- Учителю
- 7 класс өчен татар әдәбиятыннан эш программасы
7 класс өчен татар әдәбиятыннан эш программасы
Сәг.
Саны
Дәрес тибы
Уку эшчәнлеге
Көтелгән
нәтиҗә
Вакыт
искәрмә
Сүзлек эше
Әдәбият теориясе
план
факт
1.
Татар халык авыз иҗаты. Мәкальләр һәм әйтемнәр турында төшенчә.
1
Яңа белем -күнек
мәләр бирү
ныгыту
Күмәкләшкән, ният, бүленгән
Фольклор, мәкаль,
әйтем
Мәкаль һәм әйтемнәргә төшенчү бирү, аларның ике төрен белү, халык зирәклеген, фәлсәфи карашларны, әхлак принципларының чагылышын аңлату
02.09
2.
Мәкаль һәм әйтемнәр (анализлау)
1
06.09
3.
Риваятьләр һәм легендалар турында төшенчә бирү.
1
Яңа белем -күнек
мәләр бирү
Дәрес барышында очраган таныш булмаган
Риваятьләр һәм легендалар
Рив. Һәм легендаларны аера белү, сөйли белү
09.09
4.
СҮ. "Халык - зур ул, көчле ул..." халык авыз иҗатының олы хәзинәнең бер өлеше булуы турында фикер алышу.
1
сөйләм үстерү
сүзләргә аңлатма бирү
Фольклор белән бер бәйләнештә туган язма әсәрләр
Фольклор һәм әдәбият бәйләнеше
13.09
5.
Бәет турында төшенчә. "Сөембикә" бәете. Бәетне өйрәнү.
1
Яңа белем -күнек
мәләр бирү
Нугай затым, морза, мәгъкул, залимә, нәсел-нәсәп
Бәет
Бәет төшенчә-
сен белү,
мисаллар китерү, эчтәлеген сөйләү. Сөембикә образында гүзәллек белән легендарлык, бөеклек белән фаҗиганең бергә үрелүен, бәетнең сәнгатьчә эшләнешен белү
16.09
6.
"Сөембикә" бәете. Бәетне анализлау.
1
ныгыту
20.09
7.
ДТУ. "Аналар бөеклеге" ("Сак-Сок бәете" буенча)
Ана теләгенә Ходай кодрәтенең дә көче җитмәвен ассызыклау.
1
ныгыту
Каргады, киштә
Бәет, фольклор
Мөстәк. анализлау
23.09
8.
Каюм Насыйри. Язучының тәрҗемәи хәле. "Әбүгалисина" әсәреннән өзекләр.
1
Яңа белем -күнек
мәләр бирү
Археология, этнография, мәгарә, җария җәллад,хаким хәлвәфрүш
Фантастикафантастик әсәр
Автор турында белү, әсәр эчтәлеген сөйли белү, образларга бәяләмә бирү, гыйлемне явызлыкка түгел, шәфкатьлелеккә хезмәт иттерү идеясен аңлау
27.09
9.
"Әбүгалисина" әсәрендә образ-персонажлар
1
ныгыту
30.09
10.
СҮ. Әдәби образларга бәяләмә бирү. Характеристика язу
Сөйләм үстерү
Образга бәяләмә бирү белү
04.10
11.
Габдулла Тукай. Язучының "Печән базары, яхуд яңа Кисекбаш" әсәре. Әсәрнең дини рухтагы формасы һәм реаль җирлеге.
1
Яңа белем -күнек
мәләр бирү
Г.Тукай турында белешмә, поэма төшенчәсен белү, поэманың җирлеген, язылу формасын, эчтәлеген һәм идеясен белү. Кисекбаш образы, анда кулланылган гиперболик алымнарны белү
07.10
12.
"Печән базары яхуд яңа Кисекбаш" поэмасы.Кисекбаш образы
1
ныгыту
11.10
13.
"Печән базары якуд яңа Кисекбаш" поэмасында сатира алымнары. Сатира. Гипербола.
