Календарно- тематическое планирование по башкирскому языку и лит. В 6 классе

VI кластың башҡорт теленән уҡыу курсының йөкмәткеһе:

Бишенсе класта үтелгәнде ҡабатлау.

Морфология, орфографиянан үтелгәндәрҙе иҫкә төшөрөү.

Лексика килеп сығышы яғынан башҡорт теленең һүҙлек составы: төп башҡорт һүҙҙәре, рус, ғәрәп, фарсы телдәренән, рус теле аша башҡа телдәрҙән үҙләштерелгән һүҙҙәр. Халыҡ ара-һүҙҙәр, иҫкергән һүҙҙәр, яңы һүҙҙәр, диалект һүҙҙәр. Нығынған һүҙбәйләнештәр.

Исем һәм уны телмәрҙә ҡулланыу. Исем тураһында үтелгәндәрҙе ҡабатлау. Исемдәрҙең эйәлек заты менән үҙгәреше. Исемдәрҙең килеш менән үҙгәреше. Исемдәрҙең хәбәрлек формаһы.

Сифат һәм уны телмәрҙә ҡулланыу. Сифаттың мәғәнәһе, морфологик билдәләре, синтаксик вазифаһы. Сифаттарҙың яһалыу юлдары. Төп һәм шартлы сифаттар. Сифаттарҙың исемләшкән осраҡтары.

Һан һәм уны телмәрҙә ҡулланыу. Һандың мәғәнәһе, морфологик билдәләре. Ябай һәм ҡушма һандар. Һан төркөмсәләре. Алмаш һәм уны телмәрҙә ҡулланыу, алмаштың телмәрҙә үтәгән вазифаһы, мәғәнә үҙенсәлектәре. Алмаш төркөмсәләре: 1) зат алмаштары, 2) күрһәтеү алмаштары, 3) һорау алмаштары, 4) билдәләү алмаштары, 5) билдәһеҙлек алмаштары, 6) юҡлыҡ алмаштары.

Ҡылым һәм уны телмәрҙә ҡулланыу. Ҡылым төркөмсәләре: исем ҡылым, уртаҡ ҡылым, сифат ҡылым.

Ҡылым йүнәлештәре: 1) төп йүнәлеш, 2) ҡайтым йүнәлеше, 3) уртаҡлыҡ йүнәлеше, 4) төшөм йүнәлеше, 5) йөкмәтеү йүнәлеше.

Рәүеш һәм рәүеш тураһында төшөнсә. Рәүеш төркөмсәләре: төп рәүештәр, ваҡыт рәүештәре, урын рәүештәре,

оҡшатыу рәүештәре, күләм-дәрәжә рәүештәре, сәбәп-маҡсат рәүештәре.

Теркәүестәр һәм уны телмәрҙә ҡулланыу.

Бәйләүестәр һәм уны телмәрҙә ҡулланыу.

Киҫәксәләр һәм уны телмәрҙә ҡулланыу.

Мөнәсәбәт һүҙҙәр.

Ымлыҡтар һәм уны телмәрҙә ҡулланыу.

Календарь-тематик план

Класс -6

Аҙнаһына -3 сәғәт.

Йылына - 105 сәғәт.

Дәреслек -«Башҡорт теле» Толомбаев Х.А, Солтанбаева Х.В Өфө: Китап, 2012.

№п/п

Тема

Бүлек буйынса

сәғәт

һаны

Темалар

План.

к5н

7тк.

к5н

Өҫтәлмә

материал

Һүҙлек

Һүҙҙәр

Иҫкәрмә

1

1

1

Туған тел - алтын асҡыс.

2.09

Аймаҡ

Ҡәрҙәш

2

2

1

Синтаксис һәм пунктуация

3.09

Таблица

дидактик

материал

3

1

Фонетика, лексика

5.09

Таблица

Дидактик

материал

Сихәт

Им

4

1

Һүҙьяһалыш

9.09

Мөрәжәғәт

5

1

Аңлатмалы диктант

"Туған тел"

10.09

Башҡорт теленең

Һүҙлеге I-II том

Сәкмән

6

8

1

Лексика.Башҡорт теленең һүҙлек составы.

12.09

Таблица

Йәмғиәт

Күнәк

7

1

Һүҙҙәрҙең килеп сығышы буйынса төркөмләнеүе

16.09

Диктанттар йыйынтығы

8

1

Башҡорт телендә дөйөм

ҡулланылышлы һүҙҙәр

17.09

Бәрәкәт

Ҡәлғә

9

1

Профессиональ һүҙҙәр

19.09

Башҡорт теленең һүҙлеге

I-II том

Минимум

калибр

докер

10

1

Диалект һүҙҙәр

23.09

Дәреслек

Эстамп

Мольберт

11

1

Иҫкергән һүҙҙәр. Яңы һүҙҙәр

24.09

Дидактик

материал

Әсмүхә

Мыҫҡал

Ҡәүәхана

12

1

ТҮ

Өйрәтеү изложенияһы

«Ҡоралайҙар»

26.09

Изложениелар

йыйынтығы

13

1

Фразеологик берәмектәр

30.09

Дидактик материал.

Таблица

Алабарман

мөлкәт

мөфтала

14

1

ТҮ хикәйә яҙыу.

1.10

Башҡорт теленең фразеологик

һүҙлеге

15

1

Лексика буйынса үтелгәндәрҙе ҡабатлау

3.10

Әүен

әфәнде

һалпы

16

1

Биремле диктант « Аҫылташтар иле »

7.10

Диктанттар йыйынтығы

17

10

1

Исем. Исемдәрҙең һан менән үҙгәреше.

8.10

Таблица Дидиктик материал

Осҡалаҡ

баструк

тәҡдир

18

1

Күплек ялғауҙарының дөрөҫ яҙылышы

10.10

Таблица

карточкалар

Мәжбүр

Тәжрибә

19

1

Исемдәрҙең эйәлек заты

14.10

Таблица

карточкалар

Ишара

сәйәсәт

оратор

нотоҡ

20

1

Исемдәрҙең хәбәрлек заты

15.10

Акселерат

21

1

Исемдәрҙең килеш менән үҙгәреше

17.10

22

1

Килештәрҙең мәғәнәләре. Төп килеш.

21.10

Таблица

карточкалар

Талир

тәңкә

михнәт

23

1

Эйәлек килеш

22.10

24

1

Диктант «Икмәк»

24.10

Диктанттар йыйынтығы

90-сы бит

Бәләсел

Ҡулса

25

1

Төшөм килеш.

28.10

Таблица

төҫлө һүрәттәр

Селән

кубрик

турһыҡ

26

1

Төбәү килеш.

