- Учителю
- Тематические тесты по казахскому языку
Тематические тесты по казахскому языку
Тақырыптық тест.
Мазмұны.
Тақырып
№
Мазмұны
Жалпы сұрақ
саны
Нұсқалар
саны
1
Фонетика.
200 сұрақ
8-нұсқа
2
Дауысты дыбыстар.
50 сұрақ
2-нұсқа
3
Дауыссыз дыбыстар.
75 сұрақ
3-нұсқа
4
Буын.
50 сұрақ
2-нұсқа
5
Үндестік заңы.
25 сұрақ
1-нұсқа
6
Морфология.
375 сұрақ
15-нұсқа
7
Зат есім.
75 сұрақ
3-нұсқа
8
Зат есімнің жалғаулары.
25 сұрақ
1-нұсқа
9
Сын есім.
50 сұрақ
2-нұсқа
10
Сан есім.
50 сұрақ
2-нұсқа
11
Есімдік.
50 сұрақ
2-нұсқа
12
Етістік.
50 сұрақ
2-нұсқа
13
Одағай.
25 сұрақ
1-нұсқа
14
Шылау.
50 сұрақ
2-нұсқа
15
Оқшау сөздер.
50 сұрақ
2-нұсқа
16
Қыстырма сөз.
25 сұрақ
1-нұсқа
17
Қаратпа сөз.
25 сұрақ
1-нұсқа
18
Синтаксис.
150 сұрақ
6-нұсқа
19
Сөйлем мүшелері.
50 сұрақ
2-нұсқа
20
Сөйлем түрлері.
50 сұрақ
2-нұсқа
21
Құрмалас сөйлем.
50 сұрақ
2-нұсқа
22
Лексика.
150 сұрақ
6-нұсқа
23
Синонимдер.
50 сұрақ
2-нұсқа
24
Антонимдер.
50 сұрақ
2-нұсқа
25
Мақал-мәтелдер.
25 сұрақ
1-нұсқа
26
Сөздің тура және ауыспалы мағынасы.
25 сұрақ
1-нұсқа
27
Қазақстан
125 сұрақ
5-нұсқа
28
Ұлы адамдар
75 сұрақ
3-нұсқа
Фонетика.
Дауысты дыбыстар.
1- нұсқа.
1. Жіңішке дауысты дыбысты көрсетіңіз.
А) ы В) а С) о Д) у Е) ә
2. Жуан дыбыстарды көрсетіңіз.
А) І, Ы,Е, И. В) Е,И,У,О. С) А,О,Ұ,Ы. Д) А,Ғ,Ө,Ұ. Е) О,Ө,Ұ,Ү.
3. Жіңішке буынды дәм атауын көрсетіңіз.
А) Күшті, үлкен. В) Ащы, қышқыл. С) Семіз, ерен. Д) Тәтті, дәмді. Е) Тұзды, қатты.
4. Дауысты дыбыстардың жақтың қатысына қарай жіктелетін түрлерін көрсетіңіз.
А) жуан, жіңішке В) еріндік, езулік С) ұяң, қатаң Д) ашық, қысаң Е) үнді, жуан
5. Дауысты дыбыстардың еріннің қатысына қарай жіктелетін түрлерін көрсетіңіз.
А) жуан, жіңішке В) қысаң, ашық С) үнді, ұяң Д) еріндік, езулік Е) қатаң, ұяң
6. Ашық дауысты дыбыстарды көрсетіңіз.
А) а, ұ,ү В) у, и, і С) у, і, ы Д) а, о, е Е) е, ө, й
7. «Ы» дыбысы қойылатын сөзді көрсетіңіз.
А) Жазғ... . В) Кәр... . С) Бөр...к. Д) М...нез. Е) Д...мді.
8. Бірыңғай жіңішке дауыстылардан тұратын сөздерді көрсетіңіз.
А) Қиық. В) Береке. С) Сынып. Д) Қиғызу. Е) Кітап.
9. Жіңішке буынды сөздер қатарын көрсетіңіз.
А) сынып, парта В) дәптер, қалам С) мереке, білім Д) қыркүйек, қоңырау Е) кітап, оқушы
10. Дауысты дыбыстар тілдің қатысына қарай қандай түрлерге бөлінетінін белгілеңіз.
А) Үнді, қатаң В) Езулік, еріндік С) Жуан, жіңішке Д) Қатаң, ұяң Е) Ашық, қысаң
11. Жіңішке дауыстылар қатарын көрсетіңіз.
А) ы, ұ, и В) а, ү, о С) ұ, е, ө Д) ө, і, е Е) о, э, у
12. Жуан дауысты сөзді табыңыз.
А) Кезең. В) Куәлік. С) Көне. Д) Ғұлама. Е) Билік.
13. Жіңішке дауысты дыбысты көрсетіңіз.
А) у В) о С) а Д) ө Е) ұ
14. Барлық буында жазылатын дауысты дыбыстарды көрсетіңіз.
А) а, ы, і В) э, ә, и С) о, ө, ұ Д) у, ұ, ө Е) ә, ү, у
15 Қазақ тіліне тән дауысты дыбыстары бар сөзді көрсетіңіз.
А) мемлекет В) отан С) саудагер Д) көзілдірік Е) достар
16. Қай дауысты дыбыс әрі жуан, әрі жіңішке дауыстыға жататынын анықтаңыз.
А) е В) и С) о Д) а Е) ү
17. Жуан да жіңішке де болатын дыбысты табыңыз.
А) О. В) Е. С) У. Д) А. Е) Ө.
18. Тек жуан дауысты дыбыстан тұрған қатарды көрсетіңіз.
А) Кінәлі, дүдәмәл. В) Ботагөз, Өмірзақ. С) Ақтөбе, тарихи. Д) Су, бауырмал. Е) Ушығу, қабілет
19. Жіңішке дауысты сөзді табыңыз.
А) Базар В) Қора С) Қауырсын Д) Кілем Е) Сауысқан
20. Жіңішке әрі ашық дауысты дыбысты көрсетіңіз.
А) О, И. В) Ү,І. С) Ә, Е. Д) А,Ұ Е) Е, Ы.
21. Тек жуан дауысты дыбысты сөздер қатарын көрсетіңіз.
А) Кенесары, өнерпаз. В) Ұлытау, қуғыншы. С) Емхана, арбакеш. Д) Игілік, ержүрек.
Е) Қыстыгүні, кітаптар.
22. Жуан дауысты дыбыстары бар сөзді белгілеңіз.
А) Кеңес. В) Күндіз. С) Сабыр. Д) Екеуі. Е) Келуші.
23. Қазақ тіліне тән дауысты дыбыстарын белгілеңіз.
А) о, е. В) а, и. С) и, у. Д) ө, ү. Е) ы, э.
24. Тек жіңішке дауысты дыбыстар қатарын анықтаңыз.
А) О, ө, у. В) А, ә, е. С) Ы, і, и. Д) Ә, ө, і. Е) Э, о, ү.
25. Дыбыстар неше топқа бөлінетінін көрсетіңіз.
А) 5. В) 2. С) 3. Д) 6. Е) 4.
Дауысты дыбыстар.
2-нұсқа.
1.Фонетика нені зерттейтінін көрсетіңіз.
А) Сөз таптарын. В) Тіл дыбыстарының жүйесін. С) Сөз тіркесінің байланысу тәсілін.
Д) Сөз құрамын. Е) Сөз мағыналарын.
2. А, О, Ұ, Ы қандай дыбыстар екенін көрсетіңіз.
А) Езулік. В) Қысаң. С) Еріндік. Д) Жуан. Е) Ашық.
3. Бірыңғай жіңішке дауысты дыбыстарды көрсетіңіз.
А) Ы,И,Ү,У... В) О,У,Е,І... С) Ә,І,Е,Ө... Д) Ә,А,О,Ү... Е) И,Е,А,Ө...
4. Жуан дауысты дыбыстар қатарын көрсетіңіз:
А) ә, и. В) ү, і. С) а, о. Д) ө, ә. Е) у, і.
5. Жіңішке дауысты дыбысты көрсетіңіз.
А) ы В) ү С) ұ Д) о Е) у
6. Жуан дауысты дыбыстар қатарын анықтаңыз.
А) Е, і, о. В) И, ө, ы. С) Ұ, о, а. Д) Я, ә, е. Е) Ү, е, у.
7. «О» қандай дыбыс екенін анықтаңыз.
А) Жуан. В) Қысаң. С) Езулік. Д) Дауыссыз. Е) Жіңішке.
8. Жуан әрі еріндік дауысты дыбыстарды көрсетіңіз.
А) е, а В) ә, а С) о, ұ Д) и, ө Е) ү, і
9. Езулік дауыстылардың саны қанша екенін белгілеңіз.
А) 8. В) 6. С) 10. Д) 7. Е) 12.
10. «У» дыбысы жуан болып тұрған сөзді көрсетіңіз.
А) Кету. В) Жүру. С) Жету. Д) Секіру. Е) Қайту.
11. Қысаң дауыстылар қатарын толықтырыңыз: Ы, і, у, ү, ұ, ...
А) А. В) И. С) О. Д) Ә. Е) Е.
12. «Ұ» дыбысына талдау жасаңыз.
А)Жіңішке дауысты. В) Ұяң дауыссыз. С) Үнді дауыссыз. Д) Жуан дауысты. Е) Қатаң дауыссыз.
13. Тек жуан дауысты дыбыстан құралған сөзді табыңыз.
А) Арбакеш. В) Өнерпаз. С) Екілік. Д) Аққу. Е) Биыл.
14. Қазақтың төл сөздерінде сөз соңында келмейтін дыбысты белгілеңіз.
А) А. В) І. С) О. Д) Е. Е) Ы.
15. «а» дыбысы жақтың ашылуына қарай қай дауыстыға жататынын белгілеңіз.
А) Қысаң. В) Ашық . С) Еріндік. Д) Жуан. Е) Жіңішке.
16. Бірыңғай қысаң дауыстыдан болған сөзді көрсетіңіз.
А) Іні. В) Немере. С) Ана. Д) Бала. Е) Шөпшек.
17. Бірыңғай езулік жіңішке дауыстылардан болған сөзді белгілеңіз.
А) Жоңышқа. В) Еріншек. С) Мүсәпір. Д) Бүлдіршін. Е) Бүлдірген.
18. «У» дыбысы екі рет дауысты болған сөзді белгілеңіз.
А) Жауласу. В) Таулық . С) Қауышу. Д) Татуласу. Е) Баулық .
19. Қысаң дауыстылардың саны қанша екенін белгілеңіз.
А) 7. В) 10. С) 4. Д) 6. Е) 8.
20. Тек қана жіңішке дауысты дыбыстары бар сөзді белгілеңіз.
А) Оқушы. В) Сынақ . С) Кітап. Д) Күнтізбе. Е) Сынып.
21.Бірыңғай қысаң дауысты сөзді көрсетіңіз.
А) Баста. В) Қонақ . С) Іңір. Д) Тағалы. Е) Қаза.
22. Қысаң, езулік дыбысты көрсетіңіз.
А) и. В) у. С) ө. Д) а. Е) о.
23. Қазақ тілінде неше дауысты дыбыс бар екенін белгілеңіз.
А) 13. В) 16. С) 15. Д) 42. Е) 20.
24. Бірыңғай еріндік дыбысты сөзді ажыратыңыз.
А) Метр. В) Әңгіме. С) Көну. Д) Білімді. Е) Жеміс.
25. Қай дауысты дыбыс әрі жуан, әрі ашық , әрі еріндік болатынын белгілеңіз.
А) и. В) у. С) а. Д) о. Е) ы.
Дауыссыз дыбыстар.
1- нұсқа.
1. Қатаң дауыссызды көрсетіңіз.
А) д, в, е В) б, й, р С) п, ш, қ Д) м, ң, н Е) ғ, л, у
2. Ұяң дауыссыз дыбыстар қатарын көрсетіңіз.
А) В,Б,Г,Ғ,Ж В) Д,З,Һ,Т,В С) К,С,Т,Ш,Л Д) Б,В,К,С,Д Е) Л,Д,Р,М,П
3. Қатаң дауыссыз дыбыстарды көрсетіңіз.
А) қ, к, п, с В) б, в, г, ғ С) н, р, у Д) й, л, м Е) д, ж, з, һ
4. Тек ұяң дауыссыз дыбысқа аяқталған сандарды көрсетіңіз.
А) 6, 9, 1 В) 4, 10, 7 С) 5, 8, 10 Д) 4, 11, 15 Е) 100, 9, 30
5. Қатаң дауыссыз дыбыстар қатар келген сөзді көрсетіңіз.
А) Қасқа. В) Арқан. С) Қаймақ. Д) Алма. Е) Алғаш.
6. Ұяң дауыссыз дыбысы жоқ сөзді көрсетіңіз.
А) лездеме В) өзгеріс С) міндет Д) көмір Е) қазба
7. Сөздің басында жазылмайтын әріпті көрсетіңіз.
А) ғ В) ң С) ы Д) ә Е) қ
8. Дыбыссыз әріптерді көрсетіңіз.
А) х, һ В) у, й С) с, ц Д) ъ, ь Е) і, ы
9. Үнді дауыссыз дыбыстардан құралған сөзді табыңыз.
А) Азат. В) Аймақ. С) Айман. Д) Алпыс. Е) Сапар.
10. Қатаң дауыссызға басталып, қатаңға аяқталған сөздер қатарын көрсетіңіз.
А)Асқар, тау, базар В)Алып, доп,кел С)Ұлт, болашақ, жан Д)Мал, киіз,отау Е)Қас, шаш,құқық
11. Ұяң дауыссыз дыбыстан басталатын сөздерді көрсетіңіз.
А) Айдын, шие, әдеп В) Кедей, емен, тау С) Күн, мектеп, аула Д) Аймақ, орта, мөлдір
Е) Бұлт, зерттеуші, жағажай
12. Буын құрай алмайтын дауыссыз дыбыстарды көрсетіңіз.
А) и В) ү С) ы Д) а Е) ж
13. Тек үнді дауыссыз дыбысқа аяқталатын сөздерді көрсетіңіз.
А)Үн, үй, көл В)Көз, құлақ, ауыз С)Қонақ, кісі, қуаныш Д)Зерек, жеміс, ерлік Е)Бота,бала,жаға
14. Тек ұяң дауыссыз дыбыстан тұратын сөзді көрсетіңіз.
А) Баға В) Алыс С) Аспан Д) Гүл Е) Белгі
15. Қатаң дауыссыз дыбыстарды табыңыз.
А) б,з В) р,у С) з,һ Д) қ ,к Е) л,м
16. Қазақ тіліне тән дыбыстарды табыңыз.
А) ж,ң,н В) й,і,ә С) р,д,у Д) а,е,ы Е) ғ,қ,һ
17. Ұяң дауыссыз дыбыстан басталатын үй жануарын белгілеңіз.
А) Ешкі В) Сиыр С) Жылқы Д) Қой Е) Түйе
18. Қазақ тілінде неше үнді дыбыс бар екенін анықтаңыз.
А) 10. В) 6. С) 7. Д) 4. Е) 2.
19. Тек қатаң дауыссыздан жасалған сөзді табыңыз.
А) Көз. В) Көш. С) Қожа. Д) Қиыр. Е) Қияр.
20. Ұяң дауыссыз дыбысқа аяқталған сөздерді көрсетіңіз.
А) хабар, үміт, шағын В) атақ, бақыт, заң С) күн, егін, жол Д) шөл, су, нарық Е) жаз, жұлдыз, үздіксіз
21. Тек қатаң дауыссыздан тұратын сөздерді көрсетіңіз.
А) Заң,жарыс,бұлақ. В) Қарға,жаға,аспан. С) Аққу,апта,көк. Д) Ағаш,аула,ел. Е) Бет, жол,емен
22. Ғ - әріпі жазылатын сөзді көрсетіңіз.
А) Жа...ажай. В) Е...ін. С) Те...іс. Д) Үл...і. Е) Заң...ер.
23. Құрамында қатаң дауыссыз дыбыс бар сөзді табыңыз.
А) Дөң В) Қатық С) Ру Д) Ғалым Е) Жаза
24. Үнді дауыссыздан басталатын сөзді көрсетіңіз.
А) жеміс В) қонақ С) достық Д) рақат Е) шығарма
25. Ұяң дауыссыз дыбыстарды көрсетіңіз.
А) н, ч, ұ В) б, в, г С) ә, п, ц Д) т, у, й Е) м, л, р
Дауыссыз дыбыстар.
2-нұсқа.
1. Үнді дауыссыз дыбыстар қатарын көрсетіңіз.
А) Ң,Р,Л,М... В) И,Ң,В,Г... С) Қ,Л,М,Н... Д) Р,Л,М,И... Е) С,У,Ш,Ң...
2. Қазақ тіліне тән дыбыстарды табыңыз.
А) д,т,р В) қ,ң С) р,н,д Д) а,о,м,д Е) й,у,ж
3. Қатаң дауыссыз дыбыстарды көрсетіңіз.
А) г, ғ В) л, м С) н, р Д) д, ж Е) п, т
4. Тек ұяң дауыссыздарды көрсетіңіз.
А) П,Ғ,В,К... В) П,У,Х,В... С) Д,Ж,С,В... Д) Б,В,Р,Л... Е) Б,В,Ғ,З...
5. Қазақ алфавитіндегі әріп санын көрсетіңіз.
А) 33 В) 40 С) 41 Д) 36 Е) 42
6. Қатаң дауыссызға аяқталатын сөзді көрсетіңіз.
А) нәтиже В) мемлекет С) қарағай Д) ойын Е) пән
7. Үнді дауыссыз дыбыстары бар сөздерді көрсетіңіз.
А) қыз, ата, қар В) жүн, қой, ет С) бал, жүз, топ Д) сүт, шұжық, май Е) мың, нан, мал
8. Ұяң дауыссыз дыбысқа аяқталған сөзді көрсетіңіз.
А) Мәдениет В) Біз С) Кездік Д) Тармақ Е) Оқулық
9. Қатаң дауыссыз дыбыстан басталатын мемлекет атауын көрсетіңіз.
А) Қазақстан. В) Албания. С) Ресей. Д) Украина. Е) Грузия.
10. Үнді дауыссыз дыбысқа аяқталған көне қала атын көрсетіңіз.
А) Йассы. В) Ақмола. С) Семей. Д) Түркістан. Е) Қарағанды.
11. Жалғауы ұяң дауыссыз дыбыстан басталған сөзді көрсетіңіз.
А) Тәуелсіздіктен В) Әйелдер С) Өнерлер Д) Шеберлер Е) Көшпенділерге
12. Үнді дауыссыз дыбыстармен басталған сөздерді көрсетіңіз.
А) Қазына, әдіс, ұят. В) Наурыз, райхан, мереке. С) Кездік, серік, бой. Д) Отбасы, шығыс, әлем. Е) Дауыл, бөлме, доп.
13. Ұяң дауыссыз дыбыстан басталатын сөзді көрсетіңіз.
А) рухани В) қоғам С) шығыс Д) бағыт Е) әділ
14. «У» дыбысының дауыссыз дыбысты таңбалап тұрғанын көрсетіңіз.
А) бару, келу В) сурет, жуан С) сулы, сұлу Д) тау, дау, сау Е) су, шу, қу
15. Қатаң дауыссызды көрсетіңіз.
А) д В) в С) қ Д) у Е) р
16. Үнді дауыссыздан басталатын сөзді көрсетіңіз.
А) Емен. В) Зерек. С) Намыс. Д) Теңге. Е) Дастан.
17. Ұяң дауыссыз дыбысты көрсетіңіз.
А) й В) б С) қ Д) м Е) п
18. Қ - әріпі жазылатын сөзді көрсетіңіз.
А) ө...іл В) үзді...сіз С) уа...ыт Д) ше...ара Е) іс...ер
19. Ұяң дауыссыз дыбыстардан қазақ тіліне тән дыбыстарды көрсетіңіз.
А) қ, т В) б, д С) з, ж Д) ғ, һ Е) д, ж
20. Қатаң дауыссыздан басталатын сөзді көрсетіңіз.
А) күрес В) үміт С) орман Д) байлық Е) ғарыш
21. Мына дыбыстардың қайсысы ұяң дауыссыз дыбысқа жататынын көрсетіңіз.
А) қ ,к В) б, в С) й, л Д) р, у Е) ч, ш
22. «Баяндама» сөзіндегі әріп пен дыбыс санын анықтаңыз.
А)9 әріп, 8 дыбыс. В)8 әріп, 9 дыбыс. С)8 әріп, 8 дыбыс. Д)9 әріп, 9 дыбыс. Е)8 әріп, 7 дыбыс.
23. Тек үнді дауыссыз дыбыстары бар сөзді табыңыз.
А) Сапар. В) Айман. С) Алпыс. Д) Азат. Е) Аймақ.
24. Қатаңға басталып, қатаңға аяқталған сөзді белгілеңіз.
А) Орман. В) Жолбарыс. С) Тауық. Д) Торғай. Е) Арыстан.
25. Ұяң дауыссыздан басталған қосымшаны табыңыз.
А) Қаламның. В) Мерекеге. С) Тойлар. Д) Достың. Е) Есіктер.
Дауыссыз дыбыстар.
3-нұсқа.
1. Дауыссыз дыбыстардың түрлерін көрсетіңіз.
А) Ашық, қысаң. В) Ұяң, жуан, қатаң. С) Қатаң, ұяң, үнді. Д) Үнді, жіңішке, езулік.
Е) Еріндік, езулік.
2. Қатаң дауыссыздар қатарын табыңыз.
А) Б, В, Г. В) Р, У, Н. С) Б, Л, Қ. Д) Ф, Х, Ч. Е) Ж, Р, С.
3. Құрамында төрт дауыссыз дыбысы бар сөзді табыңыз.
А) Азан. В) Тау. С) Қарақат. Д) Қарт. Е) Сахара.
4. Тек ұяң дыбысты сөзді көрсетіңіз.
А) Халық. В) Ұшқыш. С) Жазғы. Д) Айқын. Е) Көпір.
5. Үнді дыбыстары бар сөзді табыңыз.
А) Наным. В) Жаға. С) Отбасы. Д) Көкжиек. Е) Бастық.
6.Ұяңнан басталып ұяңға аяқталған сөзді табыңыз.
А) Төрт. В) Сегіз. С) Жүз. Д) Тоғыз. Е) Бір.
7. Құрамында тек қатаң дыбыстары бар сөзді табыңыз.
А) Дөң. В) Ру. С) Қатық. Д) Ғалым. Е) Жаза.
8. Үнді дауыссызға аяқталған сөзді белгілеңіз.
А) Ұшқыш. В) Қала. С) Шәкірт. Д) Көпір. Е) Аймақ .
9. «У» әрпі қай қатарда дауыссыз болып тұрғанын анықтаңыз.
А) Жазушы, шешуші. В) Жабу, кебу. С) Туды, жуды. Д) Дауыс, қауын. Е) Бу, қу.
10. Тек ұяң дыбысты сөзді көрсетіңіз.
А) Нарық . В) Ұшақ. С) Жазда. Д) Айқын. Е) Қара.
11. Үнді дауыссызға аяқталған сөзді белгілеңіз.
А) Қонақ. В) Дала. С) Шәкірт. Д) Өмір. Е) Қаймақ.
12. Жұп болып келмейтін ұяң, қатаң дауыссыздарды табыңыз.
А) З-Х. В) Т-Д. С) Қ-Ғ. Д) В-Ф. Е) П-Б.
13. Қатаң дыбыстары бар сөзді табыңыз.
А) Із. В) Қыс. С) Май. Д) Лаң. Е) Біз.
14. Дауыссыз дыбыстың түрін табыңыз.
А) Ашық . В) Жіңішке. С) Еріндік. Д) Үнді. Е) Езулік.
15. Қатаң дауыссыздан басталып қатаң дауыссызға аяқталған сөзді табыңыз.
А) Парыз. В) Сақтан. С) Тамыр. Д) Қайрат. Е) Арман.
16. Үнді дауыссыздан құралған сөзді белгілеңіз.
А) Дыбыс. В) Ынта. С) Бұлақ . Д) Тоқты. Е) Аңның.
17. Бірыңғай ұяң дауыссыздан құралған сөзді белгілеңіз.
А) Қобыз. В) Мұрат. С) Мылтық . Д) Мезгіл. Е) Доға.
18. Ұяң дауыссыздар қатар тұрған сөзді анықтаңыз.
А) Наурыз. В) Кітап. С) Жаңбыр. Д) Аспан. Е) Қаздар.
19. Дауыссыз дыбыстардың үндесуін табыңыз.
А) Сингормонизм. В) Екпін. С) Дыбыс үндестігі. Д) Үндестік заңы. Е) Буын үндестігі.
20. Ұяң дауыссыздан басталатын бес арыстың бірін көрсетіңіз.
А) Ахмет. В) Мағжан. С) Шәкәрім. Д) Жүсіпбек. Е) Міржақып.
21.Тек қатаң дауыссыз дыбыстарды табыңыз:
А) с, т, п, қ , к. В) қ ,ш, ғ, д, г. С) б, в, ғ, г, з. Д) а, м, р, т, н. Е) ы, с, х, м, ң.
22. Дауыссыздан басталып, дауыссызға аяқталған сөзді көрсетіңіз.
А) Сана. В) Ешкі. С) Жаңа. Д) Шана. Е) Табиғат.
23. Тек орыс тілінен енген сөздерде ғана қолданылатын әріпті табыңыз.
А) а. В) в. С) м. Д) с. Е) т.
24. Қос қатаң дауыссыз дыбыс тұрған сөзді көрсетіңіз.
А) Әліпби. В) Етпетінен. С) Жазғы. Д) Арман. Е) Түнгі.
25. «Ұжымдастыру» сөзіндегі ұяң дауыссыз нешеу екендігін көрсетіңіз.
А) 2. В) 1. С) 5. Д) 4. Е) 3.
Буын.
-
нұсқа.
1. Тұйық және бітеу буындары бар сөзді көрсетіңіз.
А) Ғарыш. В) Күн. С) Кеше. Д) Ай. Е) Аспан.
2.Тұйық буынды сөзді көрсетіңіз.
А) ел, ер, үй В) есік, шөп, егін С) жел, жер, жаз Д) су, күн, шық Е) ұя, жыл, жүз
3. Тек ашық буынды сөздер қатарын көрсетіңіз.
А) байлық, қорықтар В) бай, асхана С) жорық, кілем Д) қала, мереке Е) басшылық, ұлттық
4. Сөздің түбірі тұйық буыннан тұрған сөзді көрсетіңіз.
А) Шалқарда. В) Кереге. С) Оқушының. Д) Сумен. Е) Ұлттар.
5. Бітеу буыннан тұратын сөзді табыңыз.
А) Таразы В) Іні С) Шағала Д) Жаңғақ Е) Ұлт
6. Тек ашық буынды сөздерді көрсетіңіз.
А) Отбасы, адам, жексенбі В) Жеміс, егін, ағаш С) Құстар, жаңбыр, аспан Д) Терезе, таза, мағына Е) Достар, автобус, демалыс
7. Жіңішке буынды қатарды көрсетіңіз.
А) Жақты В) Сұраулы сөйлем. С) Лепті сөйлем. Д) Хабарлы сөйлем. Е) Атаулы
8.Ашық буыннан ғана тұратын сөзді табыңыз.
А) Тамыр В) Шам С) Тамаша Д) Дастархан Е) Арқар
9. Бітеу буынды сандар қатарын көрсетіңіз.
А) 7, 5 В) 3, 2 С) 5, 4 Д) 2, 6 Е) 10, 100
10. Бітеу буыны бар сөзді табыңыз.
А) Бала. В) Ата. С) Мектеп. Д) Оқушы. Е) Оқу.
11. Бірыңғай ашық буынды сөздерді табыңыз.
А) Абырой, жұлдыз, арман В) Баспасөз, гүлзар, даңғыл С) Табыс, саяхат, тұлпар
Д) Уақыт, хабар, шетелдік Е) Қазына, оқиға, табиғи
12. Бір ғана бітеу буыннан тұратын сөзді табыңыз.
А) Білім. В) Ел. С) Ғалым. Д) Күш. Е) Мақал.
13. Тұйық буынды сөздерді көрсетіңіз.
А) дәптер, мектеп, гүл В) кісі, таза, үн С) сұлу, жұқа, кіші Д) мереке, үлгі, аула Е) ән, ас, ал
14. Бітеу буынды киіз үйдің ағашының атын көрсетіңіз.
А) Киіз. В) Уық. С) Адалбақан. Д) Кереге. Е) Қанат.
15. Тек тұйық буынды сөздерді көрсетіңіз.
А) Ең, өте, тым. В) Аш, әл, әк. С) Ал, жай, көр. Д) Есі-дерті, еш. Е) Ет, кет, аса.
16. Тек бітеу буыннан тұратын сөздерді көрсетіңіз.
А) жаңа, ескі, оқу В) қызық, жарық, қалың С) өмір, кітап, ұстаз Д) жарыс, көрме, жалаң
Е) тіл, кең,сөз
17. Буын атауларының қатарын көрсетіңіз.
А) Дыбыс, әріп, жуан. В) Ашық, тұйық, бітеу. С) Тұйық, үнді, дыбыс. Д) Қысаң, ашық, жуан.
Е) Үнді, дыбыс, әріп.
18. Тұйық буынды сөздер қатарын көрсетіңіз.
А) Сөйлем, барыс В) Үтір, нүкте С) Сұлтан, хан Д) Үш, бес Е) Ер, оқ
19. Ең соңғы буыны бітеу сөзді көрсетіңіз.
А) Мағына. В) Таза. С) Үй. Д) Үлкен. Е) Жақсы.
20. Бітеу буынды сөзді көрсетіңіз.
А) оқушы В) терезе С) ай Д) су Е) жұмбақ
21. Тұйық, бітеу және ашық буындары бар сөзді табыңыз.
А) аққу В) аударма С) елдер Д) бірлік Е) мектеп
22. Тек ашық буынды сөзді көрсетіңіз.
А) Ар-ман. В) Дәп-тер. С) Өрт. Д) Ба-ла-мен. Е) Қа-ла-ға.
23. Бірыңғай бітеу буынды көрсетіңіз.
А) ұлт В) ара С) данышпан Д) тіл Е) ойшыл
24. Ашық буыннан тұратын сөзді көрсетіңіз.
А) Күз В) Тақпақ С) Торы Д) Ант Е) Оқ
25. Бітеу буынды сөзді табыңыз.
А) Ата. В) Өрт. С) Әке. Д) Бұлт. Е) Дала.
Буын.
2-нұсқа.
1. Ашық буынды көрсетіңіз.
А) ой В) жас С) бас Д) ал Е) қа
2. «Серт» сөзі буынның қандай түріне жататынын табыңыз.
А) Төрт дыбысты ашық буын В) Екі дыбысты бітеу буын С) Төрт дыбысты тұйық буын
Д) Үш дыбысты ашық буын Е) Төрт дыбысты бітеу буын
3. Бірынғай тұйық буынды сөзді көрсетіңіз.
