Ауру туғызатын бактериялар және олармен курес шаралары

7-сынып Биология

Сабақтың тақырыбы: Ауру туғызатын бактериялар және олармен күрес шаралары.

Сабақтың мақсаты: Оқушылар бактериялардың зияны, туғызатын аурулары, күресу шаралары туралы біледі.

Міндеттері:

1. Оқушылар ауру тудыратын бактериялар туралы не білетіндерін еске түсіріп, өз ойларын айтуға дағдыланады.

2. Оқушылар мәтінді түсініп оқуға үйренеді, мазмұнын ұғады.

3. Мәтін бойынша өз ойларын айтуға сараптама жасауға үйренеді, шығармашылық қабілеттерін дамытады.

4. Түсінгендерін тірек-сызба белг, кестеі бойынша сызып жазуға дағдыланады.

5. Оқушылар жеке бас тазалығын сақтауға, басқаларды сыйлауға үйренеді.

Қолданылатын әдістер: Ассоциациялық карта, Бағыттап оқыту, Екі жақты күнделік

Қолданылатын материалдар: Мәтін, Роберт Кох суреті, Бактерия зақымдаған өсімдітер слайд

Сабақтың барысы: Ұйымдастыру

І. Қызығушылықты ояту: -Суреттің салынуы № 7 -Ауызша сұрақтар

-Терме диктант

1.Бытыранықтар қандай екі топқа бөлінеді? -бактерия, көк жасыл балд

2. Микробиология сөзінің латынша мағнасы? -кішкене, ғылым

3.Бактерияның құрылысы неден тұрады? -қаб-а,цитопл,оқш.ядро

4.Бактерияларды зерттейтін биология саласы? -бактериология

5.Бактерияны алғаш ашқан кім? -Антон Левенгук

6.Бактерияда спора не үшін түзіледі? -қорғаныш

7.Бактерия қанша уақыт сайын бөліне алады? -20 мин

8.Тірі ағза жасушаларында тіршілік ететін бактериялар? - паразиттер

9. Өлі ағза жасушаларында тіршілік ететін бактериялар? -сапрофиттер

10.Ауру туғызатын, тағамды бүлдіретін ұсақ ағзаларды ашқан кім? -Луи Пастер

Стр: Кілтті сөздер індет,туберкулез,Кох,бактериоз,топалаң,тазалық

«ІІ. Мағнаны ажырату: стр. Бағыттап оқыту

а) Мәтіннің І-бөлімін оқу

-сұрақ: Ауру туғызатын бактериялар, олардың қауіптілігі, тудыратын аурулары ?

-топта ой бөлісу, 1 оқушы қорғау

Ауру туғызатын бактериялар

Тіршілігі

Жұғу жолы

-оба -баспа

-сіреспе -топалаң

-көкжөтел -туберкулез

-іш сүзек -сүзек

Ағзаға енеді-қоректенеді-тез көбейеді-улы зат бөледі-қанмен денеге таралады

Ауа,су,тағам-сау адам

Індет (Эпидемия) - ауру туғызатын бактериялармен адамардың жаппай ауруы.

Бактериялар

Зиянды Пайдалы

-ауру тудырады

ә) Сұрақ: Ауру туғызатын бактериялармен күрес шарасы.

( -топта ой бөлісу, 1 оқушы қорғау)

Адамда:

-Дәрілер: пенициллин,ампициллин,бисептол (2-24 сағ арасында)

-Тазалық ережелерін сақтау

-Ағзаны шынықтыру

-Суықтан қорғану (суық тисе бактерия көбейеді)

-ағаш отырғызу (грек жаңғағы, жиде, терек, қарағай)

Өсімдіктерде:

-тұқымды себерде улы химикатпен емдеу

-төзімді іріктеме шығару

.

ІІІ. Ой толғау:

Дебат: Жұқпалы аурулар қауіпті

Үйге: 4, 9-сурет

Бағалау:

7-сынып Биология

Сабақтың тақырыбы: Бактериялардың табиғаттағы, халық шаруашылығындағы маңызы және көк-жасыл балдырлар бөлімі.

Сабақтың мақсаты: Оқушылар бактериялардың , цианобактериялардың түрлері , олардың табиғаттағы, халық шаруашылығындағы маңызы туралы біледі.

