'М. Жұмабаев. 'От', 'Пайғамбар' өлеңдері' ашық сабақ жоспары

«Бейнеу ауданы Ы.Алтынсарин атындағы орта мектебі»» мемлекеттік мекемесі қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі Оразалы Перузаның 9 « Ә» сыныбына арналған қазақ әдебиеті пәнінен қысқа мерзімдік жоспары

6 апта

7.04. 2015 ж.

2 -сағат

Сабақтың аты

М.Жұмабаев «От», «Пайғамбар» өлеңдері

Ресурстар

АКТ. Слайдтар. Оқулық.Орта мерзімді жоспар.Стикер.

Сабақтың мақсаты

Ақын өлеңдерінің тақырыбы мен идеясын ашу,өлеңдерін талдау

Сабақтың міндеті

-Сыни ойлау арқылы ой қорытуға үйрету.

-Ойлау қабілетін дамыту.
-Дүниетанымын қалыптастыру және білгенін қолдануға дағдыландыру.

-Оқушылардың тіл байлығын дамыту

Күтілетін нәтижесі

Ақын өлеңдерінің тақырыбы мен идеясын ашады,өлеңдерін талдайды.

Негізгі идея

Топқа, жұпқа бөліп оқыту. Қалай оқу керектігін үйрету.

Топқа бөлу

Санау ретімен (1,2,3) үш топқа бөлемн.

Тапсырма көздері

1-тапсырма. Мәтінмен жұмыс. І топ. «Сағындым», «Түркістан» өлеңдері. ІІ топ: «От», «Пайғамбар» өлеңдері. ІІІ топ: «Шолпы» , «Сен сұлу» өлеңдері

1 модуль.Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер. ДЖИГСО

2-тапсырма. «Кім көп біледі?» Сұрақ-жауап.

1 модуль.Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер.Диалогтық оқыту.

3-тапсырма. Өлеңді талдау

І топ. «От» өлеңі

ІІ топ. «Пайғамбар» өлеңі

ІІІ топ. «Түркістан» өлеңі

2 модуль.Сын тұрғысынан ойлауға үйрету.

5 модуль. Талантты және дарынды балаларды оқыту.

4-тапсырма. «Мағжанға хат»

2 модуль.Сын тұрғысынан ойлауға үйрету. РАФТ.

Сергіту сәті

«Қара жорға» физминуткасы

Кейінгі тапсырмалар

Постер дайындау «Мағжан өлеңдерінің тәрбиелік мәні»

Бағалау

Топтарды бағалау. Өзін-өзі бағалау. Формативті бағалау.

Рефлекция

Бүгінгі сабақтан не түсіндік? Сабақ сіздерге ұнады ма? Сабақта не ұғындыңдар?

Сабақ этаптары

Сабақ жүрісі

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Ұйымдастру

Психологиялық тренинг

Сыныппен байланыс орнату

Өткен сабақты еске түсіру арқылы ойлау қабілетін дамыту

Топқа бөлу

Сыныптың білім деңгейін анықтау

«Шаттық шеңбері» Мұғалім барысын түсіндіреді.

Неліктен ұлы ақындардың шығармашылығы өмір жолымен байланыстырамыз?

«Ыстық орындық» әдісі

-Мағжанның туып-өскен жері

-Мағжанның әкесі қандай адам болған?- Ақын неше жасында сауатын ашқан? -Ақынның алғашқы ұстазы кім? -Уфадағы медреседе ақынмен бірге халқымыздың біртуар ақыны оқыған.Ол кім еді?

Санау бойынша(1,2,3) топқа бөлінемін.

Халқымыздың асыл мұрасына нені жатқызар едіңдер?

Оқушылар шеңберге тұрып айналады,бір-біріне жақсы тілек айтады.

Оқушылардың болжамды жауаптары:ақын шығармашылығында оның ішкі сезімі,көңіл-күйі көрінеді,сондықтан ақын шығармашылығын оның өмірімен байланыстырамыз.

Оқушылардың болжамды жауаптары:Мағжан -лирик,эпик ақын,Оның әкесі Бекен ел басқарған болыс болған. Т. Б.

