7


  • Учителю
  • Внекласная работа по казахскому языку 'Әлі талай жыр болып жазыларсың'

Внекласная работа по казахскому языку 'Әлі талай жыр болып жазыларсың'

Автор публикации:
Дата публикации:
Краткое описание:
предварительный просмотр материала

Алматы облысы

Еңбекшіқазақ ауданы

«Екпінді орталау мектебі»

коммуналдық мемлекеттік мекемесі




Поэзия кеші

«Әлі талай жыр болып

жазыларсың»







Қазақ тілі мен әдебиет пәні мұғалімі:

Стамбекова Жанар Тасыгановна










Кештің тақырыбы: «Әлі талай жыр болып жазыларсың»

Кештің мақсаты:

1. Ғасырлар тоғысында М. Мақатаевтың ақындық талантын оқушы жүрегіне ұялату, олардың өнерге деген сүйіспеншілігін қалыптастыру
2.Тәрбиелілік: Оқушыларды поэзияны сүюге, ақын жырларын, әндерін айта отырып, өз елін, ұлтын сүюге тәрбиелеу.
3.Дамытушылық: Мәнерлеп оқу қабілетімен рухани танымдарын дамыту.

Көрнекілік құралдар: ақын портреті, слайдтар, кітап көрмесі, ақын туралы жазылған пікірлер, техникалық құрал-жабдықтар.

Өтетін орны:компьютер бөлмесі.

Өтетін уақыты: 15.00.

Өтетін күні: 09.02.15.


Кештің барысы:

Кешті Мұқғалидің «Арыз жазып кетейін» өлеңімен бастау.

Ән айтылып жатқанда Мұқағали өміріне арналған слайд көрсету.

Кіріспе сөз: Қазақ тілі мұғалімі Стамбекова Ж.Т.

«Әлі талай жыр болып жазыларсың» атты әдеби кешімізге қош келдіңіздер құрметті,қонақтар,оқушылар! Поэзия құдіретін таныту мақсатында осы әдеби кешімізді бастауға рұқсат етіңіздер.


1-жүргізуші: (Жансая)

Қарасаз, қара шалғын өлеңде өстім,

Жыр жазсам, жұртым, елеңдестің.

Өлсе өлер, Мұқағали Мақатаев,

Өлтіре алмас, алайда өлеңді ешкім,-

деп ақынның өзі айтқандай, оның өлеңі өмірден өзі кетсе де, өшпей жалғасын тауып келеді.

Бағдаулет Аружан: «Арыз жазып кетейін».


2-жүргізуші: (Алтынай)

-Міне, осылай ақынның өмірден өткеннен кейінгі туған күндері халық болып тойланатын болды. Бүгін де сіз бен біз боп ұлы ақынымыздың туған күніне жиналып отырмыз. Бірақ арамызда ақынның өзі емес, ақынның албырт жырлары мен жансыз суреттері.

(Слайд арқылы көрсету.)


1-жүргізуші:

- Мұқағали Мақатаевты атақ пен даңқ өлген соң өзі іздеп тапты. Тіршілігінде осы үшін жанын сала күрескендердің тағдыры керісінше шешіліп жатады.Өйткені биік таулардың алыстаған сайын зорая түсетіні сияқты, мықтылық та уақыт озған сайын тұлғалана бастайды. Хантәңірі нақ осылай. Ал Мұқағали ақын табиғатына айнымай тартып туған ақын.

Қазаққа тән қара өлеңге табынды,

Ата - баба дәстүрінен ап үлгі,

Ұшан - теңіз ұлылықты паш еткен,

Мұқағали - поэзия алыбы,- дей келе, Мұқағалидың поэзиямен қалай сырласқанын тындап көрейік.

Ашан Алтынай: «Поэзия!»

1-жүргізуші:

Мұқағали Мақатаев Алматы облысы, Райымбек ауданында, Қарасаз ауылында 1931 жылы 9 ақпанда дүниеге келген. Мұқағалидің азан шақырып қойған толық аты - Мұхаметқали. «Пайғамбардың атын түгел айту балаға ауыр болады»,- деп еркелетіп, қысқартып Мұқағали атап кеткен. Ақын 10 жасынан бастап өлең жаза бастайды. (Слайд көрсетіліп жатады)


2 - жүргізуші:

- Мұқағали қойнауына талай сыр бүккен сайын далаға, оның сылдырап аққан суына, самал желіне, мақпал түніне бала кезден-ақ ғашық болып өссе керек. Алған әсерін өлеңіне өре де білген.

Сарсанова Хосиетхон: «Ай-хой далам!» өлеңі.

Кембаева Алтынай: «Көп кешікпей көктем де келер енді».