Міндеттері:

1. Оқушылар бактериялардың пайдалы жақтары туралы не білетіндерін еске түсіріп, өз ойларын айтуға дағдыланады.

2. Оқушылар мәтінді түсініп оқуға үйренеді, мазмұнын ұғады.

3. Мәтін бойынша өз ойларын айтуға сараптама жасауға үйренеді, шығармашылық қабілеттерін дамытады.

4. Түсінгендерін тірек-сызба белгі, кесте бойынша сызып жазуға дағдыланады.

5. Оқушылар жеке бас тазалығын сақтауға, басқаларды тыңдауға үйренеді.

Қолданылатын әдістер: Ассоциациялық карта, Бағыттап оқыту, Екі жақты күнделік

Қолданылатын материалдар: Мәтін, бактериялар суреттері, слайд

Сабақтың барысы: Ұйымдастыру

І. Қызығушылықты ояту: -Суреттің салынуы № 9 -Ауызша сұрақтар

-Терме диктант

1.Бактериялар қандай дүниеге жатады? - бытыранықтар

2. Микробиология сөзінің латынша мағнасы? -кішкене, ғылым

3.Бактерия неше жасушалы ағза? -бір жасушалы

4.Ұсақ ағзаларды зерттейтін биология саласы? -микробиология

5.Бактерияның пішіні қандай? -шар,таяқша,үтір,оралма

6.Бактерияда қорғаныш қорғаныш қызметін атқаратын не? -спора

7.Бактерия тыныс алама? -иә

8.Паразиттер қайда тіршілік ететін бактериялар? - Тірі ағза

9.Сапрофиттер қайда тіршілік ететін бактериялар? - өлі ағзада

10.Қолайлы жағдайда бактерия қалай көбейеді? -бөліну арқылы

Стр: Кілтті сөздер цианобактерия, шіріту, ашыту, азот

«ІІ. Мағнаны ажырату: стр. Бағыттап оқыту

а) Мәтіннің І-бөлімін оқу

-сұрақ: Шіріту бактериялары, олардың маңызы ?

-топта ой бөлісу, 1 оқушы қорғау

ә) Сұрақ: Түйнек бактериялары, олардың маңызы ?

( -топта ой бөлісу, 1 оқушы қорғау

стр: Екі жақты күнделік

а) Мәтіннің 2-ші бөлімін оқыту (топта талқылау ой бөлісу)

Пайдалы бактериялар

Маңызы

-Шіріту бактериясы

-Ыдыратады: қалдықты қарашірік

өлексені

тау жыныстарын құнарлы топырақ

-Топырақ бактериясы

-Қорек дайындау: қарашірік минералды зат

-Түйнек бактериясы

-Құнарландырады: ауадағы азот топыраққа енгізу

-Сүт қышқылы бактериясы

-Сүтті айранға айналдыруға

-Орамжапырақ ашытуға

-Сүрлем дайындауға

-Тері илеуге

-Сірке қышқылы бактериясы

-сірке суы тамаққа, жеміс тұздауға

ә) Сұрақ: Цианобактериялардың ерекшелігі,түрлері, маңызы?.

( -топта ой бөлісу, 1 оқушы қорғау)

Ерекшелігі

-түсі: қызыл-жасыл

-Фотосинтез

-Ядросыз

-Қына денесінде

-Саңырауқұлақпен селбесіп т/к

ә) Сұрақ: Цианабактериялар түрлері.

( -топта ой бөлісу, 1 оқушы қорғау)

Цианабактериялар түрлері

Осциллятория трихомасы

Носток

Спирулина

Тіршілік орны

Су топырақ

Далалы жер, қына құрамы

Суқойма

Пайдасы

Нәруыз өндіру

Цианабактериялардың маңызы

-Ауадағы бос азотты синтездеп- азоттың табиғи тұздарына айналдырады.

-Ауадағы бос азотты синтездеп- нәруызға айналдырып қоректенеді.

-Қалдығы шіріп -топыраққа айналады.

Зертханалық жұмыс-1.

ІІІ. Ой толғау:

Дебат: Бактериялардың пайдасы көп (зияны көп)

Үйге: 5, 9-сурет

Бағалау: