- Учителю
- Номенклатура 10- сынып, Дүниежүзінің эконмикалық және әлеуметтік географиясы
Номенклатура 10- сынып, Дүниежүзінің эконмикалық және әлеуметтік географиясы
Материктер: Евразия (54 млн.км 2), Африка (30,3 млн.км 2), Солтүстік Америка (24,2 млн.кмт2), Оңтүстік Америка (18,3 млн.км 2) , Антарктида (14 млн.км 2), Аустралия (9,0 млн.км 2)
Мұхиттар: Тынық (178,6 млн км2), Атлант (91,7 млн км2), Үнді (76,2 млн км2),
Солтүстік Мұзды мұхит (14,8 млн км2).
Дүниежүзіелдерінтипкебөлужәнетоптастыру
1.ДАМЫҒАН МЕМЛЕКЕТТЕР:
-
Үлкен жетілік елдері (G 7):АҚШ, Канада, Жапония, Германия, Франция, Ұлыбритания және Италия, 1997 жылы Ресейдің қосылуына байланысты «Үлкен сегіздік» деп атала басталды.
-
«Қоныс аудару капитализм елдері» Канада, Аустралия, Израиль, ОАР, Жаңа Зеландия.
-
Батыс Еуропаның шағын капиталистік елдері: Бельгия, Австрия, Швейцария, Ирландия, Нидерланды, Люксембург
2. ДАМУШЫ ЕЛДЕР
-
«Азия жолбарыстары» немесе Жаңа индустриялы елдер: Сингапур, Гонконг (Сянган), Корея Республикасы, Тайвань, Тайланд, Малайзия.
-
Дамушы елдердің көшбасшылары: Қытай, Үндістан, Бразилия, Аргентина, Мексика.
-
Социалистік елдер: Қытай, Куба, Лаос, Вьетнам.
3.ӨТПЕЛІ ЭКОНОМИКА ТӘН ЕЛДЕР
-
КСРО құрамында болған елдер: Ресей, Қазақстан, Украина, Өзбекстан, Беларусь, Қырғызстан, Түрікменстан, т.б.
-
Шығыс Еуропа елдері: Чехия, Словакия, Болгария, Венгрия, Румыния, бұрынғы Югославия мемлекетері
Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін тәуелсіздік алған мемлекеттер:
Азия: Корея, Вьетнам, Индонезия, Иордан, Ливан, Сирия, Филиппины, Индия, Пакистан, Мьянма, Израиль, Шри-Ланка, Лаос, Камбоджа, Малайзия, Кипр, Кувейт, Йемен, Мальдивы, Сингапур, Бахрейн, Катар, БАЭ (ОАЭ), Бангладеш, Бруней, Шығыс Тимор.
Африка: Ливия, Тунис, Судан, Гана, ОАР, Гвинея, Кот-д'Ивуар, Буркина-Фасо, Габон, Бенин, Камерун, ДР Конго, Конго, Мавритания, Мали, Мадагаскар, Нигер, Нигерия, Сенегал, Сомали, Того, Чад, Сьерра-Леоне, Танзания, , Алжир, Бурунди, Руанда, Уганда, Кения, Замбия, Малави, Гамбия, Ботсвана, Лесото, Маврикий, Свазиленд, Экваториальдық Гвинея, Гвинея-Бисау, Мозамбик, Кабо-Верде, Сан-Томе және Принсипи, Комор аралдары, Ангола, Сейшель аралдары, Джибути, Зимбабве, Намибия, Эритрея.
Америка: Гайана, Барбадос, Багамы, Гренада, Суринам, Доминика, Сент-Люсия, Сент-Винсент и Гренадины, Белиз, Антигуа және Барбуда, Сент-Китс және Невис.
Мұхиттық аралдар (Океания): Науру, Тонга, Фиджи, Папуа-Жаңа Гвинея, Соломон аралдары, Тувалу, Кирибати, Вануату, Федеративные штаты Микронезии (Каролинские острова), Маршал аралдары, Палау.