Оқушылар үш топқа бөлінеді.

Оқушылардың болжамды жауаптары:Халық мұрасына жататындар:
салт-дәстүрі,өнері,әдебиеті.

Тұсаукесер

Оқушылардың қызығушылығын ояту

Логикалық ойлауға жетелеу

Сабақтың мақсаты мен критерийі

Оқушылардың қызығушылығын оятып, АКТ- мен М.Жұмабаев туралы слайд көріністерін көрсетемін.

-Оқушылар, осы көріністен не байқадыңдар? Көрініс кім жайында?

-Оқушылар, өздерің айтқандай бүгінгі сабағымызда поэзия туралы оқимыз. Сонда бүгінгі сабағымыздың мақсаты не болады? Қандай мақсатқа жетеміз? . Осы сабақты меңгеру үшін бірге «табыс критерийін» жазайық. ,яғни осы тақырыпты меңгеруде қандай нәтижеге қол жеткіземіз?

Оқушылар слайдты тамашалайды.

Оқушылардың болжамды жауаптары;
-М.Жұмабаевтың шығармашылығы туралы тамашаладық.Ақынның өлеңдер жинағы.

Оқушылар критерий құрады, олар өздеріне қойылып отырған міндеттерді түсінетін болады

Негізгі бөлім

Түсіну үшін тапсырма

Сергіту сәті

Қиындықты, түсінбеушілікті анықтап,

оқушыларға көмектесу

Топтағы бағалау

1-тапсырма: 1-тапсырма.

1 модуль.Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер. ДЖИГСО.Мәтінмен жұмыс. І топ. «Сағындым», «Түркістан» өлеңдері. ІІ топ: «От», «Пайғамбар» өлеңдері. ІІІ топ: «Шолпы» , «Сен сұлу» өлеңдері

2-тапсырма.

1 модуль.Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер.Диалогтық оқыту. «Кім көп біледі?»

-Мағжанның қай өлеңінде қазақ арыстары бейнеленген?-Ақын қай өлеңінде өзін отқа теңеген?-Бостандықты ақын қалай жырлаған?

«Қара жорға» физминуткасы

3-тапсырма.2 модуль.Сын тұрғысынан ойлауға үйрету. Өлеңді талдау

І топ. «От» өлеңі

ІІ топ. «Пайғамбар» өлеңі

ІІІ топ. «Түркістан» өлеңі

Оқушыларды аралап жүріп түсінгенін анықтау үшін сұрақтар қойып бағыт-бағдар беремін.
-Неге олай ойлайсың?
-Неліктен? Жеке оқушыларға көмектесу

4-тапсырма.2 модуль.Сын тұрғысынан ойлауға үйрету. РАФТ. «Мағжанға хат

«Бойтұмар» арқылы бағалау

Оқушылар топта оқулықпен жұмыс жасайды,тақырыппен танысады.

Сұрақтарға жауап береді.Болжамды жауаптары:Мағжанның «Түркістан» өлеңінде қазақ арыстары бейнеленген.Ақын өзін «От» өлеңінде отқа теңеген,Жұмабаевтың «От» өлеңіндегі от - білімділік, жарқын болашақтың символы.т.б.

Оқушылар сергіту сәтін жасайды

Топтар өз жұмыс

тарын қорғайды,мәнерлеп оқиды,өлеңдерді талдайды.

Түсінбеген жерлерінен мұғалімнен түсініктер алып отырады. Әр оқушы мұғалім тарапынан көмек алады.

Мағжанға жазған хат жазады.

«Бойтұмар» арқылы бағалауда (шешен,білімді,шапшаң,ойлы т.б.) оқушылар бір-бірін бағалайды.

Қорытынды

Сабақтың басты сәттеріне тоқталу

Кері байланыс

Бағалау

Кейінгі тапсырмалар

-Оқушылар, бүгінгі сабақта не үйрендік? Сабақтың қай тұсы қызықты болды?

Смайликтер арқылы

Оқушыларды формативті бағалайды.

