Қазақ әдебиеті Д.Исабеков «Әпке»

Сабақ №5

Сабақ тақырыбы: Д.Исабеков «Әпке»

Сабақ мақсаты: драмалық шығармалардың өзіндік ерекшелігін түсіндіру; шығарманы оқу арқылы адамгершілікке, отбасылық құндылықтарды сақтауға тәрбиелеу.

Сабақ түрі: дәстүрлі

Сабақ әдісі: сұрақ-жауап, мәтінмен жұмыс (рөльде бөліп оқу)

Сабақ барысы: І. Ұйымдастыру

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау

ІІІ. Жаңа сабақ

• Әдебиет тектері

• Драмалық туындылардың өзіндік ерекшелігі неде?

Жаңа сабакты түсіндіру

Драмалық шығармалар (пьесалар) театр сахнасына қоюға арналып жазылады.

Драмалық шығарманың құрылымдық ерекшелігі - оның кейіпкерлерінің диалогі (диалог - оқиғаға қатысушы бірнеше адамдардың өзара сөйлесуі) мен монологіне (монолог - бір кейіпкердің сөзі, түрлі жағдайлардың әсерімен оның өзімен-өзі сырласуы, толғанысы) құрылуы.

Диалог те, монолог те тартысқа қатысушы адамдардың алуан мінезін, көзқарас-мақсатын айқын танытатындай көркем болуы керек. Мұнда (әңгіме, повесть, роман т.б.) оқиғаларды баяндап, мінездеме беріп отырмайды.

Қысқа түрде келетін автор сөзі ремарка деп аталады.

Оқиға, тартыс сахналық қойылым барысында актер шеберлігі арқылы көрерменге дәл қазір, осы сәтте болып жатқандай көрінеді.

Автор жөнінде мәлімет

Дулат Исабеков - жазушы, драматург

Туған жері: Оңтүстік Қазақстан облысы Саурам ауданы

Білімі: ҚазҰУ

Алғашқы әңгімесі1963 жылы «Замандастар» жинағына шыққан.

Шығармалары: «Әпке», «Қара шаңырақ», «Бекет», «Қырғын» т.б. Шығармалары венгр, неміс, поляк, чех тілдеріне аударылған.

«Гауһар тас», «Дермене», «Тауқымет» - көркем фильмдері түскен.

Практикалық кезең

А) Пьесаны рольге бөліп оқу (талдау)

Ә) Кейіпкерлерін жазу

Кейіпкерлері: Қамажай, Омар-інісі, Темірбек (Тимур) - інісі, Назила - сіңлісі, Гауһар - Назиланың құрбысы, Кәмила - Тимурдың сүйген қызы, кейіннен әйелі, Сұлтан - Тимурдың досы, Сұлухан (Светлана) - Сұлтанның қасындағы қыз, Қабен, көрші әйел.

Сабақты бекіту

А) «Әпке» пьесасының тақырыбы не?

Ә) Қандай мәселе сөз болған?

Б) Автордың айтар ойы неде?

Сабақты қорытындылау

Үйге тапсырма: драмадағы отбасы мәселесі (кейіпкерлерге мінездеме)