- Учителю
- Көмірсутектердің арасындағы генетикалық байланыс
Көмірсутектердің арасындағы генетикалық байланыс
Мекеме атауы __Қ.Бекқожин атындағы №12 жалпы орта білім беру мектебі
Аты - жөні ________Шыных Назгул_____________________________
Лауазымы _______Химия- биология пәнінің мұғалімі_______________
Жұмысы өтілі _____16 жыл________________________________________
Санаты ___________ІІ_______________________________________
Пән __________ Химия___________________________________
Тақырыбы ___Көмірсутектер мен олардың туындылары арасындағы генетикалық байланыс ____
Сынып ____________11 _______________________________________________
Пән: химия Сынып: 11 Сабақ: 2 Күні:
Сабақтың тақырыбы:
Көмірсутектер мен олардың туындылары арасындағы генетикалық байланыс
Сілтеме:
Химия 11 сыныпқа арналған оқулық, Электронды оқулық, Ғаламтордан алынған материалдар.Слайд.
Жалпы мақсаты:
Барлық оқыған көмірсутектердің құрамы, құрылысы, қасиеттері, қолданылу арасындағы байланыстың себебін жүйелеу
Оқу нәтижелері:
Көмірсутектерді жіктей білу, қарапайым өкілдерінің құрылысын, гомологтарының изомерлерін, қасиеттері мен қолданылуын білу.
Генетикалық байланыстарға мысалдар келтіріп, тиісті реакция теңдеулерін жаза білу.
Дереккөздер:
Химия . Жалпы білім беретін мектептің 11 сыныбына арналған оқулық. Темірболатова Ә, Нұрахметов Н, Жұмадилова Р, Әлімжанова С Алматы «Мектеп», 2011 Химия жұмыс дәптері. К. Жексенбина Химия оқыту әдістемесі. Ә. Темірболатова, Н. Сағымбекова, С. Әлімжанова «Тапсырмалар жинағы Химия - 11»,Ә.Темірболатова, А.Қазымова, Ж.Сағымбекова Химия оқу кітабы, Алматы «Мектеп» 2011ж
Сабақтың түрі;
Кіріктірілген
Әдіс-тәсілдер:
Жеті модуль, (Алты қалпақ, автор орындығы, Химс,постер, маркерлер, кестелер, сызбалар, үлестірме материалдар, шар өзекті үлгілер.
Сабақтың кезеңдері
Блум таксономиясы
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушылардың іс-әрекеті
Уақыты
І. Қызығушылықты ояту.
ІІ. Мағынаны ажырату
Білу.
Түсіну.
Қолдану
Талдау
1.Ұйымдастыру. Сыныпта ынтымақтастық ахуал туғызу. Амандасу.
2.Топқа бөлу.
Алдарына шар өзекті модельдер беру.
3.Үй жұмысын тексеру Сәйкестендіру тест
1.Алкандар А.СnH2n-2
2.Алкендер Ә.СnH2n-6
3.Алкиндер Б.СnH2n+2
4.Арендер В.СnH2n-2
5.Алкадиендер С.СnH2n
2.Көмірсутектердің молекуласындағы көміртек атомдары арасындағы байланыс бұрышы мен арақашықтығы:
1.Алкан А. 180 ͦ ,0,120 нм
2.Алкен Ә. 120 ͦ ,0,146 нм
3.Алкин Б.120 ͦ , 0,134нм
4.Арен В.109 ͦ,28΄,0,145 нм
5.Алкадиен С.120 ͦ ,0,140 нм
3.А.Көксағыз алу үшін қолданылады 1.Ацетилен
Ә.Көкеністің пісіп жетілуін тездету үшін 2. Метан
Б. Батпақ газы 3. Бутадиен
В.Металдарды кесу, дәнекерлеу үшін 4. Этилен
4.Жаңа тақырып бойынша «алты қалпақ» стратегиясы арқылы «Көмірсутектер» туралы білетіндерін топтастыруға нұсқау жасау.