29.10

27

1

Урын-ваҡыт, сығанаҡ килештәр.

5.11

Төҫлө һүрәттәр

Таблица

28

1

ТҮ Изложение «Әсә рәхмәте»

7.11

Изложениелар йыйынтығы

29

1

Исем темаһын ҡабатлау, системаға һалыу.

11.11

30

6

1

Түбән кластарҙа үтелгән сифат темаһын ҡабатлау

12.11

31

1

Сифаттың исем урынында килеүе. Һөйләмдәге роле.

13.11

Таблица

карточкалар

Прошение

Ҡырас

32

1

Сифаттарҙың яһалышы

18.11

Таблица

Дидактик материал

Һутлы

Быуат

33

1

Төп һәм шартлы сифаттар

19.11

Изложениелар

йыйынтығы

34

1

Сифат дәрәжәләре

21.11

Таблица

Төҫлө һүрәттәр

Ойоп

Сихри

35

1

Сифаттарҙың дөрөҫ яҙылышы

25.11

Таблица

Дидактик

материал

Монар

тиреҫтән ужым

36

1

Синоним сифаттар

26.11

37

1

ТҮ Изложение «Гүзәл яҡтарҙа»

28.11

Дидактик материал

Таблица

Н.Мусин.

38

1

Сифат буйынса үтелгәндәрҙе ҡабатлау

Һәм дөйөмләштереү

2.12

Диктанттар йыйынтығы

98-се бит

39

1

Өйрәтеү диктанты. «Турғай» А.Карнай.

3.12

40

6

1

Һан тураһында төшөнсә

5.12

41

1

Ябай һәм ҡушма һандар. Мәҡәлә яҙыу.

9.12

Таблица

Дәреслек

Тома һуҡыр,

Тармаҡ

42

1

Һан төркөмсәләрен телмәрҙә ҡулланыу

10.12

Дәреслек

Таблица

карточкалар

Сүл

43

1

Һандарҙың дөрөҫ яҙылышы

12.12

Дәреслек

карточкалар

Тәбиғи

эйәрсән

ғибәрәт

44

1

Ҡушма һандарҙың дөрөҫ яҙылышы

16.12

45

1

Үлсәү һүҙҙәре

17.12

Дәреслек

карточкалар

46

1

Һан тураһында үтелгәндәрҙе ҡабатлау

19.12

47

1

Контроль диктант «Атом боҙватҡысы»

23.12

Диктанттар йыйынтығы

48

1

ТҮ Инша «Башҡортостанда йәшәүсе милләттәр»

24.12

49

5

1

Алмаш тураһында төшөнсә.

26.12

Дидактик материал

Дәреслек

Ҡиммәт

50

1

Алмаш төркөмсәләре

30.12

Дидактик материал

Һиҙем

51

1

Алмаштарының килеш менән үҙгәреше

16.01

Дәреслек

карточкалар

Табына

абына

консерватория

52

1

Мин, һин, ул, был - алмаштарының килеш менән үҙгәреше.

20.01

Дәреслек

53

1

Кемдер, ниҙер, тегелер алмаштарының һан һәм килеш менән үҙгәреше.

21.01

54

1

Минеке, һинеке, уныҡы алмаштарының һан һәм килеш менән үҙгәреше.

23.01

Таблица

Төҫлө һүрәттәр

55

1

Алмаш тураһында үтелгәндәрҙе ҡабатлау.

27.01

56

1

ТҮ Картина буйынса инша "Лев Толстой башҡорт далаһында"

28.01

Изложениялар өсөн текстар йыйынтығы

"Ер Һатыу" Л. Толстой

57

24

1

Ҡылым тураһында түбән кластарҙа үтелгәнде ҡабатлау

30.01

Таблица

карточкалар

Ҡәһәр

звено

мәшһүр

58

1

Ҡылым төркөмсәләре

3.02

59

1

Исем ҡылым

4.02

Таблица

карточкалар

Ереккән

Листовка

60

1

Уртаҡ ҡылым

6.02

Битараф

61

1

Сифат ҡылым

10.02

Дәреслек

карточкалар

Кәрәҙ

Тюлень

62

1

Биремле диктант

"Ҡариҙел өҫөндә иртә"

11.02

Газетанан мәҡәләләр

63

1

Сифат ҡылымдарының үткән, хәҙерге, киләсәк заман формалары

13.02

Таблица

схема

Һутлыҡ

Солоҡ

64

1

Хәл ҡылым

17.02

Дидактик материал

Төҫлө һүрәттәр

Дәреслек

Сығанаҡ

Күҙләүек

65

1

Хәл ҡылым. Уның төрҙәре.

18.02

66

1

Ҡылым йүнәлештәре

20.02

Дәреслек

Таблица

Төҫлө һүрәттәр

Ҡарыш

нағыш

ыумас

67

1

ТҮ Инша "Ир- егеткәй менән ат башы"

24.02

68

1

Ҡылым күләмдәре.

24.02

Дәреслек

Таблица

Сатраш

Өлөшләтә

69

1

"Үҙемде үҙем тикшерәм" диктанты "Ихтыяр көсө"

25.02

Дәреслек

Карточкалар

Дидактик материал

Ажар

Йәнһүрәт

70

1

Ҡылым рәүешлеге

27.02

71

1

Ҡылым тураһында үтелгәндәрҙе ҡабатлау.

3.03

Р.Бикбаев йыйынтығы

72

1

Контроль диктант «Киң күңелле кеше»

4.03

73

6

1

Рәүеш тураһында төшөнсә.

6.03

74

1

Рәүеш төркөмсәләре.

10.03

Дәреслек

карточкалар

Һәүәҫкәр

Әсирлек

75

1

Рәүештең сифат менән оҡшаш һәм айырмалы яҡтары.

11.03

Таблица

Дидактик материал

Оратор

Бизнес

76

1

Рәүеш дәрәжәләре.

13.03

Таблица

карточкалар

Абруй

Остаз

77

1

Рәүештең яһалышы.

17.03

78

1

Рәүештәрҙең дөрөҫ яҙылышы

18.03

Таблица

Үрле-ҡырлы

аяҡ-үрә

79

1

Рәүеш темаһы буйынса үтелгәндәрҙе

ҡабатлау һәм дөйөмләштереү

20.03

Дидактик материал

Сүс

Дизель

80

3

1

Теркәүестәр тураһында төшөнсә.

