Тамақтану гигиенасы. Асқазан-ішек ауруларының алдын алу (8 класс)

Күні: 26.02.14

Пәні: биология

Сыныбы: 8«A»

С/тақырыбы: Тамақтану гигиенасы. Асқазан-ішек ауруларының

алдын алу

С/мақсаты: а) Білімділік: Оқушыларға тамақтану гигиенасы

жайында мағлұмат беру, білімділігін қалыптастыру;

б) Дамытушылық: Оқушыларға асқазан-ішек

ауруларының алдын алуын түсіндіру, есте сақтау

қабілетін дамыту;

в) Тәрбиелік: Оқушыларды салауатты өмір салтын

қалыптастыруға тәрбиелеу;

С/әдісі: сұрақ-жауап, баяндау

С/түрі: аралас

С/көрнекілігі: кеспе қағаз, плакат

С/технологиясы: СКТ, СТО элементтері

С/құрылымы: I. Ұйымдастыру

II. Үй тапсырмасын тексеру

1. Асқорыту жолының ұзындығы

2. Қоректі зат құрамына қандай органикалық зат кіреді?

3. Аш ішектің ұзындығы қандай?

4. Ұлтабарға қандай без өзектері ашылады?

5. Асқорытудағы ең үлкен без?

6. Асқазанда ас неше сағат болады?

7. Сілекей безі қызметін зерттеген ғалым?

8. Бір тәулікте адамға қанша көмірсу қажет?

III. Жаңа сабақ

Адамның бір күндік тамақтану мөлшері

40%

15%

20%

• Танертеңгі ас-міндетті түрде ыстық болу керек, мысалы қара құмық не сұлы ботқасы,сүт,қара нан,көкөністер салат.

• Түскі ас-көкөністер мен жемістер салаты еттен не балықтан дайындалған бірінші және екінші ыстық тағамдар,компот.

• Сәскелік ас-жеміс не көкөніс шырыны,сүт сусындары мен жемістер.(банан,алма,алмұрт,апелсин т б)

• Кешкі ас-жеңіл болғаны дұрыс.Сүт не айран көкөніс, жарма тағамдары, жемістер.

Сапасы төмен тамақпен тамақтанғаннан кейін, көп кешікпей аурудың пайда болуын- тамақтан улану дейді.

Улану белгілері:

адамның іші ауырады

жүрегі айниды

құсады

іш өтеді

әлсізденеді

дене қызуы көтеріледі

басы ауырады,басы айналады

Қауіпті асқазан-ішек ауруларына қантышқақ (дизентерия)

іш сүзегі

тырысқақ

Бұл аурулар ауру қоздыратын микробтар және вирустар арқылы пайда болады.

Оларды таратушы жәндіктер: шыбындар мен тарақандар.

Жасөспірімдермен балалардың тоқ ішегінде үшкірқұрт (острица) және ішексорғыш(аскарида) тіршілік етеді.

Ішек-қарын ауруларының жұғу жолдары:

қайнамаған су

кір қолдан

жуылмаған жеістер,көкөністер

лас ыдыс-аяқ

шала піскен ет не балық

беті ашық қалған тағам,т.б.

Темекі мен алкогольдің асқорыту мүшелеріне тигізетін зияны:

1.Темекі тәбетті қайтарады

2.Асқорытуды қиындатады

3.Тісті сарғайтады,ауызды сасытады

4.Асқазанда жара пайда болады

5.Ерін,тіл және өңеш рагына жол ашады

6.Бауырды серозит ауруына шалдықтырады

Асқазан-ішекқұрт аурулардан сақтану жолдары:

-жеке бас гигиенасын сақтау

-бөлме, үй айналасын таза ұстау

-ауру адаммен байланыс жасағанда сақ болу

-дұрыс тамақтану

-Басқа мүшелердегі аурулардан сақтану(тіс,көмей, ішек, өңеш,қарын,бауыр,т.б.)

-Темекі,алкогольден аулақ болу

IV.Бекіту

V.Үйге тапсырма беру

23 оқу, Әр кім өзінің тамақтану гигиенасы режимін жазып келу.

VI.Бағалау