11 класстын тыва чогаалга календарь-тематиктиг план

</ 11-ги класска тыва чогаалдын календарь-тематиктиг планы.

Ному: 11кл. Тыва чогаал. Д.С.Куулар. Кызыл 2002 ч. 2-ги ундурулгези.

Ооредилге планы-биле шупту 70 шак. Неделяда 2 шак.

Чогаалчыларнын намдарларын, чогаалдарын ооредиринге - 53 шак.

Чугаа сайзырадылгазынга - 8 шак

Чогаал теориязынга - 5 шак.

Класстан дашкаар номчулга - 3 шак.

Туннел кичээл - 1 шак.

Арын 8-59

айтырыгларга харыылар

4

С.С.Сурун-оолдун «Авазынга дангырак». Арагачыларнын чаржынчыг салымы.

1

Амыдыралдын чидиг айтырыгларын-че кичээнгейни угландырар.

Самбылович болгаш Чамбалдайны коргузерде деннелгелерни ажыглааны.

Таарыштырган кичээл

Арын 250 конспект

5

С.С.Сурун-оолдун «Авазынга дангырак». Чараш-оол биле Чечен- кыс.

1

Арагачыларга удур демисел. Чараш-оол биле Чечен-кыс - амыдыралдын чечектери.

Кол маадырларнын портредин тургузар.

Тест.

Кичээл - диспут.

Айтырыгларга харыылар. Арын 8-59, чогаадыгга белеткенир.

С.С.Сурун-оолдун

«Ногаан ортулук» Кол-кол овур - хевирлери.

1

Экология темазын коргузерде, овур-хевирлерни чогаалчынын ажыглааны. Салбаковнанын, Ашак-оолдун ажылы.

Амыдыралда нарын, берге айтырыгны кодуруп келген овур-хевирлер.

Таарыштырган кичээл

Перифразаны ушта бижиир.

9

«Ногаан ортулук». Дылынын онзагайы.

1

Эпитет, метафора, деннелгелерни ажыглааны.

Дылынын уран-чечени.

Кичээл - беседа.

Чогаадыгга белеткенир.

10.

ЧСК. Чогаадыг «Ашак-оолдун таварышканы айыыл-халап». («Ырлап эвес, ыглап чыдар холл»).

1

Номчаан чогаалынга бодунун хамаарылгазын бижиир.

Билиглернин деннелин хынаары.

Чогаадыкчы ажыл.

Чогаадыгны чедир бижиир.

11

Ю.Кюнзегештин шулуктери. «Саргатчай», «Украинага».

1

Ю.Ш.Кюнзегештин шулуктеринин дугайында киирилде беседа. Шулуктеринин тематиказы.

Шулуктеринин тургузуун сайгарары. Аянныг номчулга.

Чаа чуул ооредиринин кичээли.

«Саргатчай» - шээжилээр.

12.

Ю.Ш.Кюнзегеш. Шулуглел «Куда». Тыва улустун куда ёзулалы.

1

Тыва улустун бир улуг чанчылы куда дугайында билиндирери. Эрги кудалажыышкын деп чанчылдын амдыгаа дээр артканы. Оон хоралыг талаларын шулуглелде коргускени.

Сайгарылгалыг номчулга.

Чаа чуул ооредиринин кичээли.

Уран-чеченин сайгарар.

13

Кол маадыр болгаш Суланын овур-хевирлери

1

Хенчейнин кузел-соруун куда чанчылынын узе киргени.

Кол маадырларнын портредин тургузар.

Тест.

Кичээл-сайгарылга

Дынныдыг «Амгы уеде куда ёзулалы».

14

ЧСК. Чогаадыг «Куда - тыва улустун байырлалы».

1

Номчаан чогаалынга бодунун хамаарылгазын бижиир.

Билиглернин деннелин хынаары.

Чогаадыкчы ажыл.

Чогаадыгны чедир бижиир.

15

КДН. Ю.Кюнзегеш «Сенээ».

1

Шулуктун тургузуунда онзагай талалар. Шулукте сеткилдин аян-сырынны.

Ынакшыл темазынга бижиттинген шулуктерни адаар.

Кичээл-сайгарылга

Аянныг номчулга.

16

Ш.Д.Кууларнын чогаадыкчы намдары. Роман «Баглааш».

