Конспекты по казахскому языку на тему Ғажайып ғарыш

Таңғажайып ғарыш әлемі

Т ұү

Мақсаты: Көктем туралы білімдерін толықтыра түсу,көктем ерекшеліктерін мерекелерді

естеріне түсіре отырып әңгімелету.Ғарыш,ғарышкер туралы түсініктерін жетілдіру;ғарыш әлемі және құпия сырларына деген қызығушылықтарын арттыру;сөздік қорларын молайту;еске сақтау,ой-өрістерін,зейіндерін дамыту.Балаларды батылдыққа ,адамгершілікке,ұжыммен бірлесіп әрекет жасауға тәрбиелеу.

Көрнекілігі: зымыран макеті, ғарышкерлер суреті,киімі,видео роликтер,жіп,суреттер.

Билингвалды компонент: зымыран-ракета, космос-ғарыш,космонавт- ғарышкер.

Әдіс - тәсілдер: ТРИЗ технологиясы: қиял- ғажайып, салыстыру.



Балалардың

іс - әрекеті

Мотивациялық - қозғаушылық

Ұйымдастыру -іздестіру

Шаттық шеңбер: - Балалар, біздің тұратын жеріміз - Жер планетасы деп аталады. Төбемізде әдемі аспан әлемі бар. Бұл - аспан әлемі - ғарыш. Біз өзіміздің Жер планетасында тату - тәтті өмір сүреміз. Қане, бәріміз Жермен, Күнмен, достарымызбен амандасайықшы.

Амансың ба, алтын Күн!

Амансың ба, Жер ана!

Амансың ба, достарым,

Сендерді көрсем қуанам!

- Көліктердің қандай түрлерін білесіңдер?

- Жер көлігі (машиналар, велосипед, мотоцикл), су көлігі (кеме, қайық), әуе көлігі (ұшақ, тікұшақ, зымыран).

- Дұрыс айтасыңдар, балалар! Ерте заманнан адамдар әуеде құс сияқты ұшуды армандаған, сондықтан аспанға көтерілудің түрлі жолдарын ойластырған. Ең алдымен, әуе шарлары пайда болды. Келе - келе ұшақ, тікұшақ пайда болды. Ұшақтар адам тасымалдауға арналған. Ал тікұшақтармен ауыр жүктерді тасиды.

- Қазір мен сендерге жұмбақ жасырамын. Дұрыс шешуге тырысайық:

Аспанда бір алып құс,

Ызғып ұшып барады.

Қарап тұрсаң ғажайып,

Соңында із қалады.

(Зымыран)

- Аспанда нелер болады, балалар?

- Күн, ай, бұлттар болады.

Балалар кім айтады қазір жылдың қай мезгілі?

Ал көктемнің қай айы?

Сәуір айында қандай мерекелер бар?

Бүгін балалар ғарышкерлердің мерекесі, он екінші сәуір ғарышкерлер күні, биыл ғарышқа ұшқан күнге 55 жыл болды. Бүкіл халық бүгін мерекені тойлап жатыр.

- Дұрыс айтасыңдар, ал зымыран бізге не үшін қажет? Зымыранмен кімдер ұшады? Зымырандар ұшатын орынды не деп атаймыз? (Балалардың жауаптары тыңдалады).

Видео ролик (ғарыш айлағы туралы)

Ғажайып сәт

Сәлеметсіңдер ме балалар, мен ғарыш айлағынан келген ғарышкер боламын.Балалар,сендер ғарыш әлемі туралы білгілерің келе ме? Ендеше мені мұқият тыңдаңдар.Ғарышкер дегеніміз олар ғарышқа,аспан әлеміне ұшатын адамдар.

- Зымыранмен ғарышкерлер ұшады. Олар ғарышқа ұшып барып, аспан әлемін зерттейді. Біз бүгін ғарышкер ағалармен, аспан әлемімен танысамыз. Зымырандар ұшатын орынды ғарыш айлағы деп атаймыз. Біздің Қазақстанда ғарыш айлағы Байқоңыр деген жерде орналасқан. Байқоңыр ғарыш айлағы - Қазақстанда, оның ішінде өзіміздің Қызылорда облысында орналасқан. Ғарышкерлердің бәрі осы жерден ғарышқа ұшады. Ең алғаш 1961 жылы 12 сәуірде ғарышқа ұшқан Ресей азаматы Ю. А. Гагарин болды. Ю. А. Гагариннен бұрын екі ит - Белка және Стрелка ұшырылған.