1
ныгыту
Кяфер, дастан
Сатира,
пародия,
гипербола.
Әд. теориясе буенча белемнәр булу
14.10
14
Г.Исхакый турында белешмә "Кәҗүл читек" хикәясе
1
Чапан,
Әттәхият,
Рөкүгъ,
Сахтиян,
Сауры,
Кәҗүл читек,
Мәсих.
Әд. теориясе буенча белемнәр булу
18.10
15
"Кәҗүл читек" хикәясен анализлау. Баланың рухи дөньясы бирелеше.
1
21.10
16.
Дәрдемәнд. Шагыйрь турында белешмә. Аның "Кораб", "Рәсем" шигырьләре.
1
Яңа белем -күнек
мәләр бирү
Яман күз, тулкын, җилкән, кораб, упкын, аймак, исме шәрифең, мәләкләр,
Поэзия, шигырь,
Ритм, рифма, строфа, үлчәм
Шаг. турында белемнәр, шиг-рен анализлый белү, "Кораб", "Рәсем" шиг-рен яттан белү
ХХ гасыр башындагы идеяләрнең чагылышы. Җансыз образлар
25.10
17.
Дәрдемәнд шигырьләре. "Урысча күп сүзең"..., "Куанды ил", "Җәй үтте"..., "Видагъ" шигырьләре
1
ныгыту
28.10
18.
СҮ. Дәрдемәнд иҗаты буенча сочинение язу. "Дәрдемәнд шигырьләрендә милләт язмышы"
1
Сөйләм үстерү
Дәрдемәнд иҗаты буенча белемнәрне йомгаклап сочинение язу
08.11
19.
Һади Такташ. Шагыйрь турында белешмә. Шагыйрь иҗатының үзенчәлеге. "Мокамай" әсәре
1
Яңа белем -күнек
мәләр бирү
Тамбов
Биография, автобиография
Һ.Такташ турында белү, шигырьнең язылу тарихын белү, шиг. төзелешен
дәге үзенчәлек
ләр
11.11
20.
Һ. Такташ "Мокамай" поэмасында дуслык темасы
1
ныгыту
15.11
21.
К.Тинчурин. Язучы турында белешмә. "Мәдрәсәдә беренче көн" хикәясе
1
Яңа белем -күнек
мәләр бирү
ныгыту
Сәйяр, мәхдүм
Драматур
гия, драма, драматург
Хикәяләр
нең эчтәлеген белү, анализлау, әдип турында башл. белемнәр булу. Шул чордагы мәдрәсә тормышын аңлап китү
18.11
22.
"Мәдрәсәдә беренче көн" хикәясендә шәкертләр тормышы
1
22.11
23.
К.Тинчурин "Бүре зәхмәте" хикәясе
1
ныгыту
25.11
24.
Галимҗан Ибраһимов иҗаты, тормышы. "Карт ялчы" хикәясе.
1
Яңа белем -күнек
мәләр бирү
Карак,
Проза, хикәя
Әдип турында белемнәрне тулылындыру, хикәяләр
нең идеясен аңлата белү.
29.11
25.
Әсәрдә тема һәм проблема. Г.Ибраһимов "Карт ялчы" хикәясе
1
Яңа белем -күнек
мәләр бирү
Бастырык, ялчы, аркан
Проза, хикәя
02.12
26.
СҮ. Әдәби образларга чагыштырма бәяләмә бирү
(Сәфәр һәм Шаһи карт)
1
Сөйләм үстерү
портрет
Образларга чагыштырмача бәяләмә яза белү
06.12
27.
Мирсәй Әмир. Язучы турында кыскача белешмә "Агыйдел" повестеннан өзекләрне укып өйрәнү башлау
1
Яңа белем -күнек
мәләр бирү
Дәрестә очра-ган таныш булмаган сүз-ләргә аңлатма
Проза, чәчмә әсәр, повесть
Автор турында белемнәр, чорга хас билгеләрне белү, әсәрдән өзекләрнең эчтәлеген сөйли белү, образлргна бәяләмә бирә белү,әсәр
нең лиризмын тою, повесть турында төшенчәне белү. Студентларның көрәш идеясе, каршылыкларны җиңүләрен аңлап китү
09.12
28.