1

Чогаалчынын намдары болгаш

чогаалдарынын дугайында кыска чугаа. Чогаалда кол маадырлар. Дайын темазы.

ЭОР, тест.

Кичээл-лекция.

Диригжидилге-лерни ушта бижиир.

16

«Баглааш» деп романда диригжидилгелерни ажыглааны.

1

Романнын тема, идеязы. Баглааш- амыдыралдын символу. Чогаалда антропонимнерни ажыглаанынын онзагайы.

Уран-чеченин сайгарар.

Кичээл-сайгарылга

Чогаадыг бижииринге белеткенир.

17

ЧСК. Чогаадыг «Баглааш - ыдыктыг эдилел».

1

Номчаан чогаалынга бодунун хамаарылгазын бижиир.

Билиглернин деннелин хынаары.

Чогаадыкчы ажыл.

Чогаадыгны чедир бижиир.

18

ЧТ. Чурумалдыг символ.

1

Чурумалдыг символду тодарадып билири. Оске чогаалдардан чурумалдыг символду тывары.

Ном - биле ажыл. Айтырыгларга харыы.

Чаа чуул ооредиринин кичээли.

Арын 125. Конспект.

19

О.Сувакпиттин чогаадыкчы намдары. «Даг Алтайы».

1

Чогаалчынын намдары болгаш чогаалдарынын дугайында кыска чугаа. Шулуктеринин идей-тематиктиг угланыышкыны.

Ном - биле ажыл.

Тест.

Кичээл -беседа.

Реферат «О.Сувакпит - шулукчу».

20

О.Сувакпит «Сат Бурзекей дугайында баллада».

1

Тыва эки-турачыларнын овур-хевирин, бодалдарын, кузелдерин чогаалда илереткени.

Одуругларнын долу уткалыы, чурумалдыы.

Чаа чуул ооредиринин кичээли.

Арын 129. Айтырыгларга харыылаар.

21

О.Сувакпит Шулуктээн тоожу «Аревэчи». Салым-чолдар.

1

Тывага 30-40 чч. чырыдыышкын херээнге эрги чанчылдарнын моондак бооп турганын шулуглелде коргускени. Бижик-оолдун журналист мергежилди бодунга шилип алганы.

Бижик-оол биле Анай-кыстын салым-чолунга таварышкан бергелер. Маадырларнын тура-соруунун быжыы.

Чаа чуул ооредиринин кичээли.

Дылынын онзагайын сайгарар.

22

«Аревэчинин» уран-чечени, дылы. Тургузуунун онзагайы.

1

Шулуглелдин маадырларынын сагып, эдерип чораан чанчылдары болгаш оларнын чаартынып келгени.

Бижик-оол биле Анай-кыстын овур-хевириин тургузарда ажыглаан уран-чечен аргалар.

Кичээл-сайгарылга

Чогаадыгга белеткенир.

23

ЧСК. Чогаадыг «Кым-даа, чуу-даа уттундурбаан».

1

Номчаан чогаалынга бодунун хамаарылгазын бижиир.

Билиглернин деннелин хынаары.

Чогаадыкчы ажыл.

Чогаадыгны чедир бижиир.

24

КДН. О.Сувакпит «Чараш аттыг чалыы кыстар».

1

Чогаалчынын «Аныяк назын болгаш аныяктар» деп темага шынчызы.

Уран-чеченин сайгарар.

Кичээл-сайгарылга

«Уйгу чок Улуг-Хем» - номчуур.

25

К.Кудажынын чогаадыкчы допчу намдары. «Уйгу чок Улуг-Хем» - роман-эпопея.

1

Чогаалчынын тыва литературага чаартыкчы ажыл-херээ. Оон шулук чогаалынын тургузуун, аянын, хемчээлдерин чаартырынга улуг-хуузу.

Чогаалчы - драматург, очулдурукчу, публицист.

Кичээл-лекция.

Реферат «К.Кудажынын шулуктери».

26

«Уйгу чок Улуг-Хем» - роман-эпопея.

1

Дарлакчыларга удур чоннун соксаал чок демисели. Романнын озек темазы.

Сюжеттиг шугумнарны тургусканы.

Кичээл-сайгарылга

Буяннын овур-хевирин ушта бижиир.

