План открытого урока по казахскому языку 'Ахмет Байтұрсынов' 8 класс

Сабақтың тақырыбы: Ахмет Байтұрсынұлы.

Сабақтың мақсаты: Б.м. А.Байтұрсынұлының өмірі мен шығармаларынан

оқушыларға мағлұмат беру.

Д.м. Өтілген теориялық материалдарды,

А.Байтұрсынұлының ойын шығармашылықпен

жеткізе білу машықтарын жетілдіру.

Т.м. Ақынның рухани мұрасын жас ұрпаққа

насихаттау.

Сабақтың түрі: жаңа білімді меңгерту.

Сабақтың әдісі: әңгімелеу, сұрақ-жауап, аудару, баяндау.

Сабақтың көрнекілігі: түрлі-түсті суреттер, портреті, ақынның еңбектері

«Ақжол», «Тіл құралы», тірек сызба .

Пән аралық байланыс: қазақ әдебиеті, Қазақстан тарихы.

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру

Оқушылармен амандасу.

Түгендеу.

Оқушылардың назарын сабаққа аудару.

2. Мақсат қою кезеңі

Оқушыларды сабақтың мақсатымен таныстыру.

3. Жаңа білімді меңгерту.

Бүгінгі сабағымыз қазақ жұртының 20 ғасыр басындағы ақыл-ой, көрер көзі, қайыспас патриоты, қазақ халқының ақыны, публицист, аудармашы-ғалым, қоғам қайраткері А. Байтұрсынұлына арналады.

Бүгін сабақта А. Байтұрсынұлының өмірі мен шығармаларымен танысамыз.

Ахмет Байтұрсынұлы

1. 1873ж.- 28қаңтарда Торғай даласының Сартөбек деген жерде дүниеге келді.

1891ж.-орыс- қазақ екі кластық мектепті бітірді

1895ж. - Орынбордағы мұғалімдер мектебін бітірді

1896-1907ж. - Ақтөбе, Қостанай, Қарқаралы уездеріндегі мектеп, училищелерде мұғалімдік қызмет атқарды.

1907ж.А. Байтұрсынұлын бірнеше патша жендеттері ұстап, жолдастарымен бірге жауып тастайды.

1909-1910ж. 21 ақпанына дейін Семей түрмесінде отырғанда «Анама хат» деген өлең жазды.

Ғазиз Саят оқиды.

Әлеуметтік ойға ықпал ету мақсатымен Ахмет Байтұрсынұлы Иван Андреевич Крыловтың туындарын аударып, «Қырық мысал» деген атпен 1909 жылы Петерборда бастырып шығарды.

Ақымғалиева Әсел «Аққу, Шортан, һәм Шаян»

Шашаев Дулат « Түлкі мен қарға».

1910-1917ж. Орынбор қаласында тұрады. Бірақ ол бұл кезінде де өзінің қоғамдық-саяси, мәдени және әдеби өмірге араласуын тоқтатпайды. Бүкіл түркология әлемінде жаңалық болып саналатын «Тіл құралын» (1914) жазса, тыңнан түрен салып « Әдебиет танытқыш» кітабын жазумен қазақ әдебиеттану ғылымының негізін қалады.

1911ж. Орынборда «Маса» атты өлең кітабы жарық көреді

1912ж. Тұнғыш рет қазақ тілінде «Әліппе» жазды.

1913-1918ж. «Қазақ» газетінің редакторы болды. Әділетсіздік бел алып, сталинизм қылышынан қан тамған кезеңде А.Байтұрсынұлы әуелі 1929 ж. бір ұсталып, абақтыға қамалады да лагерьде ұзақ азап көреді. Одан 1936 ж қайтып келгенмен, 1937 ж. тағы репрессия,ға ұшырады.

1938ж. Атылады.

Өлер алдында соңғы өлеңін жазып кетеді.

Асанова Айнұр А.Байтұрсынұлының соңғы өлеңін оқиды.

2. Слайдтар көрсетіледі. Оқулықпен жұмыс. Жаңа сөздерді игерту.

IV. Білімді тексеру кезеңі

Ағартушы-оқытушы,оқу ағарту ісі, ғалым .Жендеттер- жандарм, абақты,түрме. Зиялылар- интеллигент.

1. Слайдтар. Қазақ тіліне аударту.

2. Мәтін бойынша сұрақтар құрастыру.

3. Сөйлемді талдау.

   1. А.Байтұрсынұлы мен бір топ қазақ оқығандары патша өкіметінен қазақ ауылдарында оқу- ағарту ісін дұрыс жолға қоюды талап етеді.

   2. Балалардың сауатын қазақша ашуды, оқудың жүргізілуін батыл сұрайды.

   3. Осы талапты жүзеге асыру үшін қазақша оқу құралы керек еді, сондықтан ол тұңғыш рет қазақ тілінде әліппе және оқу құралдарын жазады.

      5. Бекіту

Тірек сызба құрастыру.

6. . Қорытындылау

Сабақты қазақ халқының атақты жазушысы С. Мұқановтың сөзімен аяқтаймыз.

«Қазақ тілі мен кітабын жазған, қазақ тілінің негізін жасап, қазақ мектебінің іргетасын қалаған алғашқы адам -Ахмет.»

Бағалау.

Үйге: Мәтінді мазмұндау.

Баяндама жазу.