Баяндама. Тақырыбы: 'Биолог ғалымдар '

Биолог ғалымдар

1.Әбу Әли Ибн Сина (980-1037 )

Ортағасырлық ғалым , философ, дәрігер.Еңбектері - «Дауа кітабы» , «Өсиеттер мен кеңестер», «Білім кітабы».Қуықтан тас алу ,жара тану , сынық салу амалдарын үйретіп кетті.2600 түрлі дәріні қолданған, оларды жасау және сақтау жолдарын ұсынған.

2.Әбу Насыр әл-Фараби (870-950)

Ұлы ойшыл, философ.Медициналық терең зерттеушісі.Көптеген ауруларды зерттеп қана қоймай , олармен күресу, емдеу жолдарын, дәрісін жасаумен еңбегі бағаланған.160 жуық ғылыми еібектері бар.

3.Дарвин Роберт Чарлз (1809-1882)

Тірі табиғаттың тарихи даму жолдарын, оның қозғаушы күштерін айқындап көрсететін эволюциялық ғылыми теориясын құрастырған ағылшын жаратылыс зерттеушісі.Сұрыптаудың екі формасын ажыратты. «Түрлер өзгермейді» деген пікірді жоққа шығарды.

4.Илья Ильич Мечников (1845-1916)

Ресей биологы, эволюциялық эмбриологияның негізін салушылардың бірі.Қабынудың патологиясын, иммунитеттің фогоцитоздың теориясын жасаушы

5. Роберт Гук (1635-1703)

ХІІ-ғ ортасында 1665 жылы өзі жасаған микроскоп арқылы алғаш рет өсімдік қабығынан майда ұяшықтарды көріп, «жасуша» деген атау беріп, терминің енгізген ғалым.

6.Иван Михайлович Сеченов (1829-1905)

Ойшыл, материалист орыс физиология мектебінің психологияда ғылыми жаратылыстану бағытының негізін салушылардың бірі. Мида қозу мен тежелу процессінің жүретін тәжірибе жүзінде дәлелдеді.

7.Якоб Маттиас Шлейден (1804-1981)

Неміс биологы, ботаник.Негізгі еңбектері эмбриологиямен өсімдіктер анатомиясында .

8.Теодар Шванн (1810-1882)

Жасуша теориясының негізін қалағандар. 1838ж неміс зоологы, цитологы, гистолог және физиологы.

9.Михаил Сергеевич Навашин (1896-1973)

Ресей цитологы және генетигі.Адам хромасомасына алғаш рет толық анализ жасаған.Алғаш рет өсімдіктерден хросомалық транслокацияны алған.

10.Антонио Ван Левенгук (1632-1723)

Голанд табиғат зерттеушісі ғылыми микробиологиялық негізін салушы.

11.Эрнст Геккель (1834-1919)

Неміс биологы.Медузаларды, губкаларды зерттеген.Бәрәншә болып ғылымға «экология» терминің енгізді.

12.Гиппократ-Ежелгі грек дәрігері.Медицинаны ғылым ретінде және мамандық ретінде қалыптастырушы.

13.Николай Иванович Вавилов (1887-1943)

Ресейдің көрнекті ботанигі, генетигі, селекционері және географы.Тұқым қуалайтын өзгергіштіктегі гомологттік қатарлар мен заңын ашып, дүние жүзінің 40-қа жуық аймақтарына экспедициялық зерттеулер жүргізді.1940 жылы 250 мың мәдени өсімдіктер Отаның анықтады.Өсімдіктер үлгілерінен құрылған топтама жасалды.

14.Томаст Гент Морган (1866-1945)

Америкалық генетик.Алғаш рет өз зерттеулерінде жеміс шыбыны дрозофиланы пайдаланды.Өз қызметкерлер мен бірігіп, тұқым қуалаушылықтың хромосомалық теориясын ашып, гендердің хромосомаларда орналасатындығын дәлелдеді.Нобель сыйлыңының лауреаты.

15.Карл Линней (1707-1778)

Швед ғалымы. «Тіршілікті Құдай жаратты ол өзгермейді» деген көзқарасты жақтаушы.Тірі организмдерді жүйелеуді үлкен үлес қосқан ғалым. «Табиғат жүйесі » деген еңбегінде жүйелеудің негізгі принципін көрсетті.

