Мың бір мақал, жүз бір жұмбақ тақырыбында ойын сабақ, 2-сынып

А.С.Пушкин атындағы №1 мектеп-гимназия

Сыныптан тыс жұмыс

Тақырыбы: «Мың бір мақал, жүз бір жұмбақ»

Орындаған: Д.С. Манкеева

Мың бір мақал, жүз бір жұмбақ

Мақсаты:

1) ата бабамыздан қалған өшпес мұра, көлемі жағынан шағын болғанымен мазмұны терең қымбат қазына мақал- мәтелдерді үйретіп ұғындыру;

2) ой белсенділігін, сөздік қорын молайту;

3) отбасы дәстүрін сақтауға, ата- аналарын, қарттарды сыйлауға, құрметтеуге тәрбиелеу.

Жоспар

- Ойынды ашу

- Ойыншыларды таныстыру

- Ойын тәртібін түсіндіру

- Мақалшылар сайысы

- Жұмбақшылар сайысы

- Мақалшы, жұмбақшы сайысы

- Қорытынды

Барысы:

Мұғалім: Құрметті ұстаздар, оқушылар, сайысқа қатысатын қонақтар, ұландар, бүгін 2- сынып оқушыларының аралығында отбасылық бағытта өтетін « Мың бір мақал, жүз бір жұмбақ » сайысын бастауға рұқсат етіңіздер.

1- оқушы: Жанұямыз-сәніміз,

Отбасымыз- әніміз.

Біз бастадық сайысты,

Қош келіпсіз бәріңіз!

2- оқушы: Арым да, ардағым да анам екен,

Ана деген- мен үшін атамекен!

Түн ұйқысын төрт бөліп берген сүті

Жүрегімде жыр болып жатады екен.

3- оқушы: Өзің барда еш қатер де төнбейді Өзің болсаң шырағым да сөнбейді.

Асыл- әке,мейіріміңді ойласам,

Жыр оралып, шабыт мені тербейді

4- оқушы

Бұтағы бабасының,

Ұрпағы атасының,

Шуағы әжесінің,

Тұяғы әкесінің,

Тілегі анасының.

Тірегі ағасының

Түлегі даласының,

Дарытқан бар асылын

Мен- қазақ баласымын!

Мұғалім: Мақал айтып көрейік, бүгінгі сайыстың 1- айналымында мақал айту сайысы.

( сайысқа қатысатын оқушылар дайындалады.)

Ойынды бастамас бұрын сіздерді осы сайысқа әділ баға беретін, әр айналымның есебін шығарып, қорытындысын айтатын қазылармен таныстырып өтейін.

Қазақ тілі пәнінің мұғалімдері: С.К.Толымбекова, Д.Х.Сайдахметова, Қ.М.Ахмет

Ал бүгінгі ойынымыздың қадірлі қонақтары: Нұрсұлу Түраровна Ирбаева, Перуза Байрамовна Ангаралиева, Наталья Николаевна Смирнова.

1- айналым

Мақалдың алғашқы жолы оқылады, ал оқушылар жалғастырады.

1. Ананың көңілі балада,

------------------------------------------

Баланың көңілі далада.

2. Ананың сүті- бал,

-----------------------------------------

Баланың тілі- бал.

3. Ұлдың ұяты әкеге,

-----------------------------------------

Қыздың ұяты шешеге.

4. Анаңды Меккеге үш арқалап барсаң да

--------------------------------------------------------

Қарызыңды өтей алмайсың

5. Көп жасаған білмейді,

------------------------------------------------------

Көпті көрген біледі.

6. Әдепті бала- арлы бала,

-------------------------------------------------------

Әдепсіз бала- сорлы бала.

7. Қарт кісіні қадірле,

---------------------------------------------------------

Өзің де қарт боларсың.

8. Ата көрген оқ жонар,

------------------------------------------------------------

Ана көрген тон пішер

9. Туған жердің қадірін

--------------------------------------------------------------

Шетте жүрсең білерсің.

10. Қына тасқа бітеді,

-------------------------------------------------------------

Білім басқа бітеді.

11. Алтау ала болса, ауыздағы кетеді,

-------------------------------------------------------------

Төртеу түгел болса, төбедегі келеді.

12. Сөздің көркі- мақал,

---------------------------------------------------------------

Жүздің көркі- сақал.

13. Отанды сүю-

-------------------------------------------

Отбасынан басталады

14. Туған жердей жер болмас,

------------------------------------------

Туған елдей ел болмас.

15. Отансыз адам-

--------------------------------------

Ормансыз бұлбұл.

16. Білекті бірді жығар,

---------------------------------------

Білімді мыңды жығар.