- Ал, Қазақстаннан ең алғаш ғарышқа ұшқан кімдерді білесіңдер?

Қазақстаннан алғаш ғарышқа ұшқан ғарышкерлер - Тоқтар Әубәкіров пен Талғат Мұсабаев. Олар ғарышқа ұшып, зерттеу жұмыстарын жүргізді. Бұл кісілер біздің еліміздің мақтаныштары. Олар - ержүрек, батыр, халық қаһармандары. Осы кісілер сияқты батыл, ержүрек болу үшін, білімді, тәртіпті үлкен азамат болуымыз керек.

Ғарышкерлер ғарышқа ұшар алдында олар әр түрлі дайындықтан өтіп, арнайы білім алады. Ғарышта адам демалатын ауа жоқ, көлеңке жақта қатты суық, күн түсіп тұрған жағы өте ыстық болады. Сондықтан осылардан сақтану үшін ғарышкерлер «скафандр» деп аталатын арнайы киім киеді. Скафандрдың арқасында ауа толтырылған баллоны, жермен және өзара байланысқа арналған байланыс құралдары болады (бейнефильм көрсету).

Сергіту жаттығуы

Ғарыш әлеміндегі қазақ балаларының қимыл қозғалысын қайталап сергиді.

Олай болса, балалар ғарышқа ұшатын адамды кім дейміз?

Балалар ғарышқа не үшін ұшады?

Иә, аспан әлемін, планетаны, жұлдыздарды зерттеу үшін ұшады.Ал ғарышқа қайдан ұшады?

Балалар,біз ғарышкерлер туралы тақпақ жаттаған едік қой.Қане, есімізге түсірейік,кім айтады.

Бақберген

Көкке ұшамын -

Ұшқыш болар баламын.

Соңына ерем

Ер ғарышкер ағаның.

Іңкәр

Еш адамға жолыкпас,

Гүлге толмас кұшағы.

Сонда да бір жалыкпас,

Күні-түні ұшады.

Рамазан

Бүгін Юрий ағаның

Ұшқан күні ғарышқа

Мен аспанға қараймын

Мен ғарышкер боламын



Айдын

Көкке ұшамын

Ұшқыш болар баламын

Соңынан ерем шынығып

Ер ғарышкер ағаның

Айзере

Батыр болам -

Көк аспанды сүйемін.

Жұлдыздарға барып - келіп жүремін.

Балалар ғарышкерлер ғарышта ұзақ жүреді, ал олар қалай тамақтанады, не жейді, от жағып пісіре ме?

Жоқ оларға әдейі арналған зымыранмен тамақ әкелінеді, тамақ оларға жабық түрде, езілген түрде, тіс пастасының қорабы сияқты қорапта беріледі, шай, суда солай әкелінеді, соны сығып жейді.

Балалар шаттық шеңберінде тұрып,қоршаған ортамен сәлемдеседі.

Балалар сұрақтарға мұқият жауап береді.

Жұмбақты шешеді.

Көктем мезгілі.

Сұрақтарға жауап береді.

Балалар ғарышкерді тыңдайды.

Балалар ғарыш айлағы туралы

бейне роликті қызыға қарайды.

Барлығы билеп сергіп қалады.

Тақпақтарын айтады.

Рефлексивті түзетушілік

Ойын: Триз технологиясы,сиқырлы обьектілерді салыстыру әдісі бойынша екі топқа бөліп,зымыранды беріп,бір топ сипаттама береді,екінші топ зымыранмен Ғарышқа ұшып көрсетеді.

Балалар сендер ғарышкер болғыларың келе ме?Қане, олай болса барлығымыз орнымыздан тұрып, скафандр киеміз. «Біз ғарышкер боламыз» әнін орындату.

Балалар ойынды қызыға ойнайды.

Әнді барлығы хормен орындайды.

Күтілетін нәтиже:

Нені білу керек: Жаңа сөздердің мағынасын,ғарышкерлер,аспан әлеміндегі

өзгешеліктер туралы.

Нені игереді: Ойларын анық, ашық айтуды.

Нені біледі: Ғарыш әлемі туралы өз ойларын айта білуді.