Конспект урока по крымскотатарскому языку на тему Догърултув келиш (4 сыныф)

4 сыныф ана тили

Азырлагъан:

къырымтатар тили ве эдебиаты оджасы Муждабаева Алие Мустафаевна

Мевзу: Догърултув келиш.

Дерснинъ эсас мундериджеси:

Келишлер акъкъында малюматларны бермек. Эр бир келишнинъ анълаткъан манасыны, тюрленген ялгъамаларнен, джевап берген суаллеринен таныш этмек.

Дерсте эсас фаалиет:

Джумлелерде догърултув келиште олгъан исимлерни айырды этмек ве ишлетмек.

Оджа тарафындан къарарлыштырылгъан нетиджелер (макъсатлар):

Шахсиетосьтюриджи (личностные):

Ишке севги ве меракъ догъурмакъ, зенаатларнен таныш этмек,

ве эр бир зенаатнынъ эмиетлигини анълатмакъ.

Фенлер ара(межпредметные):

Эдебиатнен тильнинъ багъыны косьтермек, эдебиаттан Черкез Алининъ «Чебер къызлар» ве « Шанлы ёлгъа» шиирлернен чалышув, манасыны анълатмакъ ве субет кечирмек.

Дерсте чалышув чешитлери: фронталь, индивидуаль шекиллери.

Окъутув усуллары: коммуникатив усулы

Дерснинъ донатылувы: дерслик, варакъалар, корьгезме (таблица), шиирлер

Дерснинъ кетишаты:

1. Тешкилий къысым. (1- 2 дакъкъа)

Дерснинъ мотивация ве ориетация.

2.Текрарлав. (5 - 7 дакъкъа)

1. Суаль - джевап:

1. Исим нении бильдире? ( инсанларнынъ, айванларнынъ ве шейлернинъ адларыны бильдире)

2. Насыл суаллерге исим джевап бере? (ким? не?)

3. Хас исимлернинъ мисаллерини кетиринъиз?

4. Келишлернинъ адларыны айтынъыз: баш келиш, саиплик келиш, догърултув келиш, тюшюм келиш, ер келиш, чыкъыш келиш).

5. Варакъаларнен чалышув. Саиплик келишнинъ ялгъамаларны къошунъыз, эки джумле тизинъиз.

Варакъалар

1. Пенджере, къавун, тавукъ, зенаат, шемсие.

2. Фес, талебе, ягъмур, шорба, мектеп.

3. Чанта, бал, терек, ель, Селим.

4. Дерс, мевзу, къапы, джевиз, къалем.

5. Алим, шекер, къашыкъ, дефтер, саба.

6.Эв ишни сорав: 167- иш.

3. Янъы мевзу. (10- 12 дакъкъа)

1. 168-иш. Берильген ресим ве суаллернен файдаланып «Заводкъа сеяат» серлевалы икяе тизинъиз.

Талебелер заводкъа сеяаткъа бардылар. Олар заводда меракълы иш машиналарны корьдилер. Балаларны заводддаки машиналарнен Селим оджа таныштырды. Селим оджа талебелернен меракълы зенаатлар акъкъында субетлешти.

Берильген джумлелерде «заводкъа» ве «сеяаткъа» сёзлери насыл суаллерге джевап берелер. Тамыр ве ялгъамаларны къайд этинъиз.

4.Раатлыкъ дакъкъасы ( 2 дакъкъа)

Талебелер эр бир мучении косьтерип бойле сёзлерни айталар:

Бир баш,

Эки къулакъ,

Эки къол,

Он пармакъ.

Баш келиши -ким? Ве не?

Саиплик - кимнинъ? ненинъ?

Догърултув - кимге? Неге?

Тюшюндим - кимни? Нени?

Ерини бильдим -неде?

Чыкъты бу бала эвден.

5.Пекитюв. (10- 15 дакъкъа)

1.169- ишни беджермек.

Ишлерине, къызларгъа, халкъкъа, эвимизге.

Догърултув келиш Кимге? Неге? Къайда? суаллерин е джевап бере.Къалын сесли эджадан сонъ - къа/ -гъа, индже сесли эджадан сонъ - ке/ -ге ялгъамалар къошулыр.

2.171-ишни беджеринъиз.

Берильген сёзлерни догърултув келишинде язынъыз.Тамыр ве ялгъамаларны къайд этинъиз.

Акъмесджит - ке, Алушта - гъа, Акъяр - гъа, Кезлевге, Бурса - гъа, Судакъ - къа, Багъчасарай - гъа, Ялта - гъа, Кефе - ге, Эски Къырым - гъа, Керч - ке, Киев - ге, Чонгъар - гъа, Чатыр-дагъ - гъа.

3.Берильген сёзлерни догърултув келиште япынъыз (агъзавий шекильде):

Эв - эвге, цирк - цирке, ястыкъ - ястыкъкъа, шорба - шорбагъа, мектеп - мектепке.

6. Рефлексия. (1- 2 дакъкъа)

Дерсте не бильдинъиз? Даа не бильмек истер эдинъиз?

7.Эв ишини бермек: ( 3 дакъкъа)

172- иш, с. 92. Догърултув келишнинъ суаллерини ве ялгъамаларны эзберлемек.

8.Баалав. ( 2 дакъкъа)