М. Әмир "Агыйдел "повестен анализлау
1
ныгыту
Дәрестә очра-ган таныш булмаган сүз-ләргә аңлатма
Проза, чәчмә әсәр, повесть
13.12
29
М. Әмир "Агыйдел "повестенда яңа тормыш төзүчеләр
1
ныгыту
16.12
30.
М. Әмир "Агыйдел повестен өйрәнүне йомгаклау дәресе
1
ныгыту
Дәрестә очра-ган таныш булмаган сүз-ләргә аңлатма
Проза, чәчмә әсәр, повесть
20.12
31.
СҮ.
"Агыйдел" повесте буенча сочинение -хөкем йөртү язу
1
Сөйләм үстерү
Укыганнарны берләштереп сөчинение язу
23.12
32.
Сибгат Хәкимнең тормыш юлы һәм иҗаты. "Юксыну" шигыре.
1
Яңа белем -күнек
мәләр бирү
Рабфак, чат,
шыкланып,
мөлдерәмә, клиндер
кадак, пот, дивар
Лирика, лирик герой
Шигырьләрдә чагылган хисләрне билгели белү, детальләрдә авыл тормышының бирелешен күрсәтү
10.01
33.
С.Хәким "Әнкәй" һәм.
"Клиндерләр эзлим, клиндерләр" шигырьләре
1
13.01
34.
С.Хәким шигырьләре "Тегермән стенасындагы язулар", "Һәйкәл урынында уйланулар".
1
ныгыту
17.01
35.
СҮ. Картина нигезендә сыйфатлама-сочинение язу.
(Фәйзерахман Әминев "Су буе" картинасы)
1
Сөйләм үстерү
сыйфатлама
Сочинение-сыйфатла
ма
Картина буенча эзлекле хикәя төзү
20.01
36.
Ф.Хөсни "Йөзек кашы" повесте.
1
Яңа белем -күнек
мәләр бирү
Лава, мөлдерәмә, штольня
Проза, чәчмә әсәр төрләре
Язучы һәм аның теле турында белемнәр булу, әсәрдә лирик якты хисләрнең тасвирла-
нуы, мәхәббәт
нең үкенечле азагы турында анализлап сөйли белү. Повестьның истәлеккә корылган булуын әйтә белү, кеше холкын
дагы үзенчәлекләрнең кеше язмышына тәэсир итүен белү
24.01
37.
Ф.Хөсни "Йөзек кашы" повестенда дуслык темасы
1
1
катнаш
ныгыту
Сахра җире, прәшкә
истәлек
27.01
38.
Ф.Хөсни "Йөзек кашы". Айдар холкының үзенчәлекләре.
31.01
39.
Ф.Хөсни "Йөзек кашы" әсәре. Анализ. Типиклык төшенчәсе.
катнаш
типиклык
03.02
40.
СҮ. Ф Хөснинең "Йөзек кашы" әсәре буенча контроль сочинение язарга әзерләнү.
1
Сөйләм үстерү
Дәрестә очра-ган таныш булмаган сүз-ләргә аңлатма
Өйрәнгәннәрдән чыгып сочинение язу
07.02
41.
Контроль сочинение язу "Минем холкым - минем язмышым".
Гади план төзү.
1
Сөйләм үстерү
10.02
42.
ДТУ. "Көлү аша тәрбияләү". (Әхмәт Фәйзинең юмористик шигырьләре) "Әүхәдинең хатыны Мәйшәкәргә хаты"
1
катнаш
Дәрестә очра-ган таныш булмаган сүз-ләргә аңлатма
Юмор, сатира
Автор турында белү, мөст. анализлау
14.02
43.
