ҚМЖ 'Абайдың қара сөздері'

Махметова Меруерт Асқарқызы

Махамбет атындағы орта мектептің ІІІ деңгей бойынша сертификатталған

қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі.

Сабақтың тақырыбы

Абайдың қара сөздері

Сабақтың

танымдық мақсаты

Қазақтың ұлы ақынының қара сөздері туралы мәлімет ала отырып, қара сөздерінің тәрбиелік, танымдық мағынасын ажырату және идеялық мазмұнын түсіну.

Сілтеме

Т.Ақшолақов, Т.Жұмажанова, С.Қалиев, С.Дүйсебаев "Қазақ әдебиеті" 2013 жыл.

Мұғалімге арналған нұсқаулық; Үшінші деңгейге арналған ресурстар;

Дереккөздер мен жабдықтар

Абай портреті, шығармашылығына арналған слайдтар жиынтығы, кітаптары, А4, А3 қағазы, интернет материалдары; интербелсенді тақта, стикер, флипчарт, маркер, смайликтер, бағалау бетшесі (дискрипторлар)

Күтілетін нәтиже

1. Қарасөздер туралы жалпы мағлұмат алады;

2.Олардың мағыналық түрлеріне талдау жасай алады;

3. Қара сөздерінің танымдық идеясына өзіндік баға беріп, өмірде қолдана алады.

Кезеңдері

Уақыты

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Тапсырмалар

Оқу үшін бағалау және

оқуды бағалау

Мотивациялық кезең /10 мин/

2 мин

Ұйымдастыру, амандасу, сынып оқушыларын түгендеу, оқу құралдарының түгел болуын тексеру, сыныптың сабаққа дайындығын қадағалау.

Сабақ басталарда зейіндерін шоғырландырып, өзіндік реттелу жасау.

3мин

Оқушылардың назарын сабаққа аудару , сыныпта ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру үшін оларды шеңберге шақырып, психологиялық тренинг жүргіземін.

Оқушылар шеңберге тұрып, доп арқылы ауызша валейбол ойнайды. Адам бойындағы адами қасиеттерді айтады.

Соңында "Осы қасиеттер біздің бойымызда бар, біздің көңіл-күйіміз керемет" сөздерін хормен айтады.

"Ауызша валейбол"

(психологиялық тренинг)

Қол шапалақтау

3 мин

Сынып оқушыларын Абай өлеңдері арқылы топқа бөлемін. Оқушыларға топ ережесін жаздыртамын. Оқушыларға бағалау бетшесі таратылады.

Оқушылар өлең шумақтары арқылы топтасады және топ ережесін жазып, тақтаға іледі.

"Ән айтамыз"

(топқа бөлу)

Топтың ережесін шығару.

2 минут

Ортаға қызыл лента тастаймын. Оқушылардың арасынан 4 оқушыны шақырып, қызыл сызықтың бойына тұруды тапсырамын.

Оқушылар қызыл сызық бойында бір- біріне қарама-қарсы тұрып, өткен тақырыптар бойынша бір- біріне сұрақ қояды.

"Қызыл сызық"

(үй тапсырмасына шолу)

Бағалау бетшесіне топ басшысы өз тобының мүшелерін критерий арқылы бағалайды

Операциялық кезең /15 минут/

5 мин

Оқушыларға жұмыстың бағытын түсіндіріп, блиц- кездесу ұйымдастырамын

Оқушылар блиц- кездесуге келіп, бүгінгі жаңа сабаққа қысқаша шолу жасап, сұхбат алысады.

"Блиц- кездесу"

(жаңа тақырыпқа шолу)

Бағалау бетшесіне топ басшысы өз тобының мүшелерін критерий арқылы бағалайды

5 мин

Оқушыларға жұмыстың бағыт- бағдарын түсіндіріп, флипчарттар таратамын.

Оқушылар ақын қарасөздерін оқып, ақылдасып, постер дайындайды. Топ ішінен бір оқушы жұмысты қорғайды

"Жұптас. Ойлан.Талқыла"

(постер қорғау)

1топ - Дүниенің тылсым сырын көрс.қара сөздері

2 топ - Жаман қылықтарды сынайтын қара сөздері

3 топ - Ар-ұят, адамгершілік туралы қара сөздері

Бағалау бетшесіне топ басшысы өз тобының мүшелерін критерий арқылы бағалайды

5минут

Әр топқа сөздер банкісін таратамын және ақын қара сөздерінде кездесетін мақал- мәтелді табуды тапсырамын, тапсырмаға бағыт- бағдар беремін

Оқушылар сөздер банкісі ішінен қара сөздерде кездесетін мақалдарды теріп алып, "біздің тақырып" банкісіне ауыстырады.

