7


  • Учителю
  • Конспект урока по чувашской литературе 'Ольга Туркай 'Пахчари çĕмĕрт'.

Конспект урока по чувашской литературе 'Ольга Туркай 'Пахчари çĕмĕрт'.

Автор публикации:
Дата публикации:
Краткое описание:
предварительный просмотр материала


Тема% Ах: анне=.м пурёнас килетч.???


Урок эпиграф.% Эпир манман чух ун яч. вил.мс.р

Ан манёр вёр=ёра пу= хунё салтака!

  • Урок тĕсĕ%

  • Хайлава туйма-ăнланма вĕрентмелли хутăш урок

  • Сапăрлăх тĕллевĕ%

  • Тăван çĕршыва сыхласси -кашнин тивĕçĕ пулнине ăнлантарасси: вăрçăра пуç хунă паттăрсене асра тытма: хисеплеме вĕрентесси?

  • Пĕлÿ тĕллевĕ%

  • Ольга Туркайăн «Пахчари çĕмĕрт» хайлавне тишкерÿ тăвасси;


  • Аталантару тĕллевĕ%


  • Ачасен кăмăл-туйăма хускатас: хайлава туяс: ăнланас пултарулăхне аталантарасси?

  • Урок мелĕсемпе меслечĕсем:

  • учитель сăмахĕ% ыйту-хурав: харпăр хăй тĕллĕн шухăшласа çырасси: калаçу; ачасем каласа пĕлтерни (кĕске докладсем: пĕлтерÿ); проблемăлла калаçу; практикум (текстпа ĕçлесси: унти кирлĕ вырăнсене вуласа ăнлантарсси)




Словарь .=.%


Чун-душа; =.м.рт-черемуха;

1-мĕш вĕрентекен: Ырă кун пултăр: ачасем? Урок теми пирĕн хăйне евĕрлĕ? «Ах: аннеçем: пурăнас килетчĕ…»

Паянхи урокра эпир Ольга Туркайăн «Пахчари çĕмĕрт» хайлавне пĕтĕмлетсе тишкерĕпĕр? Сăнарлă хайлавăн хальхи вёхётри пĕлтерĕшне палăртса хăварăпăр?


Урок эпиграф. вырённе =ак й.ркесене илт.м.р?

Эпир манман чух ун яч. вил.мс.р

Ан манёр вёр=ёра пу= хунё салтака!

«Пахчари =.м.рт» хайлава Ольга Туркай Афганистанра пу= хунё чёваш салтак.сене асёнса =ырнё? +ак урока та эпир паттёр салтаксене халаллăпăр?

Чи малтанах эпир чаплё хайлав автор.пе: Ольга Туркайпа: паллашёпёр?

1?+ырав=ёпа паллашни?

В.ренекен% Ольга Николаевна Свердловск облаçĕнче çуралнă? Ачалăхĕ Вăрмар районĕнчи Арапуçĕнче иртнĕ? Вăл «Хатĕр пул»: «Ялав» журналсенче: «Коммунизм ялавĕ» (хал. «Хыпар» хаçатра): кĕнеке палатинче: чăваш телевиденийĕнче: «Чăваш радио» шеф-редакторĕнче ĕçленĕ? Ольга Туркай аслă шкулта вĕреннĕ чух Каçал каччипе Валерий Туркайпа пĕрлешет? Вĕсем икĕ хĕр çитĕнтернĕ? Журналистикăра кăна мар: поэзире: прозăра тата драматургире те Ольга Туркай тивĕçлĕ вырăн тупнă?

(В.рентекен.н п.т.млет.в.)?


1? Инсценировка?(Сергей Пешков юрлакан «Салтак» юрри илт.нет?)


Доска умне 2 ача тухнё? Теп.р ик. айккипе в.рентекенсем тёра==.?


Толя%

_ О:Серега:салам! Эс. те тёван =.ршыва сыхлама-и?


Серега%

_Толя:Тёван =.ре: атте-аннесене: мёшёрсене: ачасене: тёвансене сыхлама хам ир.кпех каятёп?


Толя%

_Акё: ман алёра та повестка?(+.клесе кётартать)? Тёван =.ре сыхламашкён кашни каччён вёл шёпи?


2-м.ш в.рентекен% Ах: мёнтарён салтак.сем? Ытла та =амрёк -=ке-ха в.сем? П.ри 18 тултарч. =е=-ха: теприн вара ачи те п.ч.к=е=-ха: халь кёна =уралч.???


1-м.ш в.рентекен% М.нле чунпа кёларса ямалла-ха амёш.сен хёйсен т.пренч.к.сене? Т.нчи те лёпкё тёмасть-=ке? П.р т.лтре вёр=и пу=ланать те п.тет: теп.р =.ртре вара каллех???=.нни???


