәр сабыша өрөп,

Өп-өп-өп төндәр буйына йөрөп.

• Бына беҙҙең телмәребеҙ хәҙер дәрескә әҙер.

Уңыш ситуацияһы.

• Балалар, үткән дәрестә һеҙгә яттан яҙыу өсөн шиғыр бирелгән ине. Әйҙәгеҙ шиғырҙы ҡабатлап үтәйек.

Мин бәхетле, бик бәхетле,

Әсәйем янда һәр саҡ.

Һин булғанға ғына, әсәй,

Көндәрем яҡты һәр саҡ.

• Һеҙҙең алдығыҙҙа ҡағыҙҙар ята, ашыҡмайынса ғына ятлаған шиғырҙы яттан яҙайыҡ. Ә шиғырҙы яҙғанда ниндәй ҡағиҙәләрҙе онотмаҫҡа тейешбеҙ.

  1. Шиғырҙың һәр юлы айырым юлға яҙыла.

  2. Һәр юл баш хәрефтән башланып яҙыла.

• Ә хәҙер слайдтағы өлгөгә ҡарап яҙғандарығыҙҙы тикшерегеҙ.

• Кемдең бер хатаһы ла юҡ 5-ле билдәһе ҡуя, кем 1-2 хата эшләне 4-ле. Ә кемдең хатаһы күберәк 3-лө

• Ҡағыҙҙарығыҙҙы арттан алға ебәрегеҙ, дәрес аҙағында баһаларҙы көндәлеккә ҡуйырбыҙ.

Уҡыу проблемаһын ҡуйыу.

• Ә бөгөн дәрестәүткән теманы өйрәнеүҙе дауам итәбеҙ.

• Иғтибарығыҙҙы таҡтаға йәлеп и тегеҙ. Бында һөйләмдәр яҙылған.

(Балалар байрамға әҙерләнә. Гөлназ өй йыйыштыра. Илнур гөлдәргә һыу һибә. Марат һүрәт төшөрә. )

• Әйҙәгеҙ беренсе һөйләмде хор менән уҡыйыҡ.

• Был һөйләмдә кем тураһында һүҙ бара?Балалар нимә була?

• Балалар ни эшләй?әҙерләнә был нимә?

• Беҙ һөйләмдә нимәләрҙе таптыҡ? (эйә менән хәбәр)

• Был һөйләмдең нгиндәй киҫәктәре? (баш киҫәктәре)

• Һөйләмдә беҙ баш киҫәктәрҙе нисек һыҙабыҙ?

• Әйҙәгеҙ уҡыусылар ҡалған һөйләмдәрҙе лә тикшереп үтәйек. Кем таҡтаға сыға?

Ғәмәли эштәр башҡарыу.

• Эйә менән хәбәр темыһын ҡабатлап үттек. Үҙебеҙҙең алған белемебеҙҙе тикшереү маҡсаты менән күнегеүҙәр башҡарып алайыҡ.

• Дәфтәрҙәрҙе асып бөгөнгө датаны һәм теманы яҙайыҡ.

• Дәреслектәрҙең 65-се биттәрен асып 2-се күнегеүҙе табығыҙ.

• Был тексты кем уҡып ишеттерә?

• Текста нимә тураһында һүҙ бара?(әсәй тураһында)

• Ә һеҙ әсәйҙәрегеҙгә нисек ярҙам итәһегеҙ?Һөйләмдәрегеҙҙе эйә менән хәбәр ҡулланып төҙөгөҙ.

• Тимәк уҡыусылар, төҙөгән һөйләмдәрҙән сығып беҙ һеҙҙең әсәйҙәрегеҙгә нисек булышҡанығыҙҙы белдек. Ә хәҙер дәфтәрҙәрҙә эш башҡарып үтәйек. Слайдта күрһәтелгән һөйләмдәрҙе күсереп яҙығыҙ. Нисек яҙа башл

• Ә хәҙер уҡыусылар ошо һөйләмдәрҙә һөйләмдең баш киҫәктәрен билдәләйек. Ҡулдарығыҙға ҡәләм һәм линейкаларҙы алып эйә менән хәбәрҙе билдәләп барығыҙ.

• Ҡулдарығыҙ, күҙҙәрегеҙ арып киткәндер, ял итеп алайыҡ.