1.04

Терәк-конспект

Урҙа

Зиһен

81

1

Теркәүестәрҙең бүленеше

3.04

82

1

Теркәүестәрҙең дөрөҫ яҙылышы

7.04

83

1

Теркәүес буйынса үтелгәндәрҙе ҡабатлау

һәм дөйөмләштереү

8.04

84

1

ТҮ инша "Яҙғы көн"

10.04

85

4

1

Бәйләүес тураһында дөйөм төшөнсә

14.04

86

1

Бәйләүестәрҙең һөйләмдәге функцияһы

15.04

87

1

Бәйләүестәрҙең бүленеше

17.04

Таблица

Дидактик материал

Ҡалъя

88

1

Бәйләүес темаһы буйынса үтелгәндәрҙе

ҡабатлау һәм дөйөмләштереү

21.04

89

1

ТҮ Изложение. «Тәнәфес ваҡытында»

22.04

Изложениелар йыйынтығы

63-64 бит

90

4

1

Киҫәксәләр тураһында дөйөм төшөнсә

24.04

Таблица

карточкалар

Васыят

Выждан

91

1

Киҫәксәләрҙең бүленеше

28.04

92

1

Киҫәксәләрҙең дөрөҫ яҙылышы

29.04

93

1

Киҫәксәләр тураһында үтелгәндәрҙе ҡабатлау.

5.05

94

3

1

Мөнәсәбәт һүҙҙәр.

6.05

95

1

Мөнәсәбәт һүҙҙәрҙең синтаксик роле.

8.05

96

1

ТҮ Инша. Еңеү яулаусылар. Ветерандар тураһында.

12.05

97

2

1

Ымлыҡтар тураһында төшөнсә

13.05

98

1

Ымлыҡтарҙың дөрөҫ яҙылышы

15.05

Этап

Йылғыр

99

1

Оҡшатыу һүҙҙәре

19.05

100

1

Ярҙамлыҡ һүҙҙәрен ҡабатлау

20.05

101

1

Лексика бүлеген ҡабатлау

22.05

Дидактик материал

102

1

Контроль диктант «Кәҫле» Р.Шәкүр

26.05

Дикт27.05анттар йыйынтығы

141-се бит

103

1

Морфология бүлеген ҡабатлау

27.05

104

1

ТҮ инша "Тиҙҙән йәй"

29.05

105

1

Бөтә үтелгәндәрҙе ҡабатлау һәм дөйөмләштереү

Яҙма эштәрҙең төрҙәре, күләме

№

Контроль диктант

Изложение

Инша

Өйрәтеү дтиктанты

1

«Ҡоралайҙар»

Хикәйә яҙыу

Аңлатмалы диктант

"Туған тел

2

«Атом боҙватҡысы»

«Әсә рәхмәте»

«Башҡортостанда йәшәүсе милләттәр»

" Биремле диктант «Аҫылташтар иле»

3

«Киң күңелле кеше»

«Гүзәл яҡтарҙа»

Картина буйынса инша "Лев Толстой башҡорт далаһында"

Диктант «Икмәк»

4

«Кәҫле» Р.Шәкүр

«Тәнәфес ваҡытында»

"Ир- егеткәй менән ат башы"

Өйрәтеү диктанты. «Турғай» А.Карнай.

5

"Яҙғы көн"

Биремле диктант

"Ҡариҙел өҫөндә иртә"

6

Еңеү яулаусылар. Ветерандар тураһында

"Үҙемде үҙем тикшерәм" диктанты "Ихтыяр көсө"

7

"Тиҙҙән йәй"

Һаны

3

4

7.

6

Белем биреүҙә файҙаланылған әсбаптар, методик ҡулланмалар.

Уҡыусылар өсөн әсбаптар:

Дәреслек.

«Башҡорт теле» Толомбаев Х.А, Солтанбаева Х.В. Өфө: Китап, 2012.

Өҫтәлмә әҙәбиәт

1. Башҡорт теле (5-9) һәм әҙәбиәтенән (5-11) тест һорауҙары И.Ә.Шарапов Өфө-2000.

Уҡытыусылал өсөн әсбаптар:

1. Башҡорт телен һәм әҙәбиәтен заманса уҡытыу. Уҡытыусылар өсөн ҡулланма М.И.Баһаутдинова, Г.Н.Йәғәфәрова, Өфө, Китап, 2009.

2. Башҡорт теле һәм туған әҙәбиәт дәрестәрен үҙ-ара бәйләнештә уҡытыу М.Б.Юлмөхәмәтов, Өфө-2008.

3. Башҡорт теленең һүҙлеге, ике томда.

4. Башҡорт теленең синонимдар, антонимдар, омонимдар, фразеологик һүҙлектәре.

5. Башҡортса-русса, русса-башҡортса һүҙлектәр.

6. Башҡорт теленең орфографик һүҙлеге.

7. Башҡорт теленән дтктанттар йыйынтығы 5-9 Х.А.Толомбаев, С.В.Атнағолова, Өфө, Китап, 2009.

8. Изложениелар өсөн текстар йыйынтығы 5-9 М. Ғ.Ғималова, С.М.Рәхимова Өфө, Китап, 2009.

10. Әсә теле. Дидактик материалдар 6 класс В.Псәнчин Өфө-2008.

Аңлатма яҙыу

Был эш программаһы уҡытыу планына ярашлы һәм башҡорт әҙәбиәте программаһына (Башҡорт әҙәбиәтенәнн программа 5-11 кластар өсөн Өфө:Информреклама, 2008.) нигеҙләнеп төҙөлдө. Программа нигеҙендә уҡытыу 5-11 кластарҙа алып барыла.

Йәш быуында юғары кешелеклелек сифаттары, иманлылыҡ, шәфҡәтлелек һыҙаттары тәрбиәләүҙә мәктәптә уҡытыла торған фәндәр системаһында әҙәбиәт үҙенсәлекле һәм айырыуса әһәмиәтле урынды алып тора. Һүҙ сәнғәте булған нәфис әҙәбиәт тормош ваҡиғаларын, кешеләр характерын образдар аша сағылдырып, кешенең йәмғиәттә тотҡан урыны, үҙ-ара мөнәсәбәте, уй-хистәре, донъяға ҡарашы хаҡында белем бирә. Әҫәрҙә һүрәтләнгән ваҡиғалар, тормош күренештәре, геройҙарҙың яҙмышы уҡыусыла эмоциональ ҡыҙыҡһыныу, эстетик тойғо уята, тормошҡа әүҙем мөнәсәбәт тәрбиәләй.