А) Ең, өте, тым. В) Аш, ат, от. С) Есім, мысал, көп. Д) Ал, жай, көр. Е) Ет, кес, аса.
4. Буынға дұрыс бөлініп тұрған сөзді көрсетіңіз.
А) Ша-ппа-шот. В) Көрс-ет. С) Бас-па-сөзд-ен. Д) А-лыс-тан. Е) Ыст-ық .
5. Қазақ тілінде буынның неше түрі барын көрсетіңіз.
А) 2 В) 3 С) 4 Д) 7 Е) 5
6. Ашық , тұйық , бітеу буынды сөзді табыңыз.
А) Туысқан. В) Жұрағат. С) Қиылыс. Д) Жиналыс. Е) Қатысқан.
7. Тек ашық буыннан құралған сөзді табыңыз.
А) Ойбай. В) Алтай. С) Өзге. Д) Шағала. Е) Қарағай.
8. Бір буынды сөзді табыңыз.
А) Еңлік. В) Жалт. С) Түлік. Д) Қуатты. Е) Проект.
9. «Мемлекет» сөзінде қанша буын барын табыңыз.
А) 3. В) 2. С) 6. Д) 4. Е) 5.
10. Дауыссыздан басталып дауыстыға аяқталатын буын түрін анықтаңыз.
А) Ашық. В) Буын С) Аралас Д) Бітеу Е) Тұйық
11. Буынға қате бөлінген сөзді табыңыз.
А) Құ-мырс-қа. В) Жо-лау-шы. С) Ад-ам. Д) Жа-рай-сың. Е) Қа-йық.
12. Ашық буыны бар сөзді көрсетіңіз.
А) Дара. В) Арман. С) Алтын. Д) Көлдер. Е) Мектеп.
13. Сөйлемде буынның қай түрі жоқ екенін анықтаңыз:
Машинада әжелерге орын береді.
А) Ашық. В) Тұйық. С) Бітеу. Д) Бірыңғай. Е) Аралас.
14. Үш буынды сөзді табыңыз.
А) Көйлек. В) Уақыт. С) Дауылпаздай. Д) Әділет. Е) Тыйым.
15. Буынға бөлінбейтін сөзді табыңыз.
А) Халық . В) Ата. С) Ән. Д) Үкі. Е) Маса.
16. Ашық буынды сөзді табыңыз.
А) Ынтық . В) Тіле. С) Бірлік. Д) Күш. Шындық .
17.Соңғы буыны бітеу үш буынды сөзді табыңыз.
А) Әке. В) Ақылдылық . С) Керемет. Д) Жан.
18. Тұйық буынды сөзді көрсетіңіз.
А) Ант. В) Жоқ. С) Баспана. Д) Анар. Е) Бұрғы.
19. Екі буыны да ашық сөзді көрсетіңіз.
А) Әке. В) Ақылдылық . С) Жан. Д) Бастық . Е) Керемет.
20. Тұйық буыны бар сөзді табыңыз.
А) Халық . В) Қазақ . С) Арман. Д) Ғылым. Е) Адам.
21. Бірыңғай тұйық буынды сөздерді көрсетіңіз.
А) Өң, аса, тым. В) Ақ, ет, от. С) Әсем, мысал, көп. Д) Әл, тай, көр. Е) Ет, жет, ас.
22. Бірыңғай бітеу буынды сөзді табыңыз.
А) Қасқыр. В) Құмырсқа. С) Қарға. Д) Қарағай. Е) Қаршыға.
23.Ашық буынды күрделі сөзді табыңыз.
А) Қалада. В) Бүге-шіге. С) Он бірінші. Д) Үш машина. Е) Отбасы.
24.Бір буынды сөзді табыңыз.
А) Қанат. В) Сезім. С) Адам. Д) Орман. Е) Қант.
25.Тұйық буынды сөздер қатарын көрсетіңіз.
А) Қант, бұлт. В) Сөз, қамал. С) Ас, ұн. Д) Қол, бас. Е) Ағаш, сезім.
Үндестік заңы.
1- нұсқа.
1. Буын үндестігін құрайтын дауысты дыбыстарды көрсетіңіз.
А) Жуан, жіңішке. В) Ұяң, қатаң. С) Қатаң, жуан. Д) Үнді, ұяң. Е) Дауыссыз, қатаң.
2. Үндестік заңына бағынбайтын сөзді көрсетіңіз.
А) Іскер В) Қайраткер С) Қолғанат Д) Қуанышты Е) Саяхат
3. Буын үндестігіне бағынбайтын сөзді табыңыз.
А) Орман. В) Өнер. С) Жазушы. Д) Мектептер. Е) Қолөнер.
4. Буын үндестігіне қарай жалғанатын қатаңнан басталатын көптік жалғауларды көрсетіңіз.
А) -мен, -пен В) -ның, -нің С) -сыз, -сіз Д) -мын, -мін Е) -тар, -тер
5. Буын үндестігі сақталмаған сөзді көрсетіңіз.
А) Оқушы. В) Орман. С) Ғарышкер. Д) Мектеп. Е) Дәптер.
6. Буын үндестігіне бағынбай тұрған біріккен сөздерді табыңыз.
А) Бірсігүні, ендігәрі. В) Сарыарқа, Талдықорған. С) Ақсуат, Сарысу. Д) Көкшетау, Екібастұз. Е) Халықаралық, өнеркәсіп.
7. Буынның жуан, жіңішкелігіне қарай болатын үндестікті көрсетіңіз.
А)Үндестік заңы. В)Кейінді ықпал. С) Буын үндестігі. Д) Ілгерінді ықпал. Е) Дыбыс үндестігі.
8. Үндестік заңындағы үндестіктің атауларын көрсетіңіз.
А) Буын үндестігі, дыбыс үндестігі В) Үндеу, дауыстау С) Ашақ буын, бітеу буын, тұйық буын Д) Дауысты, дауыссыз дыбыстар Е) Тасымал, екпін
9. Буын үндестігі заңы бойынша жазылған сөзді көрсетіңіз.
А) Жауынгер В) Кәсіпорын С) Отбасы Д) Мұғалім Е) Кітап
10. Үндестік заңы нешеге бөлінетінін көрсетіңіз.
А) 4 В) 2 С) 5 Д) 3 Е) 6
11. Буын үндестігіне қарай жалғанатын көптік жалғауларды көрсетіңіз.
А) -тан, -ден В) -қа, -ке С) -ған, -ген Д) -нікі, -дікі, -тікі Е) -дар, -дер
12. Үндестік заңына бағынбайтын сөзді табыңыз.
А) Атақты. В) Жарыс. С) Жеңімпаз. Д) Арман. Е) Жүйрік.
13. Буын үндестігі бойынша жіңішке буынды сөздерді көрсетіңіз.
А) ағартушы В) ғалым, батыр С) сыншы, шаңырақ Д) теңіз, ұйым Е) билік, әділдік
14. Үндестік заңына бағынбайтын сөзді көрсетіңіз.
А) күзен В) жыртқыш С) ақбөкен Д) тоқылдақ Е) құр
15. Үндестік заңына бағынбайтын сөзді көрсетіңіз.
А) Біраз. В) Табиғат. С) Көжек. Д) Жылқышы. Е) Қонжық.
16. Үндестік заңына бағынбайтын қосымшасы бар сөзді табыңыз.
А) Үйге В) Балалар С) Талапты Д) Ағаштікі Е) Мектепте
17. Буын үндестігіне бағынбай тұрған сөзді көрсетіңіз.
А) Қаламгер, баламен. В) Қаламдар, қыздар. С) Жазушы, суретші. Д) Көлдер, өзендер.
Е) Тауды, ұшқыш.
18. Үндестік заңына бағынбайтын қосымшасы бар сөздерді табыңыз.
А) бақытты, өнерлі В) сауатсыз, кешірімді С) суретші, үйлер Д) ұстаздан, өмірде Е) таудікі, даланікі, жұрттікі
19. Үндестік заңына бағынбайтын қосымшалы сөзді белгілеңіз.
А) Арманды. В) Ертеңгіміз. С) Үшінші. Д) Қарашашпен. Е) Балаға.
20. Үндестік заңына бағынбайтын қосымшаны табыңыз.
А) -лар. В) -кеш. С) -ым. Д) -лық . Е) -шы.
21. Буын үндестігін тағы қалай атауға болады, табыңыз.
А) Орфография. В) Орфоэпия. С) Дыбыс үндестігі. Д) Сингармонизм. Е) Ассимиляция.
22. Үндестік заңына бағынбай тұрған сөзді көрсетіңіз.
А) Кәсіпорын. В) Табыс. С) Бөлінгіш. Д) Қарыздар. Е) Алатау.
23. Буын үндестігіне бағынбайтын біріккен сөзді табыңыз.
А) Көкқұтан. В) Қосаяқ . С) Жолбарыс. Д) Тасбақа. Е) Қарақұрт.
24. Үндестік заңына бағынатын қосымшаны табыңыз.
А) -мен. В) -ды. С) -паз. Д) -хана. Е) -кер.
25.Үндестік заңына бағынбайтын сөзді белгілеңіз.
А) Қосаяқ . В) Түйеқұс. С) Асқазан. Д) Тасбақа. Е) Атжалман.
Морфология
Зат есім
1-нұсқа
1. Жалпы есімді табыңыз.
А) Балқаш. В) Сырдария. С) Бетпақдала. Д) Тау. Е) Жамбыл.
2. Туынды зат есімді көрсетіңіз.
А) Еңбекті. В) Еңбекші. С) Еңбекпен. Д) Еңбегің. Е)Еңбектен.
3. Туынды зат есім жасаушы қосымшаны көрсетіңіз.
А) Сөйлем. В) Қолға. С) Мектеп. Д) Әке. Е) Кеңесші.
4. Туынды зат есім жасаушы қосымшаны көрсетіңіз.
А)Септік жалғау В)Көптік жалғау. С)Жіктік жалғау. Д)Тәуелдік жалғау. Е)Жұрнақ.
5. Көптік жалғаулы зат есімді табыңыз.
А) Гүлдер. В) Өлең. С) Өтірік. Д) Шын. Е) Есік.
6. Синонимдік қатар құрайтын зат есімді табыңыз.
А) Суретші, сурет. В) Әдемі, сұлу. С)Жоғары, төмен. Д)Дәстүр, салт. Е)Ем,дәрі.
7. Туынды зат есімді табыңыз.
А) Дүкен. В) Жерде. С) Айна. Д) Жазушы. Е) Ән.
8. Керекті зат есімді табыңыз.
Мен дүкеннен жаңа ... сатып алдым.
А) Сабақ. В) Үй. С) Көйлек. Д) Дәптерде. Е) Қаламның.
9. Зат есімнің жалпы есім түрін табыңыз.
А) Алакөл маңы. В) Ердің анасы-елі. С) «Балдырған» журналы. Д) Қазақстан Республикасы. Е) Есіл өзені.
10. Киім тігумен айналысатын адамды белгілеңіз.
А) Тігінші. В) Ұста. С) Хатшы. Д) Басшы. Е) Мұғалім.
11. Туынды сөзді табыңыз.
А) Аң. В) Жұмыскер. С) Жол. Д) Оқ. Е) Ас.
12. Тәуелдік жалғаулы зат есімді табыңыз.
А) Басқа. В) Аяғым. С) Кеудеден. Д) Қолдың. Е) Көзді.
13. Негізгі зат есімді анықтаңыз.
А) Адам. В) Қойшы. С) Бұрғы. Д) Жақсылық. Е) Білім.
14. Дерексіз зат есімді табыңыз.
А)Тұңғыш президент. В)Атақты ғалым. С)Алғашқы махабат. Д)Алғашқы ұстаз. Е)Жақсы адам
15. Күрделі жалқы есімді табыңыз.
А) Астана. В) Жомарт. С) Тараз. Д) Абай. Е) Қартқожа.
16. Туынды сөзді табыңыз.
А) Оқушы. В) Қол. С) Ана. Д) Ас. Е) Аға.
17.Кім? деген сұрақ қай сөзге қойылатынын табыңыз.
А) Үй. В) Алма. С) Бала. Д) Қоян. Е) Гүл.
18. Түбір сөзді табыңыз.
А) Бұрғы. В) Ойыншық. С) Ауыл. Д) Атадан. Е) Егін.
19. Жер-су аттарына қатысты жалқы есімді табыңыз.
А) Төле би. В) Асанқайғы. С) «Ботагөз» Д) Ақтөбе. Е) «Астана хабары»
20. Заттық ұғымды білдіретін сөз табын табыңыз.
А) Сан есім. В) Есімдік. С) Зат есім. Д) Сын есім. Етістік.
21. Зат есімді табыңыз.
А) Екеу. В) Тарихи. С) Қызық. Д) Кең. Е) Қолөнер.
22. Жұрнағы бар сөзді табыңыз.
А) Шөп. В) Тұз. С)Құс. Д) Басшы. Е) Үй.
23. Түбір сөзді табыңыз.
А) Кісі. В) Апам. С) Дастарханға. Д) Бауырының. Е) Үйде.
24. Жұрнақ жалғанған сөзді табыңыз.
А) Ағаң. В) Жұмысшы. С) Жұмыста. Д) Жұмыстар. Е) Кімсің.
25. Табиғат тақырыбына сәйкес сөзді табыңыз.
А) Оқушы. В) Бұтақ. С) Сабақ. Д) Мектеп. Е) Бала.
Зат есім
2-нұсқа
1. Тырнақшаға алынып жазылатын жалқы есімді көрсетіңіз.
А) Абай, Балбырауын. В) Іле, Лепсі. С) Амангелді,Ақбота. Д) Қарағанды, Жетісу. Е) Балқаш, Зайсан.
2. Негізгі зат есімді табыңыз.
А) Егін. В) Балықшы. С) Әке. Д) Кітапхана. Е) Бұрғы.
3. Шығыс септігіндегі зат есімді табыңыз.
А) Сабақтар. В) Табысқа. С) Дәрігерден. Д) Гүлді. Е) Оқушының.
4.Түбір сөздер қатарын табыңыз.
А) Күйші, биші. В) Қалқатай, шырағым. С) Іні, аға, көке. Д)Әнші, суретші. Е)Анашым, әкетай.
5. Асыл тастармен жұмыс істейтін адамды белгілеңіз.
А) Ұста В) Зергер С) Дәрігер Д) Мүсінші Е) Ұстаз
6. Ілік септігіндегі зат есімді табыңыз.
А) Түлкі. В) Радиодан. С) Иттер. Д) Терезенің. Е) Ағашқа.
7. Әкеңнің шешесі сізге кім болатынын анықтаңыз.
А) Әпке. В) Тәте. С) Туыс. Д) Нағашы әже. Е) Әже.
8. Жануарлардың ұйқыға кететін мезгілін көрсетіңіз.
А) Күз. В) Көктем. С) Жаз. Д) Қыркүйек. Е) Қыс.
9. Үй ішіне қатысты сөздерді табыңыз.
А) Қабырға, төбе, есік В) Тұлпар, күн сәулесі С) Дәптер, кітап, сызғыш Д) Емен, қайың, шырша Е) Бөлме, қабат, терезе
10. Қыстың өзіне тән белгісін атаңыз.
А) Жауын. В) Жел. С) Шөп. Д) Жаңбыр. Е) Қар.
11. Анаңның анасы сізге кім болатынын анықтаңыз.
А) Тәте В) Апа С) Әке Д) Нағашы әже Әпке
12. Жұрнағы бар сөзді табыңыз.
А) Көл. В) Құс. С) Көлшік. Д) Төсек. Е) Қой.
13. Жаз айын белгілеңіз.
А) Маусым В) Ақпан С) Қыркүйек Д) Қазан Е) Мамыр
14. Қай түбір сөзге қосымша дұрыс жалғанғанын көрсетіңіз.
А) Күйшы. В) Қобызші. С) Домбырагер. Д) Биші. Е) Сауынші.
15. Жұрнағы бар сөзді табыңыз.
А) Дәптерлер. В) Сыныбым. С) Оқулық. Д) Жүр. Е) Сен.
16. Отбасы тақырыбына жатпайтын сөздер.
А) Әке. В) Апа. С) Қол. Д) Қарындас. Е) Шеше.
17. Түбір сөзді табыңыз.
А) Асхана. В) Түн. С) Қалада. Д) Көрсеткіш. Е) Түндік.
18. Қыс айларын анықтаңыз.
А) Қаңтар, ақпан. В) Маусым, шілде. С) Қазан, тамыз. Д) Наурыз, сәуір. Е) Мамыр, қыркүйек.
19. Жұрнағы бар сөзді табыңыз.
А) Таулар. В) Доп. С) Ала-құла. Д) Аурухана. Е) Қара.
20. Түбірлес сөздерді табыңыз.
А) Тал, қамқор. В) Құлыншақ, бота. С) Жұмыс, жұмыскер. Д) Зат, доп. Е) Қалам, бақша.
21. Жұрнағы бар сөзді табыңыз.
А) Үйдің. В) Көшеге. С) Даңғылдан. Д) Кітапхана. Е) Салтанатпен.
22. Киіз үй сөз тіркесіне қойылатын сұрақты табыңыз.
А) Қашан? В) Қайда? С) Неге? Д) Ненің? Е) Не?
23. Түбір сөзді табыңыз.
А) Кәмпиттер. В) Бауырының. С) Ақылың. Д) Дастарқанға. Е) Ақыл.
24. Түбірлес сөздерді табыңыз.
А) Жаз, орман. В) Орман, арман. С) Доп, ойыншық. Д) Түн, түндік. Е) Ақ, аға.
25. Мектепке қатысты сөздерді табыңыз.
А) кең, таза, суретші В) сынып, қабат, жарық С) әдемі, сұлу, көрікті
Д) шебер, тігінші, қоғам Е) көше, даңғыл, шағын аудан
Зат есім.
3-нұсқа.
1. Туынды зат есімді табыңыз.
А) Сушы. В) Үйді. С) Көлдің. Д) Кітапқа. Е) Бала.
2. Жұрнағы бар сөзді анықтаңыз.
А) Елім. В) Елдік. С) Елмен. Д) Елде. Е) Еліміздің.
3.Септік жалғаулы зат есімді анықтаңыз.
А) Жердің. В) Аналар. С) Мапқсатым. Д) Оқытушымын. Е) Даласы.
4. Туынды түбірді табыңыз.
А) Жапырақ. В) Бөлім. С) Мектеп. Д) Арыстан. Е) Мәдениет.
5. «Бала» сөзіне қосылатын қосымшаны анықтаңыз.
А) -шы. В) -лық . С) -тың. Д) -лік. Е) -ші.
6. Күрделі зат есімді табыңыз.
А) Балалар, оқушы, қыз. В) Отбасы, саяжай, белбеу. С) Қызыл, жасыл, көк. Д) Ешкім, ештеңе, әлдекім. Е) қыс, жаз, күз.
7. Туынды түбірді анықтаңыз.
А) Жол. В) Тазалық. С) Сынып. Д) Жаңа. Е) Бол.
8. Жұрнағы бар сөзді анықтаңыз.
А) Мемлекетте. В) Мемлекеті. С) Мемлекеттік. Д) Мемлекеттің. Е) Мемлекетім.
9. Жалқы есімді көрсетіңіз.
А) Абай. В) Білгіш. С) Орман. Д) Оқушы. Е) Кітап.
10. Оқу құралдарын табыңыз.
А) Қалам, сызғыш, кітап, дәптер. В) Есік, тақта, шкаф, қабырға. С) Еден, терезе, желдеткіш.
Д) Ағаш, шөп, жапырақ , гүл. Е) Асық , ойыншық , шаңғы, доп.
11. Түбірлес сөздер тобын табыңыз.
А) Күрес, тартыс, арпалыс. В) Үнемді, тиімді, пайдалы. С) Сұлу, әдемі, көркем.
Д) Паналау, панасыз, пана. Е) Тіршілік, орталау, улы.
12. Етістіктен жасалған туынды зат есімді табыңыз.
А) Белдік. В) Сағат. С) Білім. Д) Кітап. Е) Қызметкер.
13. Негізгі зат есімді белгілеңіз.
А) Қолбасшы. В) Әуежай. С) Қолғап. Д) Тілші. Е) Дәптер.
14. Жұрнақ арқылы жасалған зат есімді табыңыз.
А) Дәптердің . В) Дәріге. С) Қаламмен. Д) Балалық . Е) Үйлер.
15. Жұрнақ жалғанған сөзді анықтаңыз.
А) Балалар. В) Оқушылар. С) Мұғалімге. Д) Ақкөңіл. Е) Сабыр.
16. Деректі жалпы есімді көрсетіңіз.
А) Жел. В) Өмір. С) Ағаш. Д) Көңіл. Е) Ауа.
17. Жалқы есімді табыңыз.
А) Қарлыға. В) Дуадақ. С) Қарға. Д) Сауысқан. Е) Тауық .
18. Негізгі зат есімді анықтаңыз.
А) Білім. В) Жақсылық . С) Адам. Д) Қойшы. Е) Бұрғы.
19. Зат есімді көрсетіңіз.
А) Өлең айт. В) Осында. С) Әдемі. Д) Жыл. Е) Сұр.
20.Кім? сұрағына жауап беретін сөздердің қатарын анықтаңыз.
А) Сағат, мектеп, қалам. В) Кеше, бүгін, ертең. С) Әдемі, жақсы, таза. Д) Оқушы, сатушы, биші. Е) Бес, он бес, сегіз.
21. Негізгі зат есімді белгілеңіз.
А) Жазу. В) Аяқ . С) Он алты. Д) Бұлтты. Е) Қара.
22. Жалпы есімді табыңыз.
А) Абай. В) Алатау. С) Балқаш. Д) Көкшетау. Е) Тау.
23. Күрделі зат есімді анықтаңыз.
А) Азық-түлік. В) Тағамдар. С) Нан. Д) Сушы. Е) Аспаз.
24. Етістіктен жасалған туынды зат есіді табыңыз.
А) Қаламсыз. В) Тарақ . С) Еңбекші. Д) Жерлес. Е) Басшы.
25. Дерексіз зат есімді белгілеңіз.
А) Оқушы. В) Бала. С) Ой. Д) Ағаш. Е) Кітап.
Зат есімнің жалғаулары.
1- нұсқа.
1. Барыс септігіндегі сөзді табыңыз.
А) Дәрігерге. В) Сатушы. С) Аспаз. Д) Заңгерлер. Е) Мұғалім.
2. Септік жалғауы жуан буынды сөз тіркесін көрсетіңіз.
А) Орманды дала В) Табиғатты қорғау С) Газет шығару Д)Сурет салу Е)Жануарлар мен құстар
3. Керек жалғауды таңдаңыз: Сен... досың.
А) -де. В) -мен. С) -ім. Д) -ің. Е) -ың.
4. Тәуелдік жалғауындағы сөзді табыңыз.
А) Апайлар. В) Жолдас. С) Ауылданбыз. Д) Дәптеріңіз. Е) Уақыт.
5. Шығыс септігіндегі сөзді табыңыз.
А) Әншіден. В) Орындаушымен. С) Мұғалімнің. Д) Малшыға. Е) Дәрігермін.
6. Шығыс септігінің сұрағын табыңыз:
А) Кімде? Неде? В) Кім? Не? С) Кімнің? Ненің? Д) Кімнен? Неден? Е) Кімге? Неге?
7. Көптік жалғаулы сөзді табыңыз.
А) Пияз. В) Көкөніс. С) Бақша. Д) Жидек. Е) Жемістер.
8. Қай септіктің жалғауы жоқ?
А) Барыс. В) Көмектес. С) Атау. Д) Табыс. Е) Жатыс.
9. Көптік жалғаулы сөзді табыңыз.
А) Құстар. В) Дәптер. С) Өшіргіш. Д) Тапсырма. Е) Сызғыш.
10. Заттың меншіктілігін білдіретін қосымшаны табыңыз.
А) Болымсыздық. В) Тәуелдік жалғау. С) Септік жалғау. Д) Жіктік жалғау. Е) Көптік жалғау.
11. Көптік жалғауды табыңыз.
А) Көрпем. В) Төсектің. С) Найзағай. Д) Ауруханаға. Е) Қызғалдақтар.
12. Тек қатаң дауыссыз дыбыстан басталатын септік жалғауларын көрсетіңіз.
А)-мен,-пен,-ын В)-ты, -ті, -ды, -ді С)-на, -не, -де Д)-тар, -тер, -лар, -лер Е)-пен, -қа, -ке,-та
13. Көптік жалғауды көрсетіңіз.
А) -лар. В) -ым. С) -ге. Д) -ды. Е) -ның.
14. Ісмердің - сөзі қай септікте тұрғанын анықтаңыз.
А) Шығыс септік В) Атау септік С) Табыс септік Д) Барыс септік Е) Ілік септік
15. Жіктік жалғауын табыңыз.
А) -ын, -ін. В) -пын, -пін. С) -ға, -ге. Д) -мен, -бен. Е) -дың, -дің.
16. Жатыс септігіндегі сөзді табыңыз.
А) Көктемгі. В) Жазғытұры. С) Күзде. Д) Жазғы. Е) Қыстың.
17. Көптік жалғаулы сөзді табыңыз.
А) Жағада. В) Көлдер. С) Өзен. Д) Тау. Е) Биіктен.
18. Барыс септігіндегі сөзді табыңыз:
А) Қаламмен. В) Қағазды. С) Әншіге. Д) Кітаптың. Е) Ақынның.
19. Жатыс септігіндегі сөзді табыңыз.
А) Көшемен. В) Оңтүстікте. С) Ағаштан. Д) Қаламмен. Е) Көршінің.
20. Жіктік жалғауының ІІ-жағында тұрған сөзді табыңыз.
А) Азаматсың. В) Азаматпен. С) Азаматпыз. Д) Азамат. Е) Азаматқа.
21. Көптік жалғаулы сөзді табыңыз:
А) Аспан. В) Ұшақтар. С) Ай. Д) Жұлдыз. Е) Күн.
22. Тәуелдік жалғауының ІІІ жағында тұрған сөзді көрсетіңіз.
А) Досы. В) Олар. С) Біздер. Д) Сабағың. Е) Біреу.
23. Сөйлемде септік жалғаулы сөзді табыңыз: Қарағанды жерінде темір, көмір көп.
А) Қарағанды. В) Жерінде. С) Темір. Д) Көмір. Е) Көп.
24. Тәуелдік жалғауынан соң жалғанып тұрған барыс септік жалғауын табыңыз.
А) Әжеге. В) Әжесіне. С) Әжелер. Д) Әжетай. Е) Әженіні.
25. Көптік жалғау жалғанған сөздерді табыңыз.
А) Өнердің, халыққа. В) Үйірмелер, әншілер. С) Әртісті, театрды. Д) Шымылдығым, қалам.
Е) Үйірмесі, әнші.
Сын есім
1-нұсқа
1. Заттың дәмін білдіретін сөзді атаңыз.
А) Алыс В) Ақылды С) Үлкен Д) Қара Е) Тәтті
2. Сын есімді табыңыз.
А) Доп. В) Аспан. С) Қарлығаш. Д) Көрпе. Е) Қызыл.
3. Сын есім болмайтын сөзді табыңыз.
А) Көз. В) Ұзын. С) Кең. Д) Ақымақ. Е) Көк.
4.Зат есімнен сын есім жасап тұрған жұрнақты табыңыз.
А) Кішкене төбешік. В) Малды ауыл. С) Биіктеу адам. Д) Сыпайы бала. Е) Баспахана үйі.
5. Күрделі сын есімді табыңыз.
А) Қызыл ала. В) Көкшіл. С) Қара. Д) Қызылдау. Е) Әдемі.
6. Сапалық сын есімді көрсетіңіз.
А) Ынталы. В) Киелі. С) Тамаша. Д) Білімді. Е) Атақты.
7. Арман сөзіне тіркес бола алатын сын есімді көрсетіңіз.
А) Биік. В) Көк. С) Таза. Д) Ширақ. Е) Ашық.
8. Сын есім нені білдіретінін көрсетіңіз.
А) Заттың атын В) Заттың іс-қимылының мекенін С) Заттың іс-қимылының мезгілін Д) Заттың қимылын Е) Заттың түр-түсін
9. Қатыстық сын есімді көрсетіңіз.
А) Пырақ. В) Алтын. С) Жаңбырлы. Д) Қос. Е) Бейне.
10.Туынды сын есімді табыңыз.
А) Тауың. В) Таумын. С) Таулы. Д) Тауға. Е) Таулар.
11. Дұрыс тіркескен сөзді табыңыз.
А) Семіз өзен. В) Тәртіпті ой. С) Жуас кітап. Д) Әдеби тіл. Е) Тәтті ауыл.
12. Сын есімді сөз тіркесін көрсетіңіз.
А) Адамды қуанту. В) Адамның өмірі. С) Алты адам. Д) Адал адам. Е) Адам үшін.
13. Күрделі сын есімді табыңыз.
А) Көк. В) Сары ала. С) Қызық. Д) Жасыл. Е) Сұлу.
14. Қатаң дауыссыз дыбыстан тұратын сын есімді көрсетіңіз.
А) Үлкен. В) Әдемі. С) Жабайы. Д) Қысқыш. Е) Дәмді.
15. Қандай? сұрағына жауап беретін сөзді табыңыз.
А) Рәміз. В) Тағдыр. С) Арман. Д) Мерекелік. Е) Дастарқан.
16. Сын есімді табыңыз.
А) Қайық. В) Бұрын. С) Ырық. Д) Бұйрық. Е) Жарық.
17. Күрделі сын есімді табыңыз.
А) Таза. В) Тұнық. С) Шыдамды. Д) Ұзақ. Е) Орта бойлы.
18. Сын есімді табыңыз.
А) Келді. В) Тәтті. С) Айтты. Д) Көшті. Е) Көкті.
19. Досыңның мінезіне сәйкес сөзді табыңыз.
А) Түзу. В) Жуан. С) Жіңішке. Д) Биік. Е) Мейірімді.
20. Негізгі сын есімді табыңыз.
А) Ақылды. В) Жарық. С) Жібектей. Д) Салмақты. Е) Судай.
21. Туынды сын есімді табыңыз.
А) Терең. В) Қызыл. С) Қызық. Д) Таулы. Е) Әдемі.
22. Күрделі сын есімді көрсетіңіз.
А) Қызыл қоңыр. В) Қаралау. С) Ақшылтым. Д) Көгілдір. Е) Аппақ.
23. Әлияның бойы қандай екенін белгілеңіз.
А) Қоңыр. В) Ақшыл. С) Жалғыз. Д) Сарғылт. Е) Ұзын.
24. -қы, -кі, -ғы, -гі жұрнақтары арқылы қай сөз табы жасалатынын көрсетіңіз.
А) Есімдік. В) Етістік. С) Сан есім. Д) Зат есім. Е) Сын есім.
25. «Арық ...» сөзімен тіркесетін сын есімді табыңыз.
А) Қалам. В) Аспан. С) Ағаш. Д) Қой. Е) Төсек.
Сын есім
2-нұсқа
1.Күрделі сын есімді табыңыз.
