Урок по башкирскому языку (5 класс)

Баш7ортостан Республика3ы М24ариф министрлы4ы

Федоровка районы муниципаль районы м24ариф б1леге

Ял4ау6ар6ы8 т0р62ре

(V класта баш7орт телен2н д2рес планы)

Усманова-Багаева Рузалия Х2мит 7ы6ы, Батыр ауылы т0п д0й0м белем бире1

м2кт2бе м24ариф учреждение3ыны8

баш7орт теле 32м 262би2те у7ытыусы3ы.

Д2рес т0р0. Я8ы тема 0йр2не1 д2ресе.

Ма7сат. 1. Ял4ау6ар6ы8 т0р62рен 0йр2не1, улар6ы8 32р 7ай3ы3ыны8 вазифа3ы тура3ында а8латыу. 2. Э6л2не1, к162те1, 3ы4ымта я3ар4а 0йр2те1. 3. Ту4ан телг2 30й01, хал7ыбы66ы8 ар6а7лы ш2хест2рене8 бере3е - А7мулла ш2хесен2 ихтирам, толерантлы7 той4олары т2рби2л21.

Йы3азландырыу. А7мулла портреты, «Белемлелек - ары9ландан к0сл0 батыр» ёя6ыу - та7талаЁ, тамыр6аш 31662р ёкарточкалаЁ.

Д2реслек: В.Ш. Пс2нчин, Ю.В. Пс2нчин "с2 теле= Урта м2кт2пте8 5-се класы 0с0н д2реслек - )ф0= _Китап_, 2007.

Д2рес барышы.

Ойоштороу м2ле.

-№аумы3ы4ы6, у7ыусылар. №е66е8 алды4ы66а т0рл0 т09т2ге карточкалар= 7ы6ыл ё7ояшЁ - 7ыуаныс, й2шел ё1л2нЁ - тыныслы7, 7ара ёерЁ - к18ел3е6лекте а8лата. Д2ресте8 нисек 1те1ен тел2р инеге6/ ё№айлау.Ё

-Та7тала4ы эпиграф7а и4тибар итеге6 2ле. Ул 31662р6е нисек а8лай3ы4ы6/ ёЯуаптар.Ё

- Эйе, белемле кеше к1п н2м2л2р6е е82 32м тик тырыштар, у84андар 4ына белем 1р62рен яулай ала. Д2рес б0т2бе6г2 л2 7ыуаныс килтер3ен 0с0н тырышып эшл2рг2 к2р2к буласа7. Тим2к, бары4ы66ан да у84анлы7 талап ител2с2к. Б0г0н бе6 1тк2н темалар6ы 7абатлап, я8ы тема 0йр2нерг2 тейеш.

!телг2нд2р6е 7абатлау.

-Та7тала4ы 31662р6е 16г2ртерг2.

к16

у7ы

я6

кил

ду9

юл

- Беренсе ба4анала нинд2й 31662р я6ыл4ан/ ёТамыр.Ё Ни 0с0н/

- Тамыр 31662р6е ним2 яр6амында 16г2рттек/ ёЯл4ау.Ё

- Ял4ау6ар ни 0с0н к2р2к/

- Тим2к, 316 нинд2й 0л0шт2р62н тора ала/

Я8ы тема 09т0нд2 эш.

- Бел- тамыры бул4ан нинд2й 31662р бел23еге6 ик2н/ "йтеп 7арайы7 2ле. ёЯуаптар.Ё Д0р09, 2 х26ер шулар6ы 16енс2лекле т0рк0мд2рг2 б1л2бе6. Быны8 0с0н улар4а 3орау 7уйып 7арайы7= ни эшл2/ ни эшл2й/ ним2/ ни эшл2йбе6/ нинд2й/ ни эшл2й62р/ ним2/

- Беренсе ба4анала4ы 31662р6е8 ял4ау6ары яр6амында ним2 16г2р6е/ ёЗаты, 3аны - грамматик форма3ыЁ. Ял4ау6ар ним2не а8лата/

- Икенсе ба4анала4ы 31662р6е8 ял4ау6ары яр6амында ним2 16г2р6е/ ёЛексик м242н23еЁ. Ял4ау6ар ним2не а8лата/

ёТа7тала схема-таблица эшл21.Ё

бел-

бел2 белем

бел2бе6 белек3е6

бел2л2р белемле

белемлелек

!6г2рте1се ял4ау6ар. Я3аусы ял4ау6ар.

-«Ял4ау6ар6ы8 т0р62ре» тиг2н теманы бе6 б0г0н 0йр2нерг2 тейеш инек. №е6 уны 16еге6 а8латып та бир6еге6. Афарин\

Физкультминутка.

Ултырып бе6 арыны7,

А6ыра7 ял ит2йек.

?улдар6ы билг2 7уйып,

Баштар6ы бе6 сай7айы7.

?уш ая7лап 3икерг2с,

Урын4а бе6 ултырайы7.

Белемд2р6е 32м к1некм2л2р6е ны4ытыу.

«Баш7орттарым, у7ыу к2р2к\» ши4ырын тасуири у7ыу.

-№16лек эше.

ш2р2ф2тт2р

к2р2м2тт2р

ж2л2л булыр

-№орау6ар4а яуап бире1.