Европа: Мальта.
МОНАРХИЯ ЕЛДЕРІ:
Андорра, Бельгия, Ватикан, Ұлыбритания, Дания, Испания, Лихтенштейн, Люксембург, Монако, Нидерланды, Норвегия, Швеция, Бахрейн, Бруней, Бутан, Иордания, Камбоджа, Катар, Кувейт, Малайзия, Непал, Оман, Объединенные Арабские Эмираты, Саудовская Аравия, Таиланд, Япония, Лесото, Марокко, Свазиленд, Тонга.
АУМАҚТЫҚ-ӘКІМШІЛІК ҚҰРЫЛЫМЫ ЖАҒЫНАН ФЕДЕРАТИВТІК МЕМЛЕКЕТТЕР:
Ресей Федерациясы, ГФР, Бельгия, Швейцария, Австрия, Сербия и Черногория, Малайзия, Бангладеш, Мьянма, Пакистан, Біріккен Араб Әмірлігі, Нигерия, Эфиопия, ОАР, АҚШ, Канада, Мексика, Венесуэла, Бразилия, Аргентина, Австралия (Австралия Одағы ).
ТЕҢІЗДІК ПОРТТАР:
Санкт-Петербург, Хельсинки, Стокгольм, Лондон, Глазго, Ливерпуль, Гавр, Киль, Лиссабон, Афины, Венеция, Стамбул, Констанца, Амстердам, Роттердам, Марсель, Осло, Копенгаген, ЖаңаОрлеан, Сан-Франциско, Каракас, Порт-о-Пренс, Рио-де-Жанейро, Монтевидео, Буэнос-Айрес, Гавана, Кингстон, Кейптаун, Эль-Кувейт, Бомбей, Калькутта, Рангун, Бангкок, Сингапур, Джакарта, Сидней, Мельбурн, Токио, Йокогама, Петропавловск-Камчатский, Владивосток, Советская Гавань, Мурманск, Архангельск, Одесса, Новороссийск, Севастополь.
МЕГАЛОПОЛИСТЕР:
Бостон-Вашингтон ("Бос-Ваш"), Чикаго-Питтсбург ("Чи-Питтс"), Сан-Франциско - Сан-Диего ("Сан-Сан"), "Рейн" (Кёльн, Дуйсбург, Дортмунд, Эссен т.б .), "Токайдо" (Токио - г. Осака), Лондон-Ливерпуль ("Лонд-Лив").
БҮКІЛӘЛЕМДІК ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҰЙЫМДАР
-
Біріккен Ұлттар Ұйымы (Нью-Йорк)- БҰҰ
-
Халықаралық қайта құру және даму банкі (Вашингтон)- ХҚДБ
-
Халықаралық валюта қоры (Вашингтон)-ХВҚ
-
БҰҰ - ның Білім, ғылым және мәдениет мәселелері ұйымы (Париж)- ЮНЕСКО
-
Атом энергиясы бойынша халықаралық агенттік (Вена)- МАГАТЭ
-
БҰҰ-ның өнеркәсіптік дамыту ұйымы (ВЕНА) - ЮНИДО
-
Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы (Париж)- ЭЫДҰ
-
Бүкіләлемдік сауда ұйымы (Женева) -БСҰ (ВТО)
-
Бүкіләлемдік деңсаулық ұйымы (Женева) - БДҰ
-
Бүкіләлемдік туристер ұйымы (Мадрид) - БТҰ
-
БҰҰ- ның қоршаған ортаны қорғау бағдарламасы ұйымы (Найроби)- ЮНЕП
-
Париж клубі (Париж) - ПК
-
Лондон клубі (Лондон)- ЛК
-
Қызыл Крест және Қызыл Жартылай халықарарлық қозғалысы (ЖЕНЕВА)- ҚКҚЖХҚ
-
Интерпол (Париж) - ИКПО
АЙМАҚТЫҚ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҰЙЫМДАР
1. Еуропалық одақ (Брюссель) -ЕО
2. Солтүстікатлантикалық шарт ұйымы (Брюссель) - НАТО
3. Батысеуропалық одақ (Брюссель) - БЕО
4. Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымы (Вена) - ЕҚЫҰ (ОБСЕ)
5. Еуропа кеңесі (Страсбург) - ЕК
6. Еуропалық ерікті сауда асоциациясы (Женева) - ЕЕСА
7. Атом энергетикасы бойынша еуропалық қауымдастық (Брюссель)- Еуратом
