Урок по башкирскому языку 'Кейем-һалым (Одежда) '

Тема: Кейем-һалым. Һөйләм . Класс: 3

Маҡсат:-кейем-һалым темаһы менән таныштырыу; йыл миҙгелдәрен ҡабатларға;

-телмәр үҫтереү, һүҙлек запасын байытыу;

-кейемдәрҙе пөхтә тоторға өйрәтеү.

Йыһаҙландырыу: кейем-һалым һүрәттәре, ребус.

Һүҙлек эше: кейем-һалым.

Дәрес барышы

1. Ойоштороу мәле

- Һаумыһығыҙ уҡыусылар. Бөгөн башҡорт теле дәресен мин алып барам. Әйҙәгеҙ әле балар бер беребеҙҙе матур көн менән ҡотлап алабыҙ. Күҙҙәрегеҙ менән бер-берегеҙгә %Һаумы% тип әйтеп ҡарағыҙ, эйәктәрегеҙ менән, ауыҙҙығыҙ менән.

2. Белемде актуалләштереү

- Хәҙер беҙ һеҙҙең менән тел шымартып алабыҙ, тиҙәйткесте иғтибар һәм дөрөҫ итеп уҡығыҙ

Һары Сабираға һары сандали, һары сандалиға һары Сабира.

- Балалар, ҡарағыҙ әле таҡтаға. Һеҙ нимәләр күрәһегеҙ? (бүрек, кейем).

- Ошо әйберҙәрҙе ниндәй бер һүҙ менән әйтеп була? (кейем)

- Эйе, балалар был кейем-һалымдар. Кем дәрес темаһын әйтеп ҡарай.

- Бөгөнгө дәрескә ниндәй маҡсаттар ҡуйыр инегеҙ, нимәләр белергә уйлайһығыҙ? (кейем-һалым исемдәрен ҡабатларға)

- Афарин уҡыусылар, беҙ һеҙҙең менән дәрестә кейем-һалым исемдәрен иҫкә төшөрәбеҙ.

3. Уҡыу мәсьәләһен сисеү.

- Әйҙәгеҙ, тағы ла ошо һүҙҙәрҙе ҡабатлап алайыҡ. (слайд)

- Ә бына был һүҙҙәр башҡорт теленә тәржимә ителмәй.

- Әйтегеҙ эле, ә кейем беҙгә кәрәкме?

- Нимәгә кәрәк? (матур, йылы булһын өсөн)

- Ошо бирелгән һүҙҙәрҙе ниндәй төркөмдәргә бүлергә мөмкин? ( аяҡ, өҫкө кейем, эске, ҡышҡы, йәйге, ҡышҡы һ.б.)

- Дөрөҫ, кейем-һалым ҡышҡы, йәйге, яҙғы-көҙгө кейемдәргә бүленә. Ниндәй миҙгелгә ниндәй кейем ингәненә һеҙ беләһегеҙме?

- Әйҙәгеҙ төркөмдәргә бүленеп кейем-һалымдарҙы ҡышҡы, йәйге, яҙғы-көҙгө кейемдәргә бүлеп алабыҙ. Таҡтаға ҡарағыҙ, һәр төркөм үҙ миҙгелен генә яҙа.

Ял минуты

- Әйзәгеҙ ял минутын үткәреп алабыҙ

Кейемдәрҙе беҙ һаҡлайбыҙ.

Уларҙы тегеп ҡуябыҙ.

Йыуабыҙ, үтекләйбеҙ.

Шкафка кейемдәрҙе алып ҡуябыҙ.

Бармаҡтарҙы бөгәбеҙ

Кейемдәрҙе әйтәбеҙ.

Кофта, салбар, күлдәк, шарф

Алып ҡуябыҙ беҙ шкафҡа.

- Афарин, ял минутында беҙ нимәләр эшләнек? (кейемдәрҙе йыуҙыҡ, тектек ...)

- Һеҙ кейемдәрегеҙҙе тәртиптә тотаһығыҙмы? (...)

- Мәктәптән ҡайтҡас нимә эшләйһегеҙ? (...)

- Хәҙер мин һеҙгә бер малай (Йәмил) тураһында текст уҡып ишеттерәм, ә һеҙ әйтерһегеҙ, шул малай кейемдәрен нисек тотор икән: бөхтә, тәртиптә, йә киреһенсә - әрпеш (неопрятно). Текста һеҙгә таныш булмаған һүҙҙәр булырға мөмкин: (слайд)

ТЕКСТТЫ УҠЫУ

- Нимә өсөн малай шатланған? (яңы кейемдәр өсөн)

- Ниндәй кейем уға бүләк иткәндәр? (сатин күлдәк, галош ....)

- Нисек уйлайһығыҙ, малай кейемдәрен нисек тотор икән?

- Малайға нимәләр теләр инегеҙ, яңы кейемдәрен кейгәс?

- 49 биттә ҡотлай торған һүҙҙәр бар, әйҙәгеҙ уҡыйыҡ, хәтерегеҙҙә ҡалдырығыҙ.

- Мин һеҙгә тағы ла бер текст ишеттерәһе килә. (слайд)

ТЕКСТТЫ УҠЫУ

- Оҡшаны мы һеҙгә Гәрәй? Ни өсөн?

- Ә һеҙҙең кейемдәрегеҙҙе кем йыйыштырып ҡуя?

- Афариндар, кейемдәрегеҙҙе үҙегеҙ тәртиптә тотҡан өсөн.

- Гәрәй һөйләмдәр төҙөгән һәм хаталанып киткән, хаталарын төҙәтегеҙ, дәфтәрегеҙгә яҙығыҙ.

- Бик яҡшы. Гәрәй баш ватҡыстар уйлап сығарған сисә алаһығыҙмы? (СЛАЙД)

4. Йөмғаҡлау.

- Дәресебеҙ шуның менән тамам, бөгөн дәрестә бөтә нимә аңлашалды мы, әйҙәгеҙ дәфтәр юлына баҫҡыс эшләгеҙ. Бер нимә лә аңламаған булһағыҙ, яңы белем алмаһағыҙ - 1 баҫҡысҡа өндәү билдәһен ҡуйығыҙ; күп нимә аңламай ҡалһағыҙ, дәрес оҡшаһа 2 баҫҡысҡа ҡуйығыҙ, бөтә нимә аңлашылды - 3 баҫҡыс. Дәрестә бик актив (әүҙем) ҡатнаштығыҙ.