«Көксерек» әңгімесінің негізінде жазылған сахналық шығарма (Мектеп сахнасына арналған драмалық шығарма)

«Көксерек» әңгімесінің негізінде жазылған сахналық шығарма

(Мектеп сахнасына арналған драмалық шығарма)

І перде

Құрмаштың әкесі:Мә,Құрмаш. Жеті күшіктің бесеуінің көзін жойдық.Екеуін тірі

қалдырдық. Біреуінің тілерсегін қидық. Ең кенжесін саған алып келдік. Мә,ала ғой,Құрмаш.

Құрмаш: Мұның атын Көксерек қоямын.Енді әжесінің қасына жатпаймын.

Көксеректі қасыма алып жатамын.

Әжесі :Мейлің өзің біл. Бұл қасқырдың күшігі - сенің күшігің,балам.

ІІ перде

Жұмаш:Кәпір,өскен сайын жота жүні үрпейіп,үдірейіп тұрып алады.Тісі батып,

қинап бара жатса да,дыбыссыз ғана езуін ыржитады.

Әкесі: Кәпір,қырыс,тағы емес пе! Кеудесін бермейді жасымайды!

Әжесі: Ұры,асырасаң да, мал болмайды.Тұқымы жау емес пе?

Жұмаш: Түнде қозының құйрығын иіскелеп жүреді.Қойды үркіте береді.Иттен

қорыққаннан ғана үйде жатады.

Құрмаш: Бәрі бір өсектеріңді елемеймін.Көксерек зіңгттей көк шолақ қасқыр

болып шықса да,өзі ешкімге ізденіп соқтықпайды.Әжем екеуміз шақырсақ келеді.Өскен сайын сызданып,суықтанып келеді.Бірақ Көксеректі ешкімге қимаймын.

Әкесі: Енді бұны өлтіріп,терісін алу керек.Осы кәпір түбінде ел болмайды.

Жұмаштың әкесі:Өткенде екі қасқыр ауылға шапқанда,солардың артынан

тұмсығын жерге салып тоқтамай,Көксерек те кетті ғой.Келгенде қайта-қайта жер тырнап,жер иіскелеп,тыныштала ала алмағанын көрдік қой өзіміз.

Құрмаштың әкесі: -Туү,мына кәпірдің көі жап-жасыл болып кетіпті-ау.Тұқымын

сезген екен, мына жүзіқара,қой балам,енді мұны өлтіріп,терісін алайық дедік қой сонда.

Әжесі: Ой,Көксерек өзі таңертең сол күннен соң,тағы бір жоғалып кетіп, қайтып

келді емес пе! Өлтіруге Құрмаш екеуміздің қимауымыз осыдан.

Құрмаштың әкесі: Ой,бұл негізі түбі жат,кетіп тынынады.Көксеректі өлтіріп,

терісін алғаннан дұрысы жоқ.

Құрмаш: Бүкіл ауыл болып,жазықсыз Көксеректі өлтіргілерің келеді. Бермеймін,

Көксерегімді.

Жұмаш: Сенің қасқырың негізі ауылда тұрмайды. Қашып кетеді.Болмаса

шақыршы, менің қара ала төбетім талап жесін.

Құрмаш: Көксерек! Көксерек!

Жұмаш: Айттым ғой,жоқ. Қасқырың қашып кетті. Таба ғой,Көксерегіңді.

Құрмаш: Көксерек! Көксерек!

(Барлығы кетеді.)

ІІІ перде

Ақсақал: Қараадырды екі қасқыр шулатып-ақ болды. Кісіден қорықпайды.

Әсіресе,бір көк шолақ бар. Сойыл соғым жерде келгенше қашпайды.

Арыстанбек: Ауыл қорасына қорықпай түседі.Қасқырмен таласуға жарайтын

ер,сақ иттер де желінді. Мен бәйге жиренмен ізіне түсіп едім,адырға түсіп адастырып кетті.

Құрмаштың әкесі: Осы қасқырды құртпасақ болмас.Жаздай жеген қозы,

бұзауының саны 50-60 -қа жетті.

Арыстанбек: Оның бірін құрттық-ау.Екі рет қуғын болды.Бірақ екеуінде де көлге

түсіп кетіп,судың тап ортасына барып,дүңкиіп жатып алады.Батпақ құтқарып қалып жүр.

