7


  • Учителю
  • Внеклассное мероприятие по чувашскому языку Обряды и обычаи

Внеклассное мероприятие по чувашскому языку Обряды и обычаи

Автор публикации:
Дата публикации:
Краткое описание:
предварительный просмотр материала

Разработка внеклассного мероприятия

Тема: Чёваш халёх йёли-й.рки?

Т.ллев.% Чёваш Халёх йёли-й.рки: вёййисем =инчен 1-3 классенче илн. п.л.ве =ир.плетесси?

Ача-пёча сёмахлёх.н т.сл.х.семпе кулленхи пурнё=ра усё курма в.рентесси?

Ачасенче ырё та сёпайлёх: илемл.х туйём.сене аталантарасси?



Кирл. хат.рсем% Магнитофон: =ёварни юррине =ырнё кассета: кукёль-п\ремеч: пёр=а?







Урок й.рки?

(Ачасем к.ре==.)

-Ырё кун пултёр: хаклё хёнасем?

-Савёк кёмёл сире: тантёшсем?

Ахальтен пухёнман эпир сир.нпе?

Савёнма ч.нетп.р сире пир.нпе?

-Выльёпёр та кулёпёр?

Хавас юрё юрлёпёр?

-Кунтах чипер х.р.сем:

й.ри- тавра каччисем?

-Эсир пурте хат.р-и;

-Вырна=са лартёр-и;

(Ачасем лара==.)



Учитель% Хёнасем вырна=са ларч.=-ха: ху=исем хат.р-и;

-Хат.р?

Учитель% Чёваш Республикин искусствисен тава тив.=л. .=чен. А?Г?Григорьев профессор =апла каланё% «Халёх йёли-й.рки хёй п.р университет»? Пир.н мён асаттесен пурнё=не =ир.п тытса пыраканни ламран-лама ку=акан йёла-й.рке пулнё? Кашни йёла: кашни уяв хёй.н асамлёх.пе: ил.рт\л.х.пе: тарён шухёш.пе паха-=ке? В.сенче ачасемпе =амрёксем сёвё калама: юрлама: ташлама: шутлама в.ренн.: ал .=.пе ху=алёх .=.сене тума хёнёхнё:

тав=ёрулёхпа пултарулёха аталантарнё: п.р-п.ринпе хутшёнса туслё та сапёр пулма: ватта-в.тте сума сума в.ренсе пынё? Чённипех те аслё шкул вырённе пулнё чёваш уяв.?

1пай.?

Ачасем%

-Х.ллехи чи паллё уявсенчен п.ри - сурхури? Вёл кёрлачён 7- м.ш.нчен пу=ласа 19- м.ш.ччен пырать?

-Кив. стильпе сурхурине раштавён 25-м.ш.нче х.веле хисеплесе: выльёх-ч.рл.х .рченине палёртса ирттерн.?

-Ыран-паян сурхури тен. чухне ача-пёча сёвё-такмак каласа кил.рен киле =\рен.? Сурхури ирттерме .=ме-=име: к.рпе-=ёнёх пу=тарнё? В.сене пурне те ирттерме палёртнё киле кайса панё?

(Ачасен ушкён. к.рет?)



-+итр.:=итр. сурхури!

-Сурхури: сурхури тер.м.р!

-Сурхури =итр.: ай: курёнать!

-Женя: тух-ха урама:

эпир п.рле кайёпёр:

кил.рен киле =\р.п.р:

кил.рен кукёль ч\кл.п.р?

-Х.р ачасене те ч.нер: йышпа хаваслёрах пул.? Маринепе Урине те тухатпёр тер.=? Айтёр: в.сем патне каятпёр? Ёшаланё пёр=а та хат.рлен. пул.-ха?

-Атьёр: атьёр: каяр (ута==.)?

-Марине: Урине: Санька: сурхурине пыратёр-и;

-Пыратпёр: пыратпёр? К.сьене пёр=а чикер-ха кёштах к.т.р?

(Ачасем туха==.: кала=а==.)?

-М.три мучисем патне каяр пул. (шакка==.)?

-Мучи: пире к.ртетни; К.ртмесесс.н каятпёр?

-К.ртет: к.ртет: ан кайёр!

-Кинемей: пире кукёль пар! Паратни те памастни; Кукёль парсан каймастпёр!

-Парать: парать: ан кайёр!

-(Мучи) К.р.р: к.р.р: ачасем! Иртенпех сире к.тетп.р? Ш\терн. пёр=а та сар =упа ёшаланё: канихвет-п.рем.к туяннё - пурте пур? Кукёль-икерч. сире валли: йёвасем йёрё ачасем валли? Ил.р: ил.р: тулли кёмёлпа кайёр? (Кукёль: икерч. пара==.)?

-Тавах сире: мучипе кинемей!

-Ви=. картара ви=. т.сл. выльёх-ч.рл.х тытмалла пултёр? П.р в.=. картара пултёр та теп.р в.=. шыв пат.нче пултёр?

-Выльёх-ч.рл.х.рсем хута=лё пёр=а пек хунавлё пулччёр: ш\терн. пёр=а пек мёнтёр пулччёр (пёр=а сапа==.)?

-(Мучи) Тавах: сире: ачасем?

-Атьёр теп.р киле: Кирилле мучисем патне?