2-м.ш в.рентекен% М.н тёвён: .м.ртен йёли =апла? Тёван =.ршыва сыхласси м.н авалтанпах пырать?


2? ,л.кхи салтак юррине итлени? (Ачасене ыйтусемпе .=сене вале=се панё?)



_М.нле юрё итлер.м.р эпир сир.нпе? Чёваш юррисен хёш ушкённе к.рет-ши?

Ачасем% Салтак юрри?


_+ак юрра хё=ан юрла==.?


Ачасем% Салтака кайнё чух юрла==.?


2-м.ш в.рентекен% Эсир салтак ачине ёсатса курнё-и? Кама? Хал. в.сем =.ршывён хёш к.тессинче пире сыхла==.?

(В.ренекенсем салтак ёсатса курни =инчен каласа пара==.?)


Юрё сасси илт.нет? Ачасем салтак юрри м.нш.н салхуллё-ши?


Ачасем% _Салтаксем хёйсен =ывёх =ыннисенчен нумай вёхётлёха п.р-п.ринчен уйрёлса кайнё: чылай вёхёт хушши п.р-п.рне курма==.?


2-м.ш в.рентекен% Паян каччёсем ми=е =ул =ар тив.=не пурнё=ла==.?

Ачасем% П.рре?

2-м.ш в.рентекен% Салтак тив.=не пурнё=ласси =ёмёлттай .= мар? Унта пит. пысёк тимл.х кирл.?

Авалхи йёлапа салтака ми=е =уллёха: м.нлерех ёсатнё-ши? (П.лтер\пе паллаштара==.?)


В.ренекен% Пур халёх та яланах хёй.н =емйине: йёхне: тёван ял-хулине: =.ршыва сыхласси ар=ын тив.=. тесе шутланё? 18 .м.р пу=ламёш.нче =ар тив.=не вёя к.ртн.? Ёна пурнё=ласа =ар х.смет.нче м.н виличченех тёнё: 18 .м.р в.=.нчен пу=ласа вара ар=ынсене салтака 25 =уллёха илсе кайнё?Теп.р 25 =ултан вёл килне ватёлса таврённё: чылай чухне таврёнайман та???

_Сир.н умра с.м авалхи салтак юррин текстч.? Вуласа тухёр та ыйту =ине хуравлёр?

Уй варринче лаштра юман:

Атте тесе ай кайрам та:

«Килех: ывёлём»:- ай темер.:

Чун хурланч.- макёртём та???


Уй варринче чечен =ёка:

Анне тесе ай кайрём та:

«Килех: ывёлём»:- ай темер.%

Чун хурланч.- макёртём та???


Уй варринче шурё хурён:

Савни тесе ай кайрём та:

«Килех тусём»:- ай темер.%

Чун хурланч.- макёртём та???



2-м.ш в.рентекен% М.нш.н салтакён чун. хурланать: макёрать?

В.ренекенсем%

__ Нумай =ул иртн.: савний. качча кайнё: ашш.пе амёш. те =.ре к.н. -савнине: ывёлне к.тсе илеймен

_Салтака ёсатнё чухне унпа .м.рл.хех уйрёлнё чухнехи пек сыв пуллашнё? 19 .м.р в.=.нче =арта 7 =ул тёмалла пулнё? Каярахпа -4;3;2:5;1?


Кану саманч.? Салтак юрри илт.нет? Тёра==.: ута==.:лара==.?


4?Ваттисен сёмах.семпе .=лени?


Экран =ине пёхатпёр? Ваттисен сёмах.сене вулатпёр черетпе? +ак сёмахсене каланине кура м.нле ушкёнсене к.ртетп.р?


Ывёл. салтака юрёхлё пултёр: х.р. качча кайма?

(Ача =ураличчен е =уралсан каланё ваттисен сёмах.? )


М.н пур сывё =амрёкён салтак пёттине тутанса курмалла?

(Ар=ынсен каларёш.)?

С.т =ул.пе кайса =у =ул.пе килмелле пултёр? (Ваттисем салтака ёсатнё чух каланё пил сёмах.)?

1-м.ш в.рентекен% Салтака каякана С.т =ул.пе кайса =у =ул.пе килмелле пултёр тесе пилле==. =ывёх =ыннисем?

+апла каласа ёсатнё пуль (Ольга Туркайён) «Пахчари =.м.рт» хайлаври Тольёна та амёш.: тёван.сем? Хайлава аса илме ыйтусем =ине хуравлёпёр: лирика герой.н монологне итл.п.р?