1 - жүргізуші:

Ана - өмір сыйлаушы, бала - бағбаншысы.

Арулар - асыл жандар. Оларға деген махаббат, сүйіспеншілік сезімі - жырдың алтын арқауы. Ана туралы, әйел туралы, жырламаған ақын кемде - кем. Соның ішінде М. Мақатаевтың әйел туралы жазған өлеңдері ерекше. Әйелдің әдемілігін де, сүйкімділігін де керемет жырлап өткен ақын.


Ән. 5- сынып оқшысы Бақатай Жанельдің орындауында «Арулар асыл жандар» әнін қабыл алыңыздар.

2 - жүргізуші:

-Ақынның аз ғұмырында артына қалдырған жалынды жырлары, оқырманын тәнті еткен «Аққулар ұйықтағанда», «Райымбек», «Моцарт» сияқты дастандары бар.


1-жүргізуші:

-Саф алтындай поэзиясын бір елдің мұрасындай етіп қалдыра білген ақынның өлеңдері өзі айтқандай талай болашақтарға көшеді.

Ендеше, сол бір мәңгілік көштің сырлы әуеніне, жадымызда жаңғырған жыр жолдарына құлақ салайық.

(Ортаға ақын өлеңдерін жатқа айтуға оқушылар шығады)

«Үш бақытым»,т.б.


2-жүргізуші:

О, махаббат!

Сен әлі тірі ме едің!?

Көзімнен ғайып болған күнім едің,

Гүл едің

Елтіген түнім едің.

О, махаббат!

Сен әлі тірі ме едің?


1-жүргізуші:

- М. Мақатаев - адамдар арасындағы, өмірдегі, табиғаттағы жастық пен келісімнің жыршысы. Оның өлеңдері шын шабыттың, қиын күйзеліс пен шын қуаныштан, шын сағыныштан туған. Ақын ұлы сезімге бас иіп, өз өлеңдерінде махаббат тақырыбын кең суреттеген.Ақынның махаббат сезіміне жазылған өлеңін тамашалап көрейік.

Ашан Алтынай «Сезім» өлеңі.


1-жүргізуші:

Талқамбаева Ақжүніс пен Айымбек Думанның орындауында «Аңса жаным» әнін қабыл алыңыздар.


2-жүргізуші:

Жігітінен қазақтың дос таба алмай,

Қыз да болсаң мен саған мұң шағамын,- деп Мұқағалдің өмірдегі досы қазақ қызы Ф. Оңғарсынова болған.

Бақатай Асель: «Дос» өлеңі.


1 - Жүргізуші:

«Ақынның ақындығы атақта емес, ақынның ақындығы арда ғана,- деп арым - өлеңім деген мұратпен ғұмыр кешкен ақиық ақын Мұқағали халқына «бірге туған жан дүниесі» өлеңдерін қалдырды. Ол табиғатпен, тағдырмен, бәрімен адал сырласты. Оның өлеңдері бүгін де шаршағанға әл, шөлдегенге нәр, сүйгенге сырлас, мұңайғанға мұңдас боп адалдық, татулық белгісін тербеп тұрады дей келе,соған дәлел ретінде ақынның өзі оқыған өлеңдерін тыңдайық.

2-жүргізуші:

Жақындық сеземін-

Жерден де, аспаннан,

Жылылық сезінем-

Мұздардан, тастардан.


1-жүргізуші:

Өмірім, сірә да,арыдан басталған,

Әріден басталып, мәңгіге тасталған.

Осы мен өлмейтін шығарман,

Сәл ғана мызғып ап, қайтадан тұрармын,-

деген өлең жолдары бір көрегендікпен, сезімталдықпен жазылғандай. Мұқағали мұзбалақтың ортамызда әлі де тірі екеніне бүгінгі кеш, оқылған өлеңдері, оны сүйіп оқып, өз өмірінің бір бөлшегіндей көретін жыр сүйер елі куә.


1 - жүргізуші:

-Құрметті қонақтар! Осымен жыр Музасы - Мұқағали Мақатаевтың туған күніне арналған «Әлі талай жыр болып жазыларсың» атты бағдарламамыз мәресіне жетті.

Сөз соңында, әрқашан ақынды еске алып, жырларын оқи жүрейік дей отырып, кешті «Есіңе мені алғайсың» әнімен аяқтайық.

( Өз дауысында оқылған «Есіңе мені алғайсың» өлеңін тыңдап, кешке қатысқандар,қонақтар әнімен айтады.)

2 - жүргізуші:


  • Қош, сау болыңыздар!



 
 
X

Чтобы скачать данный файл, порекомендуйте его своим друзьям в любой соц. сети.

После этого кнопка ЗАГРУЗКИ станет активной!

Кнопки рекомендации:

загрузить материал