8. Тәуелсіз мемлекеттер Достастығы (Минск) - ТМД (СНГ)
9. Шанхай ынтымақтастық ұйымы (Шанхай ) - ШЫҰ
10.Еуразиялық экономикалық ынтымақтастық (Мәскеу) - ЕурАэЗЫ
АЗИЯ, АФРИКА,АУСТРАЛИЯ ЖӘНЕ МҰХИТТЫҚ АРАЛДАР
-
Оңтүстік-Шығыс Азия мемлекеттерінің ассоциациясы (Джакарта)- АСЕАН
-
Мұнай экспорттаушы елдер ұйымы (Вена) - ОПЕК
-
Азия даму банкі (Манила) - АзДБ
-
Араб мемлекеттерінің лигасы (Каир) - АрМА
-
Ислам конференциясы ұйымы (Джидда) - ИКҰ
-
Африкалық одақ (Аддис- Абеба) - АО
-
Африка даму банкі (Абиджан) - АфДБ
-
Экономикалық ынтымақтастық ұйымы ( Тегеран) - ЭЫҰ
-
Жалпы Афро- Маврийлік ұйым (Банги) - ЖАфМҰ
-
Азиядағы өзара іс- қимыл және сенім шаралары кеңесі (Алматы) - АӨІСШК
-
Азия-Тынық мұхиттық форумы - (Сингапур) - АТЗЫ
-
Ислам даму банкі (Джидда) - ИДБ
АМЕРИКА
-
Америка мемлекеттерінің ұйымы (Вашингтон) - АМҰ
-
Интеграцияның латынамерикалық ассоциациясы ( Монтевидео) - ИЛЛА
-
Латынамарикалық экономикалық жүйе (Каракас) - ЛАЭЖ
-
Орталықамерикалық мемлекеттер ұйымы (Сан-Сальвадор) - ОАМҰ
-
Солтүстікамерикалық алаптағы ерікті сауда туралы келісім (Вашингтон) - НАФТА
10- сынып
Дайындаған:
Озерный орта мектебінің география пәнінің мұғалімі
Магнаев Б.Ж
ВВЕДЕНИЕ
Изучение географической номенклатуры - важная часть процесса постижения любого географического учебного курса. В учебно-методическом пособии содержится список названий географических объектов, обязательных для изучения в курсе «Физическая география Казахстана». Ученики должны знать названия этих географических объектов, уметь показать их на карте, правильно назвать и написать. Называть объекты следует, соблюдая
правильное произношение и ударения
При изучении географической номенклатуры необходимо обратить внимание на правильность показа географических объектов.
Следует соблюдать следующие правила:
1. Показывать объекты так, чтобы не закрывать их рукой. Если Вы стоите слева от карты, показывайте левой рукой, если справа - правой.
2. Площадные объекты (озера, равнины, моря, острова и т.д.) показывают, обводя их по границе.
3. Заливы и полуострова показывают по береговой линии.
4. Реки показывают от истока до устья, вдоль их течения. Сначала показывают главную реку, затем ее притоки: правые и левые, начиная с верховьев.
5. Горные хребты показывают линией, по оси хребта.
6. Мелкие объекты на карте (горные вершины, вулканы, перевалы, мысы) показывают точкой.
Типичные ошибки, которых следует избегать:
1. Показывают не объект, а подпись к нему. Особенно это касается горных вершин, перевалов, мелких островов.
2. Площадной объект показывают не полностью, а только его часть (как правило, центральную).
3. Показывают реку не полностью (от истока до устья), а лишь ее отрезок в месте подписи.