__Хайлаври герой м.нле вёр=ёра =апё=нё?

__Хайлаври т.п геройён яч. м.нле?

__Унён салтакри юлташ. м.н ятлё?

__Тольён юлташ. хёш хулара пурённё?

__Вёл м.н ятлё?

__Серегёна кил.нче кам-кам к.тет?

__Тольёна кил.нче кам к.тет?

__Толя вёр=ёра м.нле вилет?

__Кил пахчинче вёл м.нле йывё= пулса \сет?


5?Монолог% Доска ум.нче =.м.рт йывё==и? Сак? Сак =инче хура тум тёхённё х.рача ларать? Доска умне шурё тум тёхённё ача тухать?

Амёш.% _Ё=тан шётса тухнё ку =.м.рт йывё==и?

Толя% Ку =.м.рт мар: анне? Ку_эп.? Кил =улне чылайччен шырарём: чылайччен аташса =\рер.м? Афганпа Чёваш =.р. хушши пысёк-=ке? Сан юратёву =ул кётартр.-ши? Тёван кил умне =итсе тётём та? Разведкёран таврённё чухне душмансем асёрхар.=? Юлташёма амантр.=? +урём =ине =авёрса хутём та ёна чуллё тёпра =ий.н такёна-такёна чупрём? Юлташём% «Эп: вилет.п :Толя???Пёрах мана»:-тет? М.нле пёрахса хёварам: ёна кил.нче ашш.пе-амёш.: арём.: п.ч.к х.р. к.тет-=ке-ха? Тахёш самантра ман =урём =инче виле выртнине туйса илт.м? «Серега»:-тет.п Рязань каччине? Вёл-ч.нмест? Шёп =ав самантра пу=ём п.=ерсе кайр.? Эп. =урём =инчи юлташёмпа п.рлех =ак ылханлё =.р =ине т.ш.р.лсе антём? Ах: анне=.м: пурёнас килетч.???Анне=.м: салху вёхётра =.м.рт патне тухса лар? Ырё-ырё аллусемпе с.рт.н мана?

(В.ренекенсемпе в.ренекенсен п.т.млет.в.)?


6?(Ачасене вале=се панё схема-\керч.ксене (Тольён =ул-й.рне )т.р.с =ыхёнтарни?(Тетрадьсем =ине =ыпё=тара==.)?



2-м.ш в.рентекен% 2-м.ш в.рентекен% Чёваш халёх ёс-хакёл культуринче йывё=сене =ынсемпе танлаштарни пур?

Аса ил.р-ха авалхи салтак юррине: юмана-аттепе: аннене-=ёкапа: савнине (х.рне) хурёнпа танлаштара==.?

_+.м.рт йывё==и м.нле йывё= вёл?

_Тутлё шёршлё: тутлё =ырла парать: медицинёра усё кура==.: чей в.ретсе .=е==.????

-Апла пулсассён =.м.рт йывё==и те курёмлё йывё=?

Ёна кампа танлаштарнё-ха?

- Салтак чун.пе?

_ Юлашки абзаца тупар-ха: =.м.рт (салтак чун.) пире м.н =инчен каласшён-ши?

В.ренекенсем%

-+амрёклёх.: салтак чун.: асап.: ыратёв.: тунсёх. =инчен п.лтересш.н пире вёл?

-М.нш.н Ольга Туркай хайлавне =акён пек ят панё-ши?

-М.нш.н тесессен =.м.рт хёй.н ырё шёрёшне аякка-аякка сарать: =ынсене ырё туйём парать? Толя та Тёван =.рш.н: афган халёхне ир.ке кёларассиш.н паттёррён =апё=ать?

7?Т.пчев?

2-м.ш в.рентекен% Малалла п.ч.к т.пчеве итлесе пёхар-ха?

- +.м.рт-килти йывё=? Вёл тасалёх палли: =амрёклёх: айванлёх: вилн. =ыннён чун.? Чёваш ёс-хакёл культуринче вилн. =ын вырённе тёван.сем патне йывё=-курёк: кайёк-к.ш.к: ч.р чун пулса таврёна==.? Библи в.рент.в.нче( ёс-хакёл культуринче) =акён пек калани пур% чун вилмест: вёл \те пёрахса каять =е= иккен)?

+.м.рт чечекре чухне те: чечекне п.терсе =ырлара ларсан та ырё туйём хёварать? Салтак паттёрлёх. те =ак йывё= пек =ынсен ас.нче юл.? М.н тери пурёнас килн. Тольён? +.м.рт пекех =ынсене савёнтар.чч.: усё к\р.чч.?




8?Танлаштаруллё характеристика туни?

2-м.ш в.рентекен%

__Чёваш культуринче 7 пил текен ёнлав пур? Чёваш ашш.-амёш. хёй ачине чён-чён =ын пулма =ак пиле панё: м.н п.ч.ккеллех ачана т\р. =ын пулма в.рентн.?

Ытти халёхсен те пур кун пек ыр йёла? (Ачасем паллаштара==.)?