27

Буян биле Анай-Каранын овур-хевири.

1

Буян биле Анай-Каранын овур-хевирлерин дамчыштыр чоннун аас-кежии, хосталга дээш демиселинин дугайында оптимистиг утка-бодалды илереткени.

Буяннын дурген чаны, бурунгаар узелдиг туруштуу.

Кичээл-сайгарылга

Арын 153. Сайгарылга кылыр.

28

Тывага хувискаал.

1

Хувискаал дээш чоннун кодурулгени. Чоннун депшилгеже базымнары.

Хувискаалдын улустун тоогузунге, амыдыралынга, ажыл-херектерже чуткулду тургусканы.

Кичээл-сайгарылга

Арын 176. Айтырыгларга харыылаар.

29

Романнын маадырларынын амыдыралы.

1

Романнын маадырларынын амыдыралында, аажы-чаннарында, психиказында оскерлиишкиннер. Прототиптиг овур-хевирлерни тургусканы.

Бай ангынын болгаш бодун чоннун амыдыралы.

Тест.

Кичээл-сайгарылга

Мини-чогаадыг «Ажы-тол - ог-буленин байы»

30

Чогаалдын уран-чечени.

1

Чогаалда ажыглаттынган тогу материалдарын диргизип турар уран-чечен аргалар.

Романнын дылында тоогулуг уенин костуушкуннери.

Кичээл-сайгарылга

Интерьерни ушта бижиир.

31

«Уйгу чок Улуг-Хем» деп романда ангы демисели.

1

Байлар болгаш ядыыларнын аразында демисел. Мангыр-Чейзеннин, Чудурукпайнын, Херик чейзеннин, Домогацкихнин овур-хевирлери.

Дарлакчы ангынын бир-мозулеш аажы-чаннарын илереткени.

Кичээл-сайгарылга

Хыналда ажылга белеткенир.

32

ЧСК Хыналда ажыл. К Кудажынын роман-эпопеязы.

1

Билиглернин деннелин хынаары.

Хыналда ажыл.

«Долуманын хуулгаазыны» - номчуур.

33

К.Кудажы «Долуманын хуулгаазынын». Комедиянын идеяларынын амыдыралчы ундезиннери.

1

Чогаалдын темазын, идеязын тодарадыр. Коме-диянын сюжеттиг шугумнары. Чогаалдын утказы, киржикчилеринин эки база хоомай мозулери.Салгалдарнын кищжизидилгезинин дугайында авторнун бодалы.

Долума - тура-соруктуг кыс.

Кичээл-сайгарылга

Шиинин дылында онзай чуулдерни ушта бижиир.

34

К.Кудажынын «Долуманын хуулгаазынынын» дылынын онзагайы.

1

Комедиянын кол чечен аргазын чогаалчынын мергежилдиг ажыглааны.

Чогаалдын дылында чаа чуулдер.

Кичээл-сайгарылга

Дыннадыг «Бистин суурувуста кыс трактористер».

35

ЧСК. Чогаадыг «Эргинин артыышкын чанчылдары болгаш оларнын-биле демиселди комедияда коргускени».

1

Номчаан чогаалынга бодунун хамаарылгазын бижиир.

Билиглернин деннелин хынаары.

Чогаадыкчы ажыл.

Чогаадыгны чедир бижиир.

36

ЧТ. Комедия - шии чогаалынын бир хевири.

1

Комедиянын тыва литературага тывылганы болгаш хогжулдези.

Тест

Чаа чуул ооредиринин кичээли.

Конспект

ар.261

37

С.Козлованын чогаадыкчы ажыл-ижи..Шулуктери «Чаражын аар». «Агы». «Казах ыры».

1

Чогаалчынын намдары болгаш чогаалдарынын дугайында кыска чугаа. Чогаалчынын коруушкунунде тыва улустун делегей коруушкунун, эстетиктиг узелдерни, маадырлыг кузел-соруун, арын-нуурун коргускени.

Шулуктерин уран-чеченин, темазын, тургузуун сайгарар.

Чаа чуул ооредиринин кичээли.

С.Козловага хамаарыштыр презентация белеткээр

38

С.Козлова. «Сыра» - тураскадыг-шулуглел.

1

Авторнун кузелин шулуглелде коргускени.

