7


  • Учителю
  • Ұлы ақын Абай Құнанбайұлың 170-жылдығына орай өткізілген

Ұлы ақын Абай Құнанбайұлың 170-жылдығына орай өткізілген

Автор публикации:
Дата публикации:
Краткое описание: 170 лет со дня рождения великого казахского поэта-просветителя Абая (Ибрагима) Кунанбаева (1845-1904)В 2015 году будут широко отмечаться юбилеи великих исторических личностей и известных горожан, которые прославили родной город не только в стране, но и далеко за ее пределами.170 л
предварительный просмотр материала

Ұлы ақын Абай Құнанбайұлың 170-жылдығына орай өткізілген

7-8-сынып оқушыларына арналған «Құлақтан кіріп ,бойды алар...» атты іс-шараның жоспары


Мақсаты: Халқымыздың дана ақыны, ғұлама ойшылы, сазгер Абай

Құнанбаев туралы мәлімет беріп, өлең , әндерімен таныстыру .

Адамгершілік пен талғампаздыққа, өнерді сүюге,

құрметтеуге, әсемдік пен сұлулықты бар жан-дүниесімен сезіне

білуге тәрбиелеу. Абайдың ақындық әлеміне, әнге деген

құштарлық сезімдерін ояту, бүгінгі ұрпақтарының Абай

мұрасына қызығушылығын арттыру, оқып-білу ынталандыру

1-жүргізуші: Құрметті қонақтар, ұстаздар, оқушылар. Ұлы ақынымыз

Абай Құнанбаевқа арналған «Құлақтан кіріп бойды алар әсем ән...» атты Абай әндерінің сайысын ашық деп жариялаймыз.


Бүгінгі байқауға баға беретін әділқазылар алқасымен таныстырып өтуге рұқсат етіңіздер.


-

-

-

Абай Құнанбаев (1845-1904)
Абай - адамзаттық өркениет тарихындағы ұлы тұлға. Абай - қазақтың ғана емес, адамзаттың ақыны. (Федерико Майор, ЮНЕСКО-ның бас директоры, ақын.)

2-жүргізуші: Ақыл-ой ақындықтың киесі - Абай!

Түгел сөздің түбі бар жүйесі - Абай!

Адамдық ар-ұяттың данышпаны

«Өлең - сөздің патшасы» иесі - Абай!

3- жүргізуші: 19 ғасырдың екінші жартысында ұлтымыздың рухани қазынасына шексіз дария болып Абайдың философиялық даналық ,ақындық және музыкалық мұрасы-халқымыздың баға жетпес асыл қазынасы.

4- жүргізуші:

Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін,
Жоқ барды ертегіні термек үшін.
Көкірегі сезімді, тіл орамды,
Жаздым үлгі жастарға бермек үшін.

1-жүргізуші:.Болашақ ақын-композиторға ерекше ықпалын тигізген дана әжесі Зере әже болған. Өнер саңлақтарының ішінде атақты Дулат-жырау,Біржан-сал,Әсет,Шетпе күйдің шебері Тәтімбет осы әулеттің сыйлы қонақтары болған.

2-жүргізуші: 2,5 лет назад знаменитый Конфуций сказал «Если хотите убедиться в том,что власть правит справедливо и народ доволен послушайте музыкуэтого народа.»19 век можно назвать Ренесансом казахского искусства,его золотым веком.

3- жүргізуші: Абай узнал и полюбил творение таких народных композиторов, как Биржан сал, Акан сери, Жаяу Мусса, Таттимбет. Он особо ценил исполнителей күйев,и их певческое искусство.
4- жүргізуші:

Мою душу взял вчера слух
Залетевшая в наши края,
Столько мыслей навеяла вдруг…
Полюби эту песню, как я.
1-жүргізуші:.Поэт, осознавая способность песни через мелодию передать красоту мира, не терпел бесталанных произведений.

2-жүргізуші: 8.Абайдың әндері ұлтымыздың рухани мұрасы.Ұлы композитор фольклордың барлық жанрларын қамти келе,жаңа жанрлар мен әдіс -тәсілделдерді өмірге әкелді.


3- жүргізуші: 9.Абай создал около 60-ти музыкальных произведений (Включая разные варианты).


4- жүргізуші: Музыкальное наследие Абая занимает особое место в истории казахского национального искусства.

Музыкальный дар Абая взращен на глубоко народной основе и нашел свое отражение в мелодичных лирических песнях, выражающих мироощущение поэта, его душевный настрой.


1-жүргізуші:.Песни Абая " Көзімнің қарасы", "Не іздейсің көңілім", "Айттым сәлем, қаламқас", "Татьянаның хаты" и другие ввели в народное песенное творчество новые мелодические ритмы, новые принципы использования художественно-выразительных средств родного языка.