А) Жақсырақ. В) Қызғылт. С) Көгілдір. Д) Биіктеу. Е) Тұп-тұнық..
2. Заттың түсін білдіретін сын есімді көрсетіңіз.
А) Зейінді, ынталы. В) Жас, кәрі. С) Қара, көк. Д) Үлкен, биік . Е) Жақсы, ақылды.
3. Сын есімді табыңыз.
А) Жаңбырлы. В) Дәптер. С) Терезе. Д) Кілем. Е) Орындық.
4. Зат есімнен жасалған сын есімді көрсетіңіз.
А) Адамның мінезі. В) Ұзын ағаш. С) Биіктеу адам. Д) Таулы жер. Е) Кішкене төбешік.
5. Адамның шашы қандай болатынын көрсетіңіз.
А) Үлкен. В) Арық. С) Биік. Д) Қысқа. Е) Қатал.
6. Сын есімді табыңыз.
А) Естігенді. В) Әйелді. С) Дәптерді. Д) Кеткенді. Е) Дәмді.
7. Сын есім қандай сөйлем мүшесі, белгілеңіз.
Еркін- сабағын жақсы оқитын бала.
А) Бастауыш. В) Пысықтауыш. С) Анықтауыш. Д) Баяндауыш. Е) Толықтауыш.
8. Сын есімі бар сөз тіркесін табыңыз.
А) Анау бала. В) Сұлу әйел. С) Алты адам. Д) Бес қыз. Е) Менің атам.
9. Қыста ауа райы қандай болатынын табыңыз.
А) Ыстық. В) Жылы. С) Қарлы. Д) Жаңбырлы. Е) Жауынды.
10. Көп нүктенің орнына керекті сөзді қойыңыз.
Айдынның көзі қара, бойы ұзын, мінезі ...
А) Жұмсақ. В) Кіші. С) Көк. Д) Ұзын. Е) Қысқа.
11. Күрделі сын есімді табыңыз.
А) Әп-әдемі. В) Кемдеу. С) Аласалау. Д) Сарғылт. Е) Көкшіл.
12. Сын есімнің сұрақтарын табыңыз.
А) Кімнің? ненің? В) Қандай? қай? С) Қанша? неше? Д) Қайда? қалай? Е) Не істеді? қайтты?
13. Сын есімді табыңыз.
А) Бөлме. В) Төсек. С) Кілем. Д) Жайлы. Е) Төсеніш.
14 Сын есімі бар сөз тіркесін табыңыз.
А) Менің апам. В) Алты ұл. С) Сұлу жігіт. Д) Жеті ата. Е) Анау бала.
15. Толықтырыңыз: «Менің отбасым ... тұрады»
А) Бауырмал. В) Тату-тәтті. С) Үлкен. Д) Ақылды. Е) Дәстүр.
16. Жұрнақ арқылы жасалған сын есімді табыңыз.
А) Жылдам. В) Ұлттық. С) Шешім. Д) Ойынды. Е) Күндер.
17. Тәуелденген сын есімді табыңыз.
А) Айтарың бар ма? В) Сенің балаң. С) Ешкімің жоқ. Д) Жақсың қайсы? Е) Біреуің кел.
18. Сын есім мағынасына қарай нешеге бөлінетінін анықтаңыз.
А) 2 В) 6 С) 4 Д) 5 Е) 3
19. Сын есімнің салыстырмалы шырайын анықтаңыз.
А) Ауылдық. В) Ауыспалы. С) Әдемілеу. Д) Күзгі. Е) Тәжірибесіз.
20. Жұрнақ арқылы жасалған туынды сын есімді табыңыз.
А) Жасыл, қып-қызыл. В) Ал қызыл, сұрша. С) Көк, қызыл. Д) Өзекті, ұстамды.
Е) Жабық, ағарып.
21. Күшейткіш буын арқылы жасалған күшейтпелі шырайды табыңыз.
А) Өте әдемі. В) Ең әдемі. С) Тым әдемі. Д) Әп-әдемі. Е) Аса әдемі.
22. Сын есімді табыңыз.
А) Кесу. В) Турау. С) Майлы. Д) Шырын. Е) Оқу.
23. Туынды сын есімді табыңыз.
А) Бөлме. В) Төсек. С) Кілем. Д) Таулы. Е) Төсеніш.
24. «Қой аузынан шөп алмас» фразиологизмі қандай мінезді білдіретінін табыңыз.
А) Қатал. В) Момын. С) Тентек. Д) Сараң. Е) Жалқау.
25. Сын есімді табыңыз.
А) Ана. В) Төмен. С) Мен. Д) Қара. Е) Аурухана.
Сан есім
1-нұсқа
1. Сан есімнің қай септікте тұрғанын анықтаңыздар.
Таңертең сағат жетіде тұрамын.
А) Ілік септік. В) Барыс септік. С) Көмектес септік. Д) Жатыс септік. Е) Атау септік.
2. «2» санынан жинақтық сан есім жасайтын жұрнақты көрсетіңіз.
А) -дан. В) -тен. С) -нші. Д) -еу. Е) -ні.
3. Бөлшектік сан есімнің сұрақтарын көрсетіңіз.
А) Не істеді? В) Кімнің? С) Қай? Д) Кім? Е) Қанша?
4. Күрделі сан есімді табыңыз.
А) Бесінші. В) Екі. С) Алты. Д) Үш жүз жетпіс. Е) Төртеу.
5. Соңғы дыбысы дауысты жіңішке түбірлі сөзге қай жұрнақ жалғанатынын табыңыз.
А) -нші. В)-нші, -інші. С) -ншы. Д) -інші. Е) -ншы, -ыншы.
6. Күрделі реттік сан есімді табыңыз.
А) Он-он бес. В) Екі бүтін оннан үш. С) Он бір. Д) Он бірінші. Е) Отыз тоғыздан.
7. Тиісті сан есімді қойыңыз.
Ер жігіттің ... сөйлегені - өлгені.
А) Екі бүтін үш ондық. В) Екінші. С) Екі-екіден. Д) Екі. Е) Екеу.
8. Күрделі есептік сан есімді көрсетіңіз.
А) Отыз бесінші. В) Екі кітап. С) Жүз алты. Д) Жиырма. Е) Оннан төрт.
9. Көмектес септігінде тұрған сан есімді табыңыз.
А) Екіде. В) Екіден. С) Екіні. Д) Екімен. Е) Екінің.
10. Соңғы дыбысы дауыссыз жуан түбірлі сөзге қай жұрнақ жалғанатынын табыңыз.
А) -ншы, -нші. В) -нші, -ыншы. С) -інші, -нші. Д) -ыншы, -ншы. Е) -ыншы.
11. Сан есімге керекті тыныс белгісін анықтаңыз.
Атам 70 тен асты.
А) Нүкте. В) Қос нүкте. С) Дефис. Д) Жақша. Е) Үтір.
12. Құрамында үнді дауыссыз дыбысы бар сан есімді табыңыз.
А) Жеті. В) Он. С) Отыз тоғыз. Д) Жүз бес. Е) Сегіз.
13. Қайсысы реттік сан есім екенін белгілеңіз.
А) Екіден. В) Мың. С) Он. Д) Тоғызыншы. Е) Біреу.
14. Реттік сан есім қосымшасын табыңыз.
А) -ау, -еу В) -ау, -тан С) -еу, -інші Д) -ау, -ыншы Е) -інші, -ыншы
15. Сан есімді белгілеңіз.
А) Тиісті. В) Қызыл. С) Елу бір. Д) Ішті. Е) Өрік.
16. Реттік сан есімнің сұрақтарын табыңыз.
А)Қандай? Қай? В)Неше?Қанша? С)Нешінші? Қаншасыншы? Д)Нешеден? Қаншадан? Е)Нешеу?
17. Күрделі сан есімді табыңыз.
А) Үшеу. В) Екінші. С) Сегіз. Д) Он екі. Е) Бес.
18. Дара сан есімді көрсетіңіз.
А) Екі жүз сегіз. В) Жиырма. С) Он төрт. Д) Жиырма бес. Е) Бестен үш.
19 Білім күні нешінші айда екенін көрсетіңіз.
А) Сегізінші. В) Жетінші. С) Он бірінші. Д) Тоғызыншы. Е) Оныншы.
20. «Он бес» сөзі қандай сан есім екенін белгілеңіз.
А) Дара. В) Толық. С) Күрделі. Д) Жай. Е) Көптік.
21. Бір жылда неше мезгіл бар екенін белгілеңіз.
А) Бір. В) Төрт. С) Он тоғыз. Д) Үш. Е) Алты.
22. Сан есімді сөз тіркесін табыңыз.
А) Күміс қасық. В) Алтын сағат. С) Ағаш күрек. Д) Екі жолдас. Е) Жібек жолы.
23. Бір айда неше апта барын табыңыз.
А) екі В) алты С) бес Д) үш Е) төрт
24. Жинақтық сан есімді белгілеңіз.
А) Жетеу. В) Белбеу. С) Белгілеу. Д) Істеу. Е) Нешеу.
25. Күрделі сан есімді көрсетіңіз.
А) Екі. В) Жеті. С) Тоғыз. Д) Жиырма бір. Е) Бес.
Сан есім. 2-нұсқа.
1. Реттік сан есімді атаңыз.
А) Жетеу. В) Үш-үштен. С) Тоғызыншы. Д) Төрт. Е) Он екі.
2. Бірінші қоңырау қашан соғылатынын белгілеңіз.
А) 5 қыркүйекте В) 23 қарашада С) 1 қыркүйекте Д) 25 қазанда Е) 22 қыркүйекте
3. Бір тәулікте неше сағат барын белгілеңіз.
А) 26 В) 23 С) 18 Д) 24 Е) 35
4. «1989-ый» сөзінің дұрыс аудармасын көрсетіңіз.
А) Бір мың тоғыз жүз сексен тоғызыншы. В) Бір мың тоғызыншы жүз сексен тоғыз.
С) Бір мыңыншы тоғыз жүз сексен тоғызыншы. Д) Бір мың тоғыз жүз сексен тоғыз.
Е) Бір мың тоғыз жүз сексен тоғыздай.
5. Дұрыс жауапты белгілеңіз: Биыл нешінші сыныпта оқисың?
А) Тоғызыншы В) Сегізінші С) Он бірінші Д) Жетінші Е) Оныншы
6. Реттік сан есім нені білдіретінін көрсетіңіз.
А) Заттың санын бөлшектеп көрсетеді. В) Заттың реттік санын білдіреді. С) Заттың санын топтап көрсетеді. Д) Заттың дәл нақты санын білдіреді. Е) Заттың санын жинақтап көрсетеді.
7. Болжалдық сан есімді табыңыз.
А) Бес-бестен. В) Беске таман. С) Бесінші орын. Д) Бес адам. Е) Сағат бесте.
8. Бөлшектік сан есімді атаңыз.
А) Жеті. В) Үштен бір. С) Біреу. Д) Төрт. Е) Бесінші.
9. Жинақтың сан есімді табыңыз.
А) Төрттен бір. В) Бір. С) Жетеу. Д) Үшінші. Е) Сегіз.
10. Реттік сан есімді көрсетіңіз.
А) Он-оннан. В) Оннан. С) Он екі. Д) Оныншы. Е) Ондаған.
11. Сан есімнің сұрақтарын табыңыз.
А) Кім? Не? Кімдер? Нелер? В) Не істеді? Не қылды? С) Қанша? Неше? Нешінші? Д) Қалай? Неге? Е) Қайтіп? Неістеп отыр?
12.Жинақтық сан есімді көрсетіңіз.
А) Қырықыншы. В) Елу мың. С) Жеті жүз. Д) Біреу. Е) Жетіден бес.
13. Күрделі сан есімді табыңыз.
А) Жетпіс тоғыз. В) Алтау. С) Жүздеген. Д) Қырықыншы. Е) Мың.
14. Реттік сан есімді табыңыз.
А) Бесеу. В) Жетінші. С) Он бестен. Д) Он жеті. Е) Сегіз.
15. Бөлшектік сан есімді көрсетіңіз.
А) Тоғыз жүз. В) Бір жарым. С) Екі жүз елу. Д) Он мың. Е) Алтыншы.
16. Дара сан есімді анықтаңыз.
А) Он бес. В) Жетпіс бес. С) Бес-алты. Д) Жиырма. Е) Бір жүз отыз.
17. Болжалдық сан есімді табыңыз.
А) Жүз бір. В) Жүзден. С) Жүзінші. Д) Жүздей. Е) Жүз.
18.Реттік сан есімі бар мақалды көрсетіңіз.
А) Еңбек адамның екінші анасы. В) Қырықтың бірі қыдыр. С) Елу жылда ел жаңа, жүз жылда қазан. Д) Жеті рет піш, бір рет кес. Е) Мың қосшыға бір басшы.
19. Жинақтық сан есімді анықтаңыз.
А) Он бес. В) Бестік. С) Төрт. Д) Үшеу. Е) Үштен екі.
20. Есептік сан есімді табыңыз.
А) Жетпісінші. В) Жетіден үш. С) Жетпістей. Д) Жетеу. Е) Жетпіс.
21. Сан есімнің мағыналық топтарын көрсетіңіз.
А)Негізгі,туынды. В)Есептік,реттік. С)Сапалық ,қатыстық . Д)Жалпы,жалқы. Е)Жіктеу, сілтеу.
22. Көмектес септігінде тұрған сан есімді табыңыз.
А) Екінің. В) Екімен. С) Екіден. Д) Екіні. Е) Екіде.
23. Болжалдық сан есімнің жұрнақтарын көрсетіңіз.
А) -ыншы, -інші. В) қосымшасыз. С) -ау, -еу. Д) -дай, -дей. Е) -дан, -ден.
24. Күрделі есептік сан есімді көрсетіңіз.
А) Екінші. В) Төртеу. С) Он-оннан. Д) Жетпіс бес. Е) Жиырма екінші.
25. Топтау сан есімді көрсетіңіз.
А) Әркім. В) Туып-өскен. С) Әйгілі. Д) Үш-үштен. Е) Бәйтерек.
Есімдік
1-нұсқа
1. Төмендегі сөзге тіркес бола алатын жіктеу есімдігін көрсетіңіз.
...бармадық.
А) Оған. В) Театрға. С) Мектепке. Д) Үйге. Е) Қалаға.
2. Сұрау есімдігінің көпше түрін көрсетіңіз.
А) Мыналар. В) Қандайларға. С) Біреулерге. Д) Оларды. Е) Солардан.
3. Есімдіктің түрін көрсетіңіз.
А) Қатыстық. В) Сұрау. С) Көсемше. Д) Есімше. Е) Жинақтық.
4. Тиісті есімдікті қойыңыз: ...сабақ оқыдым.
А) Олар В) Ол С) Мен Д) Біреу Е) Кім?
5. Сұрау мақсатында есімдіктің қай түрі қолданылатынын көрсетіңіз.
А) Сұрау. В) Болымсыздық. С) Жалпылау. Д) Өздік. Е) Сілтеу.
6. Барыс септігінде тұрған өздік есімдігін табыңыз.
А) Кімге. В) Оған. С) Өзіңе. Д) Бүкілінің. Е) Емханаға.
7. Өздік есімдігі бар тіркесті табыңыз.
А) Бұл ел. В) Өз елім. С) Ел мен жер. Д) Менің елім. Е) Ел іші.
8. Есімдікпен толықтырыңыз: ... кісі менің әкем.
А) Күллі. В) Бұл. С) Қалай. Д) Өзі. Е) Сіз.
9. Жатыс септігінде тұрған жіктеу есімдігін табыңыз.
А) Ол. В) Оны. С) Онан. Д) Онда. Е) Оған.
10. I жақта қолданылатын жіктеу есімдігін көрсетіңіз.
А) Мен, сендер. В) Сен, біз. С) Мен, біз. Д) Сіз, сендер. Е) Ол, олар.
11.Сілтеу есімдігін табыңыз.
А) Қайсы. В) Саған. С) Бүкіл. Д) Әркім. Е) Анау.
12. Есімдігі бар тіркесті көрсетіңіз.
А) Кітап оқу. В) Тамақ іштім. С) Үйге келдім. Д) Өз үйім. Е) Доп ойнадым.
13. Дұрыс тіркескен сөзді табыңыз.
А) Менде кел. В) Мен кел. С) Маған кел. Д) Менің кел. Е) Мені кел.
14. Жіктеу есімдігін табыңыз.
А) Өзім. В) Сен. С) Бұл. Д) Біреу. Е) Бәрі.
15. Еш сөзі арқылы жасалатын есімдіктің түрін табыңыз.
А) Болымсыздық. В) Жалпылау. С) Сілтеу. Д) Сұрау. Е) Жіктеу.
16. Тәуелденіп келген болымсыздық есімдігін көрсетіңіз.
А) Осы. В) Туың. С) Ешкімім. Д) Бәрі. Е) Көзім.
17. Сұрау есімдігін табыңыз.
А) Бұл. В) Ол. С) Біз. Д) Бәрі. Е) Кім.
18. Сұрау есімдігінің соңғы қосымшасы қандай?
Қонақты сағат нешеге шақырдың?
А) Көптік жалғау. В) Жұрнақ . С) Септік жалғау. Д) Тәуелдік жалғау. Е) Жіктік жалғау.
19. Сұрау есімдіктерін көрсетіңіз.
А) Қашан, қалай. В) Міне, әне. С) Бәрі, бүтін. Д) Біздер, сіздер. Е) Біреу, кейбіреу.
20. Ілік септік тұлғасындағы сұрау есімдігін табыңыз.
А) Нешеуінің? В) Қайсын? С) Кімсіздер? Д) Неңіз? Е) Кіміңіз?
21. Бастауыш қай сөз табынан екенін табыңыз.
Жиналыста ешкім сөйлемеді.
А) Есімдік. В) Етістік. С) Зат есім. Д) Сын есім. Е) Үстеу.
22. Болымсыздық есімдігін белгілеңіз.
А) Әрне, қайбір. В) Ешкім, ешқайсысы. С) Бірдеме, біреу. Д) Өзің, өздері. Е) Түгел, тегіс.
23. Белгісіздік есімдіктерді анықтаңыз.
А) Олар, бұлар. В) Менен, одан. С) Ешқашан, ешқайда. Д) Мен, сен. Е) Кейбіреуге, біреудің.
24. Жіктеу есімдіктер қатарын табыңыз.
А) Олар, сіздер. В) Бұл, сол. С) Бәрі, күллі. Д) Біреу, әркім. Е) Ешкім, еш адам.
25. Баяндауыш қай сөз табынан жасалғанын көрсетіңіз.
Нағыз теңіз романтикасы деген осы.
А) Зат есім. В) Одағай. С) Есімдік. Д) Үстеу. Е) Етістік.
Есімдік
2-нұсқа
1. Мақалдың ішінен есімдікті белгілеңіз.
Қонағым, өз үйіңді де ойлап отыр.
А) Үйіңді В) Өз С) Қонағым Д) Ойлап отыр Е) Де
2. Жіктеу есімдігін табыңыз.
А) Оны. В) Соны. С) Кімде. Д) Өзім. Е) Біреу.
3. Есімдік пен зат есім тіркесін табыңыз.
А) Өткен ғасыр. В) Осы кітап. С) Жаңа жыл. Д) Төрт дәптер. Е) Биік тау.
4. Сұрау есімдігін көрсетіңіз.
А) Өзім, өзің, өзі. В) Біз, сіз, ол. С) Қандай? қанша? неше? Д) Біреу, кейбіреу, әркім.
Е) Анау, мынау, осынау.
5. Мен, сен, ол, біз, сіз есімдіктерінің түрін белгілеңіз.
А) Сілтеу. В) Жіктеу. С) Сұрау. Д) Өздік. Е) Болымсыздық.
6. Болымсыздық есімдіктерін көрсетіңіз.
А) Барлық, бәрі. В) Әркім, әрқайсысы. С) Сіздер, олар. Д) Сол, бұл. Е) Ешқайда, ешкім.
7. Тиісті сөзді табыңыз: Дүкен ... ашылады?
А) Ештеңе. В) Өзі. С) Әрбір. Д) Қандай. Е) Қашан.
8. Сұрау есімдіктерін көрсетіңіз.
А) Барша, түгел. В) Өзім, өздері. С) Ешбір, ешкім. Д) Қайсы, қай. Е) Сол, бұл.
9. Өздік есімдігін белгілеңіз.
Өз елім - менің өлең төсегім.
А) Төсегім. В) Елім. С) Менің. Д) Өз. Е) Өлең.
10. Сілтеу есімдіктерін көрсетіңіз.
А) Кім, не. В) Ешкім, ештене. С) Ешқашан, ешбір. Д) Олар, сендер. Е) Анау,мынау.
11. Белгісіздік есімдіктерді көрсетіңіз.
А) Сені, сендерге. В) Өзі, өздері. С) Әлдекім, әлдене. Д) Оларды, мені. Е) Кімге, неге.
12. Мына сөздердің ішінен болымсыздық есімдігін табыңыз.
А) Әлдене, әлдекім. В) Сол, ол. С) Анау, мынау. Д) Күллі, бүкіл. Е) Дәнеңе, дәнеме.
13. Табыс септігінде тұрған сілтеу есімдігін табыңыз.
А) Бұны. В) Бұлар. С) Бұнысы. Д) Бұнымен. Е) Бұдан.
14.Жалпылау есімдігін табыңыз.
А) Бүкіл. В) Кей шақта. С) Неге. Д) Әрқашан. Е) Дәнеңе.
15. Жіктеу есімдігін табыңыз.
А) Емен. В) Неше. С) Өзі. Д) Ел. Е) Мен.
16. Өздік есімдігін табыңыз.
А) Өркендету. В) Көрсеткіз. С) Мүлдем. Д) Өздеріңіз. Е) Көңілсіз.
17. «Ешқандай, ешқайдан» сөздеріне тән қатарды белгілеңіз.
А) Болымсыз етістік. В) Белгісіздік есімдігі. С) Өздік етіс. Д) Үстеу. Е) Болымсыздық есімдігі.
18. Есімдікті табыңыз.
А) Сонау, мына. В) Белсенді. С) Әрине, мүмкін. Д) Бәрекелді, пәлі. Е) Қызыл, көк.
19. Барыс септік жалғауында тұрған өздік есімдігін табыңыз.
А) Өзіңе. В) Өзі. С) Өзіңде. Д) Өзіміз. Е) Өзіңмен.
20. Белгісіздік есімдігін табыңыз.
А) Бәріміз. В) Біреу. С) Күллі. Д) Бәрі. Е) Барша.
21. «Анау» сөзі қай сөз табы екенін белгілеңіз.
А) Есімдік. В) Етістік. С) Үстеу. Д) Сын есім. Е) Зат есім.
22. Барыс септік жалғаулы сұрау есімдігін көрсетіңіз.
А) Неде? В) Немен? С) Неге? Д) Нелер? Е) Нені?
23. Көп нүктенің орнына лайықты сөзді көрсетіңіз.
... көріп қайттым.
А) Өзге. В) Маратқа. С) Маған. Д) Өзінде. Е) Өзін.
24. Шығыс септігінде тұрған сілтеу есімдігін табыңыз.
А) Жалпы. В) Айнала. С) Бауыр. Д) Бұлар. Е) Бұдан.
25. Сұрау есімдігінің І жақта жіктелген түрін көрсетіңіз.
А) Кімбіз? В) Қаншасы? С) Кімде? Д) Кімі? Е) Қалай?
Етістік. 1-нұсқа
1. Күрделі етістікті табыңыз.
А) Айтуды. В) Бастады. С) Барды. Д) Береді. Е) Ойланып қалды.
2. Болымсыз етістікті табыңыз.
А) Алмады. В) Қызғанды. С) Жылады. Д) Күлді. Е) Жуынды.
3. Нақ осы шақтағы етістікті табыңыз.
А) Келіп қалдым. В) Тыңдап отыр. С) Шыдамайды. Д) Келген жоқ. Е) Ұнамайды.
4. Ауыспалы осы шақта тұрған етістікті белгілеңіз.
А) Билейді. В) Биледі. С) Биле. Д) Билеу. Е) Билеген.
5. Тұйық етістікті анықтаңыз.
А) Ұнау. В) Айтыс. С) Жу. Д) Көрсет. Е) Қу.
6. Бірыңғай болымсыз етістіктер қатарын көрсетіңіз.
А) Қашты, жазба, ойна. В) Бергенбіз, ойнасам, тістеме. С) Келіпті, тыңда, оқысын. Д) Отырма, сөйлес, біл. Е) Барған жоқ, келме, қайтатын емес.
7. Болымды етістікті табыңыз.
А) Ұшпады. В) Көрсетпеді. С) Жумады. Д) Әкелмеді. Е) Сүртті.
8. Негізгі етістікті табыңыз.
А) Көр. В) Берер. С) Ашуланды. Д) Салынды. Е) Әперді.
9. Өткен шақтағы етістікті табыңыз.
А) Ақша. В) Көрмеу. С) Ақшыл. Д) Келе жатыр. Е) Бітірді.
10. Түбір етістікті табыңыз.
А) Келгелі. В) Келіп. С) Кел. Д) Келіпті. Е) Келу.
11. Қалау райды табыңыз.
А) Менікі емес. В) Бара жатыр. С) Көргім келеді. Д) Көрдім. Е) Кездесетін болдық.
12. Етістіктің нақ осы шақ түрін көрсетіңіз.
А) Қарармын. В) Келмекші. С) Естіген болатын. Д) Бара жатыр. Е) Ұғыпты.
13.Көсемшенің жұрнағы бар сөзді көрсетіңіз.
Түнде тұрып, түн ұйқынды төрт бөлдің,
Тыныш ұйықтасын деп аз сөйлеп, аз күлдің.
А) Ұйықтасын, тыныш. В) Ұйқынды, түнде. С) Күлдің, бөлдің. Д) Тұрып, сөйлеп. Е) Бөлдің, аз.
14. Шартты райдағы етістікті табыңыз.
А) Отырмас. В) Әңгімеледі. С) Барғай. Д) Кетіңдер. Е) Бармаса.
15.Ауыспалы нақ осы шақты белгілеңіз.
А) Жүр. В) Жазады. С) Жазды. Д) Отыр. Е) Жатыр.
16. Көсемшелі етістікті табыңыз.
А) Жазды. В) Келіп еді. С) Ойнау. Д) Ойланды. Е) Сөйледі.
17. III жақта тұрған сөзді табыңыз.
А) Алды. В) Алдым. С) Алдың. Д) Алдыңыз. Е) Алдық.
18. Қай сөйлемде «ма» болымсыз етістіктің жұрнағы ретінде бірге жазылатынын белгілеңіз.
А) Бала(ма) айт. В) Бұл да бір амал(ма). С) Сен ойла(ма). Д) Балдай тәтті ал(ма). Е) Ол жақсы бала(ма).
19. Қосымшасыз тұрған түбір сөзді көрсетіңіз.
А) Тон. В) Көріңдер. С) Отырғыз. Д) Жарату. Е) Сыйғыз.
20. Асты сызылған сөзге қойылатын сұрақты табыңыз.
Өз отбасымыз ұлттық дәстүрлерді сақтаймыз.
А) Қайтті? В) Қандай? С) Не істейміз? Д) Қалай? Е) Кім?
21. Етістіктің жедел өткен шағын табыңыз.
А) Жеткізер. В) Жеткізген. С) Жеткізді. Д) Жеткізеді. Е) Жеткізетін.
22. Болымсыз етістік жұрнағын белгілеңіз.
А) -дау. В) -ырақ. С) -рек. Д) -па. Е) -леу.
23. Сынып кезекшісінің атқаратын қызметін анықтаңыз.
А) Бала оқытады. В) Телевизор көреді. С) Тақта сүртеді. Д) Гүл тереді. Е) Тамақ ішеді.
24. Қимылды білдіретін сөзді анықтаңыз.
А) Тыңда. В) Түнде. С) Жоғары. Д) Дауыс. Е) Күндіз.
25.Күрделі етістікті табыңыз.
А) Отырмын. В) Отырсыңдар. С) Қыдырамыз. Д) Жазып отырмын. Е) Жуынамыз.
Етістік
2-нұсқа
1. Күрделі етістікті табыңыз.
А) Жаз бойы. В) Ақ үй. С) Барып кел. Д) Көріпкел. Е) Алтыбақан.
2. Болымды етістікті табыңыз.
А) Күлмеді. В) Жуынбады. С) Қуанбады. Д) Алды. Е) Жыламады.
3. Негізгі етістікті табыңыз.
А) Барған. В) Айтар. С) Келмек. Д) Келер. Е) Кел.
4. Осы шақтағы етістікті табыңыз.
А) Айтып кетті. В) Әкеле жатыр. С) Келді. Д) Сұрайды. Е) Барып келді.
5. Көсемшенің жұрнағын табыңыз.
А) -ар, -ер, -р. В) -мақ, -мек. С) -а, -е, -й. Д) -ған, -ген. Е) -атын, -етін, -итын.
6. Қалау райлы етістікті табыңыз.
А) Еңбек етсем. В) Амандасайын. С) Айтқысы келген. Д) Тынығыңыз. Е) Жүдеп қалыпты.
7. Сөздерге жалғанатын тиісті жұрнақтарды белгілеңіз.
Асық..., қи..., жағалас..., ұмыт...
А) -па,-ма,-па,-па В) -ба,-бе,-ма,-па С) -бе,-па,-ме,-ма Д) -ма,-па,-пе,-ме Е) -па,-ма,-па,-ме
8. Көсемшені белгіле.
А) Кет. В) Кеткелі. С) Кетпек. Д) Кеткен. Е) Кетеді.
9. Түбір сөзді табыңыз.
А) Қоныстан. В) Қондыру. С) Қону. Д) Қон. Е) Қоныстану.
10. Тұйық етістікті көрсетіңіз.
А) Қуу. В) Жабық. С) Күл. Д) Түне. Е) Кірген.
11. Болымсыз етістікті табыңыз.
А) Жаз. В) Жүзеді. С) Ашады. Д) Жазба. Е) Оқыды.
12. Шартты рай етістігін анықтаңыз.
А) Айтып келдім. В) Тыңдаса болды. С) Барғым келеді. Д) Біліп отырмыз. Е) Ойнап кел.
13. Тұйық етістікті көрсетіңіз.
А) Жуу. В) Ашық. С) Күндерде. Д) Жақсы. Е) Кірген.
14. Күрделі етістікті табыңыз.
А) Жүгірме. В) Ойнады. С) Жаздыртты. Д) Жүре бер. Е) Қуанды.
15. Өткен шақтағы етістікті табыңыз.
А) Отырармын. В) Отырдым. С) Отырмассың. Д) Отырмын. Е) Отырарсың.
16. Күрделі нақ осы шақ бар сөйлемді анықтаңыз.
А) Биыл көктем кеш келді. В) Қар еріп жатыр. С) Өзендерде мұз еріді. Д) Өзен, көлдерден сең кетті. Е) Бүгін ауа - райы жақсы болды.
17. Ауыспалы келер шақта тұрған етістікті табыңыз.