17. Ақыл- тозбайтын тон,

------------------------------------------

Білім- таусылмайтын кең.

18. Күш білімде,

------------------------------------------

білім кітапта.

19. Еңбектің наны тәтті,

-----------------------------------------

Жалқаудың жаны тәтті.

20. Оқу - білім шырағы

-------------------------------------------

Білім- өмір шырағы

21. Әке - асқар тау.

-------------------------------------------

Ана -ағар бұлақ

22. Оқу инемен

-------------------------------------

Құдық қазғандай

23. Оқы, оқы

-----------------------------

Және оқы.

24. Өнер алды-

---------------------------------

Қызыл тіл

( 1- айналым жеңімпаздары анықталып, 2- айналымға қатысады.)

2- айналым

Мұғалім: Жұмбақ шешу сайысы.

( Жұмбақ оқылады, оқушылар шешуін тауып, орыс тіліне аударады.)

Мұғалім: Бұл сайыс 2 тапсырмадан тұрады. 1- тапсырмада мұғалім жұмбақ айтады, ойыншы жұмбақтың шешуін табады. Шешуін орыс тіліне аударады. Жеңімпаз 3- айналымға өтеді.

1. Жаурағанды күлдірер,

Өз еркіне жіберсең,

Дүниені бүлдірер. ( От-огонь)

2. Аласа ғана бойы бар,

Айналдырып киген тоны бар. (қой-баран)

3. Асқар тауда

Қалың орман,

Оны кейде

Шөптей орған. ( Шаш-волосы)

4. Сақалы жоқ, шашы бар, бет-аузы жоқ, басы бар.

Белін бекем байлаған, қоқысты қоймай айдаған. ( Сыпыртқы-веник)

5. Бір үйге көзсіз боп бас сұғасың,

Бұл үйден көреген болып шығасың. ( Мектеп-школа)

6. Бетін адам ашады

Білім нұрын шашады. ( Кітап-книга)

7. Қалпақты шымырды

Төбесінен ұрады,

Түзетуге қыңырды

Дәйім дайын тұрады. ( Балға-молоток)

8. Көше бойлап аяңдайды,

Адам тасып аялдайды. ( Автобус-автобус)

9. Әжем уыстап сығып

Далада кептірген.

Қатты әрі тәтті дәмі,

Кім бар жеп көрген? ( Құрт-курт)

10. Айдалада ақ отау,

Аузы -мұрны жоқ отау. (Жұмыртқа-яйцо)

11. Тақиям төлған сөк,

Ерте тұрсам жоқ. (Жұлдыз-звезда)

12. Төртбұрышты бір ауыз. (Сандық-сундук)

13. Ұзын мұртты сарылар,

Қойынында наны бар. ( Бидай-пшеница)

14. Күмбір- күмбір күйі бар

Құлағыңа түйіп ал. ( Домбыра-домбыра)

15. Маған да, саған да

Жақын туыс- бес адам.

Үш әріптен тұратын,

Оңға оқы, солға оқы,

Өзгермейді еш одан.

Бәрі де өз жұратың,

Айтады кәне кім атын? ( Ата, ана, апа, аға, іні)

Мұғалім: 3- айналым. Мұғалім оқушыларға жұмбақ айтады. Оқушылар шешуін табады. Шешуін тапқан оқушы, жауабына байланысты мақал айтады.

1. Баласымын даланың,

Туғаннан дақсыз қарамын.

Қыс келсе жұртты жылытып,

Үйді- үйге барамын. (Көмір)

Еңбексіз өмір- сөнген көмір.

2. Сөзі дана, үні жоқ,

Сөйлемейді тілі жоқ.

Қолыңа алсаң- шешен,

Ақылы асқан көсем. ( Кітап)

Кітап- білім бұлағы,

Білім- өмір шырағы.

3. Садақшы мойнын иілтіп,

Көрген жанды сүйсінтіп,

Жүзгенде көлдің сәні өзі.

Жердегі құстың серкесі,

Көктегі құстың еркесі. ( Аққу)

Аққуды атуға болмайды,

Достықты сатуға болмайды.

4. Төңкерілмейтін күбі,

Көтерілмейтін күбі.

Шүпілдей- ақ тұрса да

Көрінеді түбі. ( Құдық)

Оқу- инемен құдық қазғандай.

Қорытынды.

Оң қанатым- әкем,

Сол қанатым- анашым.

Қос қанатың болғанда

Табар өмір жарасым.

Қарап тұрып шекені

Шымшылады сан күдік.

Қанатымның екеуі

Сау болса екен мәңгілік.