Ақ түс - берілген көмірсутектің құрылысы,изомері / объективті/
Қызыл түс -қолданылуы
Қызыл қалпақта адамды эмоциялар, сезу, сезімдер билейді.
Жасыл қалпақ - Химиялық, физикалық қасиеттері.
Қара түс - зияны
Қара қалпақта адам қауіптілік танытады.
Сары түс - Пайдалы жағы.
Сары қалпақтағы адам оптимизмге толы, ол артықшылықтарды іздестіреді.
Көк қалпақ - қорытындылайды.
Слайд №1-20 мұғалім қосымша таныстырады.
Электронды оқулықтан «Көмірсутектер» туралы мәліметтерді қосымша толықтыру. Сызбанұсқа №1
-
Топтарға тапсырма беру
Берілген өзгерістік айналымдарды орындауға мүмкіндік беретін:
І топ»: Алкан
С → СН4→ СН3СІ→ С3Н8→ С2Н6
химиялық реакция теңдеулерін жазып, түзілген заттарды атаңдар.
ІІ топ «Алкен»:
Күйе →метан →этилен →полиэтилен →көміртек (ІІ) оксиді
Заттардың кластарын айтып, осы өзгерістердің маңызын түсіндіріңдер.
ІІІ топ «Пропин»:
Сірке альдегиді →ацетилен → винилхлорид →поливинилхлорид
Мұғалім әр топқа есептің дұрыс шығарылу үлгісін ұсынады.
Сергіту сәті: «ҰБТ»-ға химия пәнін таңдаушы Асемгул, Әлия және Ардаққа сәттілік тілеп, сазды әуен жолдау.
2 тапсырма:
І топ: Көмірсутектің 7,2 г жанғанда, 11,2 л (қ.ж) көміртек (ІҮ) оксиді мен 10,8г су түзілді. Көмірсутектің молекулалық формуласын есептеп шығарыңдар.
ІІ. Топ: Құрамында 30% қоспасы бар массасы, 1 кг техникалық кальций карбидінен алынатын ацетиленнің (қ.ж) көлемін анықтаңдар.
ІІІ. Көлемі 33,6 л (қ.ж) ацетиленнен бензолдың қандай массасын алуға болатынын есептеңдер.
1.Оқушылар жұппен тұрып бір-бірімен дененің әр бөлігі арқылы амандасады.
-
Оқушылар өзін - өзі тексереді үлгі жауаппен салыстырып тексереді.
2) Көмірсутектердің түрлерінің (ацетилен, этилен, метан шарөзекті пішінін жасау арқылы арқылы топқа бөлінеді. Метан, этилен, ацетилен тобы)
3.Жеке, жұппен, топпен, үлкен топта ақылдасады.
Интербелсенді тақтада берілген тапсырманы орындайды. Әр топ жарыса орындау керек. Қалған топ қателерін дұрыстап отырады.
Бағалау қол шапалақтау, қимыл арқылы іске асырылады.
4.Электронды оқулықтан, химия 11 сыныпқа арналған оқулықтан,слайдтан көмірсутектер туралы мәліметті толықтыру.
-
Берілген тапсырмаларды жеке оқып, жұпта, топта талқылайды.
-
«Постер» құрастырып, спикер топтың атынан постерді қорғайды.
Әр түстер бойынша әр оқушы көмірсутек бойынша түсініктерді еске түсіреді.
«Тарелка» әдісі бойынша жұмысты тексереді.
Топтар орындаған тапсырмаларын келесі топтарға береді. Әр топ алдарына келген тапсырмаларды Мұғалім ұсынған дұрыс жауап үлгісімен тексереді.
Қателерін стикерлерге жазып қояды. Әр топтың қателері анықталып, өз тапсырмалары қайтадан өздеріне қайтады. Оқушылар қателерін көріп, дұрыс шығарылу жолымен танысады.
Бағалау смайлик, қол шапалақтау арқылы іске асырылады.
