Урок по казахской литературе на тему 'Абайдың 37-қара сөзі' (10- класс)

23.01.2015ж

сәрсенбі

6-сабақ 10 «ә» ІІІ тоқсан

Сабақтың тақырыбы:

отыз жетінші қарасөзі

Жалпы мақсаты:

Абайдың отыз жетінші қарасөзінің мазмұнын меңгерту. Оқушыларды

шығармашылыққа,ізденіске баулу,оқушының өзіндік пікірінің

қалыптасуына ықпал жасау. Абай еңбектерін оқу арқылы

адамгершілігі мол, ғылым-білімді жан-жақты меңгерген,

көкірегі ояу, елін,жерін сүйетін азамат болуға тәрбиелеу.

Оқу нәтижелері:

Абай қарасөздерінде келтірілген мәселелердің бүгінгі күнмен үндестігін талдады. (барлығы) Заман талабына сай құрал-жабдықтарды қолдана алды.(кейбіреуі)

Әдіс - тәсілдер:

ОЖТ: Топқа бөліну, сұрақ - рефлексия, «Екі жұлдыз, бір тілек»

Түйінді идеялар:

Абайдың қарасөздері көркем шығарма түрінде емес,ақынның өзі көрген өмір сабақтары туралы ойларын, содан туындайтын даналық, философиялық түйіндерді жинақтаған философиялық үлгіде жазылған.

Сабақ кезеңдері:

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Кіріспе

Уақыты:

5-7 минут

Сергіту сәті: «Шеңбердегі өлең»

Оқушылар дөңгелек жасап тұрады, бірінші оқушы Абайдың кез келген өлеңінің бір шумағын айтады, қасындағы оқушы жалғастырады. Осылайша әр оқушы Абайдың өзі сүйіп оқып, жаттап алған өлеңінің бір шумағынан айтып шығады.

Стикерлерінің түсі арқылы «Ақыл, «Қайрат», «Жүрек» атты топтарға бөлінеді

Тұсаукесер

Уақыты:

8-10 минут

Негізгі бөлім

Уақыты:

20 минут

Қорытынды

Уақыты:

5-8 минут

• Балалар, бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: А.Құнанбаевтың отыз жетінші қарасөзі. Ендеше, барлығымыз бірлесе отырып сабағымыздың мақсатын анықтайық. Ал осы мақсатқа жету үшін қандай сұрақ туындайды?

• Үй тапсырмасын тексеру:

• «Элективті тест» Қай қара сөзінен?

• 1. Егер де мал керек болса, қолөнер үйренбек керек. Мал жұтайды, өнер жұтамайды.

• а.33 в.29 с.25 д.6 е.19

• 2. Қазақ ойлайды: бірлік - ат ортақ, ас ортақ, киім ортақ, дәулет ортақ болса екен дейді. Олай болғанда байлықтан не пайда, кедейліктен не залал?

• а.33 в.29 с.25 д.6 е.19

• 3. «Ырыс алды - тірлік» дейді, ол қай тірлік?

• а.25 в.33 с.29 д.19 е.6

• 4. Адам ата-анадан туғанда есті болмайды: естіп, көріп, ұстап, татып ескерсе, дүниедегі жақсы, жаманды таниды дағы, сондайдан білгені, көргені көп болған адам білімді болады.

• А.29 в. 33 с.6 д.25 е.19

• 5. Қазаққа күзетші болайын деп, біз де ел болып, жұрт білгенді біліп, халық қатарына қосылудың қамын жейік деп ниеттеніп үйрену керек. Қазір де орыстан оқыған балалардан артық жақсы кісі шыға алмай да тұр. Себебі: ата-анасы, ағайын-туғаны, бір жағынан, бұзып жатыр.

• а.33 в.29 с.25 д.6 е.19

Мұғалімнің кіріспе сөзі:

• Бүгінгі сабақта Абайдың философ екенін дәлелдейтін өмірінің соңғы кездерінде жазылған еңбегі қарасөздерімен танысамыз. Абайдың І-ші сөзін жатқа оқи отыра түсіндіру.

Абай қарасөз жазудағы өз мақсатын осылай түсіндіреді. Қарасөздері арқылы кейінгі ұрпаққа ақыл-өнеге, өсиет, ғибрат қалдыруды көздейді.Бүгінгі сабағымызда сөз еткелі отырғанымыз - 37- қарасөзі

• Жаңа тақырыпты түсіну:

• Инт.тақтадан аудиожазбасын тыңдап, талдайды.

• Түрткі болу, сынақтан өткізу, кері бағыттау сұрақтарына жауап береді:

• 1. Абайдың бұл қарасөзі не туралы?

• 2. «Сократқа у ішкізген, Иоанна Аркті отқа өртеген, Ғайсаны дарға асқан, пайғамбарымызды түйенің жемтігіне көмген кім? Ол - көп, ендеше көпте ақыл жоқ. Ебін тап та, жөнге сал» деген жолдарды қалай түсінеміз? Неге көпте ақыл жоқ дейді? Көптің қайраты туралы не айтпақ болған?

• 3. «Қайратсыз ашу - тұл,
  Тұрлаусыз ғашық - тұл,
  Шәкіртсіз ғалым - тұл» дейді ақын. Неліктен? Тұрлаусыз ғашық тұл боларына мысал келтіріңіз.

• 4. «Адам баласын заман өсіреді, кімде-кім жаман болса, оның замандасының бәрі виноват» деген жолдары бүгінгі күнмен үндесе ме? Түсіндіріңіз.

Тапсырма концептуалдық кесте толтыру.

І топқа

Абайдың қарасөздерінің ұнаған тұстары

Себебі