Ял минуты.

• Ултырыштыҡ уҡыусылар. Яңы эш төрөнә күсәйек. Хәҙер мин һеҙгә һүҙҙәр менән карточкалар таратам. Ошо һүҙҙәр менән һөйләмдәр төҙөп ҡарағыҙ. Һеҙгә бер минут ваҡыт бирәм.

• Уҡыусылар кемдәр әҙер? Ә кем үҙенең һөйләмен таҡтаға элергә теләй?

• Уҡыусылар был эш төрөн уңышлы ғына тамамланыҡ. Үҙебеҙҙең алған белемебеҙҙе ҡулланып әсәйҙәргә йылы, матур һүҙҙәрҙе еткерәйек.

• Алдығыҙҙа ятҡан открыткаларығыҙҙы алығыҙ. Был открытканы беҙ кемгә яҙабыҙ, кемгә бағышлайбыҙ?(әсәйҙәргә)

• Әһеҙ әсәйҙәр тураһында ниндәй яғымлы һүҙҙәр әйтер инегеҙ? (матур, мөләйем)

• Уҡыусылар, ә открытканы яҙғанда беҙ ниндәй һүҙҙе ҡулланабыҙ? (ҡәҙерле)

• Тимәк иң беренсе юлға уртаға яҙып ҡуйҙыҡ (Ҡәҙерле әсәйем!)

• Икенсе юлда әсәйҙәрҙе байрам менән ҡотлайбыҙ. Тимәк нимә тип яҙабыҙ ? (Мин һине байрам менән ҡотлайым!)

• Һеҙ әсәйҙәрегеҙгә ниндәй теләктәр теләр инегеҙ?(телдән әйтеп китәләр)

• Әйтелгән теләктәрегеҙҙе текстҡа һалайыҡ.

• Тексты дауам итәбеҙ. (Һаулыҡ, бәхет теләйем.)

• Открытканы кем исеменән яҙылғанын яҙып ҡуйығыҙ. (ҡыҙың…улың)

• Был открыткаларҙы ял көндө әсәйҙәрегеҙҙе байрам менән ҡотлап тапшырырһығыҙ.

• Уҡыусылар, таҡтаға иғтибар итегеҙ әле. Был нимә?

• Ҡояш нимә өсөн кәрәк?

• Эйе, ҡояш йылыта, йылмая,иркәләй,йәшәүгә көс бирә.

• Ә беҙҙе кем йылыта, иркәләй?

• Эйе, дөрөҫ, уҡыусылар. Беҙ әсәйҙәрҙе ҡояшҡа тиңләнек. Ә хәҙер уларҙың фотоларын ҡояш нурҙарына йәбештерәйек.

• Ҡарағыҙ әле, ҡояшыбыҙ тағы ла нығыраҡ йылмайып ебәрҙе. Һеҙ ҙә әсәйҙәрегеҙҙе һәр ваҡыт шатландырып тороғоҙ, уларға матур, йылы һүҙҙәр әйтегеҙ, яҡшы билдәләр алып уларҙы һөйөндөрөгөҙ.

Анализ

• Уҡыусылар һеҙгә бөгөнгө дәрес оҡшанымы?

• Нимәләр белдек? Нимәләргә өйрәндек?

• Эйе уҡыусылар, әсәйҙәр байрамы яҡынлаша. Тағы ниндәй тема өҫтөндә эшләнек? Тимәк һөйләмдең баш киҫәктәре нимә булды?

• Эйә ниндәй һорауға яуап бирә?

• Хәбәр?

• Эйә менән хәбәр темаһын беҙ һеҙҙең менән өлкән кластарҙа ла өйрәнеүҙе дауам итербеҙ. Дәрестә булып үткән яҡты минуттар, алған белемдәр күңелегеҙҙә эҙ ҡалдырыр тип ышанам.

• Һеҙҙең бөгөнгө эшегеҙгә ошондай баһалар ҡуям.

Өй эше.

1-се күнегеү( 65 бит.)

• Уҡыусылар, слайдҡа иғтибар итегеҙ. Дәресте Роза Ғәббәсованың "Әсәйем ҡояш кеүек" шиғыры менән тамамлағым килә.