2-жүргізуші: 10.Абай қазақ поэзиясына өзі тыңнан жасаған өлең өлшемдеріне лайықты әндер де шығарған. Абайдың әндері халық арасына тез тарады.Абай шығармалары негізгі екі жүйеге бөлінеді:

1-топқа әсем сазды, кең үнді лирикалық әндері жатады: «Айттым сәлем Қаламқас» , «Көзімнің қарасы» , т.б.


3- жүргізуші: 11.Абай не знал нотной грамоты. Его мелодии шли от сердца. Поэтому песни композитора отличаются особой лиричностью, простотой и доступностью в исполнении. Но в них очень яркие новые интонации. Вот один из ярких примеров лирических песен Абая о любви- «Көзімнің қарасы» Песня прозвучит в исполнении ученицы 7Д класса Куклиной Елизаветы.


4- жүргізуші: 12. Абай әндерінің ішінде жастардың ең бір сүйіп айтатыны «Желсіз түнде жарық ай»әні.Бұл әнді орындайтын 7 В сынып оқушысы ...


1-жүргізуші:.13. Кроме лирических песен, немалое место в творчестве композитора занимают песни на гражданскую тему. Это песни о морали, нравах, свободе мысли. В песне «Сегіз аяқ»Абай размышляет о нравственности,о силе слова. Песня - о том, как жить, что ценить в жизни, чего опасаться и избегать.

2-жүргізуші: 14.Музыкалық мұрасында терең философиялық толғаныс,драмалық , жалғыздық тақырыбы «Қараңғы түнде тау қалғып» «Қор болды жаным» «Ішім өлген,сыртым сау» т.б. әндерінде көрініс тапқан.


3- жүргізуші: Келесі ән « »

Ұлылар үндестігі:

- Лермонтов, Гете, Абай тілдескендей,

Тілегі үш халықтың бірлескендей.

Ән болып шымырлайды жүрегінде,

Әлемі ұлылардың үндескендей.

4- жүргізуші: 1780 жылдың күзі. Никилхап шыңының басындағы ағаш үйдің қабырғасына неміс халқының ұлы ақыны Н.В.Гете қарындашпен сегіз жол өлең жазып кетеді. Бұл өлеңді Лермонтов аударады. Лермонтовтан Абай аударады. (Ортаға 1-оқушы неміс тілінде, 2-оқушы орыс тілінде, 3-оқушы қазақ тілінде «Қараңғы түнде тау қалғып» өлеңін оқиды).


1-жүргізуші: Мы знаем,что Абай владел в совершенстве несколькими языками: персидским, арабским, русским. Он очень кропотливо изучал классическую русскую литературу.
- Вспомните, произведения каких русских поэтов и писателей Абай перевёл на казахский язык? (басни Крылова, стихи Пушкина, Лермонтова)


2-жүргізуші: Многие переводы, положенные на музыку, стали любимыми песнями. Так случилось, например, с песней «Қаранғы түнде тау қалғап». (Горные вершины) Однажды, Абай услышал романс А.Рубинштейна «Горные вершины». Слова написал немецкий поэт Гёте, на русский язык их перевёл Лермонтов. Слова и мелодия настолько потрясли сердце Абая, что он решил создать свою песню.

3- жүргізуші: Қазақ халқының рухани өмірінде кең орын алған Абай әндерінің бірі Татьянаның әні.

4- жүргізуші: Абай сделал перевод восьми отрывков из известного романа Пушкина «Евгений Онегин» и часть из них положил на музыку. Особенно полюбилась казахскому народу песня- «Письмо Татьяны»,в степи её ласково стали называть Татиш. «Письмо Татьяны Онегину» («Амал жок, - кайттым бiлдiрмей...») и «Песня Татьяны» («Тәңiрi қосқан жар едiң, сен...»)стали шедевром казахского поэтического искусства и мгновенно распространились по всей степи, как кровно близкое, национальное творение".

1-жүргізуші: Абай выступил новатором, обогатив своим песенным искусством ритмико-интонационный строй народной музыки. На стихи Абая писали песни и романсы композиторы М.Тулебаев, С.Мухамеджанов, Г.Жубанова, М.Койшибаев, Н.Тлендиев, Н.Мендыгалиев.

2-жүргізуші: Абайдың ән мұрасы ұлттық өнердің қайнар бұлағына айналды .

3- жүргізуші: Кроме собственных песен Абая известно множество песен современных казахских композиторов на его стихи. Особое место в казахском современном песенном искусстве занимают песни Сыдыка Мухамеджанова на слова Абая Кунанбаева: «Жарқ етпес қара көңілім неғылсада» - «Вовек моя душа не расцветёт», «Өзгеге көңілім тоярсың» - «Всем пресытиться может душа», «Ғашықтың тілі - тілсіз тіл» - «Бессловесен язык любви»
Композиторы Л.Хамиди и А.Жубанов написали оперу «Абай» по роману М.Ауэзова.В этой опере звучат знаменитые песни великого акына.