Уҡытыу процесында әҙәбиәт уҡытыусыһына йәмғиәтебеҙҙә быға тиклем йәшәп килгән шәхес культы, торғонлоҡ эҙемтәләрен бөтөрөүгә, йәш быуынды яңыса фекерләү, үҙ-ара мөнәсәбәттә, хеҙмәттә юғары мәҙәниәтәкә эйә булыу, һәр эштә намыҫлылыҡ, ғәҙеллек, тоғролоҡ, дуҫлыҡ, шәфҡәтлелек, әүҙемлек кеүек юғары әхлаҡ сифаттары тәрбиәләүгә ныҡ иғтибар талап ителә.

Башҡорт әҙәбиәтен өйрәнеү процесында уҡыусылар халыҡтың үткән һәм бөгөнгө тормошо менән танышалар, халыҡ тарихында фажиғәле ваҡиғаларҙы яңыса баһаларға өйрәнәләр. Уҡыуысыларға белем һәм тәрбиә биреү, уларҙың аҡыл йәһәтенән үҫешен, телмәр мәҙәниәтен үҫтереү бурыстарын тормошҡа ашырыуҙа әҙәби әҫәр бер ни менән дә алыштырғыһыҙ хазина булып тора.

5-8 синыфтар программаһы, әҙәбиәтебеҙҙең алтын фондын тәшкил иткән, йөкмәткеһе һәм художество формаһы менән иң юғары талаптарға яуап биргән, оҙаҡ йылдар мәктәп практикаһында һынау үткән әҫәрҙәрҙе үҙ эсенә ала.

Әҙәбиәт дәрестәрендә төп иғтибар әҫәрҙең үҙен уҡып өйрәнеүгә, уҡыусыларҙың уның йөкмәткеһен, образдарын, барыһынан элек, сәнғәт әҫәре, тойғо һәм фекерҙәр синтезы итеп, В.Г.Белинский әйткәнсә, башта йөрәк менән ҡабул ителеүенә, унан һуң аҡыл менән үҙләштерелеүенә йүнәлтелергә тейеш.

Әҙәбиәт уҡытыуҙы заман талаптары юғарылығына күтәреү - әҙәби тексты тәрән өйрәнеү, уның образлы туҡымаһына иғтибарҙы көсәйтеү, йөкмәткеһен уҡыусыларҙың тойғо менән ҡабул итеүенә ирешеү тигән һүҙ ул.

Әҙәбиәтте заманса уҡытыу - уны сәнғәттең бер төрө булыу үҙенсәлегенә тәрәнерәк үтеп инеү, шул үҙенсәлектәргә ярашлы итеп уҡытыуҙы күҙ уңында тота. Бөтәһе - 70 сәғәт, аҙнаһына - 2 сәғәт.

6-сы синыфта әҙәбиәттән телдән һәм яҙма рәүештә үткәрелә торған эш төрҙәре.

Художестволы, фәнни-популяр һәм публицистик текстарҙы ҡысҡырып етеҙ уҡыу.

Художестволы әҫәрҙәрҙе һәм уларҙың өҙөктәрен ҡысҡырып уҡыу.

Эпик әҫәрҙәең йәки уларҙың өҙөктәрен тулы итеп, һайлап йәки ҡыҫҡартып һөйләй белеү.

Өйрәнелгән әҫәр буйынса телдән йәки яҙма рәүештә фекер йөрөтөү характерындағы инша яҙыу.

Һорауға тулы яуап һәм әҙәби геройҙарҙы ҡылыҡһырлау.

Эпик әҫәрҙең йәки уның өҙөгөнөң планын төҙөү. Кешене ҡылыҡһырлау сараһы яғынан уның тышҡы күренешен тасуирлау. Фекер йөрөтөү характерындағы инша.

Башҡорт әҙәбиәтенә өйрәтеүҙең түбәндәге маҡсаттары һәм бурыстары билдәләнде:

1. Уҡыусыларҙы нәфис әҙәбиәт гәүһәрҙәре менән таныштырыу нигеҙендә уларҙы замандың рухи тормошона яҡынайтыу;

2. Әҙәбиәт, сәнғәткә ылыҡтырыу юлы менән дөйөм мәҙәни кимәлен күтәреү;

3. Әҙәби әҫәрҙе өйрәнеү нигеҙендә уҡыусыларға эмоциональ-эстетик тойғо яһау;

4. Әҙәбиәт тарихы, теорияһынан белем биреү аша эстетик зауыҡ, нәфис әҙәбиәткә мөхәббәт тәрбиәләү;

5. Донъяға фәнни ҡараш формалаштырыу, фекерләү һәләтлеген, телмәрен үҫтереү;

6. Балаларҙы башҡорт тарихы, мәҙәниәте, сәнғәте, милли йолалары, башҡорт халҡының күренекле шәхестәре, уларҙың эшмәкәрлеге, ижады һ.б. менән таныштырыу, балаларҙы башҡорт донъяһына алып инеү, башҡорт халҡына, үҙҙәре йәшәгән төйәккә ихтирам һәм һөйөү тәрбиәләү.

Алда ҡуйылған маҡсаттарҙы тормошҡа ашырыу өсөн уҡытыуҙың методтарын һәм формаларын ҡулланырға кәрәк:

• информацион технологиялар;

• уҡыу-уҡытыуҙы шәхсиләштереү технологияһы;

• проблемалы уҡытыу;

• уйын алымдары;

• текстар эшләү;

• төркөмләп эшләү;

Уҡыусыларҙың белемдәрен һәм күнекмәләрен, ҡаҙаныштарын контролләү формалары:

• тестар;

• ижади эштәр (тематик яҡтан, жанр йәһәтенән төрлө иншалар һ.б.)

• докладтар.

VI класта әҙәбиәттән телдән һәм яҙма рәүештә үткәрелә торған эш төрҙәре

Художестволы, фәнни-популяр һәм публицистик темаларҙы ҡысҡырып етеҙ уҡыу.

Художестволы әҫәрҙәрҙе һәм уларҙың өҙөктәрен ҡысҡырып уҡыу.

Эпик әҫәрҙәрҙе йәки уларҙың өҙөктәрен тулы итеп, һайлап йәки ҡыҫҡартып һөйләй белеү.

Өйрәнелгән әҫәр буйынса телдән йәки яҙма рәүештә фекер йөрөтөү характерындағы инша яҙыу.

Һорауға тулы яуап һәм әҙәби геройҙы ҡылыҡһырлау.

Телдән һүҙ менән һүрәт эшләү. Художестволы әҫәрҙе инсценировкалау.

Эпик әҫәрҙең йәки уның өҙөгөнөң планын төҙөй белеү.

Уҡыусыларҙың үҙ аллы уҡылған әҙәби әҫәрҙәр, ҡаралған һынлы сәнғәт әҫәрҙәре, кинофильмдар телетапшырыуҙар хаҡында (үҙҙәренең геройҙарға һәм ваҡиғаларға булған мөнәсәбәтен асыҡлап яҙған) баһаламалары.