Уран-чеченин сайгарар.

Кичээл-сайгарылга

Шулугледи тондур номчуур.

39

С.Козлова «Сыра». Идеязы.

1

Шулугледе идейлиг болуушкун.

Тест.

Созуглел-биле ажыл.

Кичээл-сайгарылга

С.Козлова «Аъттыг-шеригжи кыс» - номчуур.

40

ЧТ. Тыванын орус дылдыг чогаалчылары.

1

Тывада чурттап чораан орус дылдыг чогаалчыларнын тыва литературага киирген улуг-хуузу.

Сургажаан чогаалдары.

Кичээл-лекция.

Орус дылдыг чогаалчыларнын чогаалдарын номчуур.

41

ЧТ. Орус дылче тыва чечен чогаал очулгазы. Очулдурукчулар болгаш очулгалар.

1

Баштайгы очулгалар. Очулдурукчуларнын киирген улуг-хуузу. М.Горький аттыг литература институдунун очулдурукчу эртемнин доозукчулары.

М.Горький аттыг литература институдунун очулдурукчу эртемнин доозукчулары.

Кичээл-лекция.

Орус дылда очулгаларны номчуур.

42

ЧТ. Орус дылдан тыва дылче очулгалар.

1

Амгы уеде орус дылдан тыва дылче очулдурттунган чогаалдар. Очулдурукчулар.

Тест.

Кичээл-лекция.

Э.Донгак «Эрги хонаштар» номчуур.

43

Э.Донгактын чогаадыкчы ажыл-ижи. «Эрги хонаштар» Эрткен орук болгаш амгы уе.

1

Чогаалчынын намдары болгаш чогаалдарынын дугайында кыска чугаа. Чогаалчынын коруушкунунде тыва улустун делегей коруушкунун, эстетиктиг узелдерни, маадырлыг кузел-соруун, арын-нуурун коргускени. Романнын бижиттинген тоогузу.

Романнын бижиттинген тоогузу.

Кичээл-лекция.

Амырынннын овур-хевири.

44

«Эрги хонаштар». Тыва улустун чаа салгалынын чанчыл-сузуглелдери.

1

Революсчу агымга алыскаш, солун салым-чолдуг база чаартыкчы ажыл-херектиг болган Амырыннын эрткен оруу, амгы уези.

Тыва улустун чаа салгалынын ажыл-херээнин калбаа, солуну, оон чанчыл-сузуглелдери.

Уран-чеченин сайгарар.

45

Романнын уран-чечени, дылы.

1

Тывага коллективизациянын болгаш сууржулганын идеяларынын бирде ооскуп, бирде ожуп турганын коргускени.

Романнын нити аянынын хей-аъттыы, соруктуу, уран-чечени, дылы.

Кичээл-сайгарылга

Романны тондур номчуур.

46

Монгуш Доржунун чогаадыкчы намдары, ажыл-чорудулгазы. Ынакшыл лириказы. «Тыва аъттар».

1

Чогаалчынын намдары болгаш чогаалдарынын дугайында кыска чугаа. Ынакшыл темазына бижиттинген шулуктери. Чус-чус чылдарда тыва улустун даянгыыжы, ынаныжы аът дугайында бодалдарнын чаражы, кударанчыы база оорушку-маннайлыы.

М.Доржунун лириказынын онзагайы.

Шулуктун тургузуу, уран-чечени.

Кичээл-лекция.

«Сыргалар» номчуур.

47

М.Доржунун новеллалары.

1

Тыва литературада новелла жанрын сайзыраткан чогаалчы, темаларнын хой янзылыы.

Новелланын тургузуу.

Тест.

Кичээл-сайгарылга.

Сайгарылгалыг номчулга.

48

М.Доржу «Ава суду».

1

Ортемчейде бир монге ыдыкты шулугледе коргускени.

Шулуглелдин тургузуу, уран-чечени.

Кичээл-сайгарылга.

Дылынын онзагайын сайгарар.

49

Е.Танованын чогаадыкчы ажыл-ижи. Шулуктери. «Даглар» «Хулук-Бора».

1

Е.Танованын шулуктеринде хамааты тура-сорукту, кижинин амыдыралынга ханы ынакшылды, бойдусту коруп, дыннап, оон-биле сумележип билирин коргускени.