4- жүргізуші: Абай посвящал свои песни молодому поколению .Рядом с ним всегда была молодежь.


1-жүргізуші:Он всегда был открыт всему новому.И мы предлагаем вам новое прочтение творчества Абая в иполнении 7 Г класса


2-жүргізуші: Абай әндері-мзыкалық өнердің інжу-маржаны,асыл мұрасы.


Өлді деуге бола ма,айтыңдаршы,

Өлмейтұғын артында сөз қалдырған


Абай жаңа мыңжылдықта сәулелі бейнесімен,әсем әндерімен әрдайым өз ұрпақтарымен бірге


3- жүргізуші: Қазақ халқының ұлы перзенті Абай Құнанбаевқа өлең арнап жазған ақындар аз емес. Сіздердің назарларыңызға 8 Г сынып оқушысы

Ұлы ақынға арналған өлеңін оқиды, қабыл алыңыздар.


4- жүргізуші: Абайды таныту арқылы біз Қазақстанды әлемге танытамыз, қазақ халқын танытамыз. Абай әрқашан біздің ұлтттық ұранымыз болуы тиіс.

Нұрсұлтан Назарбаев


1-жүргізуші:

Асыл сөзді іздесең,
Абайды оқы ерінбе
Адамдықты көздесең,
Жат тоқып ал көңілге.

2-жүргізуші: Ақыл-ой ақындықтың киесі - Абай!

Түгел сөздің түбі бар жүйесі - Абай!

Адамдық ар-ұяттың данышпаны

«Өлең - сөздің патшасы» иесі - Абай!


4.Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін,
Жоқ барды ертегіні термек үшін.
Көкірегі сезімді, тіл орамды,
Жаздым үлгі жастарға бермек үшін.


6.2,5 лет назад знаменитый Конфуций сказал «Если хотите убедиться в том,что власть правит справедливо и народ доволен послушайте музыкуэтого народа.»19 век можно назвать Ренесансом казахского искусства,его золотым веком.

8.Абайдың әндері ұлтымыздың рухани мұрасы.Ұлы композитор фольклордың барлық жанрларын қамти келе,жаңа жанрлар мен әдіс -тәсілделдерді өмірге әкелді.


10.Абай қазақ поэзиясына өзі тыңнан жасаған өлең өлшемдеріне лайықты әндер де шығарған. Абайдың әндері халық арасына тез тарады.Абай шығармалары негізгі екі жүйеге бөлінеді:

1-топқа әсем сазды, кең үнді лирикалық әндері жатады: «Айттым сәлем Қаламқас» , «Көзімнің қарасы» , т.б.


12. Абай әндерінің ішінде жастардың ең бір сүйіп айтатыны «Желсіз түнде жарық ай»әні-1888.Бұл әнді орындайтын 7 В сынып оқушысы ...


14.Музыкалық мұрасында терең философиялық толғаныс,драмалық жалғыздық тақырыбы «Қараңғы түнде тау қалғып» «Қор болды жаным» «Ішім өлген,сыртым сау» т.б. әндерінде көрініс тапқан.


16.Қазақ халқының рухани өмірінде кең орын алған Абай әндерінің бірі Татьянаның әні


18. Ұлылар үндестігі:

- Лермонтов, Гете, Абай тілдескендей,

Тілегі үш халықтың бірлескендей.

Ән болып шымырлайды жүрегінде,

Әлемі ұлылардың үндескендей.

1780 жылдың күзі. Никилхап шыңының басындағы ағаш үйдің қабырғасына неміс халқының ұлы ақыны Н.В.Гете қарындашпен сегіз жол өлең жазып кетеді. Бұл өлеңді Лермонтов аударады. Лермонтовтан Абай аударады. (Ортаға 1-оқушы неміс тілінде, 2-оқушы орыс тілінде, 3-оқушы қазақ тілінде «Қараңғы түнде тау қалғып» өлеңін оқиды).

20.Абайдың ән мұрасы ұлттық өнердің қайнар бұлағына айналды


22.Абай әндері-мзыкалық өнердің інжу-маржаны,асыл мұрасы.

Өлді деуге бола ма,айтыңдаршы,

Өлмейтұғын артында сөз қалдырған

Абай жаңа мыңжылдықтасәулелі бейнесімен,

Әсем әндеріменәрдайым өз ұрпақтарымен бірге

Абай ата- дара тұлға

1-жүргізуші: Құрметті қонақтар, ұстаздар, оқушылар. Ұлы ақынымыз Абай Құнанбаевқа арналған «Асыл сөздің арнасы» атты іс-шарамызды ашық деп жариялаймыз.