А) Келдім. В) Алдың. С) Отырмын. Д) Келемін. Е) Жүрді.
18. Екінші жақтың көпше түрінде тұрған етістікті табыңыз.
А) Жатырсың. В) Жатырсыз. С) Жатырмыз. Д) Жатырсыңдар. Е) Жатырмын.
19. Күрделі етістікті табыңыз.
А) Оқыды. В) Оқып отыр. С) Жазады. Д) Оқиды. Е) Жазбайды.
20. Шартты райлы етістіктің жұрнағын көрсетіңіз.
А) -ды, -ді. В) -ғы, -гі. С) -са, -се. Д) -ын, -ін, -н. Е) -а, -е, -й.
21. Зат есімнен жасалған туынды етістікті белгілеңіз.
А) Елпілде. В) Бағала. С) Қалашыл. Д) Тақ . Е) Есім.
22. Негізгі етістікті көрсетіңіз.
А) Отырғыз. В) Аула. С) Үйренуші. Д) Шығар. Е) Ал.
23. Тұйық етістік жұрнағын табыңыз.
А) -ып. В) -й. С) -а. Д) -у. Е) -е.
24. Етістіктің шағы қанша түрге бөлінетінін белгілеңіз.
А) 3. В) 9. С) 2. Д) 8. Е) 7.
25. Туынды етістікті көрсетіңіз.
А) Көреген, сүзеген. В) Жая, қоя. С) Жала, тала. Д) Ойна, ойла. Е) Ойшыл, ойыншыл.
Одағай
1-нұсқа.
1.Көңіл-күй одағайын табыңыз.
А) Тәйт. В) Құрау-құрау. С) Айт. Д) Шай-шай. Е) Алақай.
2. Одағай сөзді табыңыз.
А) Паһ-паһ. В) Талапты. С) Ұлдың. Д) Мырс. Е) Жеңіс.
3. Одағайды табыңыз.
А) Дүрс-дүрс В) Ойбай С) Мырс Д) Жорта Е) Ғой
4. Одағай сөздерге байланысты қойылатын тыныс белгісін табыңыз.
А) Дефис В) Үтір, леп белгісі С) Нүкте Д) Сызықша Е) Нүктелі-үтір
5. Одағай қатысқан сөйлемді табыңыз.
А) Қап, автобус кетіп қалды-ау. В) Көрсетпе! Тый көзіңнің жасын! С) Аспанды бұлт басқан. Д) Далада жаңбыр жауып тұр. Е) Гүрс-гүрс еткен мылтықтың дауысы естілді.
6. Көңіл - күй одағайын табыңыз.
А) Моһ-моһ, жануар! В) Паһ, неткен дауыс! С) Ауқау-ауқау! Д) Құрау-құрау, тұлпарым!
Е) Кә-кә, келе ғой.
7. Үтір мен леп белгісінің қойылу себебін белгілеңіз. Ойпырмай, күннің суығын-ай!
А) Еліктеуіш сөз В) Қыстырма сөз С) Одағай сөз Д) Оқшау сөз Е) Қаратпа сөз
8. Одағай сөзге байланысты қойылып тұрған тыныс белгіні табыңыз.
А)Желтоқсанда екінші тоқсан аяқталады. В)Арман, сен үйіңе бара ғой. С)Амал қанша,ақырын күту керек. Д) Әттең, қазір жанымда ағам болғанда ғой. Е) Балам, арыңды жасыңнан сақта.
9. Одағайға байланысты тыныс белгісі дұрыс қойылған сөйлемді көрсетіңіз.
А) Уа, шіркін, ән деп осыны айт! В) Сыналар, ей жігіттер, келді кезің. С) Жүрегім, ойбай соқпа енді...
Д) Япырау әттеген-ай, атын сұрамаппын ғой. Е) Өй Жиренше, жаңағы осы Қодар кім?
10. Дефис қойылуы тиіс одағай сөзді табыңыз.
А) Тәйт. В) Ойбай пәлі. С) Пәлі ойбай. Д) Әттең. Е) Ойбай ай.
11. Одағай мағынасына қарай қандай түрге бөлінеді.
А) Жандану, бейнелеуіш. В) Дара, күрделі. С) Шақыру, күрделі. Д) Көңіл-күй, шақыру, жекіру, таңдану. Е) Еліктеуіш, бейнелеуіш.
12. Берілген сөйлемге тиісті одағайды көрсетіңіз.
... ! Достар түгел жиналыпты.
А) Қап. В) Бәрекелді. С) Жә. Д) Әттеген-ай. Е) Әй.
13. Негізгі одағайды табыңыз.
А) Кә-кә. В) Бәрекелді. С) Әттеген-ай. Д) Ой, е. Е) Япырым-ай.
14.Одағайды табыңыз.
А) Бай-бай, Нұржан-ай, тілің қандай ащы! В) Ол әуелі сылқ-сылқ күлді. С) Мағаш, Кәкітай асығыс аттанды. Д) Дұрыс, ұмытпаған екенсің. Е) Қайдан шықтың сен?
15. Жекіру одағайын көрсетіңіз.
А) Жә. В) Кә-кә. С) Уһ. Д) Пай-пай. Е) Шөк.
16. Тұлғасына қарай одағай түрін анықтаңыз: Мәссаған.
А) Қос сөз. В) Біріккен сөз. С) Дара одағай. Д) Негізгі одағай. Е) Туынды одағай.
17. Шақыру одағайын табыңыз.
А) Қап. В) Опырым-ай. С) Пәлі. Д) Шөре-шөре. Е) Бәрекелді.
18. Одағай сөздердің қатарын табыңыз.
А) Сірә, жалпы айтқанда. В) Менің ойымша, біріншіден. С) Қарағым-ау, Мұратжан, әкешім.
Д) Бәрекелді, мәссаған, япырмай. Е) Шынымды айтсам, байқауымша.
19. Одағай сөзді табыңыз.
А) Ахмет, Ержанды шақыршы. В) Күлкінің иесі ақ сары қыз екен. С) Жарайды, тазалығыңа сендім. Д) Мен саған мұны ақыл ретінде айтамын. Е) Шөге ғой, түйем, шөк-шөк.
20. Көңіл-күй одағайын табыңыз.
А) Құру-құру. В) Тек. С) Жә. Д) Әттең. Е) Тәйт.
21.Одағайдың білдіретін мағынасын анықтаңыз.
Әттең, бүгін кешікпей келгеніңде үлгіретін едің!
А) Бұйыру. В) Жекіру. С) Таңдану. Д) Шаттану. Е) Өкіну.
22. Өздігінен сөйлем мүшесі бола алмайтын сөзді табыңыз.
А) Одағай. В) Сын есім. С) Үстеу. Д) Зат есім. Е) Еліктеуіш сөз.
23. Одағай сөз қатысып тұрған сөйлемді табыңыз.
А)Әрине, бүгінгі жастарға білім керек-ақ! В)Абылғазы, қайдан келдің? С)Білімді адамды алған жөн. Д)Біздің халық , оның айтуынша, ақын халық екен. Е)Шіркін, қазақтың келіндері-ай
24. Таңдану одағайын көрсетіңіз.
А) Апырай. В) Әттеген-ай. С) Уһ. Д) Қап. Е) Кәні.
25. Шақыру одағайы қатысқан сөйлемді табыңыз.
А)Тұрсам, о, тоба-ай, айнала көк шалғын! В)Шынында бұл-ойланатын жұмыс. С)Балам, жүзін сынық қой. Д) Әжем сиырды «ахау-ахау» деп шақырады. Е) Шіркін, мен ұшқыш болсам!
Шылау.
1- нұсқа
1.Үшін, туралы, жайлы шылаулары қай септіктен кейін келетінін көрсетіңіз.
А) Жатыс. В) Барыс. С) Табыс. Д) Ілік. Е) Атау.
2. Септеулік шылауы бар сөйлемді көрсетіңіз.
А) Сенің Астанаға барғың келе ме? В) Жазда Астанаға және Алматыға бардық. С) Ол Астанаға барған емес. Д) Асан мен Үсен Астанада болып қайтты. Е) Ол Астанаға дейін пойызбен барады.
3. Сұраулық демеуліктерді көрсетіңіз.
А) Түгіл, емес. В) -Ақ, -ау. С) Қатар, бірге. Д) Кім, не. Е) Ма, ме, ба, бе, па, пе.
4. Көп нүктенің орнына тиісті шылауды қойыңыз.
Маған өнер адамдары ... кітаптар ұнайды.
А) Сияқты. В) Туралы. С) Үшін. Д) Ғана. Е) Бірге.
5. Сен де бір кірпіш дүниеге.
Сөйлемде «де» не болатынын анықтаңыз.
А) Демеулік шылау. В) Септеулік шылау. С) Үстеу. Д) Жалғаулық шылау. Е) Көмекші есім.
6. Жалғаулық шылауларды көрсетіңіз.
А) Қана, ғана. В) Шейін, дейін. С) Ма, ме, ба, бе. Д) Үшін, бірге. Е) Да, де, та, те.
7. Сұраулық шылауды табыңыз.
А) Сонда. В) Ма, ме. С) Шейін. Д) Гөрі. Е) Әйтпесе.
8. Септеулік шылауды белгілеңіз.
А) Досым туралы жақсы хабар естідім. В) Кеше ғана ол ауылдан келді. С) Өмірден өз орнын тапқан-ды. Д) Қоңырау соғылды, бірақ сабақ басталған жоқ. Е) Ағам және оның қызы алыс жолға аттанды.
9.Септеулік шылауды табыңыз.
А) Қой. В) Мыс. С) Соң. Д) Ба. Е) Ақ.
10. Көп нүктенің орнына тиісті шылауды қойыңыз. Отан ... от кешкендер.
А) Үшін. В) Бұрын. С) Секілді. Д) Туралы. Е) Ғана.
11. Жалғаулықтардың түрін анықтаңыз.
Я, яки, не, немесе.
А) Талғаулықты В) Қарсылықты С) Іліктес Д) Ынғайластық Е) Себеп-салдар
12. Қарсылық мәндегі жалғаулық шылауды көрсетіңіз.
А) Және, немесе. В) Сондықтан, алайда. С) Бірақ, себебі. Д) Себебі, сондықтан. Е) Бірақ, алайда.
13. Шылауы бар сөйлемді көрсетіңіз.
А) Е, жақсы болыпты. В) Қарағым-ай, бұл өмір осындай болады екен. С) Мына кісі неткен білімді. Д) Пайда ойлама, ар ойла. Е) Даналық халық сөзінде екен.
14. Септеулік шылауы бар сөз тіркесін көрсетіңіз.
А) Жол арқылы В) Астана туралы С) Айтты ма? Д) Қала түгіл Е) Бірде дұрыс
15. Жұмбақ құрамындағы қай сөз шылау екенін көрсетіңіз.
Таңертең бар, кешке жоқ,
Кеш түгілі, түсте жоқ.
Мен әдемі моншақпын,
Ірі емеспін ұсақпын.
А) түгілі. В) емеспін. С) кеш. Д) мен. Е) жоқ.
16. Синоним болып тұрған шылауды табыңыз.
А) Себебі, секілді. В) Сондықтан, сол себепті. С)Және, бірақ. Д) Көрікті, көңілді. Е) Қала,шаһар
17. Септеулік шылауды белгілеңіз.
А) Біз табиғатқа қамқорлық жасауымыз керек. В) Жаңбыр жауса, жер көгерер. С) Менің әпкем тілмаш болғысы келеді. Д) Сабақтан соң біз театрға бардық. Е) Япырмау, неткен ғажап күй!
18. Сөйлемді септеулік шылаумен толықтырыңыз.
Саяхатқа оқушылармен ... мұғалім шықты.
А) Арқылы. В) Кейін. С) Дейін. Д) Туралы. Е) Бірге.
19.Демеулік шылауды табыңыз.
А) Гөрі. В) Сонда. С) Ма, ме. Д) Әйтпесе. Е) Шейін.
20. Нақтылық мәндегі шылауды көрсетіңіз.
А) Күйтабақта Құрманғазы мен Тәттімбеттің күйлері жағылған. В) Өмірден орын тапқан-ды.
С) Қолына тек добыра берсең болады. Д) Ол бүгін аңшы туралы мәтін оқыды.
Е) Қазақтың ақын қыздарының ішінде Ұлбике ақынның алатын орны ерекше.
21. Септеулік шылауды көрсетіңіз.
А) Біресе мәтін оқимын, біресе жазу жазамын. В) Үйден төрт жасар бала жүгіріп шықты.
С) «Жиренше, үйінде ұлың бар ма?»-деді ол. Д) Іле өзені Қапшағайдан кейін Балқашқа құяды.
Е) Үлкені де-осы, кішісі де -осы,-деді.
22. Ма, ме, ба, бе, па, пе демеулік шылаудың қай түріне жататынын көрсетіңіз.
А) Нақтылық. В) Сұраулық. С) Күшейткіш. Д) Болымсыздық. Е) Шектік.
23. Жалғаулықтардың түрін анықтаңыз.
Себебі, өйткені, сол себепті.
А) Талғаулықты В) Іліктес С) Қарсылықты Д) Себеп-салдар Е) Ынғайластық
24. Демеулік шылауы бар сөйлемді көрсетіңіз.
А) Сол жақта орталық почтаны көресіз. В) Енді таба аласыз ба? С) Абылай хан даңғылымен тура жүре беріңіз. Д) Бұрыштағы үлкен бес қабатты үй. Е) Бір көше көтеріл және оңға бұрыл.
25. Септеулік шылауды табыңыз.
А) Үшін В) Егер С) Және Д) Мен Е) Өйткені
Шылаулар.
2-нұсқа.
1.Сұраулық шылауды көрсетіңіз.
А) Ғана, тек. В) Кейін, шейін. С) Қарай, таман. Д) Ма, ме. Е) Туралы, үшін.
2. Сөйлемде берілген шылаудың түрін көрсетіңіз.
Кітапта Жанкелдіқызы Ұлбике мен Көшерұлы Күдерінің айтыстарына орын берілген.
А) Демеулік. В) Талғаулық. С) Септеулік. Д) Жалғаулық. Е) Шарттық.
3. Септеулік шылауды анықтаңыз.
А) мен. В) кейін. С) -шы. Д) -мыс. Е) -ма.
4. Көмектес септігіне қатысты септеулік шылауды анықтаңыз.
А) Бірге. В) Шейін. С) Соң. Д) Үшін. Е) Кейін.
5. Берілген сөйлемдегі септеулік шылауды табыңыз: Мен кітаптан той туралы оқыдым.
А) Мен. В) Кітаптан. С) Той. Д) Туралы. Е) Оқыдым.
6. Қажетті септеулікті көрсетіңіз. Үш ай қыстан ... көктем келеді.
А) Жайлы. В) Соң. С) Үшін. Д) Бірге. Е) Арқылы.
7. Көңіл-күй демеулікті анықтаңыз.
А) пен, бен. В) әлде, не. С) басқа, өзге. Д) -міс, -мыс. Е) ма, ме.
8. «Бірақ» жалғаулығының түрін анықтаңыз.
А) Ыңғайлас. В) Талғаулы. С) Қарсылықты. Д) Себеп-салдар. Е) Кезектес.
9. Берілген сөйлемді шылаумен толықтырыңыз.
Қыста ... күзде күн суық болады.
А) Бірақ.. В) Және. С) Арқылы. Д) Әйтпесе. Е) Мен.
10. «Дейін, шейін, кейін» шылауларының түрін ажыратыңыз.
А) Демеулік шылаулар. В) Септеулік шылаулар. С) Жалғаулық шылаулар. Д) Одағай сөздер.
Е) Қыстырма сөздер.
11. Мына сөйлемге қай шылау лайық , көрсетіңіз.
Кейбір өсімдіктердің өзінен сүт бөліп шығаратыны ертеден- ... белгілі.
А) -ді. В) -мыс. С) -ақ . Д) -ай. Е) -ау.
12. Ыңғаластық қатынасты білдіретін жалғаулық шылауды көрсетіңіз.
А) От(пен) ойнама! В) Машина(мен) келген еді. С) Марат (пен) Қанат келді. Д) Марат(пенен)
сөйлесті. Е) Марат(пен) барып кел.
13. Жалғаулық шылау арқылы байланысып тұрған сөзді көрсетіңіз.
А) Орманға таман. В) Мал мен бас. С) Мектепке қарай. Д) Мен келдім. Е) Сен отыр.
14. Септеулік шылаумен байланысып тұрған тіркесті көрсетіңіз.
А) Бекерге қиналу. В) Орта мектеп. С) Қазыбектің жоспары. Д) Жиналыстан кейін. Е) Дәл өзі.
15. Жалғаулық шылауды көрсетіңіз.
А) Сенен гөрі. В) Көлге шейін. С) Көрген-ді. Д) Сен бе? Е) Қарыз бен парыз.
16. Шылау қатысқан сөйлемді белгілеңіз.
А) Марат үйде жоқ . В) Мен кешке барамын. С) Ол кешке ойнайды. Д) Олар туралы бұдан кейін де еститін шығармыз. Е) Балам, сабаққа дайындал.
17. Барыс септікпен келген шылаулы сөйлемді анықтаңыз.
А) Жұмыста Болат туралы әңгіме болды. В) Қазақша жүзге дейін санайды. С) Алғаш сөз болған Бораш болды. Д) Қабыш үшін бәріміз ұялдық . Е) Жиналыс ай сайын өтіп тұрады.
18. Мына сөйлемге қай шылау лайық , көрсетіңіз.
Алтынсары қадалған ... , оның кескіні құбыла бастады.
А) Таман. В) Туралы. С) Қарай. Д) Сайын. Е) Тарта.
19. Себеп -салдар салаластың шылауларын табыңыз.
А) Өйткені, сондықтан, сол себепті. В) Сондықтан, және, әрі. С) Өйткені, сол себепті, бірақ .
Д) Дегенмен, әйтсе де, ал. Е) Немесе, бірде, кейде.
20. Шылауды табыңыз.
А) Басты мәселе-оқу үлгірімі. В) Сөз өмірдің үлкен қаруы. С) Үміт өрге тартады, үмітсіздік көрге тартады.
Д) Үш-ақ нәрсе адамның қасиеті: ыстық қайрат, нұрлы ақыл, жылы жүрек. Е) Ой жетпейтін жер болмайды.
21. Сұраулық шылау қатысып тұрған қатарды көрсетіңіз.
А) Сен әкел(ме). В) Өтірік айт(па). С) Сенейін(бе), сенбейін(бе). Д) Жаман әдетке үйрен(бе).
Е) Сен сен(бе).
22. «Дейін, шейін, таман» шылаудың қай түрі екенін белгілеңіз
А) Жалғаулық . В) Септеулік. С) Болжалдық демеулік. Д) Демеулік. Е) Шектік демеулік.
23. Демеулік шылаулы тіркесті көрсетіңіз.
А)Жүйрік-ақ екен. В)Сең үстінде кету. С)Ақ көбейді. Д)Жаңбырдан соң. Е)Ойға таман жылжу
24. Шылау сөздер қатарын табыңыз.
А) Үй, жер, тал, тас. В) Екі, он, үш, бес. С) Үшін, және, ғана, түгіл. Д) Тез, тым, сонша, оңаша.
Е) Кел, тұр, жүр, кет.
25. Мен, бен, пен тұлғасымен келген шылауды табыңыз.
А) Қайрат(пен) ақыл жол табар, қашқанға да қуғанға. В) Ағаш тамыры(мен), адам ұрпағы(мен) мықты. С) Машина(мен) келдім. Д) Ықылас(пен) тоқылық . Е) Жарбаңдасып жас күлер құрбысы(мен).
Оқшау сөздер. Қыстырма сөздер.
1- нұсқа.
1. Сөйлемнің ортасында келген қыстырма сөзді табыңыз.
А) Бүгін күн ашық екен, әйтеуір. В) Біріншіден, Асқардың жасы кіші. С) Қысқасы, сен үйде отырасың. Д) Мен, сірә, киноға бармайтын шығармын. Е) Әлбетте, сенікі дұрыс.
2. Қыстырма сөз қай сөйлемде екенін белгілеңіз.
А)Сабақтан келемін де үй жинаймын. В)Сабақтан келіп, үй жинадым. С)Сабақтан келген соң, үй жинаймын. Д)Қысқасы, сабақтан келген соң үй жинаймын. Е)Сабақтан келдім де, үй жинадым.
3. Қыстырма сөзді табыңыз.
А) Ей. В) Қызыл. С) Балам. Д) Жеті. Е) Сірә.
4. Қыстырма сөзі бар сөйлемді табыңыз.
А) Жыламашы, күнім. В) Жұмаш, бері келші, қалқам. С) Меніңше, бұл-өте мықты адам.
Д) Шырағым, сен абыржыма. Е) Балалар, аманбысың, шырақтарым.
5. Сөйлемнің басында келген қыстырма сөзді табыңыз.
А) Күн ыстық.. В) Астана-жас қала. С) Сен кітапты, әрине, көп оқисың. Д) Ол, бәлкім, бүгін келмейді. Е) Меніңше, сен кітапты көп оқисың.
6. Қыстырма сөзден кейін қандай тыныс белгісі қойылатынын белгілеңіз.
А) Үтір В) Леп белгісі С) Сызықша Д) Қос нүкте Е) Үтірлі нүкте
7. Қыстырма сөздің тыныс белгісі дұрыс қойылғанын табыңыз.
А) Шіркін, озық техникаға еш нәрсе жетпейді. В) Озық техникаға еш нәрсе, шіркін жетпейді.
С) Озық техникаға еш, шіркін нәрсе жетпейді. Д) Озық шіркін, техникаға еш нәрсе жетпейді.
Е) Озық техникаға шіркін, еш нәрсе жетпейді.
8. Әрине, әлбетте, рас, шынында деген сөздердің сөз табын анықтаңыз.
А) Есімдік. В) Оқшау сөздер. С) Сан есім. Д) Сын есім. Е) Етістік.
9. Қыстырма сөзді табыңыз.
А) Қажеттілік. В) Қалам. С) Сөзсіз. Д) Қашу. Е) Марат.
10. Қыстырма сөйлем қолданылған жай сөйлемді анықтаңыз.
А) Ойбай, Жақа, ол Жоламанның ісі ғой! В) Шынында да, халіміз онша мәз емес. С) Жігіттер, ойын арзан, күлкі қымбат. Д) Ұялма ,балам, төрге шық! Е) Менің жеңгем-Айсұлу.
11. Оқшау сөздердің белгісін көрсетіңіз.
А) Тұрлаулы мүше қызметінде жұмсалады. В)Тек бас әріппен жазылады. С)Сөйлем мүшесі бола алады. Д) Сөйлем мүшесі бола алмайды. Е) Қабысу, меңгеру, қиысу байланысына түсе алады.
12. Қыстырма сөзі бар сөйлемді табыңыз.
А) Үлкенді сыйлау-асыл қасиет. В) Тұрмыс құр, балам. С) Көктем айларында біресе жаңбыр, біресе қар жауады. Д) Мен, шынымды айтайын, қорқудамын. Е) Жаман айтпай, жақсы жоқ .
13. Үтірдің қойылу себебі, дұрысын белгілеңіз.
Мүмкін, келіп қалар.
А) Еліктеу. В) Одағай. С) Қаратпа. Д) Қыстырма. Е) Шылау.
14. Қыстырма сөзді табыңыз.
А) Рас айтқанда, сенің ойын дұрыс. В) Түу, мына күннің боранын-ай. С) Бар болғыр, жай болушы ма еді. Д) Қалай, құлағын ашылды ма? Е) Тәйт, қой дедім ғой мен саған.
15. Қыстырма сөзді табыңыз.
А) Апырау. В) Шынында. С) Иә. Д) Еһе. Е) О, сиқыр.
16. Оқшау сөздердің түрлерін анықтаңыз.
А) Қыстырма сөз, қаратпа сөз, одағай. В) Шылау, үстеу. С) Жалғаулықтар, демеуліктер.
Д) Жұрнақтар, септіктер. Е) Қыстырма сөз, қос сөз.
17. Қыстырма сөзді табыңыз.
А) Өзің бір қызық жан екенсің. В) Жолдас командир, жолдас комиссар. С) Қорыта келгенде, сабақ өте жақсы өтті. Д) Ата, немереңіз келді. Е) Алдымнан жақсы кездестің ғой, балам.
18. Қыстырма сөзді сөйлемді көрсетіңіз.
А) Жә, мырза, мына келе жатқан біздің көшіміз еді. В) Біреулері ызғарлы, біреулері көңілді отыр еккен. С) Өмірде бәрі кездеседі, дегенмен жақсылық жеңеді. Д) Не ексең, соңы орарсың. Е) Әрине, адам өмірінде көп қиындықтар кездеседі.
19. «Біріншіден, екіншіден» деген қыстырма сөздердің мағынасын анықтаңыз.
А) Мақұлдау. В) Өкіну. С) Сендіру. Д) Ой тәртібі. Е) Көңіл-күй.
20. Қыстырма сөзді табыңыз.
А) Мә-ә-ә, онысы не? В) Тоқтай тұр, бәлем. С) Несін айтасың, біздің бақытымызға орай берілген жан ғой. Д) Күнім-ау, жұлдызың жанайын деп тұр-ау. Е) Оһ, дүние жалған-ай.
21. Ойдың кімнен шыққанын білдіретін қыстырма сөзді анықтаңыз.
А) Қорыта айтқанда. В) Бақытына қарай. С) Оның пікірінше. Д) Екіншіден. Е) Мүмкін.
22. Ой тәртібін білдіретін қыстырма сөзді анықтаңыз.
А) Расында. В) Меніңше. С) Мүмкін. Д) Біріншіден.
23., Қыстырма сөздердің түрлері.
А) Көңіл-күйді білдіретін, сенер-сенбеушілік, кімнің ойынша. В) Қаратпа, одағай. С) Сілтеу, жіктеу. Д) Жалпылау, болымсыздық. Е) Есептік, реттік.
24. Қыстырма сөзді табыңыз.
А) Бүгін күн ашық екен. В) Мен, сірә, киноға бармайтын шығармын. С) Сен үйде отырсың. Д) Сенікі дұрыс емес.
Е) Асқардың жасы кіші.
25. Қыстырма сөзді табыңыз.
А) Пай-пай. В) Бірақ . С) Менің байқауымша. Д) Уа, шіркін. Е) О, жасаған.
Қаратпа сөз.
1-нұсқа.
1. Сөйлемнің басында тұрған қаратпа сөзді көрсетіңіз.
А) Кеше жаңбыр жауды. В) Сенің атын қалай, балам? С) Қап, әттеген-ай! Д) Асқар, бүгін күн жылы ма? Е) Оян, қазақ!
2. Құрамында қаратпа сөзі бар сөйлемді табыңыз.
А) Ол, сірә, бүгін келмейді. В) Кел, балалар, оқылық! С) Мен дүкенге бардым. Д) Піскен алма жерге түсті. Е) Паһ, шіркін!
3. Сөйлемнің ортасында келген қаратпа сөзді табыңыз.
А) Бәйтерек- өте биік ағаш. В) Үйге кір, балам, шай ішіп кет. С) Қарағым, қашан келдің?
Д) Бүгін сабаққа дайынсың ба, Абай? Е) Әжем сандықты ашты.
4. Қаратпа сөзі бар сөйлемді табыңыз.
А) Автобусқа бір бала кірді. В) Айнаның үйі ауылда. С) Мен бүгін сағат жетіде тұрдым.
Д) Құдияр үйге кірді. Е) Алма, сен бізге келесің бе?
5. Қаратпа сөзі бар сөйлемді белгілеңіз.
А) Жеңіс, келесің бе? В) Тақтаны сүртті. С) Гүлді оқушылар отырғызды. Д) Астық жиналды.
Е) Алма сурет салды.
6. Қаратпа сөз қатысып тұрған сөйлемді табыңыз.
А) Бізде бүгін алты сабақ болады. В) Ертең суық болады. С) Сен киноға барасың ба?
Д) Айман, сен келесің бе? Е) Бүгін жаңбыр жауды.
7. Қаратпа сөзді сөйлемді табыңыз.
А) Балалар, кешке мектепте жиналыс болады, кешікпей келіңдер. В) Отан қорғауға дайын болыңдар! С) Меніңше, бұл-өте жақсы оқушы. Д) -Сіз менің айтқанымды түсінесіз бе?
Е) Сабақ аяқталды.
8. Қаратпа сөзді сөйлемді табыңыз.
А) Теңіз толқыны күшейді. В) Су жағаны жуып кетті. С) Арман, сен мұнда келші.
Д) Ай көрінбейді. Е) Орманда гүлдер көп.
9. Қаратпа сөзді сөйлемді табыңыз.
А) Шаңқай түс. В) Ботагөз, сен бүгін киноға барасың ба? С) Күн нұрын құйып тұр.
Д) Жаңбыр жауды. Е) Олар асығыс жүріп кетті.
10. Қаратпа сөз қатысып тұрған сөйлемді табыңыз.
А) Әрине, еңбексіз ер де, жер де көгермейді. В) Менің айтып отырғаным, сіздіңше дұрыс емес.
С) Бәріміз, шынында, жас едік. Д) Осының бәрін, әрине, жалғыз істей алмайды.
Е) Дәмелі, бақшаға барайық,-деді Рахмет.
11. Қаратпа сөзді табыңыз.
А) Рас, сізді күтіп отыр едім. В) Немене риза емеспісің? С) Балам, бері кел.
Д) Еңбекті сүйіңдер, дос болыңдар. Е) Байқаймын, сен дұрыс түсінбедің.
12. Қаратпа сөзі бар сөйлемді табыңыз.
А) Жазғы демалыста Раушан ауылда болды. В) Раушан жазғы демалыста ауылда болды.
С) Жазғы демалыста Раушан ауылда өткізді. Д) Жазғы демалыста Раушан ауылға барады.
Е) Жазғы демалыста, Раушан, қайда барасың?
13. Қаратпа сөз тұрған сөйлемді табыңыз.
А) Шіркін, ақын болсаң осындай бол. В) Әрине, оның айтқаны дұрыс. С) Тыңда, дала, Жамбылды! Д) Айтқаны қолынан келсе игі еді. Е) Саған көп қарағым келеді.
14. Қаратпа сөзі бар сөйлемді табыңыз.
А) Шіркін, даусы қандай әдемі! В) Қап, бәлем! С) Балалар, отырыңдар. Д) Балалар үйге кірді.
Е) Жалпы, ол өз ісін біледі.
15. Қаратпа сөзге байланысты қойылып тұрған үтірді көрсетіңіз.
А) Уа, туған жер, аша бер құшағынды. В)Уа туған жер аша бер, құшағыңды. С) Уа туған жер,аша бер құшағыңды. Д) Уа туған жер, аша бер, құшағыңды. Е) Уа, туған жер аша бер, құшағыңды.
16. Қаратпа сөзді анықтаңыз.
А) Марат, бүгін кеш келесің бе? В) Алақай, үйге Марат келді! С) Марат бүгін кеш келді.