Предмет-ара бәйләнештәр. Башҡорт теле. Публицистик стиль. Фекер йөрөтөү характерындағы инша. Ижтимағи-сәйәси темаға һөйләү. Кешенең тышҡы ҡиәфәтен, хеҙмәт процесын тасуирлау элементын эсенә алған текст буйынса тулы, ҡыҫҡартып һәм һайлап изложение яҙыу.

Уҡыу курсының йөкмәткеһе

Ф. Ғөбәйҙуллина "Башҡортостан флагы" шиғырында дәүләт символдары. Китап- белем шишмәһе.

Алтын һуҡмаҡ

С. Әлибаев "Мәктәп юлы" шиғырында белемлелек Я. Вәлиев "Беренсе көн" шиғырында Белем байрамы Я Ҡолмой "Мәктәп"шиғырында мәктәптә уҡыған йылдар Р. Фәхретдин нәсихәттәре З.Биишеваның тормош һәм ижад юлы .З.Биишеваның "Башҡорт теле" шиғырында телдең матурлығы Ҡ. Аралбай "Башҡорт ҡоролтайына" шиғырында ҡоролтайҙы данлау Р.Бикбаев "Халҡыма хат" шиғырында туған тел темаһы Г. Юнысова "Ер улына " шиғырында иген үҫтереүселәргә дан йыры. Д. Бүләков "Ҡара икмәк" шиғырында икмәк ҡәҙере Хикәйәләү тураһында Ф. Чанышева "Икмәк еҫе" шиғырында икмәк именлек символы Ә. Вахитов "Өс бөртөк бойҙай".

Халыҡ һүҙен ташлама Башҡорт халыҡ ижады тураһында"Урал батыр" әкиәтендә батырлыҡ Батырҙар тураһында әкиәттәр Легенда тураһында төшөнсә. "Ҡариҙел" легендаһы Бәйеттәр тураһында төшөнсә. "Тормош һуғышы","62 партизан". Һуғыш темаһына арналған бәйеттәр "Дон ҡалаларында", "Мәскәүҙән киттек" Таҡмаҡтар.

Уҡытыусы! К. Кинйәбулатова "Уҡытыусым!" Л. Яҡшыбаева "Уҡытыусы - ул белем биреүсе лә, икенсе әсәй ҙә…" Р. Шаммас "Уҡытыусыға" шиғырында уҡытыусы һөнәренең бөйөклөгө Ф. Иҫәнғолов "Уҡытыусы Ғүмәров" әҫәрендә хикәйәләү .

Беҙҙең боронғо әҙәбиәтебеҙ Яҙма ҡомартҡыларыбыҙ"Ялыҡ бурнаҡ улы" ("Һуңғы һартай" әҫәренән өҙөк Сәиф Сараи "Парсалар"

Ата-олатайҙарҙың төйәге Т. Йосопов "Ай, Уралым, Уралым" Н. Иҙелбай "Салауат ташы" хикәйәһендә батыр яҙмышы Ж. Кейекбаев "Урал тураһында ҡобайыр" әҫәрендә һүрәтләү саралары.

Батырҙарҙы яуҙа күп күрҙек,

Салауаттай батыр юҡ икән… С. Юлаев шиғырҙарында тыуған яҡ гүзәллеге"Юлай менән Салауат"эпосында халыҡ яҙмышы М. Иҙелбаев "Төш" әҫәрендә Салауат батыр образы Р.Ғарипов "Салауат батыр" шиғырында башҡорт халҡының үткән фажиғәле тормошо

Башҡортостан-гөлбостан… Ш. Бабич "Башҡортостан" шиғырында тыуған яғыбыҙға дан З.Биишева" Башҡортостан"шиғырында һүрәтләү саралары Н. Нәжми "Башҡортостан" шиғырҙарында Башҡортостан образы.

Һыҙҙырт ҡурай башҡорт моңдарын… Н. Ғәлимов "Яуҙан ҡайтҡан ҡурай" әҫәрендә халҡыбыҙҙың милли ғорурлығы ҡурай Ҡ. Аралбай "Йомабай ҡурайы" шиғырында данлыҡлы ҡурайсы хаҡында.

Әсәй күңеле- тулы ҡояш А. Игебаев "Әсәйемә"шиғырында әсәләргә ихтирам. Й. Солтанов "Ҡәнәфер сәскәһе" хикәйәһендә ҡәҙерле бүләк Р. Ғарипов "Әсәм ҡулдары" шиғырында әсәйҙәргә дан"Бер әсәнең зарыҡҡаны" әкиәтендә әсә ҡәҙере.

Яуҙа еңеп ҡайтығыҙ! Ҡ. Даян "Шайморатов генерал" йырында башҡорт кавалерия дивизияһының батырлығы. Ә.Бикчәнтәев "Бөркөт һауала үлә" повесында А. Матросов батырлығы Ә.Бикчәнтәев "Бөркөт һауала үлә" повесында төп образдар Т. Килмөхәмәтов "Турайғыр" хикәйәһендә ат образы Т. Килмөхәмәтов "Турайғыр" хикәйәһендә төп образ.

Тәбиғәт донъяһында… Г.Юнысова "Талы бөгөлөп тора" шиғырында тәбиғәткә һаҡсыл ҡараш Ф. Ғөбәйҙуллина "Умырзая" шиғырына яҙ миҙгеленең матурлығы Кластан тыш уҡыу. "Аманат" журналында ҡунаҡта А. Игебаев "Сыйырсығым" шиғырында ҡоштарҙы данлау Р. Назаров "Офоҡтағы ҡояш" шиғырында бәхетле баласаҡ Т/Ү "Яратҡан әҙәби геройым" инша С. Яҡупов "Ҡарабаш турғай" хикәйәһендә ҡоштар беҙҙең дуҫтар темаһы.

Туғандаш халыҡтар әҙәбиәте Ғ. Туҡай "Шүрәле" әҫәрегндә һүҙлек эше Халыҡ ижады һәм әҙәбиәт. В. Бианки "Ҡоторған тейен" әҫәрендә батырлыҡ И. Йосопов "Ҡара бүрек хаҡында һүҙ" шиғырында атайҙар васыяты.

Үтелгәндәрҙе ҡбатлау һәм дөйөмләштереү.

Календарь - тематик план

Класс -6.

Аҙнаһына -2сәғәт.

Йылына -70 сәғәт.

Дәреслек- Башҡорт әҙәбиәте 6 класс М.Х.Иҙелбаев, Ә.М.Сөләймәнов, М.Б.Юлмөхәмәтов -Өфө: Китап, 2012.