«Вётам .м.рсенчех рыцарьсен ывёл.сене Турра .ненме: харпёр хёйне тыткалама:юлан утпа =\реме: сёнё тата х.= тытма: ишме: сунара =\реме в.рентн.?» «Грузинсем хёйсен ачисене .=е юратма:хёюллё: чётёмлё пулма: шанчёклё пулма: тив.=л.хе туйма в.рентн.?

Бурят ачисене тин.сре-ишев=.: чеел.х =укки: .=ре ёсталёх: ютра-=ир.пл.х: пёшал пен. чух-т.л пени?

В.сем доска =инче? вуласа тухар та хуравлар? Тольёра =ак 7 пил.н хёш ен.сене куратёр?

Ачасем% Тольёра 7 пил.н пур ен. те пур тесе шутлатпёр?

__Т.сл.хрен: Рязань ачипе туслё:йывёр вёхётра пёрахмасть ёна?

__Вёй-хал -вёйлё:м.н тери йывёр пулсан та малаллах чупать?

__Илеме курма п.лет? Салтакён вилес килмест: унён пурёнас килет?


9?Афганистан вёр=и пирки???

В.ренекен%

Чăвашран Афганра пурĕ 4:5 çын пулнă? Афган вăрçи 10 çула яхăн пынă? Çак вăрçёра 15 пин ытла çын вилнĕ? Вĕсенчен 113 çамрăк Чăваш çĕршывĕнчен? ( Урăх информаци çăлкуçĕнчен 136 çалтака асăнаççĕ)? Пи.н Турхан поселений.нчен пур. 9 салтак кайнё? П.ри таврёнайман? Вёл-Перлов Владимир Федорович? 1989 çулхи февралĕн 15-мĕшĕнче вара пирĕн çарсене асăннă туллă-сăртлă çĕр-шывран илсе тухнă?
Унтанпа кăçал 26 çул çитрĕ? Çав датăна Раççейре воин-интернационалистсене асăнмалли кун тесе палăртнă?


10?Хайлаври символсене тупатпёр?

_ Хайлаври символсем% +.м.рт йывё==и _паттёррён пу=не хунё салтак: шурё юр-чёваш =.ршыв.: тёван кил:=ывёх =ынсем; чул татёк.сем-йывёрлёх: вил.м?

_Хайлавён вак темисене палёртатпёр%

Вёр=ё теми; тёванлёх теми; туслёх теми; пурнё=а юратни; =амрёклёх; тёван кил нимрен хакли?

Хайлавён т.п шухёш.__ Паттёрсене манмалла мар? В.сем яланах пир.н асра юл.=? Эпир манман чух ун яч. вил.мс.р

Ан манёр вёр=ёра пу= хунё салтака!

11?Проблемăлла калаçу%

2-м.ш в.рентекен%

Хёшп.р-ашш.-амёшсем ачисене салтака каясран тем тума та хат.р? Эсир кун пирки м.н калама пултаратёр?

Ман шутпа????

Салтака каймалла-и ? М.нш.н?

Салтака каймалла мар-и? М.нш.н?

В.рентекен: ачасем% Кашни =ын тив.=.-Тёван =.ршыва сыхласси?

«Салтак шёпи» юрё итлени?

12?П.т.млет\?

Вёр=ё_этемл.х.н чи хёрушё тёшман.? Вёл п.р шелс.р: нимле саккуна: й.ркене пёхёнмасёр =ын пурнё=не вёхётсёр татать?

Çарти вăхăт нихăçан та асран тухмасть? Ырă-сывă таврăннисемшĕн кăна вăл асра? Тăван киле таврăнайманнисем тĕнчери хĕрÿ точкăсенче пуçĕсене хунисем текех çутă ĕмĕчĕсене пурнăçа кĕртеймĕç? Вĕсене тăванĕ: юлташĕ: ял-йыш нихçан та манăçа кăлармĕ?


Кунсем: =.рсем: =улсем иртсен те_

Ан манёр вёр=ёра пу= хунё салтака!

Вёл паян та: ыран та: нихё=ан килмесен те_

Ан манёр вёр=ёра пу= хунё салтака!

Ку==уль каплансан та чётёмлён т\с.р_

Ан манёр вёр=ёра пу= хунё салтака!

Эпир манман чух ун яч. вил.мс.р_

Ан манёр вёр=ёра пу= хунё салтака!

Г? Ефимов?

Килти .=?В?Г? Бритвинён «Салтак киле таврёнать» \керч.к. тёрёх ёслав е сёнлав сочинений. =ырма?





 
 
X

Чтобы скачать данный файл, порекомендуйте его своим друзьям в любой соц. сети.

После этого кнопка ЗАГРУЗКИ станет активной!

Кнопки рекомендации:

загрузить материал