Д) Біріншіден, бүгін Марат кеш келді. Е) Мараттың айтуынша, бүгін ол кеш келеді.
17. Қаратпа сөзді табыңыз.
А) Ойбай, қаштық . В) Амал нешік, көнеміз. С) Қап, үлгірмедім. Д) Жолдастар, тынышталыңдар. Е) Сонымен қатар
18. Қаратпа сөзді анықтаңыз. Балам қай көшеге келіп тұрмыз?
А) Тұрмыз. В) Қай. С) Балам. Д) Келіп. Е) Көшеге.
19. Қаратпа сөздің тыныс белгісін табыңыз.
А) Нүкте. В) Қос нүкте. С) Сұрақ белгісі. Д) Үтір. Е) Сызықша.
20. Қаратпа сөз бар сөйлемді анықтаңыз.
А) Шіркін, ақын болсам. В) Сәуле, кітапханаға барасың ба? С) Алақай! Жаз келді.
Д) Мүмкін, ертең жұмыс басталар. Е) Әрине, біз ауылда тұрамыз.
21. Қаратпа сөйлемді белгілеңіз.
А) Қазір Байкал көлі жан-жақты зерттелуде. В) Ақындық жолына ерте түсті. С) Жамбыл Жабаев-жүз жасаған адам. Д) Балалар, музыканың дауысын жай қойыңдар. Е) Көлдердің пайда болу тарихы бар.
22. Қаратпа сөз көбіне қай тұлғада тұратынын анықтаңыз.
А)Атау септігінде. В)Табыс септігінде. С)Барыс септігінде. Д)Жіктеулі түрде. Е) Ілік септігінде.
23. Қаратпа сөзді табыңыз.
А) Мүмкін, сәл кідіре тұрарсыз? В) Сөйтіп, ол Домалақ ана атанды. С) Немене, риза емеспісің? Д) Амал қанша, осылай болады. Е) Айна, алманы әкел.
24. Қаратпа сөзді табыңыз.
А) Мейманым, жақсы жатып, жайлы тұрдың ба? В) Дала тақыр, бірақ тығыз бетегемен жайнаған.
С) Тәк-тәк, айтпа енді. Д) Таныды да тааң болды. Е) Қой, не болса да кетейік.
25. Қаратпа сөзді табыңыз.
А) Алдарыңнан ақ жол болсын, ардагерлер. В) Екі бесіміз-он. С) Отыз-алтыға қалдықсыз бөлінеді. Д) Ертең де, бүгін де бара алмаспын. Е) Расында, ол келе алмады
Синтаксис
Сөйлем мүшелері.
1- нұсқа.
1. Пысықтауышы бар сөйлемді белгілеңіз.
А) Ұлы жібек жолы- сауда жолы. В) Ұлы жібек жолы өтті. С)Қытайдың жібегі осы жолмен тасмалданған. Д) Ұлы жібек жолы қазақтың кең даласын басып өтті. Е) Ұлы жібек жолында талай сауда көздері ашылды.
2. Бастауышы тұйық етістік, баяндауышы зат есімнен жасалған сөйлемді көрсетіңіз.
А) Тез жазу керек. В) Оның ойы - тез қайту. С) Еске салу - жақсы. Д) Айту - біздің парызымыз. Е) Келуді қойды.
3. Дара бастауыш бар сөйлемді белгілеңіз.
А) Еңбек еткен ер атанар. В) Ертең құрылыс жұмысы басталады. С) Біз бірлікті ойлаймыз.
Д) Үй іші жым-жырт болды. Е) Қазақ халқы егемендік алды.
4. Бастауышы тәуелдік жалғауында тұрған сөйлемді табыңыз.
А) Келе жатқан үшеу екен. В) Інім маған көмектесті. С) Нұрлан мектепте оқиды.
Д) Біз Қазақстанда тұрамыз. Е) Ертең жаңбыр жауады.
5. Анықтауышы бар сөйлемді көрсетіңіз.
А) Досым кітап сатып алды. В) Табиғатты қорғауды өзіңнен баста. С) Көлдің деңгейі төмендеген. Д) Көлдер ластанып жатыр. Е) Ол бізбен кездесті.
6. Толықтауышты табыңыз. Досым қызық кітап сатып алды.
А) Қызық. В) Сатып. С) Досым. Д) Алды. Е) Кітап.
7. Жақсыз сөйлемде болмайтын сөйлем мүшесін көрсетіңіз.
А) Баяндауыш В) Пысықтауыш С) Анықтауыш Д) Толықтауыш Е) Бастауыш
8. Бастауыш пен баяндауыштан тұратын сөйлемді белгілеңіз.
А) Күрделі В) Жақсыз С) Атаулы Д) Жалаң Е) Жайылма
9. Мақсат пысықтауышты табыңыз.
Бауыржан досымен бірге Алматыға оқуға барды.
А) Барды В) Оқуға С) Алматыға Д) Досымен Е) Бауыржан
10.Сөйлемде қимыл-әрекеттің жай-күйін, мезгілін, мекенін білдіретін тұрлаусыз мүшені көрсетіңіз
А) Пысықтауыш. В) Толықтауыш. С) Баяндауыш. Д) Анықтауыш. Е) Бастауыш.
11. Кімдер? Нелер? сұрақтары қай сөйлем мүшесіне қойылатынын көрсетіңіз.
А) Толықтауыш. В) Пысықтауыш. С) Анықтауыш. Д) Бастауыш. Е) Баяндауыш.
12. Пысықтауыштың сұрағың табыңыз.
А) Не істеді? В) Қай? С) Қандай? Д) Кімдер? Е) Қайда?
13. Сөйлемнің баяндауышын толықтырыңыз.
Біз бұлақтардың көзін ... .
А) Мол болады. В) Болмайды. С) Қараған. Д) Аштық. Е) Қорғауы тиіс.
14. Себеп - салдар пысықтауышты табыңыз.
Қара алтынды игеру үшін көп жұмыс жасалып жатыр.
А) Жұмыс. В) Көп. С) Игеру үшін. Д) Жасалып жатыр. Е) Қара алтынды.
15. Сөйлемде есімше қандай сөйлем мүшесі екенін белгілеңіз.
Менің айтар сөзім-осы.
А) Толықтауыш. В) Баяндауыш. С) Бастауыш. Д) Анықтауыш. Е) Пысықтауыш.
16. Атау мен ілік септіктен басқа септік сұрақтарына жауап беретін сөйлем мүшесін көрсетіңіз.
А) Баяндауыш В) Пысықтауыш С) Толықтауыш Д) Анықтауыш Е) Бастауыш
17. Анықтауышты табыңыз.
Жер бетінде таза су ресурстары көп емес.
А) Таза В) Жер бетінде С) Су Д) Ресурстары Е) Көп емес
18. Баяндауыш қай сөз табынан жасалғанын көрсетіңіз.
Қымыз қандағы гемоглобинді көбейтеді.
А) Есімдік. В) Етістік. С) Сын есім. Д) Сан есім. Е) Зат есім.
19. Бастауышы жоқ жай сөйлемнің түрін белгілеңіз.
А) Жақсыз В) Жақты С) Жалаң Д) Толымсыз Е) Толымды
20. Тек тұрлаусыз мүшелерді анықтаңыз.
А) Толықтауыш, бастауыш. В) Анықтауыш, толықтауыш. С) Баяндауыш, анықтауыш.
Д) Бастауыш, баяндауыш. Е) Пысықтауыш, баяндауыш.
21. Толықтауыш қай септікте тұрғанын көрсетіңіз. Ол бізбен кездесті.
А) Барыс септік. В) Шығыс септік. С) Ілік септік. Д) Табыс септік. Е) Көмектес септік.
22. Қазақ тілінде сөйлемнің соңында келетін сөйлем мүшесін көрсетіңіз.
А) Анықтауыш. В) Пысықтауыш. С) Бастауыш. Д) Толықтауыш. Е) Баяндауыш.
23. Сөйлемдегі тұрлаулы мүшелерді көрсетіңіз.
Біз кеше мұражайға бардық.
А) Біз мұражайға. В) Біз бардық. С) Мұражайға бардық. Д) Мұражайға кеше. Е) Кеше бардық.
24. Қайда? Қалай? Қашан? қай сөйлем мүшесінің сұрақтары екенін көрсетіңіз.
А) Баяндауыш. В) Пысықтауыш. С) Анықтауыш. Д) Толықтауыш. Е) Бастауыш.
25. Пысықтауыштың түрін табыңыз.
А) Қатыстық . В) Жанама. С) Салыстырмалы. Д) Тура. Е) Мақсат.
Сөйлем мүшелері.
2-нұсқа.
1. Кім? Не? деген сұрақтарға жауап беретін сөйлем мүшесін көрсетіңіз.
А) Баяндауыш. В) Бастауыш. С) Пысықтауыш. Д) Анықтауыш. Е) Толықтауыш.
2. Жанама толықтауышты табыңыз.
«Кәсіпкерлер кәсіптеріне қаржыны өздері табады».
А) Кәсіптеріне В) Қаржыны С) Өздері Д) Табады Е) Кәсіпкерлер
3. Сөйлемнің неше тұрлаусыз мүшесі барын табыңыз.
А) 2 В) 4 С) 3 Д) 5 Е) 1
4. Сөйлемнің соңындағы сын есім сөйлемнің қандай мүшесі болатынын белгілеңіз.
А) Бастауыш. В) Баяндауыш. С) Анықтауыш. Д) Пысықтауыш. Е) Толықтауыш.
5.Сөйлем мүшелерінің санын анықтаңыз.
А) 5. В) 4. С) 3. Д) 2. Е) 6.
6. Толықтауыштың сұрақтарын анықтаңыз.
А) Кіммен? Немен? В) Қалай? Қайдан? С) Қайтты? Не істеді? Д) Кім? Не? Е) Нешінші? Қайсы?
7. Сөйлемді заттық жағынан толықтырып тұратын сөйлем мүшесін табыңыз.
А) Бастауыш. В) Толықтауыш. С) Пысықтауыш. Д) Анықтауыш. Е) Баяндауыш.
8. «Әже баспалдақпен баяу көтерілді.» Пысықтауыштың түрін табыңыз.
А) Мезгіл. В) Қимыл-сын. С) Мақсат. Д) Себеп. Е) Мекен.
9. Не істеді? Не қылды? деген сұрақтарға жауап беретін сөйлем мүшесін табыңыз.
А) Пысықтауыш. В) Бастауыш. С) Баяндауыш. Д) Толықтауыш. Е) Анықтауыш.
10. Толықтауыш мағынасына қарай қалай бөлінеді.
А) Тура, жанама. В) Дара, күрделі. С) Толықтауыш, пысықтауыш. Д) Негізгі, туынды.
Е) Бастауыш, баяндауыш.
11. Қандай? Қай? сұрақтарына жауап беретін сөйлем мүшесін табыңыз.
А) Анықтауыш. В) Баяндауыш. С) Толықтауыш. Д) Пысықтауыш. Е) Бастауыш.
12. Анықтауышы жоқ сөйлемді табыңыз.
А) Ұлы адамдардың еңбегін бағалай білу керек. В) Германия суды Швециядан сатып алады.
С) Жер шарының көп бөлігін ащы су алып жатыр. Д) Үлкен қалаларда адамдар жиі ауырады.
Е) Таза сусыз өмір жоқ .
13. Бастауыштың сұрақтарын көрсетіңіз.
А) Не істеді? Не істеу керек? В) Кімге? Неге? С) Кім? Не? Д) Қандай? Қай? Е) Қалай? Қашан?
14. Тура толықтауышты табыңыз.
Сәуле дүкеннен қызық кітап сатып алды.
А) Сәуле. В) Дүкеннен. С) Кітап. Д) Сатып алды. Е) Қызық .
15. Нені? сұрағына жауап беретін сөзі бар сөйлемді табыңыз.
А) Орманда көп балалар жүр. В) Шешем сағатты досыма сыйлады. С) Олар сабаққа жақсы дайындалды. Д) Шешем базардан келді. Е) Менің досым ауылда тұрады.
16. Еліктеу сөзден жасалған зат есім қай сөйлем мүшесі болып тұрғанын белгілеңіз.
Оның құлағына гүріл естілді.
А) Баяндауыш. В) Бастауыш. С) Толықтауыш. Д) Пысықтауыш. Е) Анықтауыш.
17. Дара бастауышы бар сөйлемді табыңыз.
А) Республика сарайы адамға лық толды. В) Ұлжан-сыншыл адам. С) Төрт жердегі төрт-он алты. Д) Келе жатқан-Жамал. Е) Оның еңбегі жанды.
18. Мезгіл пысықтауышты табыңыз.
А) Далада қар бар. В) Бұлар қыста келіп кеткен. С) Бостандық өздігімен келмейді. Д) Ауыл жастары мұндай затқа қызықпайды. Е) Олар Абаймен көп ақылдасты.
19. Пысықтауышты табыңыз.
«Биыл Қазақстан тәуелсіздігінің 16 жылдығын тойлайды.
А) Тойлады. В) Қазақстан. С) Тәуелсіздігінің. Д) Биыл. Е) 16 жылдығын.
20. Анықтауыш қатысып тұрған тіркесті табыңыз.
А) Кешке қарай. В) Жалғыздың үні. С) Қуанғанынан күлді. Д) Еріктен тыс. Е) Жүгіріп келді.
21. Бірыңғай толықтауышты табыңыз.
А) Өмірді сүйген-өмірден орын табады. В) Далба тауында атақты Бұқар жырау күмбезі бой көтерді. С) Бозторғайлар жер бауырлай ұшады. Д) Ақан жастайынан әнге, өлеңге, домбыраға әуес болды. Е) Тәрбие тілден басталады.
22. Үстеу - қай сөйлеммүшесі, белгілеңіз.
Қайтатын күнім - ертең.
А) Толықтауыш. В) Анықтауыш. С) Пысықтауыш. Д) Баяндауыш. Е) Бастауыш.
23. Толықтауыш қатысқан қатарды табыңыз.
А) Мен жазда келдім. В) Алға қарай тез адымда. С) Ол да барар. Д) Асанда кітап бар.
Е) Жуырда келмекші.
24. Еліктеу сөздің сөйлемдегі қызметін белгілеңіз.
Ыза мен ашу қысып, қалш-қалш етеді.
А) Пысықтауыш. В) Анықтауыш. С) Баяндауыш. Д) Толықтауыш. Е) Бастауыш.
25. Тура толықтауышты табыңыз.
А) Биыл егін бітік шықты. В) Асан қаладан кеше келді. С) Киім үйде ілулі тұр. Д) Оны шайға қандырды.
Е) Ол ауылға барды
Сөйлем.
1- нұсқа.
1. Бастауыш пен баяндауыштан ғана тұратын сөйлем түрін табыңыз.
А) Жайылма. В) Толымды. С) Атаулы. Д) Жалаң. Е) Жақсыз.
2. Атаулы сөйлемді табыңыз.
А) Таулар бұлтпен тірескен. В) Қазақстанның жері кең-байтақ. С) Көгілдір көлде аққу қалқиды.
Д) Таулы аумақтарының табиғаты аса сұлу. Е) Жап-жасыл дала.
3. Бастауышы зат есімнен болған жақты сөйлемді табыңыз.
А) Олар туралы оқығанмын. В) Олар 1991 жылы ғарышқа ұшты. С) Үлкендер бір ауыздан қолдады. Д) Біз Жер-Ана жыламаса дейміз. Е) Адам туған жерін аңсайды.
4. Сызықша дұрыс қойылған сөйлемді көрсетіңіз.
А) Сусыз-өмір жоқ. В) Табиғат-тірі дүние. С) Су-тіршілік көзі. Д) Балқаш-көлі ең таза көл.
Е) Орман ауаны-тазартпайды.
5. Толымсыз сөйлемді табыңыз.
А) Теледидар өнерге, мәдениетке, халыққа қызмет етеді. В) Сен теледидар алдында ұзақ отырғаның үшін ата-анаңнан ескерту аласың. С) Ол бағдарлама қанша уақытқа созылуы керек?
Д) Теледидарды көп қарайсың ба? Е) Балаларға арналған жеке бағдарлама болуы керек.
6. Сөйлемді аяқтаңыз. Табиғатты ... !
А) Қайтар. В) Қорға. С) Өткіз. Д) Апат. Е) Күрес.
7. Сөйлем мүшелері талданбайтын сөйлем түрін белгілеңіз.
А) Атаулы В) Жақты С) Жайылма Д) Жақсыз Е) Жалаң
8. Жай сөйлемнің түрін ажыратыңыз. Қыс. Күн суық.
А) Атаулы. В) Жалаң. С) Жақсыз. Д) Жайылма. Е) Толымды.
9. Жалаң сөйлемді табыңыз.
А) Таң атты. В) Мен мектепке жиналдым. С) Оқу басталатын уақыт та тез жетті.
Д) Мұғалім балаларды тізім бойынша тексерді. Е) Бүгінгі мереке маған ұнады.
10. Сөйлемнің түрін көрсетіңіз. Түн. Тыныштық.
А) Жақты. В) Жақсыз. С) Атаулы. Д) Жайылма. Е) Жалаң.
11. Сөйлемнің түрін анықтаңыз. Гүлдей бер, туған жерім.
А) Құрмалас. В) Лепті. С) Сұраулы. Д) Жалаң. Е) Толымсыз.
12. Сөйлемді аяқтаңыз: Қыста ... ... .
А) Боран соғады. В) Жидек піседі. С) Қар ериді. Д) Көк шығады. Е) Жапырақтар сарғаяды.
13. Жақсыз сөйлемді табыңыз.
А) Саған ертең мектепке бармауға тура келеді. В) Біз нарықтық экономикаға бет бұрдық.
С) Біз демократиялық істерді жүзеге асырамыз. Д) Елімізде өзгерістер көп.
Е) Елімізде көптеген кәсіпорындар пайда болды.
14. Ойды аяқтаңыз: Табиғат адамдардан қамқорлық ... .
А) көрсетеді В) қабылдайды С) қажет етпейді Д) күтеді Е) талап етпейді
15. Сөйлемнің түрін анықтаңыз. Еңбек жазды.
А) Сұраулы. В) Толымсыз. С) Жалаң. Д) Лепті. Е) Хабарлы.
16. Дұрыс құрастырылған сөйлемді көрсетіңіз.
А) Бақылау жұмысы болды. В) Мен келдім кеше. С) Өлең білемін туралы Астана.
Д) Әжеме барамыз кешке. Е) Теңге жасалған ерекше.
17. Сөйлемнің түрін табыңыз. Қыс. Аппақ қар.
А) Толымды. В) Толымсыз. С) Жалаң. Д) Жайылма. Е) Атаулы.
18. Сөйлемді толықтырыңыз. Мақал-мәтелдер біздің халық ауыз әдебиетінің ұрпаққа қалдырған... байлығы.
А) Әдемі. В) Тұңғыш. С) Мұра. Д) Көркемдік. Е) Рухани.
19. Дұрыс құрастырылған сөйлемді табыңыз.
А) Сыныптан мұғалім жаңа ғана шығып кетті. В) Сыныптан шығып кетті мұғалім жаңа ғана.
С) Мұғалім шығып кетті жаңа ғана сыныптан. Д) Мұғалім сыныптан жаңа ғана шығып кетті.
Е) Сыныптан мұғалім шығып кетті жаңа ғана.
20. Бастауышы бар жақты сөйлемді көрсетіңіз.
А) Уақытын жоспарлай білуі керек. В) Кәсіпкерлік жылдам дамыды. С) Жұмысты тез орындаймыз. Д) Бүгін жұмысқа шықтық. Е) Нарықтық экономикаға бет бұрдық..
21. Жалаң сөйлемді табыңыз.
А) Ол үнемі кешігіп жүреді. В) Уақыт еш нәрсені де мойындамайды. С) Оқу басталатын уақыт та тез жетті. Д) Ісіңнің өрге басуы өзіңе ғана байланысты. Е) Уақыт жоқ.
22. Сөйлемнің түрін анықтаңыз. Кәсіпкерлік жылдам дамыды.
А) Салалас. В) Сабақтас. С) Атаулы. Д) Жақсыз. Е) Жақты.
23. Атаулы сөйлемді табыңыз.
А) Біз нарықтық экономикаға бет бұрдық. В) Қыс. Сары аяз. С) Бұл жерде суға түсуге болмайды. Д) Менің жақсы үйге, жақсы орынға жатқым келеді. Е) Саған ертең мектепке бармауға тура келеді.
24. Сөйлемнің түрін анықтаңыз. Тудың көгілдір түсі ненің белгісі?
А) Сұраулы В) Жалаң С) Жақсыз Д) Хабарлы Е) Толымсыз
25. Тұрлаулы және тұрлаусыз мүшелері бар сөйлем түрін көрсетіңіз.
А) Жайылма. В) Толымсыз. С) Атаулы. Д) Жалаң. Е) Толымды.
Сөйлем
2-нұсқа.
1. Толымсыз сөйлемді табыңыз.
А) Мен спорт клубына барамын. В) Үйде отырамын. С) Мен мектепке келемін.
Д) Мен аға- інілеріммен саяжайға барамын. Е) Мен дүйсенбіде шахмат үйірмесіне барамын.
2. Сөйлемді толықтырыңыз. Мұғалім бізбен сөйлес... тұр.
А) -кісі В) -мен С) -ге Д)-іп Е) үшін
3. Жалаң сөйлемді көрсетіңіз.
А) Оның музыкалық мәдениеті өте бай. В) Мен таңға дейін отырдым. С) Олардың әндерін бәріміз тыңдаймыз. Д) Ол оқып жүр. Е) Олар қаржыны да мол табады.
4. Сөйлемді аяқтаңыз. Көктемнің алғашқы гүлі - ... .
А) Қалампыр. В) Раушан. С) Көкнәр. Д) Бәйшешек. Е) Қызғалдақ.
5. Сөйлем ішінен жалаң сөйлемді табыңыз.
А) Еліміз Елтаңбасымен еңселі. В) Айту-менің парызым. С) Халық бар жерде - тіл де бар.
Д) Елдіктің белгісі іспетті. Е) Зерттеулер бар.
6. Жайылма сөйлемді табыңыз.
А) Тоқтар Әубәкіров-ғарышкер. В) Мұқанов Мұрат-құрылысшы. С) Жетісу- жер жаннаты.
Д) Ол-шындық. Е) Әр халықтың тарихында ерекше қадірлі жерлер бар.
7. Құрамына қарай жай сөйлем түрлерінің жалпы санын көрсетіңіз.
А) 7 В) 3 С) 2 Д) 5 Е) 9
8. Бұйрықты сөйлемді көрсетіңіз.
А) Теңге үнемді сүйеді. В) Ақша-халық байлығы. С) Тиыннан теңге құралады.
Д) Теңге ұлттық-валюта. Е) Ақшаны үнемдей біл.
9. Сөйлемді аяқтаңыз: Балалар қыста шанамен ... .
А) Сүйрейді. В) Сырғанайды. С) Отырады. Д) Секіреді. Е) Тұрады.
10. Атаулы сөйлемді табыңыз.
А) Аппақ қар. В) Олар кешігіп келді. С) Оқушылар үйге келді. Д) Мен әлі отырмын.
Е) Сабақ басталды.
11. Айтылу мақсатына қарай сөйлем түрін атаңыз.
А) Сұраулы. В) Толымды. С) Атаулы. Д) Жақты. Е) Толымсыз.
12.Сөйлемді толықтырыңыз.
Наурыз мейрамында әрбір үйге ... келеді деген сенім бар.
А) Аяз ата. В) Мұғалім. С) Қыдыр ата. Д) Қонақ. Е) Қарша қыз.
13.Жайылма сөйлемнің құрамын анықтаңыз.
А) Тұрлаулы мүшелер, тұрлаусыз мүшелер. В) Толықтауыш, пысықтауыш. С) Бастауыш, анықтауыш. Д) Анықтауыш, баяндауыш. Е) Тұрлаулы мүшелер.
14. Сұраулы сөйлемді көрсетіңіз.
А) Ол кеш келді. В) Мектебің қайда орналасқан? С) Туған жер қандай байтақ. Д) Асқар бүгін ерте келді. Е) Ауылға ертең барамын.
15. Берілген сөйлемді дұрыс аяқтаңыз. 25 қазан - ... .
А) Ынтымақ күні. В) Конституция күні. С) Тәуелсіздік күні. Д) Республика күні. Е) Жеңіс күні.
16. Жақты сөйлемді табыңыз.
А) Жұмысты тез орындағымыз келеді. В) Оның Астанада оқығысы келеді. С) Ертең сабаққа барғысы келмейді. Д) Қазақстан жылдам дамыды. Е) Қыс мезгілі.
17. Айтылу мақсатына қарай сөйлем түрін анықтаңыз.
А) Жалаң. В) Хабарлы. С) Атаулы. Д) Жақты. Е) Толымды.
18. Сөйлем түрін анықтаңыз. Мен бүгін мектепке келдім.
А) Атаулы сөйлем. В) Жақсыз сөйлем. С) Жақты сөйлем. Д) Құрмалас сөйлем. Е) Сұраулы сөйлем.
19. Анықтауышты сөйлемді табыңыз.
А) Болашағына сенеміз. В) Ол Отанын сүйеді. С) Тиыннан теңге құралады. Д) Астанаға кеше келдім. Е) Ол өлең оқуға құмар.
20. Атаулы сөйлемді табыңыз.
А) Ағасы бардың - жағасы бар. В) Киімін жинастырды. С) Інісі бардың - тынысы бар.
Д) Таң мезгілі. Е) Ел іші - өнер кеніші.
21. Сөйлемді аяқтаңыз: Театр - ... .
А) Мүсін. В) Еңбек. С) Мұражай. Д) Өнер. Е) Ескерткіш.
22. Тек тұрлаулы мүшелерден тұратын сөйлемді анықтаңыз.
А) Атаулы. В) Жалаң. С) Жақсыз. Д) Толымсыз. Е) Жайылма.
23. Жақсыз сөйлемді табыңыз.
А) Жаз. Егіс даласы. В) Менің сабақ оқығым келеді. С) Мен ауылға бардым. Д) Ертең осы жерге кел. Е) Балам, қайдан келдің?
24. Сөйлемді толықтырыңыз: «Мұраттың көзі ... .»
А) Қоңыр. В) Төрт. С) Аласа. Д) Биік. Е) Ащы.
25. Таң қалу, қуану сияқты сезімдерді көрсететін сөйлем түрін табыңыз.
А) Жақсыз. В) Лепті сөйлем. С) Толымды. Д) Жақты. Е) Атаулы.
Құрмалас сөйлем.
1- нұсқа.
1. Салалас құрмалас сөйлемді белгілеңіз.
А) Әл-Фараби ежелгі Фараб қаласында туып-өскендіктен, араб елдерінде оны Фараби деп атаған. В) Солардың 117-сінің аты белгілі, ал әзірге табылған36 кітап. С) Ол 200-ге жуық ғылыми кітап жазған. Д) Әбу Насыр қыпшақ, оғыз, араб тілдерін жетік білген.
Е) Жұрт жиналып болған соң, Самат көрген-білгенін асықпай айтып берді.
2. Сабақтас сөйлемді табыңыз.
А) Жиналыс бітті де, халық тарай бастады.
В) Мен үлкенмін, содықтан сен мені тыңдауың керек.
С) Мен кітабымды беріп едім, бірақ ол алмады.
Д) Оның бүгін кеткісі келмеді және күн суық болды.
Е) Ертең күн жылы болса, біз тауға барамыз.
3.Сабақтаса құрмаласқан сөйлемді табыңыз.
А) Бурабайға адамдар көп келеді.
В) Тыңдаушы ықыласты болса, сөйлеуші шешен болады.
С) Хамиттің жүзі өзгеріп кетті, себебі келген адамды ол бірден таныды.
Д) Теледидарда кино да, айтыс та, ән де кезектесіп жүріп жатты.
Е) Ержан далаға шығып еді, бірақ олар кетіп қалыпты.
4. Ыңғайлас салалас сөйлемді табыңыз.
А) Су табиғатта кең тараған, себебі бүкіл атмосфера судан тұрады.
В) Бүгін үш сабақ оқыдық және оқушылар жиналысы болды.
С) Күн біресе жауады, біресе басылады.
Д) Отан дегеніміз адамның туып-өскен жері.
Е) Күн бұлтты болды, бірақ жаңбыр жаумады.
5. Салалас құрмалас сөйлемді табыңыз.
А) Жақсы оқу үшін, көп ізденіс керек.
В) Мен келгенше, сен үйде отыр.
С) Ауылдан бүгін Әсем келеді немесе Кәкен келеді.
Д) Егер сен маған келсең, біз циркке барамыз.
Е) Қатты жаңбыр жауғандықтан, біз қонаққа бармадық.
6. Құрмалас сөйлемді табыңыз.
А) Алма ағашы. В) Күн ұзақ. С) Қазір қыс. Д) Жел тұрды, жаңбыр жаумады. Е) Жаз айлары.
7. Салалас құрмалас сөйлемді белгілеңіз.
А) Төле би 17 ғасырда өмір сүрген.
В) Раушанның қалаға келгеніне үшінші күн болғанда, жиналыс ашылды.
С) Күн бұлтты болды, бірақ жаңбыр жаумады.
Д) Мен мұғаліммен бірге құрбыма бардым.
Е) Үй іші жым-жырт.
8. Сабақтас құрмалас сөйлемді табыңыз.
А) Менің мектепке келгеніме жарты сағат болды, бірақ жиналыс әлі басталған жоқ .
В) Ұшақ сағат бесте ұшуы керек еді, алайда ұша алмады.
С) Ән басылды, бірақ домбыра сазы тоқталған жоқ.
Д) Ертең доп ойнауға я Бейсен барады, я сен барасың.
Е) Біз барғанда, ол мектепте жоқ еді.
9. Құрмалас сөйлемнің түрін көрсетіңіз.
А) Жай. В) Жақсыз. С) Хабарлы. Д) Толымсыз. Е) Сабақтас.
10. Сөйлемнің түрін анықтаңыз. Қоңырау соғылды, оқушылар үзіліске шықты.
А) Лепті сөйлем. В) Жай сөйлем. С) Аралас құрмалас сөйлем. Д) Сабақтас құрмалас сөйлем.
Е) Салалас құрмалас сөйлем.
11.Мақсат бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемнің сұрағын көрсетіңіз.
А) Неліктен? В) Не мақсатпен? С) Қайткенде? Д) Қалай? Е) Не еткенмен?
12. Құрмалас сөйлемнің түрін анықтаңыз.
Жел тұрды да, жаңбыр жаумады.
А) Толымды сөйлем. В) Аралас құрмалас сөйлем. С) Жай сөйлем. Д) Салалас құрмалас сөйлем. Е) Сабақтас құрмалас сөйлем.
13. Қарсылықты салалас сөйлемді көрсетіңіз.
А) Қыз баласы әдемі болып өсіп келеді.
В) Ермек шахтадан шығып кетті, себебі шахта астында жарылыс жиі болып тұрады.
С) Жігіттер келген қонақты ортаға алып, әңгіме қызығына беріліп кетті.
Д) Күн сайын жер бетінде төтенше жағдай болады, бірақ оған ешкім таңданбайды.
Е) Күндіз олар не өзіне жем іздейді, не өзінің басқаға жем болмауын көздейді.
14. Құрмалас сөйлем түрін көрсетіңіз.
А) Одағай. В) Толымды. С) Жай. Д) Салалас. Е) Жайылма.
15. Сөйлемнің түрін анықтаңыз.
Күн батты, тауды қара көлеңке басты.
А) Сабақтас құрмалас сөйлем. В) Жай сөйлем. С) Толымды сөйлем. Д) Салалас құрмалас сөйлем. Е) Аралас құрмалас сөйлем.
16. Сабақтас құрмалас сөйлемді табыңыз.
А) Қаздар, үйректер жылы жаққа ұшып кетті.
В) Оған аудармашы болу қиын, дегенмен қызмет атқарып жүр.
С) Бүгін күн бұлтты болады, оқтын-оқтын жаңбыр жауады.
Д) Бүкіл жайлау елінен, қырдан қонақтар келе бастады.
Е) Көрші отырсақ та, кездесе беруге уақыт жетпейді.
17. Себеп бағынынқылы сабақтас құрмалас сөйлемді табыңыз.
А) Бала жақсы болу үшін жақсы тәрбие керек.
В) Егер мен шақырсам, досың бізге келер ме?
С) Біраз жүргеннен кейін, әкесінің қолынан бір шие түсті.
Д) Абай әкесі кеткелі, үйден шыққан жоқ.
Е) Қонақ үй болмағандықтан, досымның үйіне келдім.
18. Құрмалас сөйлемді белгілеңіз.
А) Қар аралас жаңбыр жауды. В) Күн суық болды. С) Күн аса суық болмағанымен, ызғары бар. Д) Үйлердің төбесін, ағаштарды, терезені қырау басты. Е) Табиғаттың көрінісі тамаша!
19. Қимыл-сын бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсетіңіз.
А) Қар жауса, балалар қуанады. В) Сен оған айтқан соң, мен үндемедім. С) Олар су ішіп, шөлдерін қандырды. Д) Күн жарқырап тұрғанмен, қатты аяз. Е) Сабақ оқуға уақыттары аз бола тұра, емтиханды жақсы тапсырды.
20. Құрмалас сөйлемді табыңыз.
А) Олар екі-үш күн ерте келгенімен, ешкімге жолыға қойған жоқ. В) Ербол кеше сабаққа кешігіп келді. С) Мен оған ренжи қарадым. Д) Немересі қатты қуанды. Е) Шешесі қызына сүйсініп те, мақтанып та қарады.
21. Мезгіл бағыныңқылы сабақтас сөйлемді табыңыз.
А) Ақшамыз болмағандықтан, біз циркке барған жоқпыз. В) Баласы жақсы оқысын деп, әкесі көп кітап әкеліп берді. С) Олар су ішіп, шөлдерін қандырды. Д) Оладамдар еститіндей қаттырақ сөйледі. Е) Емтихан тапсырғаннан кейін, үйге барамыз.
22. Құрмалас сөйлемнің түрін анықтаңыз.
Автобус бірде тез жүреді, бірде баяу жүреді.
А) Кезектес салалас құрмалас сөйлем. В) Іліктес салалас құрмалас сөйлем. С) Талғаулы салалас құрмалас сөйлем. Д)Сабақтас құрмалас сөйлем. Е) Қарсылықты салалас құрмалас сөйлем.
23.Сабақтас құрмалас сөйлемді табыңыз.
А) Саяхатқа баратынымызды хабарламақ болып, сынып жетекшіні іздедім. В) Бұл күнде ел де өзгерді, адамдар да өзгерді. С) Күз түсті, күн салқындады. Д) Бүгін біз төрт сабақ оқыдық және оқушылар жиналысы болды. Е) Күн суық, әрі қар борап тұр.
24. Шартты сабақтас құрмалас сөйлемді табыңыз.
А) Не ексең, соны орарсың. В) Күз келді де, жаңбыр жауды. С) Сабақ ерте басталғанда, ерте бітеді. Д) Мұғалім айтқанда, ол жазады. Е) Ол көп уайымдап, үйге келді.
25. Мезгіл бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемнің сұрағын табыңыз.
А) Қашанға дейін? В) Не себепті? С) Неге? Д) Неліктен? Е) Не мақсатпен?
Құрмалас сөйлем.
2-нұсқа.
1. Сабақтас құрмалас сөйлемнің қай түріне жататынын анықтаңыз.
Ол жақсы оқыса, университетке түседі.
А) Қарсылықты. В) Шартты. С) Себеп. Д) Мақсат. Е) Мезгіл.
2. Мақсат бағыныңқы сабақтасты табыңыз.
А) Қонақтарға әр түрлі базарлық алу үшін, біз бірнеше дүкенді араладық . В) Мен барғанша, ол кетіп қалды. С) Күн жылы болды деп, біз серуенге шықтық. Д) Ол келіссе, біз кешке киноға барамыз. Е) Оқушылар келген соң, сабақ басталды.
3. Себеп-салдар салалас құрмалас сөйлемді белгілеңіз.
А) Мен үндемедім, бірақ өз пікірімде қалдым. В) Биыл шөп қалың шықты, себебі жаңбыр көп жауды. С) Әке көрген оқ жонар, шеше көрген тон пішер. Д) Мұхит келіп еді, Арман шыға жөнелді. Е) Олар біресе тоқтап демалады, біресе күн ұзақ жүрді.
4. Ыңғайлас салалас сөйлемді көрсетіңіз.
А) Мен үндемедім, бірақ өз пікірімде қалдым. В) Еңбек адамды көрікті етеді және тынысты тазартады. С) Еңбек баланы мықты етеді. Д) Мен ол күні келмедім, себебі көлік жоқ болды.
Е) Қар жауса да, тоңбайды бай баласы.
5. Сабақтас құрмалас сөйлемді табыңыз.
А) Еңбектің наны, жалқаудың жаны тәтті. В) Ауылда жаңа мектеп салынды. С) Хамиттер ерте тұрып аттанатын болғандықтан, жаңағы жай-күй айтысудан өзге әңгіме қозғалмады. Д) Айгүл аттан түсіп еді, су қайта таязданып қалғандай екен. Е) Күн бұлттанды, бірақ жаңбыр жаумады.
6. Қарсылықты салалас сөйлемді көрсетіңіз.
А) Айжан дүкенге кетті. В) Біресе ол барады, біресе Айгүл барады. С) Күн де шығып тұр, жел де соғып тұр. Д) Бұл шөп әдемі, бірақ зияны да бар. Е) Мен кеше сабаққа келген жоқпын.
7. Себеп бағыныңқы сабақтас сөйлемді көрсетіңіз.
А) Кеш тым ыстық болғандықтан, жұрт әтеті бойынша далаға шығып отырған секілді. В) Әдейі танытпайын деп, ол бет-аузын жуып алыпты. С) Ағам келетін уақыт болды. Д) Әңгіме жалпақ елдің жайына көшкен кезде, Абай шешіле түсті. Е) Түн. Ай жап-жарық .
8. Сабақтас құрмалас сөйлемнің құрамы қалай анықталатынын көрсетіңіз.
А) Екі жай сөйлем. В) Атаулы сөйлем, түсіндірмелі сөйлем. С) Жалғаулықты сөйлем, жалғаулықсыз сөйлем. Д) Бағыныңқы, басыңқы. Е) Толымды, толымсыз сөйлем.
9. Салаластың түрін ажыратыңыз.
Ән басылып қалды, бірақ гитара сазы тоқталған жоқ .
А) Ыңғайлас. В) Қарсылықты. С) Түсіндірмелі. Д) Кезектес. Е) Талғаулы.
10. Кезектес салаласты табыңыз.
А) Күн сайынғы бір жаңалық ананы бұрынғыдай онша мазасыздандырмайды. В) Жайлаудың көлдеріне сене беруге болмайды, құрғақшылық жылы тартылып қалады. С) Қалада жаңа үйлер салынды. Д) Машина жүрісін бірде шапшандатады, бірде баяулатып жүреді. Е) Біз асыға кірдік.
11. Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрін анықтаңыз.
А) Жай сөйлем. В) Шартты бағыныңқы сөйлем. С) Кезектес салалас сөйлем. Д) Қарсылықты салалас сөйлем. Е) Ыңғайлас салалас сөйлем.
12. «Әлде» жалғаулық шылауына тән құрмаластың түрін анықтаңыз.
А) Кезектес салалас. В) Себеп-салдар салалас. С) Ыңғайлас салалас. Д) Талғаулы салалас.
Е) Қарсылықты салалас.
13.Шартты бағыныңқы сөйлемді табыңыз.
А) Жақсы ұстаздық етсең, болашақтан еңбегіңнің жемісін көресің. В) Мысық ұйықтап жатқанда, тынышын алма. С) Басқа пәле тілден деген, байқап сөйлескен дұрыс қой. Д) Биылғы қыс суық болған жоқ . Е) «Бұның дұрыс болмайды»,-деп әкесі ренжіді.
14. Құрмалас сөйлемдерден қарсылықты салалас түрін табыңыз.
А) Таңат біресе сұрланды, біресе бозарды. В) Үлкендер төрде отыр, жастар босағада. С) Еңбек етсең ерінбей, тояды қарнын тіленбей. Д) Жазира осы жұмысқа орналасты, себебі мамандығына сәйкес еді. Е) Өлең жазуға ыңғайландым, бірақ шабытым келмеді.
15. Себеп бағыныңқы сабақтас сөйлемді табыңыз.
А) Мен оқыған кітап қызық-ақ . В) Әңгіме елдің жайына көшкен кезде Абай шешіле түсті.
С) Онның сөздік қоры мол болғандықтан, өз ойын еркін жеткізеді. Д) Түн. Е) Әдейі танытпайын деп, ол бет-аузын танып алыпты.
16. Түсіндірмелі салаласты көрсетіңіз.
А) Бір қарағанда-ақ біліп қойдым: бұл-Алматының және қала маңының картасы екен. С) Қыздар
тоғайға шие теруге кетті. С) Бес-алты айда келді. Д) Олкөпті көрген дана қарт. Е) Анықтама ұқыпты жазылғанмен, қария оқи алмады.
17. Қарсылықты салалас құрмалас сөйлемнің жалғаулығын көрсетіңіз.
А) Сонымен. В) Сондықтан. С) Да. Д) Бірақ . Е) Немесе.
18. Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемді табыңыз.
А) Шығарып салуға мен барайын немесе сен бар. В) Биыл мектеп бітіремін және оқуға түсемін.
С) Оқуға түспеймін, өйткені жұмыс істеймін. Д) Ол сабаққа кейде дайындалады, кейде дайындалмай келеді. Е) Биыл мектеп бітіремін, бірақ оқуға түспеймін.
19. Қарсылықты салалас сөйлемді табыңыз.
А) Ол дауыстарының шуылдамай, үйлесімді шығуын талап етті. В) Арай хат жазып кетті.
С) Ардақ Саятты күтті, бірақ ол келмеді. Д) Не істесем де алдыма қойған мақсатқа жетуім керек.
Е) Бүгін менің жалғыз інім келеді.
20. Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемді көрсетіңіз.
А) Ауылда бірде шам болады, бірде болмайды. В) Таң атты, мен ояндым. С) Риза болғаны сондай-мені құшақтай берді. Д) Қалаға мен барсам, сен болмай шықтың. Е) Қалаға не мен барамын, не сен барасың.
21. Мезгіл бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлемді табыңыз.
А) Көктем болғанмен, күн әлі жылынып кете қойған жоқ еді. В) Ойын аяқталды, бірақ көрермендер асықпады. С) Көктем енді келсе де, күн ысып кетті. Д) Кенжебек жауап іздеп көріп еді, орынды сөз ойына орала қоймады. Е) Абай араларынан кетісімен, сабыр бұйрық елге жайылды.
22. Талғаулы салалас құрмалас сөйлемді көрсетіңіз.
А) Ұялғанымнан да бетімнің оты шықты. В) Бұл жерде я сен тұрасың, я мен тұрамын. С) Бірде ұйқы еңсереді, бірде ерік еңсереді. Д) Қолың қатты дейді, қорқып тұрмын. Е) Сабырлы Олжабектің сасқаны соңша-орнынан атып тұрды.
23. Шартты бағыныңқылы сабақтасты көрсетіңіз.
А) Үйдің іші үн-түнсіз, көңілсіздік басқан. В) Тоқтамай сөйлей берсеңші, уақытың жетпес.
С) Айтар ойы олмаған соң, бос сөзге үйір. Д) Тілмен тас жаруына қарама, тындыруына қара.
Е) Бір рет айтудан бұрын екі рет ойлап алсаң, екі есе жақсы айтасың.
24. Себеп-салдар салалас құрмалас сөйлемді белгілеңіз.
А) Мен үндемедім, бірақ өз пікірімде қалдым. В) Олар біресе тоқтап демалады, біресе күн ұзақ жүреді. С) Биыл шөп қалың шықты, себебі жаңбыр көп жауды. Д) Мұхит келіп еді, Арман шыға жөнелді. Е) Әке көрген оқ жонар, шеше көрген тон пішер.
25. Кезектес салалас құрмалас сөйлемді табыңыз.
А) Экологияны сақтайық , соған ат салысайық . В) Клубта кейде кино болады, кейде қызықты баяндамалар оқылады. С) Түнгі кезекте болғандықтан, шаршап та отырмын. Д) Санжар өлеңді жақсы айтқанмен, өзін көрсете алмай жүр. Е) Онымен әр кеңескен сайын түрлі жаңалық естимін.
Лексика.
Синонимдер.
1- нұсқа.
1. Синонимдік қатарды табыңыз.
А) Қабанбай, Ерасыл. В) Арлы-берлі, ойын-сауық. С) Жабайы, тым-тырақай. Д) Ж үйрік, қара, қалың.
Е) Әйгілі, атақты, белгілі.
2. «Оқушы» сөзіне мәндес сөзді табыңыз.
А) Жазушы В) Ұстаз С) Оқытушы Д) Шәкірт Е) Тәлімгер
3. Синоним сөздерді табыңыз.
А) Жеңіл, терең, ежелгі В) Өнер, күй, музыка С) Тіршілік, өнер, бақыт Д) Бағыт, бағдар, беталыс Е) Өнерпаз, өнерсүйгіш, мәдениет
4. «Тез» сөзінің синонимін көрсетіңіз.
А) Ерте В) Орташа С) Жылдам Д) Жақсы Е) Жай
5. Синонимдік қатарды көрсетіңіз.
А) Апару, әкелу. В) Кінәлі, айыпты. С) Мәртебелі, сыйсыз. Д) Іс, сапар. Е) Жұмысшы, оқушы.
6. Синонимдік қатарды көрсетіңіз.
А) Мықты, бос. В) Түзу, қисық. С) Бас,қол. Д) Ауру, сырқат. Е) Асау, жуас.
7. Синоним сөздерді табыңыз.
А) Думан, той. В) Бала, мұғалім. С) Нәзік, толық. Д) Ажарлы, ажарсыз. Е) Үлкен, кіші.
8. «Үн» сөзінің орыс тіліндегі синонимдік баламасын белгілеңіз.
А) Свист, звук. В) Звук, голос. С) Голос, разговор. Д) Тревожно-шумный. Е) Шум, звук.
9. Ата-ана сөзіне синоним сөзді табыңыз.
А) Ата-әже. В) Әпке-аға. С) Аға-женге. Д) Апа-ата. Е) Әке-шеше.
10.Синонимдік қатарды көрсетіңіз.
А) Сұлу, әдемі, ең. В) Кәрі, қарт, қария. С) Саулық, шайлық, ірі. Д) Мүгедек, жас, қаріп.
Е) Барлық, түгел, ерін.
11. Синоним сөздерді көрсетіңіз.
А) Асау, жуас. В) Аз, көп. С) Мықты, берік. Д) Жоқ, бар. Е) Мықты, бос.
12. Синоним сөздерді көрсетіңіз.
А) Көлемі, аумағы. В) Жер, аспан. С) Бес, он. Д) Үлкен, кіші. Е) Тұр, отыр.
13. «Аспан» сөзінің синонимдерін көрсетіңіз.
А) Көк, әуе В) Күн, планета С) Дала, жұлдыз, ай Д) Ғарыш, әлем Е) Көгілдір, ашық
14. Синоним сөздерді көрсетіңіз.
А)Шығыс, кіріс. В)Қорқақ, батыр. С)Қорқыныш, үрей. Д)Кездесу, көріспеу. Е)Шың, шыңырау.
15. Синоним сөздерді табыңыз.
Елтаңбасы елімнің
Неткен сұлу, әдемі!
А) Неткен әдемі. В) Елтаңбасы елімнің. С) Сұлу, әдемі. Д) Неткен сұлу. Е) Елімнің елтаңбасы.
16. Синонимнің анықтамасын белгілеңіз.
А) Айтылуы әр түрлі, мағынасы бір. В) Айтылуы бір, мағынасы әр түрлі. С) Тура мағыналы.
Д) Мағынасы қарама-қарсы сөздер. Е) Ауыспалы мағыналы.
17. «Дәулет» сөзінің синонимін табыңыз.
А) Аз. В) Қас. С) Үлкен. Д) Бас. Е) Байлық.
18. Синоним сөздерді табыңыз.
А) Мұғалім, ұстаз, оқытушы. В) Әдемі, сұлу, алтын. С) Тақта, орындық , бүгін.
Д) Қараша, қабат, үй. Е) Сынып, оқу бөлмесі, бірінші.
19. Синоним сөздерді табыңыз.
А) Сұлу, бай, байтақ В) Ұлаң-байтақ , кең, ұлаң-ғайыр С) Жақын, шалғай, биік
Д) Алыс, үлкен, кең Е) Таза, терең, мөлдір
20. «Апта» сөзінің синонимін көрсетіңіз.
А) Жеті күн, жұма В) Кешке, түнде С) Уақыт, ай, күн Д) Ғасыр, дәуір Е) Кеше, бүгін
21. «Билеушілер» деген мағынаны білдіретін синонимдерді белгілеңіз.
А) Көсем, бедел, ерік. В) Шаруа, жұмысшы. С) Хан, патша, сұлтан. Д) Малшы, егінші.
Е) Батыр, би, әскер.
22. Синоним сөздерді көрсетіңіз.
А) Орташа, қысқаша В) Арық, толық С) Көңілді, үнемді Д) Жарық, ашық Е) Ақылды, есті
23. Синоним сөздерді табыңыз.
А) Жәрдем, көмек, қолғабыс В) Халық, дәстүр, тарих С) Әділ, ақыл, білім Д) Арық, толық
Е) Парыз, жалақы, қайырым
24. «Уақыт сөзіне синонимдес қатарды табыңыз.
А) Мезгіл, кезең. В) Тиімді, пайдалы. С) Күшті, мықты. Д) Күрес, арпалыс. Е) Әдемі, көркем.
25. «Тілге бай» сөз тіркесінің синонимін табыңыз.
А) Сөзге жоқ. В) Шешен. С) Тілге кедей. Д) Сөзге шорқақ. Е) Сөзге кедей.
Синонимдер.
2-нұсқа.
1. Синонимдер қатарын табыңыз.
А) Түбіне-басына. В) Бірінші-алғашқы. С) Пікір-саяхат. Д)Баянды-сіңірген. Е)Белгілі-белгісіз.
2. «Бетінен оты шығу» фразеологизмінің синонимін табыңыз.
А) Тез. В) Қорқақ . С) Ұялу. Д) Жылдам. Е) Жоғалу.
3. «Қоян жүрек»фразеологизмінің синонимін табыңыз.
А) Жақсы. В) Жақын. С) Кішкентай. Д) Қорқақ. Е) Үлкен.
4. Синоним емес қатарды көрсетіңіз.
А) Сабырлы, ұстамды. В) Жуас, момын. С) Бет, жүз. Д) Аласа, биік. Е) Нәрсе, зат.
5. «Сұлу» сөзінің синонимін табыңыз.
А) Көрікті. В) Атақты. С) Ақылды. Д) Белгілі. Е) Көп.
6. Синоним сөздерді көрсетіңіз.
А) Менен, жетеу. В) Көркем, сұлу, көрікті. С) Қыс, жаз, күз, көктем. Д) Сырмақ , шекпен, алаша. Е) Сөк, түс, көз.
7. Синоним сөздердің тізбесін көрсетіңіз.
А) Ат, есім. В) Адал, арам, азат. С) Жетім, жесір, жігіт. Д) Ту, жалау, елтаңба. Е) Алаң, ал, алды.
8. Синоним сөздерді көрсетіңіз.
А)Туылу, дүниеге келу. В)Терең, саяз. С)Жүрек, сезім. Д)Ортаншы, кіші. Е)Таразы, тартылу.
9. Синоним сөздер тізбегін көрсетіңіз.
А) Төңірек, құрбы, мінез. В) Пысық , үлкен, ынта. С) Арман, асыл, әрең. Д) Ескі, көне, ежелгі.
Е) Жайдары, құрғақ , ақырын.
10. Синонимді анықтаңыз.
А) Ұқыпты-тиянақты. В) Үлкен-кішкентай. С) Сары-жасыл. Д) Жарық-қараңғы. Е) Саусақ-қол.
11. «Адам» сөзінің синонимін табыңыз.
А) Ағайын. В) Құда. С) Құдаша. Д) Кісі. Е) Құдағи.
12. Синонимді табыңыз.
А) Сыйлау-құрметтеу. В) Әке-шеше. С) Өлім-өмір. Д) Ақ-қара. Е) Отан-отаншыл.
13. «Мөлдір» сөзінің синонимін табыңыз.
А) Әдемі. В) Жуан. С) Тұнық . Д) Үлкен. Е) Тәтті.
14. Синоним сөзді көрсетіңіз.
А) Шын, өтірік. В) Жаңбыр, дауыл. С) Қарулы, нашар. Д) Оқулық , оқушы. Е) Құнды, бағалы.
15. Синоним сөздерді табыңыз.
А) Ақылдасу, кеңесу. В) Алды-арты. С) Жүзік, алқа. Д) Бала, туыс. Е) Қой, ешкі.
16.Синоним емес қатарды көрсетіңіз.
А) Ағайын, туыс. В) Ар, ұят. С) Атақ , даңқ . Д) Жақын, алыс. Е) Арам, харам.
17.Синоним сөздерді көрсетіңіз.
А) орақ ,балға, балта. В) қулық , сұмдық , арамдық . С) қол, аяқ , саусақ . Д) ажар, өң, келбет, сақал. Е) жауынгер, қорқақ , қаһарман.
18. Синоним сөздерді табыңыз.
А) Терең, таяз. В) Қара, бурыл. С) Бас, қол. Д) Заман, намаз. Е) Бет, жүз.
19. «Ұлаң-байтақ» сөзінің синонимін табыңыз.
А) Кең, ұлан-ғайыр. В) Жақын, тар, ұзын. С) Басқа, шалғай, шалқар. Д) Шетсіз, қиыр-шығыс, алыс. Е) Ұзақ , алыс, шалғай.
20. Артық сөзі бар синонимдік қатарды белгілеңіз.
А) Жиналыс, мәжіліс. В) Сұлу, әдемі, әсем. С) Мезгіл, уақыт, рет. Д) Күрес, арпалыс, тартыс.
Е) Тиімді, пйдалы, қажетті.
21.Синоним сөздерді көрсетіңіз.
А) Жылдам, тез. В) Ауру, сау. С) Дос, қас. Д) Бас, аяқ . Е) Жақсы, жаман.
22. Синоним сөздерді табыңыз.
А) Шәкірт, оқушы. В) Қараша, қабат, үй. С) Әдемі, сұлу, алтын. Д) Тақта, орындық , бүгін.
Е) Сынып, оқу бөлмесі, бірінші.
23. «Қайратты» сөзіне синонимдес қатарды табыңыз.
А) Мезгіл, кезең. В) Тиімді, пайдалы. С) Күшті, мықты. Д) Күрес, арпалыс. Е) Әдемі, көркем.
24. «Толық» сөзінің синонимін табыңыз.
А) Қызық. В) Жіңішке. С) Жуан . Д) Үлкен. Е) Тәтті.
25.Синоним болатын сөз қатарын белгілеңіз.
А) Көп, мол. В) Жаман, тартымды. С) Кең, жуық . Д) Қызық , сұлу. Е) Биік, аласа.
Антонимдер.
1- нұсқа.
1. Антоним нені білдіретінін көрсетіңіз.
А) Мағыналары бір-біріне жуық сөздер. В) Мағыналары бір-біріне қарама-қарсы сөздер.
С) Дыбысталуы бірдей, мағынасы басқа. Д) Сөйлемді зерттейтін тіл білімінің саласы.
Е) Сөздің дыбыстық бірлігі.
2. «Артық» сөзінің антонимін көрсетіңіз.
А) аз В) толық С) кем Д) оңай Е) ұсақ
3. Антонимдер бар сөйлемді табыңыз.
А) Ол күрделі жөндеуден өткізілді. В) Үлкенінде ет, кішісінде жеңіл тағам әзірленген. С) Ақын өмірі, шығармашылығы берілген. Д) Оның терезесі шығысқа қараған. Е) Екі қазан орнатылған.
4. Антоним сөзді табыңыз.
А) Қағаз-көмір. В) Ту-жалау. С) Оқушы-шәкірт. Д) Биік-аласа. Е) Ақ-ағаш.
5. «Жоғары» сөзінің антонимін көрсетіңіз.
А) төмен В) ұсақ С) аласа Д) кішкентай Е) қысқа
6. «Кеңейту» сөзінің антонимін белгілеңіз.
А) Тарылту. В) Дамыту. С) Нығайту. Д) Таныту. Е) Қолдау.
7. Антонимдік қатарды көрсетіңіз.
А) Қасқыр, түлкі В)Шығарды, отырды С) Шаңғы, боран Д)Сүйкек, асық Е)Басталды, аяқталды
8. «Қысқа» сөзінің антонимін көрсетіңіз.
А) биік В) кең С) ұзын Д) тап Е) аласа
9. Антоним сөздерді көрсетіңіз.
А) Жанды, сөнді. В) Қасиетті, құрметті. С) Үлкен, ұзақ. Д) Әдемі, сұлу. Е) Жаны, қасы.
10. «Батыс» сөзінің антонимін табыңыз.
А) Дөңгелек. В) Орталық. С) Шығыс. Д) Оңтүстік. Е) Солтүстік.
11. «Арзан» сөзінің антонимін көрсетіңіз.
А) Тегін В) Қымбат С) Биік Д) Терең Е) Алыс
12. «Мықты» сөзінің антонимін көрсет.
А) кішкентай В) жеңіл С) әлсіз Д) ұсақ Е) аз
13. Антоним сөздерді көрсетіңіз.
А) Байтақ, кең. В) Дейін, шейін. С) Бәрі, түгел. Д) Көлемі, аумағы. Е) Таулы, жазық..
14. Антоним сөздерді табыңыз.
А) Биік, үлкен. В) Биіктен түсті. С) Келе жатыр. Д) Мектеп, дала. Е) Қате, дұрыс.
15. «Жиі» сөзінің антонимін көрсетіңіз.
А) Кішкентай. В) Аз. С) Сирек. Д) Ұсақ. Е) Қиын.
16. Антоним сөздерді көрсетіңіз.
А) Мектеп, сабақ. В) Асхана, мұражай. С) Салт, дәстүр. Д) Ата, әке. Е) Үлкен, кіші.
17. «Қой аузынан шөп алмас» фразеологиялық тіркесінің антонимін табыңыз.
А) Тентек. В) Момын. С) Жайлы. Д) Нәзік. Е) Баяу.
18. Антоним сөзді табыңыз.
А) Көмектесіп жүр. В) Шапшаң, жылдам. С) Соғыс, бейбітшілік. Д) Алысқа кетті.
Е) Шаршап-шалдығу.
19. «Алға» сөзінің антонимін көрсетіңіз.
А) алыс В) кең С) артқа Д) төменге Е) жоғары
20. «Дұшпан» сөзінің антонимін табыңыз.
А) Дос. В) Жер. С) Жау. Д) Адам. Е) Ер.
21. Антоним сөздерді белгілеңіз.
А) Ежелгі, мекен В) Тұрғын, өнер С) Ескерткіш, қоршау Д) Күмбез, ғимарат Е) Келді, кетті
22. «Табу» сөзінің антонимін көрсетіңіз
А) Бар В) Пайда болу С) Әкелу Д) Әкету Е) Жоғалту
23. Антоним сөздерді көрсетіңіз.
А) Көйлек-көншек В) Қисық-қыңыр С) Тамаша-әдемі Д) Шағын-ірі Е) Жоғары-биік
24. «Қиын» сөзінің антонимін табыңыз.
А) Ұзақ. В) Жақсы. С) Оңай. Д) Аудар. Е) Көн.
25. Антоним сөздерді көрсетіңіз.
А) Жер аттары. В) Жалшы-жақыбай. С) Таласа-тармаса. Д) Тәтті-ащы. Е) Жер-жаһан.
Антонимдер.
2-нұсқа.
1. Аласа сөзінің антонимін көрсетіңіз.
А) Әдемі. В) Жақсы. С) Таза. Д) Биік. Е) Төмен.
2. «Дос» сөзінің антонимін көрсетіңіз.
А) жігіт В) бөтен С) батыр Д) қас Е) көрші
3. Антонимдік жұпты табыңыз.
А) Өте-мол. В) Әдемі-әсем. С) Шаш-бас. Д) Үлкен-кіші. Е) Кітап-қалам.
4. Антонимдерді табыңыз.
А) Әдемі-сұлу. В) Жазалау-тексеру. С) Ақ-көк. Д) Ақымақ-ақылды. Е) Биік-жоғары.
5. Антоним сөздерді табыңыз.
А) Жылдам, ақырын. В) Сұлу, әдемі. С) Алғаш, тұңғыш. Д) Көзі, мұрны. Е) Қыздар, әйелдер.
6. Антоним сөздерді көрсетіңіз.
А) Көрші-көлем. В) Жұт-жұрт. С) Соғыс-бейбітшілік. Д) Арман-мұрат. Е) Салт-дәстүр.
7. Антоним сөздерді көрсетіңіз.
А) Көктем, жаз. В) Жақсы, жаман. С) Өте, тым. Д) Оқушы, бала. Е) Мектеп, қала.
8. Антоним сөздерді көрсетіңіз.
А) Мектеп, сабақ. В) Асхана, мұражай. С) Таза, кір. Д) Салт, дәстүр. Е) Ата, әке.
9. Мағыналары бір-біріне қарама-қарсы сөздердің атауын табыңыз.
А) Антоним. В) Көп мағыналы. С) Фразеологизм. Д) Синоним. Е) Омоним.
10. Антоним сөздерді көрсетіңіз.
А) Шын, рас. В) Жас, кәрі. С) Тұлға, бейне. Д) Ақымақ, есер. Е) Есім, ат.
11. Антоним сөздерді табыңыз.
