Сұраулы сөйлем, жасалу жолы 8-сынып

Қысқа мерзімді сабақ жоспары

Қарағанды облысы, Шет ауданы, Ақжал кенті

Сыныбы: 8 а

Өткізілетін күні: 07.09.2015ж

Пәні: қазақ тілі

Тақырыбы: Сұраулы сөйлем, оның жасалу жолы

Мақсаты: Сұраулы сөйлем туралы толық мәлімет алуы және сөздік қорын , сөйлеу дағдыларын жетілдіру.

Міндеттері:- сұраулы сөйлем туралы түсіну, білу;

• сөйлемдерді талдау арқылы, жүйелі ойлауға, сөйлеуге үйрену, оны қолдану;

• Алған білімнің нәтижесін жинақтау оны бағалау;

Күтілетін нәтиже:- сұраулы сөйлем туралы түсінеді, біледі;

• Сөйлемдерді талдау арқылы, жүйелі ойлауға, сөйлеуге үйренеді, оны қолданады;

• Алған білімнің нәтижесін жинақтайды оны бағалайды;

Қолданылған модульдер: Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер. Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету. Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау. Оқыту мен оқуда АКТ-ны пайдалану. Талантты және дарынды балаларды оқыту. Оқытуды басқару және көшбасшылық.Оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес оқыту және оқу.

Әдіс- тәсілдер: «От шашу», «Сұрақ-менен, жауап-сенен», «Сенде бар 40 секунд», «Фишбоун», «Постер», «Венн диаграмасы», «Сәйкестендіру тесті».

Уақыты

кезеңдер

Мазмұны

Мұғалім іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Дереккөздер

Кіріспе

5 минут

Алдағы іс-әркеттердің мазмұнына байланысты сынып оқушылары топтарға бөлінеді.

(3 топ)

Сынып ұстанымы еске түсіріледі.

«От шашу»

Мақсаты: психологиялық дайындық.

«Сұрақ-бізден, жауап-сізден»

Мақсаты: өткенді еске түсіру.

«Мақсатым-тіл ұстартып,өнер шашпақ» - деп Абай атамыз айтқандай кез-келген адамның алдына қойған мақсаты болады. Сол сияқты сендердің де мақсаттарың болуы тиіс.

(әр оқушыдан мақсаттарын сұрау)

«Кіру парағы»

-сабақта мен қандай білім аламын?

-ол үшін мен қандай жұмыс пен әрекеттер атқаруым керек?

-бұл білім маған қандай пайда бермек?

(әр топтан 1 оқушы сөйлеу)

Оқушыарды парта шетіне шығарып от шашу орындату.

Әр топ 3 сұрақтан әзірлеу, бір-біріне сұрақ қою.

-сөйлем дегеніміз не?

-сөйлемнің өзіндік белгісі?

-хабарлы сөйлем дегеніміз не?

-Хабарлы сөйлемді жеткізудің тәсілдері?

-сөз тіркесі дегеніміз не?

-сөз тіркесінің түрлері?

- сөздердің байланысу тәсілдері?

-сөздердің байланысу түрлері?

-сөз тіркесінің сыңарлары?

Өздерінің өмірлік мақсаттарын айту.

Мадақтау

«Жарайсыңдар!»

«Бас бармақ»

АКТ.

«Түсті жұлдызша» .

АКТ.

Сынып ұстанымы.

Бағалау парақшасы.

Тұсаукесер
10 минут

«Миға шабуыл»

Мақсаты:

Жүректе қайрат болмаса,

Ұйықтаған ойды кім түртпек?

Сезімнің сыртқа шықпас түсі бар ма?

Оны жасырар адамның күші бар ма?

Сен кіп-кішкене қуыршақтай едің-ау?

Атым-Қайырғали, өзіңнің атың ше?

Тегін аудармағансыңдар ғой, сірә?

Борашты көріп жүретін шығарсың?