Шулуктун тургузуу, уран-чечени. Айтырыгларга харыылар.

Холушкак хевирнин кичээли.

«Даглар» - шээжи.

50

Е.Танованын балладалары. «Самынанын сынын тепкеш…». «Арбас-Ойну мунувуткаш».

1

Шулуглелдин тоогунун шынынга дуушкээ. Алдан-маадырларнын демиселчи ажыл-херээнин унген дозун коргускенинде ылгавырлыг талалар.

Шулуглелдин овур-хевирлери болгаш уран-чечени. Оон шулук тургузуунда авторнун чаа тывыышкыннары.

Кичээл-сайгарылга.

Тондур номчуур.

51

КДН. Е.Танова «Хатынь конгазы», «Туттурбайн чорза-чорза».

1

Шулуктерде акы-дунма найыралды, алдан-маадырларнын тура халыышкынын коргускени.

Шулуктун тургузуу, уран-чечени. Айтырыгларга харыылар.

Кичээл-сайгарылга.

«Торел дозум» балладаны номчуур.

52

А.Даржайнын чогаадыкчы ажыл-чорудулгазы. «Тыва дылым». «Оглеривис ак-кок ыжы». «Хемнер бирде сыыгай-даа бээр, дажый-даа бээр…»

1

Чогаалчынын намдары болгаш чогаалдарынын дугайында кыска чугаа. Торээн чернин ээзи, чонунун оглу кижинин угаан-сарыылдыын, ханы ыдыктыг сеткилдерин шулуктеринде илереткени.

Шулуктеринин хевир-тургузуг талазы-биле онзагайы.

Кичээл-сайгарылга.

Шээжилээр. «Хемнер бирде сыыгай-даа бээр, дажый-даа бээр…»

53

А.Даржай «Игил ыызы».

1

Шулуглелде овур-хевирлерни тургусканы, бижиттингенинин чедимчелии.

Шулуглелдин тургузуу, уран-чечени.

Кичээл-сайгарылга.

Деннелгелерни ушта бижиир.

54

А.Даржай «Четкер четкизи».

1

Тема, идеязы. Шиинин идейлиг утказынын кол угланыышкыны. Аныяк назын, назын халыынын уезинде амыдыралга таваржып турар частырыгларнын болу бээрин, чылдагаанарын тодарадып сайгарары.

Рольдап аянныг номчууру. Шиинин амыдырал-биле холбаалыы.

Кичээл-сайгарылга.

Кежиктин овур-хевири.

55

А.Даржай «Четкер четкизи». Амгы уеде аныяк салгалдын нарын айтырыглары.

1

Персонажтар. Амгы уеде тыва аныяк салгалдын мурнунда шиитпирлеттинмейн турар нарын айтырыгларны шииде кодургени.

Шиинин дылы.

Кичээл-диспут

Уран-чеченин сайгарар.

56

КДН. А.Даржай «Сарыг буру сарынналы».

1

Чыындыда шулуктернин тематиказы.

Шулуктернин онзагайы.

Кичээл-сайгарылга.

Дыннадыг «А.Даржай - чаартыкчы чогаалчы».

57

В.Серен-оолдун чогаадыкчы ажыл-ижи. Шулук «Черимге».

1

В.Серен-оолдун шулуктеринин хевир-тургузуг талазы-биле онзагайы: илиглер, соомнер, карыштар… Оон шулуктеринде чогаалчынын ажыл-чорудулгазынын кол озээ бооп чоруур темаларнын илереттингени.

Шулуктун тургузуу, уран-чечени. Айтырыгларга харыылар.

Кичээл-сайгарылга.

«Кудер Анчы» номчуур.

58

В.Серен-оол «Кудер Анчы».

1

Тоолчуткан шии коргузуг «Кудер анчы» дугайында билиндирер.

Персонажтарны тургусканы.

Кичээл-сайгарылга.

Шиинин уран-чеченин сайгарар.

59

Э.Мижиттин чогаадыкчы ажыл-ижи. Шулук «Чодураалар».

1

Э.Мижиттин шулуктеринин хевир-тургузуг талазы-биле онзагайы: верлибрлер, проза шулуктер… Оон театрнын рамказын корген шиилери.

Шулуктун тургузуу, уран-чечени. Айтырыгларга харыылар.