Фатих Кәрим. Шагыйрь һәм аның иҗаты, тормышы турында тулырак мәгълүмат бирү. Иҗатының БВС чоры.
1
Яңа белем -күнек
мәләр бирү
Дәрестә очра-ган таныш булмаган сүз-ләргә аңлатма
Җанлы һәм җансыз образлар
(образ буларак - Сугыш), ритм, рифма, поэма
Шагыйр һәм аның иҗаты турында тулырак белү, шиг.әсәрләрендә БВС чоры поэзиясенә хас булган хисләр кайнарлыгын аңлау, әсәрләрдәге гади, үтемле, тәэсирле сурәтләр
17.02
44.
"Ант", "Сөйләр сүзләр бик күп алар", "Ватаным өчен" шигырьләре
1
1
катнаш
21.02
45
"Кыңгыраулы яшел гармун" поэмасы. Поэма турында төшенчә.
24.02
46.
СҮ. Ф.Кәрим иҗаты буенча сочинение язу. "Ф.Кәрим иҗатында - Сугыш"
1
Сөйләм үстерү
өйрәнгәннәрне туплап сочинение язу
28.02
47.
ДТУ. "Табигать һәм Кеше" (Ринат Мөхәммәдиевнең "Муенсалы күгәрчен" хикәясе буенча)
1
катнаш
муенса
Фәлсәфә, фәлсәфи әсәр
Хикәяне мөст.укып, анализлый белү
03.03
48.
Әмирхан Еники. Язучы турында белешмә. "Әйтелмәгән васыять" хикәясе. Әсәрне өйрәнү.
1
Яңа белем -күнек
мәләр бирү
Кизәк, кылганнар, зәхмәт, юнәеп
Ястык
Хәвеф
Зәгъферандай
Мәһабәт, янтык, сиртмәле, отставка, паника, бәз, арык, бахыр,
тәкъдир
Хикәя, зур хикәя
Автор һәм аның теле турында белемнәр булдыру, халыкның рухи байлыгына, әхлак нормаларына сак мөнәсәбәтне аңлата белү,
Акъәби образы турында сөйли белү, әсәрдә күтәрелгән проблема
ны таба һәм билгели белү
07.03
49.
"Әйтелмәгән васыять" хикәясендә туган җир образы
1
Катнаш
10.03
14.03
50.
"Әйтелмәгән васыять" хикәясендә автор күтәргән проблемалар
1
катнаш
51.
Ә.Еники. "Әйтелмәгән васыть". Хикәягә анализ. Акъәби образы.
1
ныгыту
Акъәби образы турында сөйли белү, әсәрдә күтәрелгән проблема
ны таба һәм билгели белү
17.03
52.
СҮ. Ә. Еникинең "Әйтелмәгән васыять" хикәясе буенча контроль сочинение язарга әзерләнү.
1
1
Контроль (тикше
рү)
Сөйләм үстерү
Сочинение-фикерләмә язу
31.03
53.
СҮ. Ә Еникинең "Әйтелмәгән васыять" хикәясе буенча контроль сочинение язу
"Акъәбинең җан авазы"
04.04
54.
Нури Арсланов .Шагыйрь турында белешмә. "Атлантида"шигыре.
1
1
Яңа белем -күнек
мәләр бирү
ныгыту
Атлантида, миссионер, дүндерергә, фал ачу, кылычтан, хәят, литавра, гыйшык, фида, Гомәр Хәйям
Робагый, ритм, рифма, үлчәм
Автор белән танышу,шигырьләрнең сәнгатьлелек дәрәҗәсе һәм фәлсәфи тирәнлеге, форма ягыннан камиллеген билгели белү
07.04
55.
Н.Арсланов "Яз", "Тәлгәш-тәлгәш миләш", "Халкыма" шигырьләре
11.04
56.
СҮ Картина буенча язма сөйләм төзү. Л.Фәттаховның "Игеннәр өлгерде" картинасы буенча язма эш. Пейзаж.