Богданов. Тоқтаңыз. Сіздер ертеңнен бастап жұмысқа кірісесіздер.

Мәжен. Ертеңнен бастап?

Сұрақ: осы сөйлемдердің ішінен сұраулы сөйлемдерді табу, мағынасы мен тұлғасына жасалу жолдарына тоқталу.

-Дұрыс, балалар.

Ендеше бүгінгі сабағымыздың мақсаты сұраулы сөйлемдердің жасалу жолы, сұрақтың түрлері туралы білу.

«Сұраған мен сұрау белгісі» көрініс

Сұраған: Аузыңды ашып сұрайсың да тұрасың,
Саған осы не керек?
Сұрау белгісі: Маған ең алдымен, сұраулық шылау керек.
Олар жазылуға тиіс бөлек, екіншіден,
Сұраулық есімдіктер керек.
Олар қатысқан сөйлемдер соңында
Ойлашы өзің, не келеді?
«Киноға барамысың? Жаңа газет аламысың?»
Деген секілді сөйлемдерде, кей оқушы сен секілді,
Тыныс белгісін қоймай кетеді. Өзің айтшы білсең,
Осылардың соңында, қандай белгі келеді?
Дауыс ырғағын да ескер деймін,
Жазғаныңды үнемі тексер деймін!
Мұны білмесең, бала, онда ісің шала!

-сұрау белгісінің сөзіне қарасақ не керек екен?

Топпен жұмыс жасау,бір-бірімен диалогке түсу,ойларын ортаға салу, талқылау,идеясын түсіну,бір тұжырымға келу, постерде қорғау.

«Бас бармақ»

АКТ.

Постер.

Маркер.

Жіп.

Негізгі бөлім

20 минут

«Постер»

Мақсаты: Жаңа сабақты меңгерту.

«Сенде бар 40 секунд»

Мақсаты: сергіту сәті.

«Топтық тапсырма»

Мақсаты: жаңа сабақты меңгеру.

Топтың жұмыстарын сырттан бақылау ,А,В,С

оқушыны назарда ұстау,бағыт беру.

Топтағы барлық мүшелердің сабаққа қатысуын қадағалауды ескерту.

1-топ. Сұрақтың түрлері бойынша мәлімет беру.

2-топ. Сұраулы сөйлемнің жасалу жолдары бойынша мәлімет беру.

3-топ. Сұраулы сөйлемнің өзіндік белгілерін айқындау.

Қосымша мәлімет:

Естеріңде болсын:

сұрау есімдіктері мен сұраулық шылауы бар сөйлемдердің бәрі бірдей сұраулы сөйлем бола бермейді. Кейде сұрау есімдігі мен сұраулық шылау белгісіздік пен дүдамалдықты білдіреді.

М: Ауру ма, сау ма белгісіз, жүзі адам көргісіз.

Кеше мұнда кім келіп, кім кеткенін өзім де білмеймін, себебі саяхатта болдым.

1. 2 рет отырып-тұрамыз.

2. Сол аяғымызбен 5 рет секіреміз.

3. 2 қолымызды жоғары көтереміз.

4. Өз есімімізді қаттырақ дыбыстап айтамыз.

5. 2 рет мияулаңыз.

6. 3 адамды сүйіңіз.

7. 3 рет айналыңыз.

8. қаттырақ күліңіз.

9. 3 адамға қолыңызды тигізіңіз.

10. оң аяқпен 5 рет секіріңіз.

34-жаттығу. Мәтінді бөліп беру. Сол бойынша сұраулы сөйлемдерді әзірлеу.

1,2,3-топтар.

1-топ. Венн диаграмасы. Хабарлы сөйлем мен сұраулы сөйлемді салыстыру.

2-топ. «3 минуттық эссе »

(сұраулы сөйлем қатысқан эссе жазу)

3-топ. «Терме диктант».

(берілген диктант ішінен сұраулы сөйлемдері бар сөйлемдерді көшіріп алу, жасалу жолына тоқталу)

«Бас бармақ»

Оқулық.

Қағаз. Маркер.

Постер.

Қорытынды бөлім

10 минут

«Фишбоун»

Мақсаты: сабақты бекіту..

«3 сұрақ»

Мақсаты: тіл мәдениетін дамыту.

1-тармақ. Сұраулы сөйлем дегеніміз не?

2-тармақ. Сұраулы сөйлемнің жасалуы.

3-тармақ. Сұрақтың түрлері.

4-тармақ. Сұраулы сөйлемнің өзіндік белгілері.

1-топ. Досыңа 3 сұрақ.

2-топ. Мұғаліміңе 3 сұрақ.

3-топ. сынып әкіміне 3 сұрақ.

Алған білімдеріне сүйеніп өз ойларын білдіру.

«Бас бармақ»

Дәптер. Қалам. АКТ.

Топ басшысының бағалауы тыңдалады.

«Топ басшының бағалауы»

«Өзін-өзі бағалау»

Топ басшысының бағалауы тыңдалған соң,мұғалім топтарды бағалап кетеді.

Бағалауды қадағалайды.

Шығу парағы

-сабақта мен қандай білім алдым?

-ол үшін мен қандай жұмыс пен әрекеттер атқардым?

-бұл білім маған қандай пайда береді?

Топ басшысы бағалау.

Өз-өздеріне рефлексия жасау.

Бағалау парақшасы

Бағалау парақшасы.

Үйге тапсырма

1. Ережені жаттау

2. 36,37-жаттығулар.

Үй тапсырмасын күнделіктеріне жазып алу.

АКТ

Жүректе қайрат болмаса,

Ұйықтаған ойды кім түртпек?

Сезімнің сыртқа шықпас түсі бар ма?

Оны жасырар адамның күші бар ма?

Сен кіп-кішкене қуыршақтай едің-ау?

Атым-Қайырғали, өзіңнің атың ше?

Тегін аудармағансыңдар ғой, сірә?

Борашты көріп жүретін шығарсың?

Богданов. Тоқтаңыз. Сіздер ертеңнен бастап жұмысқа кірісесіздер.

Мәжен. Ертеңнен бастап?

Жүректе қайрат болмаса,

Ұйықтаған ойды кім түртпек?

Сезімнің сыртқа шықпас түсі бар ма?

Оны жасырар адамның күші бар ма?

Сен кіп-кішкене қуыршақтай едің-ау?

Атым-Қайырғали, өзіңнің атың ше?

Тегін аудармағансыңдар ғой, сірә?

Борашты көріп жүретін шығарсың?

Богданов. Тоқтаңыз. Сіздер ертеңнен бастап жұмысқа кірісесіздер.

Мәжен. Ертеңнен бастап?

Жүректе қайрат болмаса,

Ұйықтаған ойды кім түртпек?

Сезімнің сыртқа шықпас түсі бар ма?

Оны жасырар адамның күші бар ма?

Сен кіп-кішкене қуыршақтай едің-ау?

Атым-Қайырғали, өзіңнің атың ше?

Тегін аудармағансыңдар ғой, сірә?

Борашты көріп жүретін шығарсың?

Богданов. Тоқтаңыз. Сіздер ертеңнен бастап жұмысқа кірісесіздер.

Мәжен. Ертеңнен бастап?

Топ басшысының бағалау парақшасы

Топтың аты__________________ Топ басшысы_______________ Күні__________

р/с

Топ мүшелері

«Сұрақ-менен, жауап-сенен»

Үй тапсырмасының орындалуы

«Сатылай кешенді талдау»

Мәтінді талқылауға қатысуы

«Серпілген сұрақтар»

Сұрақтарға жауап беруге белсене қатысуы

«Топтық тапсырма»

Топ арасындағы белсенділігі

«Ой тастау»

Өзінің идеясымен еркін бөлісуі

Жалпы балл/жиынтығы / баға