№

Дәрес темаһы

Сәғ.

Һүҙлек

Һүҙҙәр

Өҫтәлмә

материал,

Күргәҙмәлек

Өйгә эш

План.көн

Үт.көн

1

Ф. Ғөбәйҙуллина "Башҡортостан флагы" шиғырында дәүләт символдары

1

Олпат,

Яугир,

яғалашыу

Башҡортостан картаһы

БР флагын төшөрөргә

4.09

2

Китап- белем шишмәһе

1

Мәҡәлдәр яҙып килергә

3

Алтын һуҡмаҡ С. Әлибаев "Мәктәп юлы" шиғырында белемлелек

1

4

Я. Вәлиев "Беренсе көн" шиғырында Белем байрамы

1

"Беренсе көн" инша

5.09

5

Я Ҡолмой "Мәктәп"шиғырында мәктәптә уҡыған йылдар

1

шиғыр

6

Р. Фәхретдин нәсихәттәре

1

Мөғәллимә

Инсафлы

Нәсихәт

Остаз

Хикәйә яҙырға

7

З.Биишеваның тормош һәм ижад юлы

1

З.Биишеваның портреты

8

З.Биишеваның "Башҡорт теле" шиғырында телдең матурлығы

1

олпат

ятларға

11.09

9

Ҡ. Аралбай "Башҡорт ҡоролтайына" шиғырында ҡоролтайҙы данлау

1

ҡоролтай,

низағ,

сыраҡ

Портреты

китаптары

12.09

10

Р.Бикбаев

"Халҡыма хат" шиғырында туған тел темаһы

1

Һын

башкиҫәр

Фажиғә

Башҡортостан картаһы,

китаптары

18.09

11

Г. Юнысова "Ер улына " шиғырында иген үҫтереүселәргә дан йыры

1

Мисәт,

дюжина

С.Юлаевты һынландырған рәсемдәр

19.09

12

Д. Бүләков "Ҡара икмәк" әҫәрендә икмәк ҡәҙере

1

Йотлоҡ

Ҡарыш

дөлдөл

Әҫәрҙәре,

С.Юлаев тураһында әҫәрҙәр

25.09

13

Әҙәбиәт теорияһы

Хикәйәләү тураһында

1

хикәйәләү

14

Ф. Чанышева "Икмәк еҫе" шиғырында икмәк именлек символы

1

Юшҡын

С.Юлаев тураһында

картиналар

19-20

26.09

15

Ә. Вахитов "Өс бөртөк бойҙай" әҫәрендә һуғыш осоро балалары

1

Шараҡ

Тапанды

Бот

Яҙмаҡ

2.10

16

ТҮ "Хеҙмәт иткән - хөрмәт күрер" инша

17

Халыҡ һүҙен ташлама Башҡорт халыҡ ижады тураһында

1

Һерәйеп

Емтеге

ҡамалы

БХИ,

әкиәттәр китабы

23-36

3.10

18

"Урал батыр" әкиәтендә батырлыҡ

1

19

Батырҙар тураһында әкиәттәр

1

гипербола

9.10

20

Легенда тураһында төшөнсә. "Ҡариҙел" легендаһы

1

Мәхрүм,

алҡындырып

37-52

10.10

21

Бәйеттәр тураһында төшөнсә. "Тормош һуғышы","62 партизан".

1

Ҡаяны, тумырыу,

уя типкән

Әҙәбиәт теорияһы, БХИ, легендалар

52-54

16.10

22

Һуғыш темаһына арналған бәйеттәр "Дон ҡалаларында", "Мәскәүҙән киттек"

1

Онтап,

каземат,

Мажай,

юлдары

БХИ,

"Ватандаш" 2001, № 6

55-56

57-58

17.10

23

Таҡмаҡтар

1

Әжерен,

мөҙҙәте

БХИ, "Ағиҙел" журналы, дәреслек

23.10

24

Кластан тыш уҡыу

"Беҙҙең төбәктең ижади ҡомартҡылары"

1

БХИ томдары

63-73

24.10

25

Уҡытыусы!К. Кинйәбулатова "Уҡытыусым!"

1

Портреты,

Буклеты,

китаптары

26

Л. Яҡшыбаева "Уҡытыусы - ул белем биреүсе лә, икенсе әсәй ҙә…"

1

Ғазраил

Сарсап

бүҫкәртеү

Портреты,

Буклеты,

китаптары

27

Р. Шаммас "Уҡытыусыға" шиғырында уҡытыусы һөнәренең бөйөклөгө

1

28

Ф. Иҫәнғолов "Уҡытыусы Ғүмәров" әҫәрендә хикәйәләү

1

екһендерҙе

Тест һорауҙары

74-78

31.10

29

ТҮ картина буйынса инша

"Халыҡ уҡытыусыһы"

1

Картина "Халыҡ уҡытыусыһы"

30

Беҙҙең боронғо әҙәбиәтебеҙ Яҙма ҡомартҡыларыбыҙ

1

шәжәрә

"Башҡортостан" газетаһы

82-се биттәге һүҙлек эше

6.11

31

"Ялыҡ бурнаҡ улы" ("Һуңғы һартай" әҫәренән өҙөк

1

Аймаҡ, бей, мин, ҡәрйә, мәрәй

7.11

32

Сәиф Сараи "Парсалар"

1

Намлы,

Сәна

Буклет, китаптары

86-88

20.11

33

Ата-олатайҙарҙың төйәге Т. Йосопов "Ай, Уралым, Уралым"