3. 19 ғасырдың екінші жартысында ұлтымыздың рухани қазынасына шексіз дария болып Абайдың философиялық даналық ,ақындық,және музыкалық мұрасы-халқымыздың баға жетпес асыл қазынасы.

5.Болашақ ақын-композиторға ерекше ықпалын тигізген дана әжесі Зере әже болған. Өнер саңлақтарының ішінде атақты Дулат-жырау,Біржан-сал,Әсет,Шетпе күйдің шебері Тәтімбет осы әулеттің сыйлы қонақтары болған.

7.Абай узнал и полюбил творение таких народных композиторов, как Биржан сал, Акан сери, Жаяу Мусса, Таттимбет. Он особо ценил исполнителей күйев,и их певческое искусство.
Мою душу взял вчера слух
Залетевшая в наши края,
Столько мыслей навеяла вдруг…
Полюби эту песню, как я.
Поэт, осознавая способность песни через мелодию передать красоту мира, не терпел бесталанных произведений.


9.Абай создал около 60-ти музыкальных произведений (Включая разные варианты).

Музыкальное наследие Абая занимает особое место в истории казахского национального искусства. Музыкальный дар Абая взращен на глубоко народной основе и нашел свое отражение в мелодичных лирических песнях, выражающих мироощущение поэта, его душевный настрой. Песни Абая "Козимнин карасы", "Не издейсин конилим", "Айтым салем, Каламкас", "Татьянанын хаты" и другие ввели в народное песенное творчество новые мелодические ритмы, новые принципы использования художественно-выразительных средств родного языка.

11.Абай не знал нотной грамоты. Его мелодии шли от сердца. Поэтому песни композитора отличаются особой лиричностью, простотой и доступностью в исполнении. Но в них очень яркие новые интонации. Вот один из ярких примеров лирических песен Абая о любви- «Көзімнің қарасы» Песня прозвучит в исполнении ученицы 7Д класса Куклиной Елизаветы.


13. Кроме лирических песен, немалое место в творчестве композитора занимают песни на гражданскую тему. Это песни о морали, нравах, свободе мысли. Давайте послушаем песню «Сегіз аяқ».Здесь Абай размышляет о нравственности,о силе слова. Песня - о том, как жить, что ценить в жизни, чего опасаться и избегать. 15.Мы знаем,что Абай владел в совершенстве несколькими языками: персидским, арабским, русским. Он очень кропотливо изучал классическую русскую литературу.
- Вспомните, произведения каких русских поэтов и писателей Абай перевёл на казахский язык? (басни Крылова, стихи Пушкина, Лермонтова)
Многие переводы, положенниые на музыку, стали любимыми песнями. Так случилось, например, с песней «Қаранғы түнде тау қалғап». (Горные вершины) Однажды, Абай услышал романс А.Рубинштейна «Горные вершины». Слова написал немецкий поэт Гёте, на русский язык их перевёл Лермонтов. Слова и мелодия настолько потрясли сердце Абая, что он решил создать свою песню.


17. Абай сделал перевод восьми отрывков из известного романа Пушкина «Евгений Онегин» и часть из них положил на музыку. Особенно полюбилась казахскому народу песня- «Письмо Татьяны»,в степи её ласково стали называть Татиш. «Письмо Татьяны Онегину» («Амал жок, - кайттым бiлдiрмей...») и «Песня Татьяны» («Тәңiрi қосқан жар едiң, сен...»)стали шедевром казахского поэтического искусства и мгновенно распространились по всей степи, как кровно близкое, национальное творение".


Давайте послушаем


19.Абай выступил новатором, обогатив своим песенным искусством ритмико-интонационный строй народной музыки. На стихи Абая писали песни и романсы композиторы М.Тулебаев, С.Мухамеджанов, Г.Жубанова, М.Койшибаев, Н.Тлендиев, Н.Мендыгалиев.


21.Кроме собственных песен Абая известно множество песен современных казахских композиторов на его стихи. Особое место в казахском современном песенном искусстве занимают песни Сыдыка Мухамеджанова на слова Абая Кунанбаева: «Жарқ етпес қара көңілім неғылсада» - «Вовек моя душа не расцветёт», «Өзгеге көңілім тоярсың» - «Всем пресытиться может душа», «Ғашықтың тілі - тілсіз тіл» - «Бессловесен язык любви»
Композиторы Л.Хамиди и А.Жубанов написали оперу «Абай» по роману М.Ауэзова.В этой опере звучат знаменитые песни великого акына.


23.Асыл сөзді іздесең,
Абайды оқы ерінбе
Адамдықты көздесең,
Жат тоқып ал көңілге,



 
 
X

Чтобы скачать данный файл, порекомендуйте его своим друзьям в любой соц. сети.

После этого кнопка ЗАГРУЗКИ станет активной!

Кнопки рекомендации:

загрузить материал