16.Жан Батист Ламарк (1744-1829)

Бірінші болып, «Биология» терминің енгізген , бүкіл жануарлар дүниесін омыртқалылар және омыртқасыздар деп екі топқа бөлді.Органикалық дүниенің эволюциясы туралы алғашқы ілімнің негізін қалаған француз ғалымы.

17.Иоганн Грегор Мендель (1822-1884)

Чехияның көрнекті ғалымы.Генетика ғылымының негізін салушы. Алғаш рет генетикалық талдау әдісін қолданып, тұқым қуалаушылықтың заңдарын ашты

18.Карл Ландштейнер (1868-1943)

Австриялық дәрігер, химик, иммунолог, агмотинацияны байқаған.Соның салдарынан адамдарда болатын ІV- қан тобын анықтаған.Қан құюдың схемасын жасаған.

19.Александр Иванович Опарин (1894-1980)

Биохимик жер бетінде тіршіліктің даму теориясының негізін салушы.Ол тіршіліктің пайда болуын зерттеудің халықаралық ұйымының президенті.Германия академиясының табиғат зерттеу қоғамының мүшесі.

20.Дмитрий Иосифович Ивановский (1864-1920)

Вирусалогияның негізін қалаған, орыстың микробиолог және өсімдіктер физиологы.1852 жылы орыс ботанигі Д.И.Ивановский темекі теңбілі ауруын зерттеп, ол аурудың қоздырғышы вирустар екенін тапты.

21.Николай Иванович Лунин (1853-1937)

1881ж орыс дәрігері Н.И.Лунин өз эксперименттері негізінде тамақ құрамындағы қандай да бір ерекше заттардың болмауынан ауруға ұшырауын анықтады.Ол заттар витаминдер болатын, бейорганикалық қосылыстардың да ағза үшін маңыздылығын атап көрсеткен.

22.Александр Онуфриевич Ковалевский (1840-1901)

Хордалылардың арғы тегін қарапайым екінші реттік ауыз қуысы бар ішекқуыстылармен байланысты түсіндіреді.

23.Луи Пастер (1822-1895)

Франциз микробиологы әрі химигі, микробиологы және иммунология негізін салушы.Адамдар мен жануарлардың жұқпалы ауруларын ерекше микроорганизмдер қыздыратын дәрілерді және ауруды алдын алу үшін вакцина егу әдісін ұсынды.

24.Иван Петрович Павлов (1849-1936)

Орыс физиологы, жоғары жүйке қызметі жайында материалистік ілім жасушы.Жануарлар мен адамдардың жоғары жүйке қызметін шартты рефлекстәсілімен объективті тәжірибе жүзінде зерттеудің негізін қалаушы.1904 ж Нобель сыйлығының лауреаты.

25.Климент Аркадьевич Тимирязев (1843-1920)

Табиғат зерттеушісі-дарвинист.Өсімдікфизиологиясын зерттеу және қазіргі фатосинтез ғылымын дамытудың тарихи негізінсалушылардың Ч.Дарвинніңэволюциялық ілімін Ресейде ең алғаш насихаттаушылардың және оны ілгері дамытушылардың бірі.

26.Николай Иванович Пирагов (1810-1881)

Орыс хирургі және анатомы.1847 жылы Кавказ және 1854 жылы Қырым соғыстарында жаралы жауынгерлерге хирургиялық көмек көрсетуде наркоз үшін эфирді пайдалануды және сынықты гипске салып тану әдісін алңаш ұсынып, оның пайдалы екндігін дәлелдеді.

27.Владимир Иванович Вернадский (1864-1945)

Академик, жаратылыстанушы биология мен ге ологияның сферасындағы мәселелермен айналысқан.Геохимия, биогеохимия, радиогеологияның негізін қалаған «Биосфера» терминің енгізген.Биосфераның ноосфераға өту заңдылығын зерттеген.

28.Фриц Мюллер (1822-1897)

Немістің Ұлы табиғат зерттеушісі.Дарвиннің талантты шәкірттерінің бірі.Эволюция ілімінің дамуына көп үлес қосқан.Биогенетикалық заңға нақты анықтама берген.

29.Алексей НиколаевичСеверцов (1866-1936)

Жануарлар эволюциясының морфологиясының негізін қалаған орыс биологы.Эволюция процесінде биологиялық прогресс және биологиялық регрес құбылысының болатының айтқан ғалым.

Әуезов орта мектебі

Биолог ғалымдар

(Баяндама)

Ауталипова Ж.У

2013-2014 оқу жылы