Кичээл-сайгарылга.

«Кым сен, Субедей маадыр?» номчуур.

60

Э.Мижит. «Субедей».

1

Чогаалдын тема, идеязы. Чогаалдын тургузуунун онзагайы: Субедейнин кыйгызы, Чернин харыызы, Субедей биле Чингис-Хааннын аразында диалог, харыы-кыйгы.

Чогаалдын тургузуун сайгарар. Рольдап аянныг номчуур.

Кичээл-сайгарылга.

Уран-чеченин сайгарар.

61

Э.Мижит. «Субедей»

1

Чогаалдын тургузуунун онзагайы.

Шииде овур-хевирлер. Философчу уткалыы, дылынын уран-чечени.

Кичээл-сайгарылга.

Сайгарылгалыг номчуур.

62

А.Уержаанын чогаадыкчы ажыл-ижи. Чогаалчынын шулуктери.

1

Чогаалчынын намдары болгаш чогаалдарынын дугайында кыска чугаа. Оон «Ынак-тыр мен», «Саарыг ыры», «Ногаан аът» деп чыындыларында шулуктернин тематиказы. «Уш чус харлыг кырган кускуннун чагыы» деп шулукте кускуннун овур-хевири.

Чогаалчынын шулуктеринин дылы.

Кичээл-сайгарылга.

«Ногаан аът» шулугледи номчуур.

63

М.Олчей-оолдун чогаадыкчы ажылы. «Хоорээрнин чугаалары».

1

Шулуктеринин идеялары, темалары, оларда угаап бодаашкыннарнын ооредиглии.

Оорлеш чогаалдарда тыва улустун анчы, малчы дуржулгазын чечен чуруп коргускени.

Хоорээр- чонунга толептиг кижи.

Уран-чечени болгаш дылынын байы.

Кичээл-сайгарылга.

Номну тондур номчуур.

64

М.Кенин-Лопсаннын чогадыкчы ажыл-чорудулгазы. «Чылгычынын оо» деп роман-тетралогиязы.

1

Чогаалчынын намдары болгаш чогаалдарынын дугайында кыска чугаа. Этнограф.

Тест. Айтырыгларга харыылар.

Кичээл-сайгарылга.

«Чылгычынын оо» деп роман-тетралогиязы. Номчуур.

65

Роман-тетралогиянын тема, идеязы.

1

Романда сюжеттиг шугумнар. Тема, идея. Композициялыг аргалар.

Сюжедин сайгарар.

Кичээл-сайгарылга.

Дембилдей башкынын овур-хевири.

66

Романда Арган-оолдун, Севилдин, Тенекпейнин, Ондар Дуруяанын, Дембилдей башкынын ажыл-ижи, будуштери.

1

Овур-хевирлерни тургусканы. Олрнын куш-ажылга, амыдыралга бердингени. Севилди дамчыштыр интернационалчы ог-булени коргускени.

Тыва улустун аас чогаалындан биче жанрларны ажыглааны.

Кичээл-сайгарылга.

«Алдын чурек дугайында тоолчургу чугаа» номчуур.

67

«Чылгычынын оо» деп тетралогиянын уран-чечен аргалары.

1

Романнын уран-чеченин монологтарнын, сактыышкыннарнын онзагайжыдып турары. Оон дылында онза чурумалдыг состер болгаш сос каттыжыышкыннары.

Тыва улустун аас чогаалындан биче жанрларны ажыглааны.

Кичээл-сайгарылга.

Интерьерни ушта бижиир.

68

ЧСК. «Тыва литературада башкы кижинин овур-хевири».

1

Номчаан чогаалынга бодунун хамаарылгазын бижиир.

Билиглернин деннелин хынаары.

Чогаадыкчы ажыл.

Чогаадыгны чедир бижиир.

69

Кичээл-зачет «Чогаалчы болгаш уе».

1

Чогаалчыларнын намдарын, чогаадыкчы ажыл-ижин, чогаалдарын билирин хынаары.

Тестилиг хыналда.

Хыналда

Экзаменге белеткелдер.

70

Туннел-катаптаашкын.

1

Чыл дургузунда ооренгенин катаптаар.

Билиглернин деннелин хынаары.

Катаптаашкын.

Экзаменге белеткелдер.