Урок по биологии на тему 'Генетика'

«Тексерілді»

Директордың оқу

ісі жөніндегі орынбасары

________ Сыпатай Ж

Сабақтың өтілу

мерзімі:

16.03.2015ж

Сыныбы

10 ^г сынып

Пәні

биология

Сабақтың

тақырыбы

Жыныстық генетиканың анықталуы. Гомогаметалы және гетерогаметалы жыныстар

Сабақтың мақсаты

• оқушыларға гендердің тіркесіп тұқым қуалауымен қатар, жыныс генетикасы туралы толық мағлұмат беру

• теориялық білімді іс жүзінде пайдалана білуге дағдылау, есептерді еркін шығара білуге ой-өрістерін дамыту

• пәнге қызығушылығын одан әрі нығайту, өз беттерімен жұмыс жасай білуге тәрбиелеу.

Сілтеме

биология пәні оқулығы 10 сынып, Биолог анықтамалығы журналы, интернет желісі

Күтілетін нәтиже:

Сөздің дәлдігі - ойдың айқындығы туралы ақпарат алады. Жазбаша талдау жұмыстарын жүргізе алады. Тапсырма бойынша жұмыс жасауға дағдалынады; Тапсырманы өз беттерінше орындауға үйренеді.Сынып оқушыларымен қарым-қатынастары өрбиді. Қойылған мәселені жетік меңгеріп одан әрі өрбітеді. Ақпараттық білімдері сараланады;

Әдіс-тәсілдер

Джигсо, Блум таксономиясы, ішкі шеңбер - сыртқы шеңбер, бірге ойлау әдісі(постер қорғау), детальдарды қосу әдісі(сәйкестендіру), болжау стратегиясы

Ресурстар мен құрал-жабдықтар

Интербелсенді тақта,кеспе қағаздар, сызбанұсқалар, сәйкестендіру тесті,маркер, стикер, постер, түсті қағаз, дидактикалық таратпа материалдар, компьютер, проектор, желім, қайшы

Сабақ барысы

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Ұйымдастыру кезеңі.

2 мин

Оқушыларды жылы жүзбен қарсы алады.

Сәлемдесу. Оқушыларды психологиялық дайындау, өзін-өзі реттеу,

әр топ бір-біріне сәттілік тілейді.

Жыныстық хромосомалар арқылы екі топқа бөлінеді.

ХХ - ӘЙЕЛ АДАМ ХРОМОСОМАСЫ

ХУ -ЕР АДАМ ХРОМОСОМАСЫ

Сәлемдеседі, сабаққа назар аударады. Көңіл күйлері көтеріледі.

Топқа бөлінеді

Білу кезеңі

10 мин

«Ішкі шеңбер - сыртқы шеңбер»

Үй жұмысын тексеру

«Өз жартыңды тап»

Оқушылар ішкі және сыртқы шеңбер құрып сұрақтарға жауап береді.Карточкалар беріледі. Біреуінде -сұрақтар, екіншісінде- жауаптарға арналған тірек кестелер,өз серігін іздеп тауып, бірге отырып жұмыс жасайды.

Түсіну

15 мин

Табиғат құпиясы таусылған ба?

Кездесер тірі ағзалар екі дара,

Аталық пен аналық жыныстардың

Біледі құрылысын жеке дара.

Білсеңіз айтыңызшы, бұл қайсала? ЖЫНЫС ГЕНЕТИКАСЫ

1 топ : Жынысты алдын ала анықтау

2 топ: Жыныспен тіркесіп тұқым қуалау

Жұмбақ шешеді

Джигсо әдісі арқылы тапсырманың бір бөлігін сарапқа салады. Талқылап болған соң өз топтарына келіп баяндайды. Барлық мәліметтерді жинақтап, постер қорғайды.

Қолдану.

3 мин

ХХ тобы: 1 - есеп. Дальтонизм жынысқа тіркес тұқым қуалаудың басылыңқы аллельдерінің генімен анықталады. Түсті көрмеу Х хромосомада болатын басым аллельмен кодқа жазылады. Дені сау әйел және еркек - дальтониктің қандай ұрпағы болуы мүмкін.

ХУ тобы: 2-есеп. Дальтонизмдегі сияқты гемофилия гені жынысқа тіркес және қалыпты қан ұюға қатысы бойынша басылыңқы болып табылады. Егер шешесі таратушы, әкесінің қаны қалыпты ұйитын болса, ұрпақ қандай болуы мүмкін ?

Оқушылар есептерді шығарып талдайды. топтық жұмыс жасайды.

Постер қорғайды.

Талдау

5 мин

Тұқым қуалайтын аурулар

1 топ: Хромосомалық аурулар

2 топ: Гендік аурулар

Оқушылар ауру түріне қарап ерекшеліктерін анықтайды. Хромосомалық аурулардың адам өміріндегі маңызын айтады.

Жинақтау

5 мин

Болжау стратегиясы

Егер мен ДНҚ сараптама орталығында сарапшы болсам........

Егер генетик болсам................

Егер мен отбасы орталығында психолог болсам................

Оқушылар берілген тапсырманы ойланып жауап береді және эссе жазады.

Бағалау

2 мин

Бүгінгі тақырыпты бағалау

Мұғалім жинақтап қорытынды баға қояды

Оқушылар бүгінгі алған білімінің қаншалықты пайдалы екенін айтады.

Бағалау парағына қарай әр оқушыны бағалайды.

Рефлексия

2 мин

«Бес саусақ».

Оқушылар кері байланыс парақтарын толтарады. Жапсырады.

Үйге тапсырма

1 мин

• Эссе жазу

• Жынысқа тіркес белгілердің тұқымқуалауға арналған генетикалық есептер

Күнделіктеріне үй тапсырмасын жазып алады