"Сөздер банкісі"

(Сөздер банкісінен ақын қара сөздерінде кездесетін мақал- мәтелдерді табу)

Бағалау бетшесіне топ басшысы өз тобының мүшелерін критерий арқылы бағалайды

Рефлексиялық кезең 15 мин

3 мин

Оқушыларға ауа шарларын таратамын. Ауа шарларына жабыстырылған стикерлерге тапсырмалар жазылған.

Әр топ өздеріне берілген ауа шарларының сыртындағы стикерлерге жазылған тапсырмаларға жауап береді.

Сергіту сәті

"Ауадағы сұрақтар"

(Абай қара сөздеріндегі адасқан тіркестерді орнына қою.)

Бағалау бетшесіне топ басшысы өз тобының мүшелерін критерий арқылы бағалайды

5 мин

Оқушыларға ақын қара сөздерінен алынған үзінділерді бере отырып, өзіндік ойын, пікірін айтуға, сұраққа сыни ойланып жауап беруге жетелеймін..

Оқушылар топ болып ақылдасып, жауап береді. 1-топ оқушылары ақыл, қайрат, жүректі бірдей ұстау керектігін, себебі мұның біреуі жоқ болса, ол толыққанды адам еместігін айтады.

2-топ оқушылары қазіргі өмірмен байланыстырып, ғалымды, білімді адамды құрметтеу керек екенін айтты.

3-топ оқушылары орыс тілімен қоса ағылшын тілін білу керектігіне тоқталды.

"Балалар философиясы"

Сіз не дейсіз?

1- Абай 17-сөзінде "Ақыл, қайрат, жүректі бірдей ұста. Егер бірдей ұстасаң құдайшылық сонда. Сіз не дейсіз?

2- Абай 22 сөзінде: "Кімді қадірлейін, байды ма, мықтыны ма, мырзаны ма, ғаріпті ме, есті кісіні ме". Сіз не дейсіз?

3-25 сөзінде: "Орысша оқу керек, хикмет те, мал да, өнер де, ғылым да- орыста"

Бағалау бетшесіне топ басшысы өз тобының мүшелерін критерий арқылы бағалайды

5 мин

Әр топқа алты түсті қалпақ таратып, бүгінгі сабақ бойынша қорытынды сөз айтуға жетелеймін.

Оқушылар әр қалпақтың түсіне қарай бүгінгі сабақ бойынша түйінді сөздермен ойларын айтады.

"Ақылдың алты қалпағы"

(сабақты қорытындылау)

Бағалау бетшесіне топ басшысы өз тобының мүшелерін критерий арқылы бағалайды

3 мин

Бағалау парағы арқылы оқушылардың критерийлер бойынша бағалауынан қорытынды бағаны шығарамын.

Топ басшысы дискрипторлардағы ұпай санын қосып, топ мүшелерін бағалайды.

Топтардағы өзара бағалау

"Қапшықтағы тәттілер"

Бағалау шкаласы арқылы қорытынды бағаны шығарады.

4 мин

Оқушыларға кері байланыс бетшесін таратамын.

Оқушылар сабақ бойынша аяқталмаған сөйлем арқылы сабақты қорытындылайды.

Кері байланыс

«Аяқталмаған сөйлем»

Үй тапсырмасы

5 мин

"Абай қара сөздері- өмірдің өлшемі" тақырыбында эссе жазу.

Сабақтан кейінгі рефлексия

Не сәтті өтті?

Неліктен?

Не сәтсіз өтті?

Неліктен?

Сабақта кездескен қиындықтарды шешу үшін

не істеймін?

Оқушылар тақырыпты меңгеріп, топтық жұмыста белсенділік танытып, тапсырманы жауапкершілікпен орындады. Қара сөздердің мағынасын ашып талдауда өзіндік пікірлерін айта алды. Сабақ соңында кері байланыс жасап, бірін- бірі бағалады.

Оқушылардың тапсырманы уақытқа өлшеп орындауы және топ ережесін басшылыққа алып жұмыс жасаулары сәтті шықты.

Сыни ойлантатын тапсырмаларға әлі де өмірмен байланыстыра отырып жауап беру керектігін, қара сөздерде айтылған ойларға өз көзқарасы тұрғысынан баға бере білу керектігін түсіндім.

Сабақта кездескен бұл қиындықтарды шешу үшін алдағы сабақтарымда сыни ойлантатын сұрақтарға құрылған шығармашылық тапсырмаларды көбірек беру керек деп шештім.

Блиц- кездесу сәтінен топтаса жұмыс жасау "Сөздер банкісі" тапсырмасын орындау сәті

постер қорғау сәті