Постер дайындау «Мағжан өлеңдерінің тәрбиелік мәні»

Оқушылар рефлексия жасайды.

Оқушылар өзін-өзі, жақсы жұмыстанған топтарды марапаттап кетеді.

Оқушылар үйге тапсырма алады.

Мұғалімнің 2 сабағын талдауы

Екінші сабақтың тақырыбы: Мағжан Жұмабаев. «От», «Пайғамбар» өлеңдері.Екінші сабағымда алдыңғы сабақта кездескен кемшіліктерді болдырмауды басты назарда ұстадым. Сабақтың мақсаты: Ақын өлеңдерінің тақырыбы мен идеясын ашу,өлеңдерін талдау Осы алған түсініктерін қолдана алуы.Сабақтың міндеті: -Сыни ойлау арқылы ой қорытуға үйрету.

-Ойлау қабілетін дамыту.
-Дүниетанымын қалыптастыру және білгенін қолдануға дағдыландыру.

-Оқушылардың тіл байлығын дамыту. ( Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер. Қалай оқу керектігін үйрету. Мақсат пен міндет қою).Сабақты сыныппен байланыс орнатуда -Неліктен ұлы ақындардың шығармашылығы өмір жолымен байланыстырамыз? деген сұрақ қоюдан

бастадым. Өткен сабақты еске түсіру арқылы ойлау қабілетін дамыту үшін қойған сұрақтар: «Ыстық орындық» әдісі бойынша оқушылар бір-біріне мынадай сұрақтар қойды:

-Мағжанның туып-өскен жері.-Мағжан Жұмабаев қай жылдары репрессияға ұшырады?

-Мағжанның әкесі қандай адам болған?- Ақын неше жасында сауатын ашқан? -Ақынның алғашқы ұстазы кім? -Уфадағы медреседе ақынмен бірге халқымыздың біртуар ақыны оқыған.Ол кім еді?-Мағжанды неге лирик ақын деп атаймыз?т.б.сұрақтар.

Оқушылар жақсы жауап берді.Осы сұрақтар арқылы өткенге шолу жасап,алған білімін жинақтады.Сыныптың білім деңгейін анықтау үшін «Халқымыздың асыл мұрасына нені жатқызар едіңдер?»-деген сұрақ қойдым. (Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер.

Қалай оқу керектігін үйрету. Оқушы не білетінін анықтау және өрістету.)Оқушылар әр түрлі жауап берді. Оқушының жауаптарын тыңдап, оқушы не білетіндігін, сабақты түсіндіруде нелерге көңіл бөлу керек екендігін білдім және оны өрістету жолдарын ойластырдым. Жаңа сабақты түсіндірудің алдында сабақ міндетіне сай критерий құрдық: -Оқушылар, өздерің айтқандай бүгінгі сабағымызда поэзия туралы оқимыз. Сонда бүгінгі сабағымыздың мақсаты не болады? Қандай мақсатқа жетеміз? . Осы сабақты меңгеру үшін бірге «табыс критерийін» жазайық. ,яғни осы тақырыпты меңгеруде қандай нәтижеге қол жеткіземіз?- (Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер. Қалай оқу керектігін үйрету. Оқудағы міндеттер мен машықтар.) Оқушылардың қызығушылығын оятып, АКТ- мен М.Жұмабаев туралы слайд көріністерін көрсетемін.-Оқушылар осы көріністен не байқадыңдар? Көрініс кім жайында?Слайдтарды пайдаланып , -Бүгінгі тақырыбымыз кім жайында?-деген сұрақ арқылы жаңа сабақтың тақырыбын аштым. ( АКТ-ны пайдалану)Әр топқа жаңа тақырыппен танысуға тапсырма бердім: І топ: «Сағындым», «Түркістан» өлеңдері. ІІ топ: «От», «Пайғамбар» өлеңдері. ІІІ топ: «Шолпы» , «Сен сұлу» өлеңдері.1 модуль.Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер. Мәтінмен жұмыс.Топтарға жаңа тақырыппен танысып болған соң, «Кім көп біледі?» әдісі бойынша сұрақтар бердім. -Мағжанның қай өлеңінде қазақ арыстары бейнеленген?-Ақын қай өлеңінде өзін отқа теңеген?-Бостандықты ақын қалай жырлаған?т.б. сұрақтар.Оқушылар сұрақтарға жауап берді,бір-бірінің жауаптарын толықтырды.Алдыңғы сабаққа қарағанда ,оқушыларда белсенділік көрінеді.