А) Алды-арты. В) Ту-жалау. С) Ақ-ағаш. Д) Қалам-көмір. Е) Оқушы-шәкірт.
12. «Шық» сөзінің антонимін табыңыз.
А) Кір. В) Жаман. С) Бар. Д) Жоқ. Е) Кіші.
13. Антоним сөздерді табыңыз:
А) Аш, жап. В) Кілтпен ашты. С) Әдепті бала. Д) Әдейі, арнайы. Е) Қалаға барды.
14. Антонимдер қатарын анықтаңыз.
А) Ескі-жаңа, жарық-қараңғы. В) Қысқа-келте, қызыл-жасыл. С) Ыстық-жылы, жылы-жұмсақ .
Д) Көру-қарау, есту-ұғу. Е) Салқын-суық , ұзын-байтақ .
15. «Жаңару» сөзінің антонимін табыңыз.
А) Молаю. В) Ескеру. С) Түн. Д) Көпшілік. Е) Азшылық .
16.Антонимдерді табыңыз.
А) Ит өлген жер-таяқ тастам жер. В) Іші жылу-көз жұму. С) Бетінен оты шығу-жүрегі жарылу.
Д) Бетінен қақпау-көз ілмеу. Е) Өлердегі сөзін айту-екі көзі төрт болу.
17. Антонимі бар мақал-мәтелді табыңыз.
А) Еңбек түбі береке. В) Ерлік білекте емес, жүректе. С) Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей. Д) Көз-қорқақ , қол-батыр. Е) Балықшы балықшыны алыстан көреді.
18.Антоним сөздерді табыңыз.
А) Үлгі-өнеге. В) Ілгерінді-кейінді. С) Шеше-ене. Д) Шаншу-түйреу. Е) Хабар-дерек.
19.Антонимдерді табыңыз.
А) Алыс пен жақынды жүрген біледі. В) Сабақ өте қызық өтті. С) Қарағанды-өндірісті қала.
Д) Көктемде күн жылынады. Е) Кітап - білім бұлағы.
20. Антонимді табыңыз.
А) Үйір-табын. В) Арсыз-әдепсіз. С) Жина-шаш. Д) Жүрдім-бардым. Е) Шұғыл-жедел.
21. Антоним сөздерді көрсетіңіз.
А) Шыбын-шіркей. В) Бұлғақтау-бұраландау. С) Көктем-жазғытұры. Д) Аштық-тоқтық .
Е) Аға-әке.
22. Антонимді табыңыз.
А) Дос-жолдас. В) Ақ-қызыл. С) Бұзу-жөндеу. Д) Көп-қыруар. Е) Халайық-әлеумет.
23. Антоним сөздерді табыңыз.
А) Жомарт-сараң. В) Нәтижелі-жемісті. С) Соқтығыс-қақтығыс. Д) Жоламау-жуымау.
Е) Маңдай алды-бетке ұстар.
24. «Көзі ашық» сөзінің антонимін көрсетіңіз.
А) Елгезек. В) Білімді. С) Оқыған. Д) Аңқау. Е) Надан.
25. Антоним қай сөз табынан жасалған, дұрысын көрсетіңіз.
Өмірде қуаныш пен реніш қатар жүреді.
А) Етістік. В) Сын есім. С) Үстеу. Д) Есімдік. Е) Зат есім.
Мақал-мәтелдер.
1- нұсқа.
1. Мақалды аяқтаңыз. Тау мен тасты ... бұзады, адамзатты сөз бұзады.
А) Көңіл. В) Мұз. С) Ой. Д) Шөп. Е) Су.
2. Шешендік сөзді аяқтаңыз.
Жаңбыр жаумаса, жер жетім,
Басшы болмаса, ...
А) Ел жетім. В) Тау жетім. С) Жол жетім. Д) Күн жетім. Е) Сөз жетім.
3. Мақалды толықтырыңыз.
... тас жарады, тас жармаса бас жарады.
А) Тіс. В) Қол. С) Бас. Д) Көз. Е) Тіл.
4. Мақалды табыңыз.
А) Ғылым-теңіз, білім-қайық. В) Ғылым адамды биіктетеді. С) Ғылым шыңдайды.
Д) Ғалым ғылыммен айналысты. Е) Ол-әйгілі, білімді ғалым.
5. Мақалды толықтырыңыз. Өнер алды- ... тіл.
А) Ақ. В) Қызыл. С) Жасыл. Д) Көк. Е) Қара.
6. Туған жер туралы мақалды белгілеңіз.
А) Ұят-адамның өз бойындағы адамшылығы. В) Тіл қылыштан өткір. С) Әке-балаға сыншы.
Д) Атаңа не қылсаң, алдыңа сол келеді. Е) Ит тойған жеріне, ер туған жеріне.
7. Мақалды аяқтаңыз. Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның ... .
А) Тіленбей. В) Сұранбай. С) Жыланбай. Д) Ойланбай. Е) Білінбей.
8. Мәтелдің жалғасын табыңыз. Сегіз қырлы, бір ...
А) өнерлі В) сырлы С) жырлы Д) ақылды Е) үлкен
9. Отан тақырыбындағы мақалды табыңыз.
А) Тәрбие басы - тіл. В) Отансыз адам - ормансыз бұлбұл. С) Ғылым - теңіз.
Д) Еңбек түбі - зейнет. Е) Кітап - тілсіз мұғалім.
10. Мақалды толықтырыңыз.
... ұстадан нұсқа.
А) Ұшқыш В) Азамат С) Дәрігер Д) Ұста Е) Шебер
11. Білім кілті-тіл.
Мәтелдің дұрыс аудармасын көрсетіңіз.
А) Знание-ключ к языку. В) Язык и знание-сила. С) Знание-сила. Д) Люби и береги свой язык. Е) Язык-ключ к знаниям.
12. Мына мақалды аяқтаңыз.
Мектеп - кеме,
Білім - ... .
А) Өзен. В) Мұхит. С) Көл. Д) Көлшік. Е) Теңіз.
13. Достық туралы мақалды табыңыз.
А) «Көп қорқытады» В) «Өнер алды-қызыл тіл» С) «Жаман жолдастан таяғым артық»
Д) «Білім кілті-тіл» Е) «Сөздің көркі-мақал»
14. Туған жер - Отан туралы мақалды табыңыз.
А) Аққу көлін аңсайды, адам туған жерін аңсайды. В) Жаман айтпай, жақсы жоқ.
С) Өнер алды-қызыл тіл. Д) Сөз сүйектен өтеді. Е) Ештен кеш жақсы.
15. Мақалды толықтырыңыз.
Ғалыммен жақын болсаң, қолың жетер, залыммен жақын болсаң ... кетер.
А) Басың В) Жолың С) Жүрегің Д) Гүлің Е) Кітап
16. «Человека прославляет труд» мақалының қазақша баламасын табыңыз.
А) Еңбек етсең емерсің. В) Ердің атын еңбек шығарады. С) Не ексең, соны орарсың.
Д) Еңбек етсең ерінбей, тояды қарының тіленбей. Е) Көз қорқақ , қол батыр.
17. Мақалды толықтырыңыз: «Аз ... алтын, көп ... күміс»
А) Негіз. В) Өмір. С) Ақыл. Д) Сөз. Е) Ой.
18. Мақалды толықтырыңыз. «... өмір - сөнген көмір.»
А) Еңбексіз. В) Бақытсыз. С) Ақшасыз. Д) Сенсіз. Е) Жұмыссыз.
19. Достық туралы мақалды табыңыз.
А) Өнерлінің өзегі талмас. В) Досы көппен сыйлас, досы азбен сырлас. С) Отан оттан да ыстық .
Д) Ұрлық түбі - қорлық. Е) Ер дәулеті - еңбек.
20. Мақал-мәтелдерді жинастыратын сөздікті табыңыз.
А) Синонимдік. В) Фразеологиялық . С) Түсіндірмелі. Д) Орфографиялық . Е) Омонимдік.
21. Мақалды аяқтаңыз: Ер қанаты - ... .
А) серігі. В) қару. С) табандылық . Д) жылқы. Е) ат.
22. Мақалдың жалғасын табыңыз.
Жеті жұртың тілін біл,
Жеті түрлі ... ... .
А) елге құрмет. В) тіл біл. С) тас жарады. Д) білім біл. Е) ұлт жоқ .
23. Достық тақырыбындағы мақалды табыңыз.
А) Ұрлық түбі-қорлық . В) Отан-оттан да ыстық . С) Ата-баланың қорғаны. Д) Жақсыны жолдасынан таниды.
Е) Бес саусақ бірдей емес.
24. Мақалды толықтырыңыз.
«Қоянды қамыс өлтіреді,
Батырды ... өлтіреді».
А) Қыз. В) Ой. С)Жігіт. Д) Соғыс. Е) Намыс.
25. Мақал-мәтелдерден антонимді табыңыз.
А) Еңбек етсең емерсің. В) Мың досың болса да аз, бір қасың болса да көп. С) Білекті бірді жығады, білімді мыңды жығады. Д) Мектеп-кеме, білім-теңіз. Е) Оқу инемен құдық қазғандай.
Сөздің тура және ауыспалы мағынасы.
1-нұсқа.
1. Сөздің ауыспалы мағынасын табыңыз.
А)Тұлпар-батырлар мінген жүйрік ат. В)Бала қыздың алдына асыл тұқымды тұлпарды тарта берді
С) Тұлпар туған шұбар ат Д) Халықтан небір тұлпарлар шығады. Е) Түп атасы-араб тұлпары.
2. Ауыспалы мағынада берілген сөз тіркесін табыңыз.
А) Қара жұмыс. В) Ескі үй. С) Күзгі орман. Д) Қалың кітап. Е) Сары бояу.
3. Ауыспалы мағынада берілген сөз тіркесін көрсетіңіз.
А) Үлкен мектеп В) Көрші ауыл С) Қызыл тіл Д) Жаңа қала Е) Жазғы кеш
4. Ауыспалы мағынада қолданылған сөзі бар сөйлемді табыңыз.
А) Туды жоғары ұстау. В) Атасы баласын иіскеді. С) Ұлттық намысты жоғары ұстайық.
Д) Адамгершілік туралы айту. Е) Әдеби кітаптарды оқу.
5. Тура мағынада берілген сөзді көрсетіңіз.
А) Қабағын түйді В) Ақ жүрек С) Алтын ғасыр Д) Жарқын жүзді Е) Қызыл алма
6. Қара деген сөздің тура мағынасында қолданылған жерін көрсетіңіз.
А) Қара қарындаш. В) Қара дауыл. С) Қара ниет. Д) Қара жүрек. Е) Қара тер.
7. Тура мағынасында қолданылып тұрған сөзді көрсетіңіз.
А) Жуан жіп. В) Жуан дауыс. С) Жуан ауыл. Д) Жуан жол. Е) Жуан сіңірлі.
8. Ауыспалы мағынада жұмсалып тұрған сөзді табыңыз.
А) Салқын ауа. В) Суық жел. С) Суық қолды. Д) Кеңпейіл. Е) Мамық төсек.
9. Тура мағынада айтылған сөздері бар сөйлемді табыңыз.
А) Адамның басы. В) Таудың басы. С) Бас дәрігер. Д) Істің басы. Е) Жиналыстың басы.
10. Тура мағыналы сөзді табыңыз.
А) Суық сөз. В) Ыстық ықылас. С) Ақ ниетті. Д) Жақсы адам. Е) Терең ойлы.
11. Ауыспалы мағынада қолданылып тұрған сөзді көрсетіңіз.
Жаңбырсыз жер жетім, жақсысыз ел жетім.
А) Жаңбырсыз. В) Ел. С) Жер. Д) Жақсысыз. Е) Жетім.
12. Ауыспалы мағыналы сөзді табыңыз.
А) Ол досына алтын сағат сыйлады. В) Кешке қызық кино басталды. С) Түн салқындай бастады.
Д) Айман оған жылы лебізін білдірді. Е) Күзде жапырақтар сарғаяды.
13. Ауыспалы мағынада тұрған сөзді көрсетіңіз.
А)Жануардың терісі. В)Көліктің дөңгелегі. С)Таудың басы. Д)Құстың қанаты. Е)Адамның көзі.
14. Тура мағыналы сөзді көрсетіңіз.
А) Асыл жан. В) Сөзге сараң. С) Терең құдық . Д) Арам ой. Е) Жібек мінез.
15. Ауыспалы мағынадағы сөзді табыңыз.
А) Қисық бұтақ . В) Қызыл гүл. С) Білімді оқушы. Д) Қоңыр дауыс. Е) Қара сиялы қалам.
16. Тура мағыналы сөзді табыңыз.
А) Сен менің оң қолымсың. В) Қолды болып жүрме. С) Ол қол ұшын берді. Д) Қолы жеңіл.
Е) Қолыңды көтер.
17. Тура мағыналы сөзді көрсетіңіз.
А) Жылы жүзді. В) Жылы сөз. С) Жылқы жылы. Д) Жылы өң. Е) Су жылы.
18. Ауыспалы мағыналы сөзді табыңыз.
А) Ақырын қозғалу. В) Жел мінез. С) Жүйрік ат. Д) Ұйқыдан ояту. Е) Бұзаулы сиыр.
19. Тура мағыналы сөзді көрсетіңіз.
А) Баласы өсті. В) Бұл ойды мен өсірген емеспін. С) Өсу жолы-бұл емес. Д) Халық саны өсуде.
Е) Сен өсіріп сөйлеме.
20. Сөздің тура мағынасын табыңыз.
А) Арқасынан таяқ үзген жоқ . В) Ол әке-шешеден ерте қол үзді. С) Нариман-тепсе, темір үзетін жігіт. Д) Бала нанның жартысын үзіп берді. Е) Қарт әбден күдер үзген екен.
21. Ауыспалы мағынада тұрған сөз тіркесін табыңыз.
А) Терең ой. В) Ұзын арқан. С) Тар жол. Д) Үлкен үй. Е) Қара шаш.
22. «Күн» сөзіне тіркесетін ауыспалы мағынадағы сөзді көрсетіңіз.
А) Жабық . В) Бүгінгі. С) Кешегі. Д) Ашық . Е) Бес.
23. Ауыспалы мағыналы сөз тіркесін анықтаңыз.
А) Жеңіл жүк. В) Қисық ағаш. С) Ауыр сөз. Д) Қоңыр түс. Е) Сынық айна.
24. Ауыспалы мағынада тұрған сөздерді көрсетіңіз.
А) Қара бояу, қалың киім, суық су. В) Қара жүрек, қалың жұрт, суық хабар. С) Қалың шөп, адал ас, қара көз. Д) Суық жел, бет әжімі, ұлпа қар. Е) Қоңыр сиыр, көк көйлек, жасыл жапырақ
25. Ауыспалы мағынада жұмсалып тұрған сөзді табыңыз.
А) Мамық төсек. В) Суық жел. С) Кеңпейіл адам. Д) Суық қолды адам. Е) Салқын ауа.
Қазақстан.
1-нұсқа.
1. Сөйлемді толықтырыңыз: Алматы ... жылдан астана болды.
А) 1931. В) 1929. С) 1927. Д) 1930. Е) 1928.
2.Мемлекеттік тудағы көк түс ненің белгісі екенін белгілеңіз.
А) Қуаныштың, бейбітшіліктің. В) Адалдықтың, тазалықтың. С) Жамандықтың, бейбітшіліктің.
Д) Қуаныштың, жеңістің. Е) Еркіндіктің, бақыттың.
3. Ертеде қазақтар киіз үйдің ортасына қандай темір ошақ қойғанын белгілеңіз.
А) Үш сирақты. В) Бес қанатты. С) Үш қанатты. Д) Алты сирақты. Е) Төрт сирақты.
4. Астана қаласы орналасқан өзеннің атауын белгілңіз.
А) Есіл. В) Қаратал. С) Тобыл. Д) Ертіс. В) Обаған.
5. Елбасының «Қазақстан-2030» жолдауын жариялаған жылын белгілеңіз.
А) 1998. В) 2000. С) 1981. Д) 1999. Е) 1997.
6. Латын алфавиті қолданылған жылдарды белгілеңіз.
А) 1937-1957ж.ж. В) 1929-1940ж.ж. С) 1928-1938ж.ж. Д) 1927-1937ж.ж. Е) 1929-1957ж.ж.
7. Көктемгі мерекелерді табыңыз.
А) Республика күні В) Жеңіс күні, Республика күні С) Тәуелсіздік күні, Жаңа жыл
Д) Конституция күні, Жеңіс күні Е) Жеңіс күні, Халықаралық әйелдер күні
8. Алматы және Талдықорған өңірлерінің атауын табыңыз.
А) Солтүстік Қазақстан. В) Күріштің отаны. С) Сарыарқа. Д) Жетісу. Е) Жібек жолы.
9. Киіз үйге қатысты сөздерді табыңыз.
А) Биік, аласа В) Ағаш, кірпіш С) Шаңырақ, кереге Д) Сурет, кескін Е) Қабырға, төбе
10. Ядролық қаруға қарсы қоғамдық қозғалыстың атауын белгілеңіз.
А) «Экология» В) «Жас-Алаш» С) «Жер Ана» Д) «Жасыл ел» Е) «Невада-Семей»
11. Киіз үй неден тұратынын белгілеңіз.
А) Кірпіштен В) Балшықтан С) Қағаздан Д) Шүберектен Е) Киізден
12. «Шахмат» сөзінің қазақшаға аударғанда білдіретін мағынасын анықтаңыз.
А) Патша өлді В) Патша тірілді С) Патша бар Д) Патша келді Е) Патша сайланды
13. Қазақстан Конституциясының құрамындағы тараулардың санын көрсетіңіз.
А) 5 В) 25 С) 10 Д) 15 Е) 9
14. Мемлекеттік рәміздер қабылданған жылды белгілеңіз.
А) 1996 В) 1993 С) 1995 Д) 1992 Е) 1998
15. Қазақстан Республикасы Конституциясының күнін атаңыз.
А) 30-мамыр. В) 30-тамыз. С) 25-қазан. Д) 1-мамыр. Е) 22-наурыз.
16. Қазақстанның қазіргі астанасын белгілеңіз.
А) Алматы. В) Семей. С) Қызылорда. Д) Астана. Е) Қарағанды.
17. Шахмат ойыны пайда болған елді табыңыз.
А) Үндістан В) Қазақстан С) Грекия Д) Қытай Е) Франция
18. Мемлекеттік тудағы қыран құс ненің белгісі екенін атаңыз.
А) Бостандықтың. В) Тыныштықтың. С) Бейбітшіліктің. Д) Тазалықтың. Е) Адалдықтың.
19. Сарарқаға жататын қалаларды табыңыз.
А) Алматы,Тараз,Шымкент,Қызылорда. В) Қарағанды,Жезқазған,Ақмола,Павлодар. С)Қостанай Арқалық, Павлодар, Ақтөбе. Д) Ақмола,Шымкент,Тараз. Е) Көкшетау,Петропавл,Ақтөбе.
20. Баланың ең алғашқы қадам басуына байланысты дәстүрді табыңыз.
А) Мүшел той. В) Бесікке бөлеу. С) Ат қою. Д) Шілдехана. Е) Тұсау кесу.
21. Қазақ тілі қай тілдер тобына жататынын көрсетіңіз.
А) Латын В) Түркі С) Қытай Д) Грек Е) Славян
22. Көкшетаудағы суы тұщы, мөлдір көлдің атауын анықтаңыз.
А) Бурабай В) Зайсан С) Алакөл Д) Балхаш Е) Сасықкөл
23. Алғаш рет спорттық ойындар пайда болған елін көрсетіңіз.
А) АҚШ В) Үндістан С) Грекия Д) Қазақстан Е) Қытай
24. Күн мен түн теңелетін айды белгілеңіз.
А) Наурызда В) Мамырда С) Сәуірде Д) Қаңтарда Е) Ақпанда
25. 1929-1997 жылдары Қазақстанның астанасы болған қаланы анықтаңыз.
А) Орынбор В) Алматы С) Қызылорда Д) Астана Е) Ақмешіт.
Қазақстан. 2-нұсқа.
1. Мемлекеттік елтаңбада шаңырақ бейнесі нені білдіретінін көрсетіңіз.
А) Киелі шамшырақты В) Адалдық, тазалықты С) Бес құрлықты Д) Еркіндік, биік арманға самғауды Е) Отанымыздың біртұтастығын
2. Қазақстан оңтүстікте қандай мемлекетпен шектесетінін белгілеңіз.
А) Ресеймен. В) Қытаймен. С) Маңғолиямен. Д) Өзбекстанмен. Е) Ауғанстанмен.
3. Желтоқсан оқиғасы болған жылдарды белгілеңіз.
А) 1988ж. В) 1989ж. С) 1990ж. Д) 1986ж. Е) 1987ж.
4. 1 мамырда болатын мейрамның атауын табыңыз.
А) Қазақстан халықтарының бірлігі мейрамы. В) Жаңа жыл. С) Конституция күні.
Д) Наурыз мейрамы. Е) Республика күні.
5. Қазақстанның ұлттық теңгесі шыққан жылды көрсетіңіз.
А) 1993 ж. В) 1994 ж. С) 1990 ж. Д) 1991 ж. Е) 1992 ж.
6. Қазақстанның «Швейцариясын» атаңыз.
А) Қарағайлы. В) Баянауыл. С) Қарқаралы. Д) Бурабай. Е) Алма Арасан.
7. Ту бетіндегі ою-өрнек бейнесі нені білдіретінін көрсетіңіз.
А) Қазақ елінің өзіндік ерекшелігін В) Киелі шамшырақты С) Бес құрлықты
Д) Еркіндік, биік арманға самғауды Е) Адалдық, тазалықты
8.Тайпаларды басқарған адамды белгілеңіз.
А) Елші В) Хан С) Би Д) Сұлтан Е) Батыр
9. Қазақстан облыстарының санын белгілеңіз.
А) 16. В) 17. С) 13. Д) 14. Е) 15.
10. Наурыздың қандай мейрам екенін көрсетіңіз.
А)Адамдар мейрамы. В)Жаңа жыл мейрамы. С)Еңбек мейрамы. Д)Ардагерлер мейрамы. Е)Жастар мейрамы.
11. Қазақ драма театрының ең бірінші қойған пьесасын табыңыз.
А)«Ревизор» В)«Айман-Шолпан» С)«Еңлік-Кебек» Д)«Абай» Е)«Қозы Көрпеш-Баян сұлу»
12. Ойлауға үйрететін қазақ халқының ұлттық ойынын табыңыз.
А) Қыз қуу. В) Ақ сүйек. С) Тоғызқұмалақ. Д) Ханталапай. Е) Бәйге.
13. Еуропаша Жаңа жылды атаңыз.
А) 16 желтоқсан. В) 1 мамыр. С) 9 мамыр. Д) 1 қаңтар. Е) 8 наурыз.
14. Күз айын көрсетіңіз.
А) Шілде В) Желтоқсан С) Наурыз Д) Қыркүйек Е) Қаңтар
15. Мұсылман мәдениетінің орталығы болып саналатын қаланы анықтаңыз.
А) Қызылорда В) Түркістан С) Ақмола Д) Тараз Е) Ақмешіт
16. Халықаралық әйелдер күнін белгілеңіз.
А) 8 наурыз В) 30 тамыз С) 1 қаңтар Д) 22 наурыз Е) 9 мамыр
17. Мемлекеттік тудың ені мен ұзындығын анықтаңыз.
А) Ені-2 метр, ұзындығы-1 метр В) Ені-2 метр, ұзындығы-3 метр С) Ені-2 метр, ұзындығы-
2 метр Д) Ені-3 метр, ұзындығы-2 метр Е) Ені-1 метр, ұзындығы-2 метр
18. Киіз үй қай халықтың баспанасы болғанын табыңыз.
А) Түрік. В) Украин. С) Татар. Д) Орыс. Е) Қазақ.
19. Қазақстан Республикасы тәуелсіздік күнін белгілеңіз.
А) 22 наурыз. В) 16 желтоқсан. С) 1 қаңтар. Д) 1 қыркүйкек. Е) 25 қазан.
20. Отырар қаласының алғашқы атауын белгілеңіз.
А) Фараб. В) Ақмола. С) Ақмешіт. Д) Шабғар. Е) Шымкент.
21. Шешесінің әкесі балаға кім болатынын табыңыз.
А) Шеше. В) Нағашы ата. С) Балдыз. Д) Әке. Е) Аға.
22. Ежелгі Отырар қай облыста екенін табыңыз.
А) Солтүстік Қазақстан. В) Жамбыл. С) Оңтүстік Қазақстан. Д) Қызылорда. Е) Алматы.
23. Наурыз мерекесінде пісірілетін тағамды белгілеңіз.
А) Тұшпара. В) Қуырдақ. С) Бауырсақ. Д) Көже. Е) Палау.
24. Елтаңбаның жоғарғы жағында не бейнеленгенін көрсетіңіз.
А) Ай. В) Жұлдыз. С) Жер. Д) Ұшақ. Е) Қала.
25. Қазақстанда мекендейтін аңды анықтаңыз.
А) Арыстан. В) Піл. С) Кенгуру. Д) Маймыл. Е) Түлкі.
Қазақстан.
3-нұсқа.
1. Түркістан қаласының ертедегі атауы.
А) Фараб В) Отырар С) Ақмешіт Д) Шабғар Е) Ақмола
2. Ұлттық валютамыз айналымға енгізілген жылды белгілеңіз.
А) 1991 жылы 16 желтоқсан В) 1990 жылы 25 қазан С) 1992 жылы 4 маусым
Д) 1993 жылы 15 қараша Е) 1995 жылы 30 тамыз
3. Ту бетіндегі киелі шамшырақты білдіретін бейнені табыңыз.
А) Ұлттық өрнек В) Аспан түстес ашық көк С) Алтын күн Д) Бүркіт Е) Бүркіт, күн
4. Қазақстандағы христиандар мейрамын көрсетіңіз.
А) Ораза айт, құрбан айт В) Рождество, пасха С) Республика күні, Жеңіс күні
Д) Жаңа жыл, 1 мамыр Е) Наурыз мерекесі
5. Осы күнге дейін сақталған ежелгі қалалардың атауларын табыңыз.
А) Түркістан және Алматы В) Түркістан және Тараз С) Отырар және Ақмола
Д) Алматы және Шымкент Е) Шымкент және Тараз
6. Соңғы Конституцияның шыққан жылын көрсетіңіз.
А) 1992 В) 1995 С) 1993 Д) 1989 Е) 1991
7. Діни мейрамдарды көрсетіңіз.
А) Наурыз мерекесі В) Халықаралық әйелдер күні С) Жаңа жыл Д) Тәуелсіздік күні
Е) Ораза айты, құрбан айты
8. Тұңғыш қазақ драма театры орналасқан қаланың атауын белгілеңіз.
А) Алматы В) Тараз С) Ақмола Д) Қызылорда Е) Орынбор
9. Астана қаласы қай жылдан Қазақстанның елордасы болғанын көрсетіңіз.
А) 1997. В) 1992. С) 1991. Д) 1995. Е) 1996.
10. Қазақ хандығындағы ең жоғарғы билеушіні белгілеңіз.
А) Бай В) Әкім С) Хан Д) Сұлтан Е) Би
11. Тудағы қыран ненің белгісі екенін белгілеңіз.
А) Тыныштықтың В) Бостандықтың С) Жалғыздықтың Д) Еркіндіктің Е) Бақыттың
12. Алтай тауының ортасында орналасқан көл атауын көрсетіңіз.
А) Ақсу. В) Көксу. С) Лепсі. Д) Марқакөл. Е) Қаратал.
13. Музыкалық аспапты жасайтын адамды белгілеңіз.
А) Дәрігер В) Зергер С) Сәулетші Д) Шебер Е) Ұста
14. Мемлекеттік 1-ші әнұран қашан қабылданғанын табыңыз.
А) 1995 жылы, 16 қыркүйекте. В) 1992 жылы, 4 маусымда. С) 1993 жылы, 15 мамырда.
Д) 1990 жылы, 1 қаңтарда. Е) 1994 жылы, 5 мамырда.
15. «Невада-Семей» қоғамдық қозғалысы басталған жылды белгілеңіз.
А) 1989 ж. В) 1995 ж. С) 2000 ж. Д) 1992 ж. Е) 2005 ж.
16. Қазіргі Қазақстан астанасы орналасқан облыстың атауын белгілеңіз.
А) Ақмола облысы В) Оңтүстік Қазақстан облысы С) Қызылорда облысы. Д) Ақтөбе облысы
Е) Қостанай облысы.
17 Аптаның бірінші күнін анықтаңыз.
А) Сейсенбі. В) Дүйсенбі. С) Жұма. Д) Бейсенбі. Е) Сәрсенбі.
18. Экологияның анықтамасын белгілеңіз.
А) Жануарларды зерттейтін ғылым. В) Өсімдіктерді зерттейтін ғылым. С)Адамдарды зерттейтін ғылым. Д) Сөз мағынасын зерттейтін ғылым. Е) Қоршаған ортаны зертейтін ғылым.
19. «Тілашар» тойы қашан өткізілетінін белгілеңіз.
А) Балабақшаға барғанда.. В) Бала мектепке барғанда. С) Бала енді жүре бастағанда.
Д) Жоғары оқу орнына түскенде. Е) Мектеп бітіргенде.
20. Оқу жылы қай айда басталатынын белгілеңіз.
А) Маусымда В) Қаңтарда С) Наурызда Д) Қыркүйекте Е) Қазанда
21. Қазақстанның жеміс-жидекке, мақтаға бай өлкесін белгілеңіз.
А) Шығыс Қазақстан. В) Оңтүстік Қазақстан. С) Сарыарқа. Д) Солтүстік Қазақстан.
Е) Батыс Қазақстан.
22. Елтаңбаның бес бұрышты жұлдызы ненің белгісі.
А) Құрмет. В) Өмір. С) Бес құрлық. Д) Еркіндік. Е) Байлық.
23. Бұқаралық ақпарат құралдарын көрсетіңіз.
А)Әңгіме, ертегілер. В)Газет-журналдар. С)Романдар, повестер. Д)Сабақтар, курстар. Е)Бейне фильмдер
24. Мақала, очерк қандай стильге жатады.
А) Ресми. В) Публицистикалық. С) Әдеби. Д) Ғылыми. Е) Сөйлеу.
25. Түркістан қаласы Қазақстанның қай жерінде орналасқанын белгілеңіз.
А) Солтүстік батыста. В) Солтүстік. С) Батыс. Д) Оңтүстік. Е) Шығыс.
Қазақстан. 4-нұсқа.
1. Алматыдағы қазақ мемлекеттік академиялық драма театры ... атында.
А) Ғ. Мүсірепов. В) Қ.Қуанышбаев. С) М.Әуезов. Д) А.Құнанбаев. Е) М.Лермонтов.
2. Дүниедегі ең қымбат адамды табыңыз.
А) Ана. В) Әже. С) Аға. Д) Әке. Е) Апа.
3. Әжелерді, аналарды, апа-қарындасты құтықтайтын халықаралық мерекені табыңыз.