1

Дан,

ҡырғын

90-116

21.11

34

Н. Иҙелбай "Салауат ташы" хикәйәһендә батыр яҙмышы

1

Тыранса,

кәжән,

солоҡ,

баҙыҡ

штейгер

С.Юлаевты һынландырған рәсемдәр

117-118

27.11

35

Ж. Кейекбаев "Урал тураһында ҡобайыр" әҫәрендә һүрәтләү саралары

1

Сөгөнлө

вабалай

118-131

28.11

36

Батырҙарҙы яуҙа күп күрҙек,

Салауаттай батыр юҡ икән С. Юлаев шиғырҙарында тыуған яҡ гүзәллеге

1

Бүгәсәү

Әҫәрҙәре,

С.Юлаев тураһында әҫәрҙәр

4.12

37

"Юлай менән Салауат"эпосында халыҡ яҙмышы

1

Тәсбих

Ҡуға

С.Юлаев тураһында

картиналар

5.12

38

М. Иҙелбаев "Төш" әҫәрендә Салауат батыр образы

1

Шәре

турһыҡ

Портреты, китаптары

11.12

39

Р.Ғарипов "Салауат батыр" шиғырында башҡорт халҡының үткән фажиғәле тормошо

1

ажар

ғәйрәт, ҡайҙылып

Портреты, "йәшлек" газетаһы 2004 № 36

136-137

18.12

40

Кластан тыш уҡыу

Халыҡ хәтерендә Салауат

1

Башҡорт теле һәм әҙәбиәтенән тест һорауҙары

138-140

19.12

41

Башҡортостан-гөлбостан…Ш. Бабич "Башҡортостан" шиғырында тыуған яғыбыҙға дан

1

Бағам, кипаристар

Портреты, буклеты, китаптары

25.12

42

З.Биишева"Башҡортостан"шиғырында һүрәтләү саралары

1

Мәғариф, инмпектор, тиктомал

Портреты, әҙәбиәт теорияһы

140-147

15.01

43

Н. Нәжми "Башҡортостан" шиғырҙарында Башҡортостан образы

1

музейға экскурсия

44

Һыҙҙырт ҡурай башҡорт моңдарын…Н. Ғәлимов "Яуҙан ҡайтҡан ҡурай" әҫәрендә халҡыбыҙҙың милли ғорурлығы ҡурай

1

Аҙаба, былбыл, фиҙа, уба

Төҫлө һүрәттәр, авторҙың портреты

148-149

22.01

45

Ҡ. Аралбай "Йомабай ҡурайы" шиғырында данлыҡлы ҡурайсы хаҡында.

1

Офоҡ, кононда

Музейҙағы стенд менән танышыу

150-152

23.01

46

Әсәй күңеле- тулы ҡояш А. Игебаев "Әсәйемә"шиғырында әсәләргә ихтирам.

1

алъюҫҡа

Портреты,

Буклеты,

китаптары

153-174

29.01

47

Й. Солтанов "Ҡәнәфер сәскәһе" хикәйәһендә ҡәҙерле бүләк

1

Ыҙа, ғәрәсәт, фиҙа, михнәт

Портреты, китаптары,

174-175

30.01

48

Р. Ғарипов "Әсәм ҡулдары" шиғырында әсәйҙәргә дан

1

Ым, колония, мәл

175-183

5.02

49

"Бер әсәнең зарыҡҡаны" әкиәтендә әсә ҡәҙере

1

6.02

50

ТҮ инша "Әсәй күңеле- тулы ҡояш"

1

12.02

51

Кластан тыш уҡыу

Ф. Мырҙаҡаев повестары

1

Башҡорт теле һәм әҙәбиәтенән тест һорауҙары

13.02

52

Яуҙа еңеп ҡайтығыҙ!Ҡ. Даян "Шайморатов генерал" йырында башҡорт кавалерия дивизияһының батырлығы

1

Амбразура, дзот, ординарец

Музей экспонаттары, газета мәҡәләләре

183-195

19.02

53

ТҮ картина буйынса инша "Генерал Күсимов"

1

Картина "Генерал Күсимов"

20.02

54

Ә.Бикчәнтәев "Бөркөт һауала үлә" повесында А. Матросов батырлығы

1

Ғәм, етәк, мәкер

Альбомдар, төҫлө һүрәттәр

196-201

26.02

55

Ә.Бикчәнтәев "Бөркөт һауала үлә" повесында төп образдар

1

27.02

56

Т. Килмөхәмәтов "Турайғыр" хикәйәһендә ат образы

1

Ҡыҫыр, көйө, һөмһөҙ, һөрөм

"Әҙәбиәт теорияһы" буклеты

201-202

5.03

57

Т. Килмөхәмәтов "Турайғыр" хикәйәһендә төп образ

1

Яҫмыҡ, котелок, сыуалар

Видеотаҫма, портреты, китаптары

204-243

6.03

58

ТҮ изложение "Ат- башҡорттоң яуҙашыт"

1

Изложениялар өсөн текстар йыйынтығы

62 б.

59

Тәбиғәт донъяһында…Г.Юнысова "Талы бөгөлөп тора" шиғырында тәбиғәткә һаҡсыл ҡараш

1

13.03

60

Ф. Ғөбәйҙуллина "Умырзая" шиғырына яҙ миҙгеленең матурлығы

1

БХИ, мәҡәлдәр

19.03

61

Кластан тыш уҡыу.

"Аманат" журналында ҡунаҡта

1

Портрет, буклет, төҫлө һүрәттәр

20.03

62

А. Игебаев "Сыйырсығым" шиғырында ҡоштарҙы данлау

1

Тәпе

Яҙ тәбиғәтен тасуирлаған төҫлө һүрәттәр

244-245

2.04

63

Р. Назаров "Офоҡтағы ҡояш" шиғырында бәхетле баласаҡ

1

Ғәм, ҡумыҙ

245-246

3.04

64

ТҮ "Кәкүк" изложение

1

Изложениялар өсөн текстар йыйынтығы

80 б.

9.04

65

С. Яҡупов "Ҡарабаш турғай" хикәйәһендә ҡоштар беҙҙең дуҫтар темаһы

1

Айбанған, сөрсөк, зил-зәбәр

Музей экспонаттары, стенд, төҫлө һүрәттәр

247-271

10.04

67

Туғандаш халыҡтар әҙәбиәте Ғ. Туҡай "Шүрәле" әҫәрендәге һүҙлек эше

1

Портрет, буклет, төҫлө һүрәттәр

16.04

68

Халыҡ ижады һәм әҙәбиәт.

1

"Әҙәбиәт теорияһы" буклеты

69

В. Бианки "Ҡоторған тейен" әҫәрендә батырлыҡ

1

Портрет, буклет, төҫлө һүрәттәр

17.04

70

И. Йосопов "Ҡара бүрек хаҡында һүҙ" шиғырында атайҙар васыяты

1

ҡара бүрек

Альбомдар, төҫлө һүрәттәр

Бөтә үтелгәндәрҙе ҡбатлау һәм дөйөмләштереү

1

Класс -6

Аҙнаһына -2 сәғәт.

Йылына - 70 сәғәт.

Дәреслек -«Башҡорт әҙәбиәте» М.Б.Юлмөхәмәтов,М.Х.Иҙелбаев,Ә.М.Сөләймәнов.Өфө: Китап, 2012.

№п/п

Тема

Бүлек буйынса

сәғәт

һаны

Темалар

План.

к5н

7тк.