Ақын өлеңдерін талдау тапсырмасында:1-топ. «От»өлеңі2-топ. «Пайғамбар» өлеңі.3-топ.»Түркістан» өлеңін талдады.Қ.М. мен Р.Г.өлеңді мәнерлеп оқыды,тіл ерекшелігін,тақырыбы мен идеясын ашты. (Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер. Қалай оқу керектігін үйрету. Оқушыларды ынтымақтастыққа, бірін-бірі оқытуы, ой түйіп жүйелеп үйрену) Бұл тапсырманы орындау кезеңінде І-топ басшысы М.М. өз тобының жауабына толықтыру енгізіп,топты ілгері тартып отырды.(7-модуль.Оқытуды басқару және көшбасшылық)Оқушыларды аралап жүріп олардың назарын аудару, тапсырманы түсінуге түрткі беру үшін қойылған сұрақтар: -Сен неге олай ойлайсың?-Неліктен? Келесі тапсырма «Мағжанға хат» РАФТ әдісі бойынша оқушылар жұмыс орындады. Оқушылар тапсырманы әр түрлі деңгейде орындады: мысалы Ж.Ж, М.М. жазған хатын жоғары бағалады,ал М.Қ. мен А.Қ. өз жұмысында Мағжанмен сырласып, өз тілектерін білдірді. «Мағжан аға,біз Сізді ұмытпаймыз.Сізге басымызды иеміз.Бізді,яғни Алаштың ұл-қыздарын желеп-жебеп жатыңыз», - деп оқушым А.Қ.тілегін хатқа түсірді. Бұл шығармашылық жұмысты оқушылар «Бойтұмар» бойынша бағалады.(«шешен», «тапқыр», «патриот», «зейінді», «зерек», «білімді» т.б.) Сабақтың басынан бастап зерттеуге алған оқушыларым М.М. мен М.Ә, Ж.Б. бақылауымда болды. М.М. тапсырманы түсініп, топта көшбасшылықты өз қолына алды және сабақтың барлық этапында белсенділік көрсетті, М.Ә.бүгінгі сабақта қызығушулуғы оянғаны көрінді,тапсырма барысында өлеңді мәнерлеп оқыды,талдауға қатысты.Ал Ж.Б. бүгін де сабаққа белсенділік таныта қоймады. Ж.Б-дан нені білетінін анықтау үшін сұрақ- жауап өткіздім. Өлеңді мәнерлеп оқуда З.Ж,М.М. ал РАФТ жазуда М.М, З.М, Ж.Ж. сияқты оқушылар көзге түсті.Оқушылардың барлығына «Мағжан Жұмабаев шығармаларының тәрбиелік мәні» тақырыбында постер дайындап келу тапсырылды. Сабақты қорытындылай келе формативті бағалау жүргіздім. Бағалау топтар бірін-бірі бағалады. Рефлексия смайликтер арқылы орындалды. Бақылауымдағы Ж.Б.сабақта белсендірек көрінбесе де,бағалауда өз пікірін стикерге жазып,тақтаға ілді. Сабақ бірінші сабаққа салыстырмалы жақсы өтті деп ойлаймын, себебі жоспарланған жұмыстар өз уақытында орындалып отырды. Топқа бөлінуде ,бағалауда шапшаңдық байқалды.Алдыңғы сабақпен салыстырғанда оқушылардың біршама төселгені,жинақылығы көрінді. Ал кемшілігімді атап өтер болсам, сыныптың белсенді оқушылары ортаға қайта-қайта шығып, тапсырма орындауда көп көрінген.Әсіресе,бақылауымдағы М.М. атты оқушым. Болашақта осыған көп көңіл бөліп, ретке келтіремін деген ой түйдім.