1
Сөйләм үстерү
пейзаж
Картина буенча сөйләм төзи белү
14.04
57.
Гариф Ахунов. Язучының тәрҗемәи хәле хакында белешмә."Артышлы тау буенда" әсәре белән танышу.
1
Яңа белем -күнек
мәләр бирү
Чөелдерек, камчы, упкын, пошлак, кәнүшни, айкалу, факел, буровой, чыныгу, шаблон
Чәчмә әсәр, аның төрләре
Язучының тәрҗ.хәле турында белү,ялгышу аша шәхес формалашуын аңлата белү. Әсәрнең төп идеясен аңлау.
18.04
21.04
58.
Г.Ахунов "Артышлы тау буенда". Әсәрендә шәхес формалашу темасы
1
катнаш
59.
Г.Ахунов "Артышлы тау буенда". Әсәрендә авыл малаеның нефтьчеләр сафына басу юлын сурәтләү
1
катнаш
25.04
60.
СҮ. Укыган әдәби әсәргә рецензия язарга өйрәнү.
1
Яңа белем -күнек
мәләр бирү
Рецензия язарга өйрәнү
28.04
61.
Хәсән Сарьян. Язучы турында белешмә. "Бер ананың биш улы" әсәрен өйрәнү.
1
Яңа белем -күнек
мәләр
Җилек, та-мансы, апай, бичер, Локман Хәким, дәрт итәрсең, яскана,
Чәчмә әсәр төрләре, образ, тема-идея
Автор, аның әсәрләренең йөгерек теле хакында белү, әсәрдә кешенең тормышка мөнәсәбәтен, җаваплылык хисен тасвирлау үзенчәлекләре хакында сөйли белү, хикәяләүче образын таба, аңа хас билгеләрне белү, анага балаларның мөнәсәбәте нинди булырга тиешлеген аңлый һәм аңлата белү
02.05
62.
Хәсән Сарьян. "Бер ананың биш улы" әсәрендә кешенең тормышка мөнәсәбәтен тасвирлау үзенчәлекләре
1
катнаш
05.05
63.
СҮ. Хәсән Сарьян. "Бер ананың биш улы" әсәрендә образларга бәяләмә. Ана образы.
1
Сөйләм үстерү
бәяләмә
12.05
12.05
64.
Хәсән Сарьян."Бер ананың биш улы" әсәрендә шәхси язмышның халык язмышы белән уртаклыгы. Тема-идея.
1
катнаш
65.
"Бер ананың биш улы " әсәрендә балаларның анага мөнәсәбәтен күрсәтүдәге уңышлар. Хикәяләүче образы
1
кабат
лау
16.05
66.
СҮ. Әсәргә катлаулы план төзү. Шул план ярдәмендә сөйләү.
1
Сөйләм үстерү
Дәрестә очра-ган таныш булмаган сүз-ләргә аңлатма
Монолог, диалог
19.05
67.
СҮ. План нигезендә диалогик һәм монологик сөйләмнәр төзү.
1
23.05
68.
"7 нче класс өчен йомгаклау" темасы буенча зачёт
1
Кабат
лау
Белемнәрне куллану
Р.Гаташ иҗаты белән танышу, аның үзенчәлекле иҗаты хакында әйтә белү
26.05
69.
ДТУ. "Шагыйрь белән танышу" (Әдәби традицияләр-
не дәвам итүче буларак Рәдиф Гаташ иҗаты белән танышу)
1
Катнаш
Газәл, робагый
Газәл, робагый
30.05
70
Ел буе өйрәнгәннәрне гомумиләштереп кабатлау
1
Кабат
лау
Сүзләргә аңлатма бирә белергә
Ел
буена өйрәнгән терминнарны кабатлау
Язучыларның иҗаты, әсәрләр, әдәбият теориясе буенча белемнәрне тикшерү. Өйрәнгән
нәрдән чыгып, нәтиҗә ясый һәм шулар буенча сөйли белү
30.05