А) Мұғалімдер күні. В) Наурыз мерекесі. С) Халықаралық әйелдер күні. Д) Білім күні.
Е) Тәуелсіздік күні.
4. Қазақстанның оңтүстігінде орналасқан қалаларды белгілеңіз.
А) Астана, Көкшетау. В) Ақтау, Атырау. С) Жамбыл, Шымкент. Д) Орал, Петропавл.
Е) Қостанай, Ақтөбе.
5. Зергерлік бұйымдарды белгілеңіз.
А) Алаша, көрпе, төсеніш. В) Кесе, қасық, пышақ. С) Кітап, дәптер, қалам.
Д) Шолпы, білезік, сырға, қапсырма. Е) Қару-жарақ, ер-тұрман, қоржын.
6. Тілдер мерекесі қай айда өтетінін анықтаңыз.
А) Қыркүйек. В) Маусым. С) Қараша. Д) Қазан. Е) Мамыр.
7. Қазақстан егемендігін қашан жариялады.
А) 1997 ж. В) 1988 ж. С) 1995 ж. Д) 1990 ж. Е) 1999 ж.
8. Қыс мезгілінің айын көрсетіңіз.
А) Ақпан. В) Сәуір. С) Наурыз. Д) Қыркүйек. Е) Шілде.
9. Наурыз мейрамын көрсетіңіз.
А) 22 наурыз. В) 9 мамыр. С) 1 қаңтар. Д) 8 наурыз. Е) 25 қазан.
10. Қазақстанның ежелгі қалаларын белгілеңіз.
А) Тараз, Жезқазған, Семей. В) Шымкент, Алматы, Отырар. С) Түркістан, Тараз, Отырар.
Д) Ақтөбе, Түркістан, Атырау. Е) Павлодар, Қарағанды, Ақтау.
11. Мектеп бітіргенде оқушы қандай білім алатынын анықтаңыз.
А) Кәсіби білім. В) Арнайы орта. С) Жоғары білім. Д) Орта білім. Е) Бастауыш білім.
12. Барсакелмес қорығы қайда орналасқанын көрсетіңіз.
А) Алматы облысында. В) Оңтүстік Қазақстан облысында. С) Торғай облысында.
Д) Арал теңізінің қасында. Е) Семей облысында.
13. Қазақстанмен шектесетін мемлекеттерді көрсетіңіз.
А) Әзірбайжан, Ресей, Литва, Иран, Ауғанстан. В) Ресей, Түркіменстан, Өзбекстан, Қырғызстан, Қытай. С) Түркіменстан, Әзірбайжан, Иран, Ауғанстан. Д) Өзбекстан, Қырғызстан, Иран, Ауғанстан. Е) Қытай, Ресей, Ирак, Ауғанстан.
14. Әкеңнің әкесі сізге кім болатынын көрсетіңіз.
А) Ата. В) Бауыр. С) Нағашы. Д) Көке. Е) Баба.
15. Алғашқы қазақ суретшісін табыңыз.
А) С. Өтемісов. В) Г. Исмаилова. С) А.Ғалымбаева. Д) Ә. Қастеев. Е) С. Ғұмаров.
16. Қазақстанның солтүстігінде орналасқан қалаларды көрсетіңіз.
А) Атырау, Орал. В) Көкшетау, Қостанай. С) Маңғыстау, Ақтөбе. Д) Алматы, Қызылорда.
Е) Шымкент, Жамбыл.
17. Қазақтың ұлттық ойын түрлерін көрсетіңіз.
А) Алтыбақан, асық ойнау, тоғызқұмалақ . В) Бәйге, тұсаукесер. С) Арқан тарту, дойбы, шахмат.
Д) Қыз қуу, шахмат, жүгіру. Е) Аңшылық , көкпар.
18. Бір жыл неше күннен тұратынын анықтаңыз.
А) 363. В) 364. С) 365. Д) 263. Е) 632.
19. Қазақстанның ең ірі өзендері .
А) Есіл, Нұра, Жайық, Сырдария. В) Арал, Балқаш, Іле, Ертіс. С) Ертіс, Сырдария, Іле, Жайық.
Д) Есіл, Балқаш, Іле, Ертіс. Е) Жайық, Сырдария, Іле, Есіл.
20.Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Елтаңбасында не бейнеленгенін табыңыз.
А) Пырақтар. В) Қырандар. С) Күн сәулесі. Д) Ою-өрнектер. Е) Қыран құс.
21. «Екінші Мекке» деп атанған қаланы анықтаңыз.
А) Түркістан. В) Шымкент. С) Қызылорда. Д) Семей. Е) Тараз.
22. Қазақстан Республикасының тәуелсіздігінің белгісін көрсетіңіз.
А) Отаншылдығы. В) Жері. С) Табиғаты. Д) Рәміздері. Е) Ауа райы.
23. Елтаңбаның түсі қандай екенін анықтаңыз.
А) Көгілдір, қызыл. В) Қызыл, жасыл. С) Алтын, көгілдір. Д) Көк, қызыл. Е) Алтын, жасыл.
24.Наурыз мерекесінің ең басты тағамы не?
А) Қазақша ет. В) Наурыз көже. С) Палау. Д) Салма. Е) Тұшпара.
25. Қазақстанның жер көлемін анықтаңыз.
А) 1600 мың шаршы шақырым. В) 2700 мың шаршы шақырым. С) 3700 мың шаршы шақырым.
Д) 1500 мың шаршы шақырым. Е) 1700 мың шаршы шақырым.
Қазақстан.
5-нұсқа.
1. XIX ғасырдың басында «Ақмешіт бекінісі» атанған қаланы анықтаңыз.
А) Алматы. В) Қызылорда. С) Ақтау. Д) Жамбыл. Е) Астана.
2. Қазақ тілінің мемлекеттік мәртебе алған уақытын көрсетіңіз.
А) 1992ж. В) 1988ж. С) 1990ж. Д) 1991ж. Е) 1989ж.
3. Республика астанасы Астана қаласына қашан көшірілгенін белгілеңіз.
А) 1991ж. В) 1997ж. С) 1995ж. Д) 1996ж. Е) 1993ж.
4. Күзден кейін келетін жыл мезгілін көрсетіңіз.
А) Апта. В) Қыс. С) Жаз. Д) Күз. Е) Көктем.
5. Шабғар деп Қазақстанда қай қаланы атаған.
А) Тараз. В) Шымкент. С) Түркістан. Д) Отырар. Е) Алматы.
6. Сөйлемді аяқтаңыз: 22 қыркүек - Қазақстан халықтарының ... .
А) Білім күні. В) Жаңа жыл. С) Жеңіс күні. Д) Тілдері күні. Е) Тәуелсіз күні.
7. Жаз айларын көрсетіңіз.
А) Маусым, шілде, тамыз. В) Наурыз, сәуір, мамыр. С) Қаңтар, ақпан, желтоқсан.
Д) Наурыз, шілде, мамыр. Е) Қазан, қараша, желтоқсан.
8. Қазақстан елінің ақшасы.
А) Теңге. В) Сом. С) Динар. Д) Манат. Е) Йен.
9. Қазақстан Республикасының «Тіл туралы» заңындағы тарау санын анықтаңыз.
А) Төрт. В) Бес. С) Алты. Д) Он. Е) Үш.
10. Білім заңының қабылдануы қай қатарға тән, белгілеңіз.
А) 1999 жыл, 7 маусым. В) 1999 жыл, 5 қаңтар. С) 1997 жыл, 21 ақпан. Д) 1998 жыл, 7 қазан.
Е) 1993 жыл, 5 сәуір.
11. Толықтырыңыз: Тудағы қанатты қыран ... белгісі.
А) бақыттың. В) еркіндіктің. С) заманның. Д) уақыттың. Е) қуаныштың.
12. Балаларға білім беретін адамды табыңыз.
А) Мұғалім. В) Инженер. С) Дәрігер. Д) Аспазшы. Е) Сәулетші.
13. Тұсаукесер тойы қашан тойланатынын көрсетіңіз.
А) Бала 1 жасқа толғанда. В) Бала 2 жасқа толғанда. С) Бала 3 жасқа толғанда. Д) Бала 4 жасқа толғанда. Е) Бала 5 жасқа толғанда.
14. Швеция мен Алакөлді мекендейтін құсты көрсетіңіз.
А) Бірқазан. В) Сұңқар. С) Реликті шағала. Д) Бұлбұл. Е) Бүркіт.
15. Қазақстан Республикасының Біріккен Ұлттар Ұйымына мүшелікке қабылданған жылын көрсетіңіз.
А) 1991 жылы В) 1992 жылы. С) 1993 жылы. Д) 1994 жылы. Е) 1995 жылы.
16. «Түріктер мекені, елі» деген мағынаны білдіретін қаланы табыңыз.
А) Отырар. В) Жамбыл. С) Алматы. Д) Түркістан. Е) Астана.
17. Қазақстанның орналасқан жерін анықтаңыз.
А) Еуразия құрлығында. В) Орта Азияда. С) Таяу Шығыста. Д) Батыс Еуропада. Е) Азияда.
18. «Қазақфильм» киностудиясынан шыққан тұңғыш фильмді анықтаңыз.
А) «Дала қызы». В) «Туған жер». С) «Алтын мүйіз». Д) «Аманкелді». Е) «Алдар көсе».
19. Қазақстан Республикасы қай елмен шектесетінін көрсетіңіз.
А) Иран. В) Ресей. С) Татарстан. Д) Түркия. Е) Армения.
20. Қоршаған ортаны қорғаудың дүниежүзілік күнінің мақсаты:
А) Табиғатты қорғау мәселесіне халықты шақыру. В) Білім алуға халықты шақыру.
С) Мәдениетке шақыру. Д) Қонаққа шақыру. Е) Денсаулық сақтауға шақыру.
21. Алтын күн, қыран, ою-өрнек бейнеленген рәміз.
А) Ту. В) Әнұран. С) Елтаңба. Д) Ұлттық валюта. Е) Штандарт.
22. Бәйтеректің биіктігі.
А) 90 м. В) 97 м. С) 56 м. Д) 60 м. Е) 69 м.
23. Мектепте қосымша кітап оқитын орынды анықтаңыз.
А) Асхана. В) Шеберхана. С) Дәріхана. Д) Кітапхана. Е) Емхана.
24. Астананың орналасқан жерін табыңыз.
А) Сарарқа даласы. В) Көкшетау бауыры. С) Науырзым қорығы. Д) Бетпақ даласы.
Е) Оңтүстік аймағы.
25. Көне түркі ескерткіштеріне жататын жазбаларды көрсетіңіз.
А) Алтын адам. В) Қожа Ахмет Йасауи кесенесі. С) Айша бибі кесенесі. Д) Орхон-Енесей жазбалары. Е) Алаша хан кесенесі.
Ұлы адамдар.
1-нұсқа.
1. «АЗиЯ» зерттеу кітабының авторы, белгілі қоғам қайраткерін белгілеңіз.
А) М.Әуезов В) М.Шаханов С) О.Сүлейменов Д) Ә.Кекілбаев Е) М.Жұмабаев
2. Мәншүк Мәметова Ұлы Отан соғысында кім болғанын белгілеңіз.
А) Пулеметші В) Жауынгер С) Ұстаз Д) Құрлысшы Е) Дәрігер
3. Қожа Ахмет Йасауи кесенесін салдырған адамды табыңыз.
А) Абылай хан В) Геродот С) Әмір Темір Д) Анақарыс Е) Төле би
4. Е.Г.Брусиловскийдің жазған операсын белгілеңіз.
А)«Қозы Көрпеш-Баян сұлу» В)«Ақан сері-Ақтоты» С)«Абай» Д)«Қыз Жібек» Е)«Еңлік-Кебек»
5. Шоқан Уәлихановтың шын атын көрсетіңіз.
А) Ибраһим. В) Мұхаммед. С) Қанапия. Д) Сәдуақас. Е) Мұхамедханафия.
6. «Біржан - Сара» операсының авторын табыңыз.
А) Біржан сал В) М.Төлебаев С) Қ.Сағырбайұлы Д) Ш.Қалдаяқов Е) С.Тастанбекқызы
7. Шығыс қыздарынан тұңғыш рет Батыр атағын алған кім екенін белгілеңіз.
А) С.Тыныштықұлова В) Б.Римова С) Ә.Өмірзақова Д) Х.Бөкеева Е) Ә.Молдағұлова
8. Қалибек Қуанышбаев кім екенін анықтаңыз.
А) Тарихшы. В) Батыр. С) Актер. Д) Суретші. Е) Жазушы.
9. Талғат Бегелдиновтың туған жерін белгілеңіз.
А) Қостанай облысы. В) Астана қаласы. С) Ақмола облысы. Д) Көкшетау қаласы.
Е) Солтүстік Қазақстан облысы.
10. Төле бидің өмір сүрген уақытын белгілеңіз.
А) 18-19 ғасыр В) 16-17 ғасыр С) 17-19 ғасыр Д) 17-18 ғасыр Е) 16-18 ғасыр
11. Жәңгір ханның хан болып тарихта қалған баласын табыңыз.
А) Есім. В) Марат. С) Тәуке. Д) Қасым. Е) Батыр.
12. Қазақтың көне музыка мәдениетінің өкілдерін табыңыз.
А) Біржан сал, Сара. В) Ш.Қалдаяқов. С) Н.Тілендиев. Д) Қорқыт, Әбу Насыр Әл-Фараби.
Е) Ақан сері, Ақтоты.
13. Орта жүздің биін табыңыз.
А) Малайсары В) Төле би С) Әйтеке би Д) Баян Е) Қазыбек би
14. Мұқан Төлебаев кім екенін анықтаңыз.
А) Зерттеуші. В) Композитор. С) Ұстаз. Д) Ақын. Е) Күйші.
15. Е.Брусиловский «Гәкку» әнін қай операда пайдаланғанын табыңыз.
А) «Құлагер» операсы. В) «Қыз Жібек» операсы. С) «Қозы Көрпеш-Баян сұлу» .
Д) «Абай». Е) «Ер Тарғын» операсы.
16. Рейхстагқа жеңіс туын тіккен батырды табыңыз.
А) Р.Қошқарбаев В) Т.Бегелдинов С) Т.Мұсабаев Д) Н.Әбдіров Е) М. Момышұлы
17. XYIII ғасырда қазақ халқының бостандығы үшін күрескен ханды белгілеңіз.
А) Уәлиұлы Абылайхан В) Шығайұлы Есімхан С) Әбілқайыр хан Д) Жәңгір хан Бөкейханұлы
Е) Жолбарыс хан
18. Дұрыс жауабын белгілеңіз. Шәкен Айманов - ...
А) сазгер В) режиссер С) ойшыл Д) суретші Е) мұғалім
19. Қазақтың бұлбұлы атанған әншіні табыңыз.
А) С.Майқанова В) Ә.Қашаубаев С) К.Байсейітова Д) Ф.Шәріпова Е) Б.Римова
20. Ұлы жүздің төбе биін табыңыз.
А) Әйтеке би. В) Қазыбек би. С) Төле би. Д) Әлібай би. Е) Әлібек би.
21. Жамбыл Жабаевтың өмір сүрген жылдарын белгілеңіз.
А) 1890-1970 В) 1899-1989 С) 1895-1994 Д) 1846-1945 Е) 1890-1985
22. И.В.Панфиловтің кім болғанын көрсетіңіз.
А) Генерал. В) Солдат. С) Ефрейтор. Д) Лейтенант. Е) Капитан.
23. Қазақ фольклорын зерттеген орыс ғалымын белгілеңіз.
А) В.Радлов В) Геродот С) Г.Гегель Д) М.Горький Е) М.Олкот
24. Б.Момышұлы кім екенін көрсетіңіз.
А) Қайраткер. В) Әнші. С) Суретші. Д) Сазгер. Е) Жауынгер-жазушы.
25. Әбділдә Ақшораев айналысқан спорт түрін табыңыз.
А) Күрес. В) Тоғызқұмалақ. С) Шахмат. Д) Теннис. Е) Бокс.
Ұлы адамдар.
2-нұсқа.
1. «Қазақфильм» киностудиясы кімнің атында екенін белгілеңіз.
А) Е.Өмірзақов В) Ш.Айманов С) А.Жұбанов Д) Қ.Жандарбеков Е) Б.Римова
2. Т.Әубәкіров ғарышқа ұшқан жерді табыңыз.
А) Байқоңыр В) Көкшетау С) Ақтөбе Д) Ақтау Е) Ереймен
3. Ш.Аймановтың туған жерін белгілеңіз.
А) ОңтүстікҚазақстан облысы В) Қарағанды облысы С) Талдықорған облысы
Д) Павлодар облысы Е) Алматы облысы
4. Қазақстан Республикасының тұңғыш ғарышкерін табыңыз.
А) С.Абдрахманов В) Т.Әубәкіров С) В.Волков Д) Н.Әбдіров Е) Т. Мұсабаев
5. Әбілхан Қастеев кім екенін анықтаңыз.
А) Тарихшы. В) Зеттеуші. С) Сазгер. Д) Суретші. Е) Жазушы.
6.Жасынан ұшқыш болуды армандаған екі мәрте Кеңес Одағының батырын белгілеңіз.
А) Н.Әбдіров В) Т.Бегелдинов С) М.Мәметова Д) И.Панфилов Е) Ә.Молдағұлова
7. Кіші планетаға аты берілген қазақтың ғалымын белгілеңіз.
А) Шоқан Уәлиханов. В) Мұхтар Әуезов. С) Қаныш Сәтпаев. Д) Тұрар Рұсқұлов.
Е) Ахмет Байтұрсынов.
8. Әбу насыр Әл-Фарабидің туған қаласын көрсетіңіз.
А) Дамск. В) Самархант. С) Тараз. Д) Отырар. Е) Сайрам.
9. Ә.Қастеевтің «Қарындасым» портреті қай өнер түріне жататынын анықтаңыз.
А) Саз өнері. В) Графика. С) Мүсін өнері. Д) Кино өнері. Е) Театр өнері.
10. 1925 жылы Парижде ән шырқаған әншіні көрсетіңіз.
А) Роза Рымбаева. В) Нағима Есқалиева. С) Әміре Қашаубаев. Д) Құрманғазы Сағырбаев.
Е) Дина Нүрпейісова.
11. «Тіл құрал» оқулығының авторын белгілеңіз.
А) Л.Хамиди. В) Ш.Уәлиханов. С) А.Байтұрсынов. Д) С.Сейфуллин. Е) Ж.Аймаутов.
12.Сидней олимпиядасының чемпионын белгілеңіз.
А) Серік Қонақбаев. В) Жақсылық Үшкемпіров. С) Дәулет Тұрлыханов. Д) Бекзат Саттарханов.
Е) Ермахан Ыбырайымов.
13. «Музыканың ұлы кітабын» жазған ғалымды табыңыз.
А) Әлишер Науаи. В) Әл Беруни. С) Әбу Әли ибн Сина. Д) Әбу Насыр Әл Фараби. Е) Ұлықбек.
14. Ғылым академиясының тұңғыш президентін белгілеңіз.
А) Ахмет Байтұрсынов. В) Нұрғиса Тілендиев. С) Қаныш Сәтпаев. Д) Тұрар Рысқұлыв.
Е) Марат Омаров.
15. «Диуани лұғат -ат түрік» кітабының авторын көрсетіңіз.
А) Ахмет Яссауи. В) Махмұд Қашқари. С) С. Кеңесбаев. Д) Жүсіп Баласағұни. Е) Әбу Насыр әл-Фараби.
16. «Қазақ» газетінің бас редакторын анықтаңыз.
А) Мұхамеджан Сералин. В) Ешмұхамед Абылайханов. С) Рахымжан Дүйсебаев. Д) Ахмет
Байтұрсынов. Е) Міржақып Дулатов.
17. Қазақ халқын жоңғарлардан қорғаған батырды табыңыз.
А) Тоқтар. В) Мәншүк. С) Бауыржан. Д) Райымбек. Е) Талғат.
18. Қазақ бейнелеу өнерінің негізін қалаушы адамды белгілеңіз.
А) Шоқан Уәлиханов. В) Қаныш Сәтпаев. С) Дина Нүрпейісова. Д) Әбілхан Қастеев.
Е) Гүлфайруз Ысмайылова.
19. «Жеті жарғы» заңдар жинағын жазуға қатысқандарды белгілеңіз.
А) Райымбек, Абылай. В) Қабанбай, Бөгенбай. С) Ақан сері, Сүйінбай. Д) Төле би, Қазыбек би.
Е) Наурызбай, Қожабай.
20. Әлия Молдағұлова кім болғанын көрсетіңіз.
А) Биші. В) Әнші. С) Күйші. Д) Мерген. Е) Ақын.
21. Қазақтың алғашқы академигін көрсетіңіз.
А) Ғ.Айдаров. В) С.Королев. С) Қ.Сәтпаев. Д) Ж.Жабаев. Е) Н.Сауранбаев.
22. Алматыдағы мемлекеттік академиялық опера және балет театры ... атында.
А) Шәкен Айманов. В) Күләш Бәйсейітова. С) Әміре Қашаубаев. Д) Абай Құнанбаев.
Е) Қалибек Қуанышбаев.
23. Қазақтың тұңғыш кинорежиссерін белгілеңіз.
А) А.Әшімов. В) Ш.Айманов. С) Д.Жолжақсынов. Д) Қ.Тастанбеков. Е) Қ.Байсейітов.
24. «Екінші Аристотель» деп атанған ғалымды анықтаңыз.
А) Платон. В) Анақарыс. С) Әл-Фараби. Д) Қ.И.Иасауи. Е) Әли ибн Сина.
25. Әл Фараби кім болғанын белгілеңіз.
А) Ғалым. В) Биші. С) Қоғам қайраткері. Д) Суретші. Е) Жазушы.
Ұлы адамдар.
3-нұсқа.
1. «Невада-Семей» қозғалысының президентін табыңыз.
А) С.Әбдильдин. В) Амантай қажы. С) О.Сүлейменов. Д) М.Шаханов. Е) Р.Сейсембаев.
2. Әйтеке кім болғанын анықтаңыз.
А) Тілмаш. В) Әнші. С) Би. Д) Суретші. Е) Хан.
3. Мемлекеттік елтаңбаның авторларын анықтаңыз.
А) Шота Уәлиханов, Жандарбек Мәлібеков. В) Шота Уәлиханов, Жадыра Дәрібаева.
С) Нұрсұлтан Назарбаев, Шәмші Қалдаяқов. Д) Жандарбек Мәлібеков, Шәмші қалдаяқов.
Е) Шәкен Ниязбеков, Жандарбек Мәлібеков.
4. «Қарлығаш әулие» , қарлығаш би аталған кім, белгілеңіз.
А) Бәйдібек би. В) Бөлтірік шешен. С) Төле би. Д) Қазыбек би. Е) Әйтеке би.
5. Атақты «Отырар сазы» оркестірінің бас дирижерін белгілеңіз.
А) Құрманғазы Сағырбаев. В) Аблахат Есбаев. С) Дина Нүрпейісова. Д) Нұрғиса Тілендиев.
Е) Мұқан Төлебаев.
6. Шешенге ең қажетті қасиетті табыңыз.
А) Келісімпаз болу. В) Көп тіл білу. С) Сөзге тапқырлық . Д) Көп сөйлеу. Е) Өзін көрсету.
7. Талғат Мұсабаев кім екенін табыңыз.
А) Әртіс. В) Әнші. С) Ғарышкер. Д) Тарихшы. Е) Ақын.
8. Қазақстан Республикасы мемлекеттік Әнұранының әнін жазған кім?
А) Н.Назарбаев. В) Ш. Сариев. С) Ш. Қалдаяқов. Д) Ж. Нәжімеденов. Е) Ш. Айманов.
9. Абылай қазақ елінде хан болған жылдарын көрсетіңіз.
А) 1825-1853ж. В) 1725-1770ж. С) 1771-1781ж. Д) 1734-1761ж. Е) 1756-1786ж.
10. Қазақтың кәсіби операсының негізін қалаған композиторды анықтаңыз.
А) А.В. Затаевич. В) Е.Г.Брусиловский. С) Н.Тілендиев. Д) Л.Хамиди. Е) Ахмет Жұбанов.
11. Құрманғазының шәкіртін атаңыз.
А) Дина. В) Мұқан. С) Дәулеткерей. Д) Қазанғап. Е) Ескендір.
12. Бауыржан Момышұлы кім екенін анықтаңыз.
А) Үш мәрте Кеңес Одағының батыры. В) Сазгер, әнші. С) Мұғалім, оқытушы. Д) Жазушы, батыр. Е) Ұшқыш.
13. Ш. Айманов еңбек еткен саланы көрсетіңіз.
А) Кино өнері. В) Кәсіпкер. С) Жазушы. Д) Мүсін өнері. Е) Саз өнері.
14. Мемлекеттік тудың авторын анықтаңыз.
А) Шоқан Уәлиханов. В) Шәкен Ниязбеков. С) Шота Уәлиханов. Д) Нұрғиса Тілендиев.
Е) Қаныш Сәтбаев.
15. Ш. Аймановтың өмір сүрген жылдарын көрсетіңіз.
А) 1899-174ж. В) 1914-1970ж. С) 1904-1975ж. Д) 1915-1980ж. Е) 1916-1985ж.
16. «Қазақ хрестоматиясы» деген кітаптың авторы.
А) М.Әуезов. В) М.Жұмабаев. С) Қ.Мырзаиев. Д) Ы.Алтынсарин. Е) А.Байтұрсынов.
17.Құрманғазының шығармаларын көрсетіңіз.
А) «Салқылдақ», «Қосбасар» В) «Адай», «Сарыарқа» С) «Қыз Жібек», «Ақ тентек»
Д) «Қозы Көрпеш-Баян сұлу» Е) «Біржан-Сара», «Мақпал»
18. «Араб музыкасының тарихы» кітабының авторы.
А) Қ.Сағырбаев. В) Әл-Фараби. С) Н.Тілендиев. Д) Ә.Қашаубаев. Е) А.Құнанбаев.
19. Әз Жәнібек ханның кеңесшісін көрсетіңіз.
А) Жиренше шешен. В) Төле би. С) Қазыбек би. Д) Әйтеке би. Е) Бұқар жырау.
20. «Шоқан Уәлиханов» портіретінің авторын табыңыз.
А) Н.Хлудов. В) Сабыр Мәнбаев. С) Қанапия Телжанов. Д) Молдахмет Кенбаев. Е) Ә. Қастеев.
21. Абайдың әжесін табыңыз.
А) Ұлжан. В) Зере. С) Айгүл. Д) Шолпан. Е) Айғаным.
22. Қазақ музыкасын әлемге тұңғыш танытқан әншіні көрсетіңіз.
А) К.Бәйсейітова. В) Қ.Жандарбекова. С) К.Қуанышбаев. Д) Ә.Қашаубаев. Е) Б.Төлегенова.
23. Атақты «Менің Қазақстаным» әнін жазған композиторды көрсетіңіз.
А) Ш.Қалдаяқов. В) А.Жұбанов. С) Е.Брусиловский. Д) Н.Тілендиев. Е) М.Төлебаев.
24. «Тілден артық қазына жоқ ,
Тілден артық қасиет жоқ» сөздерінің авторын табыңыз.
А) А.Жұбанов. В) Н.Назарбаев. С) Б.Момышұлы. Д) С.Торайғыров. Е) Ә.Тәжібаев.
25. Қыпшақ , керей, найман руларын жан-жақты зерттеген ғалымды көрсетіңіз.
А) Т.Рұсқұлов. В) Ә.Қастеев. С) Ш.Уәлиханов. Д) А.Құнанбаев. Е) Ж.Жабаев.
Дұрыс жауап кілттері.
Сөйлем мүшесі
Е
Д
С
В
С
Е
Е
Д
В
А
Д
Е
Д
С
Д
С
А
С
А
В
Е
Е
В
В
Е
2
Сөйлем мүшесі
В
А
С
В
А
А
В
В
С
А
А
В
С
С
В
В
В
В
Д
В
Д
Д
Д
С
Д
1
Сөйлем
Д
Е
Е
С
Д
В
А
А
А
С
В
А
А
Д
С
А
Е
Е
Д
В
Е
Е
В
А
А
2
Сөйлем
В
Д
Д
Д
Е
Е
А
Е
В
А
А
С
А
В
Д
Д
В
С
Д
Д
Д
В
В
А
В
1
Құрмалас сөйлем
В
Е
В
В
С
Д
С
Е
Е
Е
В
Д
Д
Д
Д
Е
Е
С
С
А
Е
А
А
А
А
2
Құрмалас сөйлем
В
А
В
В
С
Д
А
Д
В
Д
В
Д
А
Е
С
А
Д
В
С
В
Е
В
Е
С
В
1
Лексика.
Синонимдер
Е
Д
Д
С
В
Д
А
В
Е
В
С
А
А
С
С
А
Е
А
В
А
С
Е
А
А
В
2
Синонимдер
В
С
Д
Д
А
В
А
А
Д
А
Д
А
С
Е
А
Д
В
Е
А
С
А
А
С
С
А
1
Антонимдер
А
С
В
Д
А
А
Е
С
А
С
В
С
Е
Е
С
Е
А
С
С
А
Е
Е
Д
С
Д
2
Антонимдер
А
Д
Д
Д
А
С
В
С
А
В
А
А
А
А
В
А
Д
В
А
С
Д
С
А
С
Е
1
Мақал-мәтелдер
Е
А
Е
А
В
Е
А
В
В
Д
Е
Е
С
А
А
В
Д
А
В
В
Е
Д
Д
Е
В
1
Сөз мағынасы
Д
А
С
С
Е
А
А
С
А
Д
Д
Д
С
С
Д
Е
Е
В
А
Д
А
Д
С
В
Д
1
Қазақстан
В
В
А
А
Е
В
Е
Д
С
Е
Е
А
Е
Д
В
Д
А
А
В
Е
В
А
С
А
В
2
Қазақстан
Е
Д
Д
А
А
Д
А
С
Д
В
С
С
Д
Д
В
А
Е
Е
В
А
В
С
Д
В
Е
3
Қазақстан
Д
Д
С
В
В
В
Е
Д
А
С
Д
Д
Д
В
А
А
В
Е
В
Д
В
С
В
В
Д
4
Қазақстан
С
А
С
С
Д
А
Д
А
А
С
Д
Д
В
А
Д
В
А
С
С
А
А
Д
С
В
В
5
Қазақстан
В
Е
В
В
С
Д
А
А
С
А
В
А
А
С
В
Д
А
Д
В
А
А
В
Д
А
Д
1
Ұлы адамдар
С
А
С
Д
Е
В
Е
С
С
Д
С
Д
Е
В
В
А
А
В
С
С
Д
А
А
Е
В
2
Ұлы адамдар
В
А
Д
В
Д
В
С
Д
В
С
С
Д
Д
С
В
Д
Д
Д
Д
Д
С
Д
В
С
А
3
Ұлы адамдар
С
С
А
С
Д
С
С
С
С
В
А
Д
А
В
В
Д
В
В
А
Е
В
Д
А
В
С