'Есімшенің сөйлемдегі қызметі' сабақ жоспары

Мерзімі. Сынып: 7

Тақырыбы: Есімшенің сөйлемдегі қызметі. АКТ№

Мақсаты:

1.Есімшенің сөйлемдегі қызметі тақырыбын бекіту. Оқушылардың синтаксистік талдау жұмысын жетілдіру.

2.Оқушылардың ойлау дағдысын, сөйлеу тілін , шығармашылық жұмысын дамыту.

3. Оқушыларды білімділікке, ұйымшылдыққа тәрбиелеу.

с\ түрі: бекіту сабағы

с\ әдісі: сұрақ-жауап, талдау, шығармашылық, ізденушілік.

с\ жұмысы: топпен, ұжыммен.

с\ технолог: СТО стратегиялары, дамыта оқыту.

с\ көрнекілігі: слайдтар, кеспе қағаздар.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі

1-слайд

Күнге қолды созамын.

Күн жылуын аламын

Күн жылуын алған соң.

Жүрегіме басамын.

Осы жылулықпен бүгінгі сабағымызды бастаймыз.

2.Үй тапсырмасын тексеру.

2-слайд

1\ 176-жаттығу.Есімшені жұрнақтарына қарай ажыратып, қалай түрленіп тұрғанын, сөйлемнің қай мүшесі болып тұрғанын анықтаңдар.

жұрнақтарықтары3.Өткен тақырыпты пысықтау

3-слайд.

Оқушылар қойылған сұрақтарға жауап береді.

анықтауыш

түрленуі

пысықтауыш

Есімше

баяндауыш

толықтауыш

бастауыш

Келітірілген мысалдар арқылы есімшнің сөйлемдегі қызметін анықтау ережесін қайталау.

1-сөйлем.Баланың қытығына тиетіні- осы жері.

2-сөйлем.Жұмыскерлерге барақтар салынған.

3-сөйлем.Ол көп сөйлегенді ұнатпайды.

4-сөйлем. Айтқанның аузы жаман,

Көргеннің көзі жаман.

5-сөйлем. Осыны сезген сайын Абай тоқтаусыз жыр тереді.

4.Сабақ бойынша жұмыс.

4-слайд

Морфологиялық диктант

• -ып,-іп, п қандай жұрнақтар?(көсемше)

• Атау септігінде тұрып есімшелер қандай сөйлем мүшесі болады?( бастауыш)

• Ілік септігінде тұрып, есімшелер қандай сөйлем мүшесі бола алады?(анықтауыш)

• Іздегенді, көргенді есімшелері қай септікте тұр?(табыс)

• Барыс, табыс, жатыс септігінде тұрып, есімшелер қандай сөйлем мүшесі болады? ( толықтауыш)

5.Оқулықпен жұмыс

5-6-слайд

175- жаттығу.

Мақал мәтелдердегі есімшелердің есімдерше түрленген тұлғаларына талдау жасаңдар.

1-топ:

1\Тойдың болғанынан боладысы қызық.

2\ Қолы қимылдағанның аузы қимылдайды.

2-топ:

1\Жас кезімде бейнет бер,

Қартайғанда зейнет бер.

2\Өзен жағалағанның өзегі талмас.

3-топ:

1\ Кедейлік жаны тәтті жалқауға үйір,

Еңбек ете білмейтін аңқауға үйір.

2\ Еңбексіз ел кезгенің -ар-ұяттан безгенің.

Талдау жұмысы

7-8-слайд

1-топ:

1\Өсетін елдің қарты қазына болар.

Өспейтін елдің қарты қазымыр болар.

2-топ:

1\Айтысқан ауыл болмас,

Болыспаған бауыр болмас.

3-топ:

1\Көп жасағаннан сұрама,

Көп көргеннен сұра.

Сергіту сәті

Өздік жұмыс

9-слайд

1\Төмендегі етістіктерден әр түрлі есімшелер жасаңдар да, түрлендіріп қолданыңдар.

• Үлгі: жаз- жазған, жазатын, жазар, жазбақ.

• 1-топ: Күл, көмектес, кел.

• 2-топ: Айт, сөйле,ізде.

• 3-топ: Көр, түсін,оқы.

2\ Бір сөзге сатылай кешенді талдау.

• Сөз:

• Сөз тұлғасы:

• Сөз құрамы:

• Жасалу формасы:

• Сөз табы:

• Сұрағы:

Сабақты бекіту

10-слайд

Семантикалық картамен жұмыс

Мысалдар

Бастауыш

Баяндауыш

Толықтауыш

Анықтауыш

Тойдың болғаны

нан боладысы қызық

Оның аты байланбайтын

Көшкен ауылды іздеп табалық

Сен білгеніңді үйрет

Үйге тапсырма

11-слайд

• 178-жаттығу. Есімшелерді тауып, қандай қызметте және тұлғада жұмсалғанын көрсетіңдер.

• Тақырып бойынша ережені қайталау.

• Абай өлеңінен есімшелері бар шумақтарын теріп жазу.

Сабақты бағалау