1) Автор ту4ан хал7ын ним2г2 са7ыра/

2) На6анлы7ты ним2 мен2н са4ыштыра/

3) Белемлелек ним2 ул/

Баш7орттарым, у7ыу к2р2к\

Баш7орттарым, у7ыу к2р2к, у7ыу к2р2к\

Арабы66а на6андар к1п, у7ыу 3ир2к.

А84ыра айыу6ан Уралда4ы 7ур77андай,

Эй, ту4андар, на6анлы7тан 7ур7ыу к2р2к\

Илтифат ит= у7ыу6алыр ш2р2ф2тт2р,

Я3иллы7тан кил2 ятыр 6ур аф2тт2р.

У7ы4андар к1кт2 осор, 3ыу6а й060р,

Ю7тыр унда 21ли2лек, к2р2м2тт2р.

У7ы4ан4а был донъяла ж2л2л булыр,

Харам тиг2н к1п ш2й62р х2л2л булыр.

Ыры9, д21л2т шишм23ен асам ти328,

;илем-30н2р берҙ2н-бер 2м2л булыр.

Алты4а бер6е ҡушып, 3ан ун булмай,

С242тте ал4а бороп, т0н к0н булмай.

Белемлелек - ары9ландан к0сл0 батыр,

Шу4а атланмай, 3ине8 т0ш08 3ис 0н булмай.

ёА9тына 3ы6ыл4ан 31662р6е8 ял4ау т0р62рен билд2л21.Ё

у7ыу - я3аусы ял4ау

на6андар - 16г2рте1се ял4ау

на6анлы7тан я3аусы ял4ау, 16г2рте1се ял4ау

у7ыу6алыр - я3аусы ял4ау, 16г2рте1се ял4ау

у7ы4андар - я3аусы ял4ау, 16г2рте1се ял4ау

у7ы4ан4а - я3аусы ял4ау, 16г2рте1се ял4ау

алты4а - 16г2рте1се ял4ау

с242тте -16г2рте1се ял4ау

- Автор6ы8 был ши4ыры XIX быуатта я6ыл4ан. Ул осор6а кешел2р к1кт2 осоу тура3ында бары хыяллан4ан 4ына. Был хыял тик бер быуат 1тк2нд2н 3у8 4ына тормош7а аш7ан. 1961 йылды8 12 апреленд2 космонавт Ю. Гагарин т21гел2р62н булып Йы3ан4а оса. Был - тик ф2н, белемлелек 3060мт23е. Быйыл ошо ва7и4а4а илле йыл була, шунлы7тан Р2с2й Президенты 2011 йылды Р2с2й космонавтика3ы йылы тип и4лан итте. Тим2к, ошо йыл4а бе6 62 я7шы у7ып, к1п белемг2 эй2 булып, 16 0л0ш0б0660 керет2 алабы6.

Д2реслек мен2н эш.

1) «Телде8 к1рке ни62/..» тексы 09т0нд2 эш.

У7ыу, т0п фекерен билд2л21.

- Был текста ним2 тура3ында 316 бара/

- Хик2й2л21 кем исемен2н алып барыла/

- Телде8 к1рке ни62/

ёТ21ге ике 30йл2мд2ге 31662р6е8 ял4ау т0р62рен билд2л21. Телд2н, сылбыр буйынса эшл2н2.Ё

-Был текст м2кт2пт2ге т182р2к ха7ында м272л2 итеп я6ыл4ан. Ул г2зит жанры. ?ы97а 4ына итеп «Тел к1рке» т182р2гене8 эше тура3ында 30йл2нел2. Та4ы ла бер м272л2не у7ып 7арайы7 2ле.

2) 198-се к1неге1. ё У7ыу, 3орау6ар4а яуап бире1.Ё

- Был текста ним2 тура3ында 316 бара/

- Хик2й2л21 кем исемен2н алып барыла/

ёТелд2н коллектив м272л2 ижад ите1.Ё

-М2кт2беге662 т0рл0 байрамдар 1тк2релеп тора. Шуны8 бере3е тура3ында 30йл2п 7арайы7. М292л2н, Я8ы йыл байрамы. ёМ2кт2бебе662 т0рл0 байрамдар 1тк2релеп тора. Шулар6ы8 бере3е - Я8ы йыл байрамы. Ул йыл 3айын декабрь а6а4ында 1тк2рел2…Ё Афарин, у7ыусылар.

-Тим2к, м272л2 ни 0с0н я6ыла/ ёГ2зит-журналдар4а ба9тырыу 0с0н, ним2 тура3ындалыр х2б2р ите1 0с0н…Ё )й62 л2 3е6 ошо4а о7шаш эш 1т2й2с2к3еге6. М2кт2пт2 16еге6 7атнаш7ан байрам тура3ында м272л2 я6ып килерг2 к2р2к.

Д2ресте йом4а7лау.

- У7ыусылар, 3е6 б0г0н ним2л2р тура3ында белдеге6/

- Нинд2й ял4ау6ар була/

- Я3аусы ял4ау6ар нинд2й вазифа 1т2й/

- !6г2рте1се ял4ау6ар нинд2й вазифа 1т2й/

- " х26ер эпиграф7а 2йл2неп 7айтайы7. Ни 0с0н автор шулай тип 2йтк2н/

Д2реск2 билд2л2р 7уйыу.

-Д2рес нисек 1тте/ Карточкалары4ы66ы та4ы бер к1т2реге6 2ле. ёКарточкалар6ы к1т2ре1.Ё Ни 0с0н/

-Д2рес тамам, 3ау булы4ы6.