Әкесі: Осы көк шолақ,әсіресе,жаңбырлы,желді түндерде,ай қараңғысында,ақ

жауындарда қатты құтырады. Ауыл берекесін алып бітірді.

Арыстанбек: Бұл топ қасқыр болып,соңғы кезде жалғыз атты шаналы жүргіншіні

де қамады.Атын жеп,адамның өзіне шабуыл жасады. Ауыл адамдары қарсы

шығып,айырып алып қалды.

Ақсақал: Анау Бейсенбайлар түйеге мініп,мылтықпен атқан екен,сонда да өлтіре

алмапты. Көк шолағын атқан екен,санын қаып тастап,қашып құтылыпты.

Құрмаштың әкесі: Тасты құдықтағы ауылдың үш-төрт атын жаралап,көк шолақ

атын жеп кетіпті.Ол сол Бейсенбайлар атқан жырынды көк шолақ болу

керек,сірә.

Ақсақал: Қой,кеш болып қалды.Мал алдынан шығайық.Бұл көк шолақтың жыры

бітпес.Бүгін Құрмашты қойға жіберіп едім.Алыдынан шығайын.

Тарасақ ,тарайық.

ІҮ перде

Әжесі: Жалғызым-ай, Құрмашым-ай!

Әкесі: Жалғызым-ай! Құрмашым-ай! Қайдасың,Қасен?

Туыстығың рас болса,жалғыз балам,ерке Құрмашымның кегін қайтар.

Әжесі: Не жазып еді,құлыным.

Әкесі: Сол жалғызымды өлтірген қасқырды қолыма әкеліп беріп,көзін

ойғызбасаң,сен маған туыс емессің.

Қасен: Мақұл,ол жауызды іздеп тауып,аққасқаға алдырамын.

Әкесі: Бүгін аққасқа не өлсін,не өлтрсін.Осыдан басқа жерге итіңнің керегі жоқ, тіпті.

Қасен: Жүріңдер жігіттер! Іздеп табайық,қаңқұйлы көк шолақты.

Бейсенбай: Мына жерде үлкен із жатыр.Тастықұдыққа кетіпті.Ақсорадағы

жылқыға қарай тартыпты.Бұл із - соның ізі.

Қасен: Жылқышыларға соға кетейік.

Жылқышыларға: Өткен түнде көк шолақ жылқыға шауып,бір жабағыны жеп

кетті.Жалғыз өзі бір семіз жабағының жарты етіне жақынын жепті.Бұл

деген жалмауыз екенін білмейміз?!

Қасен: Ол ұзаған жоқ.Ол болса,осы ақсораның айналасынан табылады.

Жылқышылар: Соңғы уақытта қасқырдан тыныш едік.Осы жалғыз қасқыр

кешеден келіп араласты.Ізі тайдың ізіндей.

Бейсенбай: Іздегенімідің өзі сол.Ел мен қосқа кезек тиеді. Бір кәпір сырқынды.

Бәрін істеп жүрген сол.Әттең дүние,соны ғана қолға берсе-ау.

Қасен: Ал,жігіттер,тезірек аттанайық.Із көмескіленбей Аққасқаны көк шолақтың

ізіне салайық.

Бейсенбай: Ана қара,сары жотаның үстінде жотасы күдірейген,құйрығы шоп-

шолақ,бойы тау басында тайдай көрінген,ертегінің көкжалы тұр.

Босат, Аққасқаны!

Қасен: А,құдай! А,құдай!

Иә,сәт! Иә,сәт! Иә,аруақ! Иә,ақсарбас!

Арыстанбек:Ойпыр-ай! Ойпыр-ай!

Бейсенбай: Жарайсың,Аққасқа!

Дұшпанымызды өлтріп,табанға салып бердің.Іздегенімізді қолға бердің. Жарайсың,Аққасқа!

Балалар: Қасен аға келе жатыр. Көк шолақты қанжығасына бөктеріпті.

Ақсақал: Сол жақтағы тілік құлақтың жартысы салпылдап тұр.Мынау - сол ит.

Көксерек.

Әжесі: Қуарған-ай,неңді алып ем?! Буырына салып өсіргеннен басқа не қып

менің құлыным. Мә,саған,мына басыңа лағнет айтып тебейін.

Соңы.