(Туха==.: =им.=.сене п.р хута=а хура==.)?

Учитель% Сурхуринче ачасем =апла выляса-кулса: юрласа-ташласа х.веле май ял тавра =аврёна==. те пухённё =им.=сене улах ларма тара илн. киле ле=се пара==.?



2- м.ш пай.?



-Учитель% К.=.н кёрлач сиввисем аслё пичч.ш.нчен те хытёрах шатёртаттарса иртсе кайр.=? Ка=хи т\пене =.н. уйёх - нарёс уйёх. шуса тухр.? «Нарёс уйёх. й.к.р мёйракине сар =у ч.рессине чиксе кёларч.-т.р? Аслё =ёварни пу=ласа яма

та вёхёт =итсе пырать пулас» - халаплать кун таврёнма тытёнсан ял ватти?

-+ёварни эрнин малтанхи вырсарни кунне чёвашсем аслё =ёварни те==.: юлашки вырсарний. к.=.н =ёварни пулать? Аслё =ёварни кун. ача-пёча ирех =унашкасем: пёр аласем: тенкелсем туртса ял варринчи тёвайккине «=ер=и ури ху=ма» чупать? Аслё =ёварни кун. ял тёвайккий. к.рлесе кёна тёнё?

-+ёварни: =ёварни!

+ёварни килет: куртёр-и;

+уркунне =итет сиср.р-и;

Хир.= тухса илт.р-и;



-Чёваш =ёварни кун. хёй патне пыракан =ынна минтер =ине лартать: =уллё икерч. =итерет? Ахальтен чёхсем =ёмарта тума==.: хур-кёвакалсем пусма ларма==. тет? +ёварнире пурте икерч. п.=ере==.? +авёнпа =ёварни кун. х.р.х икерчи те п.р пус кёна те==.?

-Учитель% +ёварни эрнинче кёна пин те п.р юрё юрланё-тёр чёваш яш-к.р.м.? Кашни ялён хёй.н сёвви-юрри: хёйне уйрём к.вви-=емми пулнё-=ке? Хал. хамёр ялён =ёварни юррине итлесе пёхар (Кив. Ахп\рт ял.н =ёварни юрри янёрать)?

-Эх: юррисем??? Шухё-шухё юрёсем??? Тунсёхлё та салху юрёсем??? Шухёшлё та ёслё юрёсем???

3- м.ш пай.?



-Учитель% ,==и пу=ланиччен ачасем халап-юмах итле==.: т.рл.рен вёйёсем выля==.?

(Ачасем п\ртре)?

-Епле хитре =ул=ёсем:

=уркуннехи чечексем?

+ул=ёсене пу=тарап:

чечек =ыххи эп тёвап?

Шутне вара: юлташсем:

Эп сире шутлаттарап?

(Ачасем шут сёвви кала==.)?

-Ачасем: халап итлес кёмёл пур-и;

-Хаваспах итлетп.р? (П.р ача пулмасла халап каласа парать?)

-Ачасем: атьёр урама: =умёр чарённё? (Асламёш. к.рет: =урём. хы=.нче тип шанкё =.клем.)?

-Асанне=.м: асанне: эс. ё=та кайрён;

-Вёрман х.рне кайрём та хёрёк турат пу=тартём?

-Асанне=.м: асанне: тип шанкёпа м.н тёван;

-Вучах ч.ртсе яратёп? Хуран =акса яратёп?

-Асанне=.м: асанне: хуран =акса м.н тёван;

-Хуран кукли п.=ерет.п: мёнуксене =итерет.п? Тухёрах: мёнукёмсем: урамра выльёр? Эпир асла=упа хуран кукёл. п.=ер.п.р?

(Ачасем туха==.)?

-Атьёр: юлташсене вёййа ч.нетп.р?

-Ванюк теп: Мишша теп: илтет.р-и;

-Илтетп.р!

-Ё=та эсир;

-Пахчара!

-Вёййа тухёр!

-М.н тума;

-Савёнса выляма!

-Тухатпёр!

(Вёйё «+ерем ватса вир акрём»)?

-Ачасем: ачасем: пёхёр-ха асамат к.пер.! Ай: м.нле хитре!

-Эп. асамат к.пер. =инчен юрё п.лет.п?

(Юрё «Асамат к.пер.»)?



-(Аслашш. к.рет)% Ачасем: хырёмёрсем те вы=р.= пул.? Килелле каяр?

-Асатте: асатте: асамат к.пер. =инчен халап каласа кётарт-ха;

(Аслашш. «Асамат к.пер.» юмах каласа парать)?

-Т.тт.мленме пу=лар.: киле каяр пул.?

-Каяр: каяр: ырё ка= пултёр? ( Тухса кая==.)?

Учитель% Сурхури: =ёварни йёлине м.нлерех ирттермеллине п.летп.р? Т.рл. \с.мри ачасен вёййисене аса илт.м.р? Т.рл. халап-юмах: сёвё-юрё итлер.м.р? +аксене манса каяс мар тесен юлташёрсене: тантёшёрсене: йёмёк-шёллёрсене в.рент.р?

















.



 
 
X

Чтобы скачать данный файл, порекомендуйте его своим друзьям в любой соц. сети.

После этого кнопка ЗАГРУЗКИ станет активной!

Кнопки рекомендации:

загрузить материал