Мазмұндама Зеңгі атаның ашуы (9 сынып)

Мазмұндама 9 сынып

ЗЕҢГІ АТАНЫҢ АШУЫ

(аңыз)

Қара малдың иесі - қасиетті Зеңгі ата бір дүйім елдің малын бағып жүріпті. Сиыр, өгізше, тана, бұзау Зеңгі атаның айдауына көніп, мамыражай жайылып, өсіп-өніп көбейе беріпті.

Қара малдың жайын әбден білген Зеңгі ата мал бағып жүргенде, өзгелердей айт-шулемей-ақ, жайылымда беймарал отырады екен. Сиырдың өздері Зеңгі атаның маңынан ұзамай, емін-еркін шөп жұлып, қарнын тойдырыпты.

«Ел ішінде ала да, құла да болады» демекші, Зеңгі атаның малды баға білу шеберлігін көре алмайтын біреу шығыпты. Ол ел басшыларының біріне:

-Зеңгі ата, қартайды. Мал баға алмайды. Сиырларды бір жерге үйіріп, ертелі-кеш қамап отырады, - деп кінә тағыпты. - Сиырларды маған тапсырыңыз, басеке, - депті құрдай жорғалап.

Сөзге еріп, өлшемей-пішпей, тез шешімге келген ел басшыларының бірі:

- Олай болса, Зеңгі атаны істен дереу босатыңдар, қартайса, демалсын. - Сиырларды енді сен бақ, - депті.

Зеңгі ата қараптан-қарап, кінәлі болғанына кейіпті. Ашуланбағанда қайтсін! Өмір бойы қара малдың тілеуін тілеп, жай-күйін бір адамдай білгеніне күмәні жоқ-ты.

Біреудің ала жібін аттап баспаған Зеңгі ата ашуын сап тыйды да:

- Баққан малыңа оқалақ тигір, - деп бір ауыз сөз айтыпты.

Зеңгі атаға жала жауып, бір елдің малын алдына салып, айдап келе жатқан мал сол кезде жан-жаққа бытырай қашыпты.

Күн сайын малына ие бола алмай, әбден әбігерге түскен шағымшыл жан, бақташылықты өз еркімен тастап кетіпті.

- Зеңгі ата - сиырлардың пірі, иесі, - деп ел-жұртқа жариялапты, абыройын биіктетіпті.

Содан бері Зеңгі атаның ренжіп, кейіген шағы - мамыр айында сиырларға оқалақ тиіп, табындағы мал бейжай күйге түседі екен. (330 сөз)

Мазмұндау жоспары:

1. Қара малдың иесі - Зеңгі ата.

2. Зеңгі атаның мал бағу шеберлігі.

3. Зеңгі атаны кінәлау.

4. Зеңгі атаның ашулануы.

5. Ел басшыларының Зеңгі атадан кешірім сұрауы.