Мұғалім ұсынған дұрыс жауап үлгісімен
«Өкіл» әдісімен әр топтан бір, екі оқушы келесі топтарға өз тапсырмаларының шығарылу жолдарымен таныстырады.Ал тыңдап отырған топ алдарындағы жауаппен салыстыра отырып, қателерін анықтайды. Стикерге қателер жазады.
Қол шапалақтау арқылы бағалайды.
Оқушылар қол шапалақтау арқылы ақ жол тілейді.
Тапсырмалар әр топтан бір оқушы тақтаға шығару арқылы тексеріледі. Оқушылар қателерін тексереді. Мұғалім кеңес беріп отырады.
Бағалау жұлдызша, төртбұрыш, үшбұрыш ( геометриялық фигуралар) арқылы көрсетіледі.
1мин
2мин
2 мин
15 мин
5 мин
1 мин
7 мин
ІІІ. Ой-толғаныс
Жинақтау
Рефлексия
Баға
лау
3-тапсырма: шығармашылық тапсырма: (дарынды, талантты балалармен жұмыс)
І Топ: Пропан мен бутан -баллондарда тасымалданатын сұйылтылған газдардың негізгі компоненттері. Екеуі де бөлме температурасында газ, бірақ бутан 0°С -та сұйықтыққа айналады. Бутаны бар баллондарды қандай температурада қолдануға болмайды және оның қысымда қайнау температурасы қандай, бутанды қай өңірлерде қолданады.
ІІ топ:Этиленнің әсерінен жемістерді пісіріп жетілдірудің әдіс тәсілдері дәлелденген. Егер қызанақ пісіп жетілу үшін этиленнің концентрациясы 1:2000, яғни бір көлем этиленге 2000 көлем ауа қажет. Этиленді этил спирті және арнайы құрастырылған аппаратта күкірт қышқылынан алады. Әдетте 10-12 күнде жетілетін қызанақ этиленнің әсерінен неше күнде пісіп жетіледі?
Және сен қалай ойлайсың, бұл әдістің тиімділігі бар ма?
ІІ топ:
Дихлорфенилтрихлорэтан СС3СН (С6Н4СІ)2
С2Н5ОН+4СІ2 → ССІ3СНО +5НСІ
Барлық жәндіктер үшін уытты.ДДТ-мен бір өңделген жер бірнеше ай бойы алтыаяқты жәндік үшін қауіпті болды.
Сен қалай ойлайсың бір реттік қабылдау дозасы қанша мг немесе г болуы мүмкін?
Кері байланыс
«Химс» әдісі бойынша қорытынды жасауын ұсынады.
Суммативтік бағалау ( мұғалім формативтік бағалауды қорытынды жасайды)
Алдымен өз ойларын «Автор орындығы» әдісі арқылы алдымен бір топтан бір оқушы орындыққа жайғасып, орындалған тапсырманың жауабын оқиды.
Қалған оқушылар талқылайды. Таратылып берілген дұрыс жауаптармен салыстырып, жауабын айтады.
Осылай әр топтан бір оқушы «Автор орындығына отырып, тапсырманың жауаптарын талдайды.
Бағалау смайликтерді көрсету арқылы іске асады.
Оқушылар «Химс» рефлексия бойынша келесі сұрақтарға жауап береді:
-
Жақсы
-
Қызықты
-
Бөгет көрсетті
-
Өзіммен аламын
Формативтік бағалау, топ спикері, өзін-өзі бағалау, жұппен бағалау жүріледі.
8 мин
1 мин
2 мин
Үй жұмысы
§3-4-5 оқу,Химия 11 Тапсырмалар жинағы 97 бет 3-73,3-64
109 бет № 4-55*, 1-7, 1- 19
Үй тапсырманы жазып алу. §3-4-5 оқу, сұрақтармен жұмыс жасау
Химия 11 Тапсырмалар жинағы 97 бет 3-73,3-64
109 бет № 4-55*, 1-7, 1- 19
*
1 мин