к5н

Һүҙлек

Һүҙҙәр

Өҫтәлмә

материал

Иҫкәрмә

1

2

1

Ф. Ғөбәйҙуллина "Башҡортостан флагы" шиғырында дәүләт символдары

1.09

Олпат,

Яугир,

яғалашыу

Башҡортостан картаһы

2

1

Китап- белем шишмәһе

4.09

3

14

1

Алтын һуҡмаҡ С. Әлибаев "Мәктәп юлы" шиғырында белемлелек

8.09

4

1

Я. Вәлиев "Беренсе көн" шиғырында Белем байрамы

11.09

5

1

Я Ҡолмой "Мәктәп"шиғырында мәктәптә уҡыған йылдар

15.09

6

1

Р. Фәхретдин нәсихәттәре

18.09

Мөғәллимә

Инсафлы

Нәсихәт

Остаз

7

1

З.Биишеваның тормош һәм ижад юлы

22.09

З.Биишеваның портреты

8

1

З.Биишеваның "Башҡорт теле" шиғырында телдең матурлығы

25.09

олпат

9

1

Ҡ. Аралбай "Башҡорт ҡоролтайына" шиғырында ҡоролтайҙы данлау

29.09

ҡоролтай,

низағ,

сыраҡ

Портреты

китаптары

10

1

Р.Бикбаев

"Халҡыма хат" шиғырында туған тел темаһы

2.10

Һын

башкиҫәр

Фажиғә

Башҡортостан картаһы,

китаптары

11

1

Г. Юнысова "Ер улына " шиғырында иген үҫтереүселәргә дан йыры

6.10

Мисәт,

дюжина

С.Юлаевты һынландырған рәсемдәр

12

1

Д. Бүләков "Ҡара икмәк" әҫәрендә икмәк ҡәҙере

9.10

Йотлоҡ

Ҡарыш

дөлдөл

Әҫәрҙәре,

С.Юлаев тураһында әҫәрҙәр

13

1

Әҙәбиәт теорияһы

Хикәйәләү тураһында

13.10

хикәйәләү

14

1

Ф. Чанышева "Икмәк еҫе" шиғырында икмәк именлек символы

16.10

Юшҡын

С.Юлаев тураһында

картиналар

15

1

Ә. Вахитов "Өс бөртөк бойҙай" әҫәрендә һуғыш осоро балалары

20.10

Шараҡ

Тапанды

Бот

Яҙмаҡ

16

1

ТҮ "Хеҙмәт иткән - хөрмәт күрер" инша

23.10

17

8

1

Халыҡ һүҙен ташлама Башҡорт халыҡ ижады тураһында

27.10

Һерәйеп

Емтеге

ҡамалы

БХИ,

әкиәттәр китабы

18

1

"Урал батыр" әкиәтендә батырлыҡ

30.10

19

1

Батырҙар тураһында әкиәттәр

6.11

гипербола

20

1

Легенда тураһында төшөнсә. "Ҡариҙел" легендаһы

10.11

Мәхрүм,

алҡындырып

21

1

Бәйеттәр тураһында төшөнсә. "Тормош һуғышы","62 партизан".

13.11

Ҡаяны, тумырыу,

уя типкән

Әҙәбиәт теорияһы, БХИ, легендалар

22

1

Һуғыш темаһына арналған бәйеттәр "Дон ҡалаларында", "Мәскәүҙән киттек"

17.11

Онтап,

каземат,

Мажай,

юлдары

БХИ,

"Ватандаш" 2001, № 6

23

1

Таҡмаҡтар

20.11

Әжерен,

мөҙҙәте

БХИ, "Ағиҙел" журналы, дәреслек

24

1

Кластан тыш уҡыу

"Беҙҙең төбәктең ижади ҡомартҡылары"

24.11

БХИ томдары

25

5

1

Уҡытыусы!К. Кинйәбулатова "Уҡытыусым!"

27.11

Портреты,

Буклеты,

китаптары

26

1

Л. Яҡшыбаева "Уҡытыусы - ул белем биреүсе лә, икенсе әсәй ҙә…"

1.12

Ғазраил

Сарсап

бүҫкәртеү

Портреты,

Буклеты,

китаптары

27

1

Р. Шаммас "Уҡытыусыға" шиғырында уҡытыусы һөнәренең бөйөклөгө

4.12

28

1

Ф. Иҫәнғолов "Уҡытыусы Ғүмәров" әҫәрендә хикәйәләү

8.12

екһендерҙе

Тест һорауҙары

29

1

ТҮ картина буйынса инша

"Халыҡ уҡытыусыһы"

11.12

Картина "Халыҡ уҡытыусыһы"

30

3

1

Беҙҙең боронғо әҙәбиәтебеҙ Яҙма ҡомартҡыларыбыҙ

15.12

шәжәрә

"Башҡортостан" газетаһы

31

1

"Ялыҡ бурнаҡ улы" ("Һуңғы һартай" әҫәренән өҙөк

18.12

Аймаҡ, бей, мин, ҡәрйә, мәрәй

32

1

Сәиф Сараи "Парсалар"

22.12

Намлы,

Сәна

Буклет, китаптары

33

3

1

Ата-олатайҙарҙың төйәге Т. Йосопов "Ай, Уралым, Уралым"

25.12

Дан,

ҡырғын

34

1

Н. Иҙелбай "Салауат ташы" хикәйәһендә батыр яҙмышы

29.12

Тыранса,

кәжән,

солоҡ,

баҙыҡ

штейгер

С.Юлаевты һынландырған рәсемдәр

35

1

Ж. Кейекбаев "Урал тураһында ҡобайыр" әҫәрендә һүрәтләү саралары

15.01

Сөгөнлө

вабалай

36

5

1

Батырҙарҙы яуҙа күп күрҙек,

Салауаттай батыр юҡ икән С. Юлаев шиғырҙарында тыуған яҡ гүзәллеге

19.01

Бүгәсәү

Әҫәрҙәре,

С.Юлаев тураһында әҫәрҙәр

37

1

"Юлай менән Салауат"эпосында халыҡ яҙмышы

22.01

Тәсбих

Ҡуға

С.Юлаев тураһында

картиналар

38

1

М. Иҙелбаев "Төш" әҫәрендә Салауат батыр образы

26.01

Шәре

турһыҡ

Портреты, китаптары

39

1

Р.Ғарипов "Салауат батыр" шиғырында башҡорт халҡының үткән фажиғәле тормошо

29.01

ажар

ғәйрәт, ҡайҙылып

Портреты, "йәшлек" газетаһы 2004 № 36

40

1

Кластан тыш уҡыу

Халыҡ хәтерендә Салауат

2.02

Башҡорт теле һәм әҙәбиәтенән тест һорауҙары

41

3

1

Башҡортостан-гөлбостан…Ш. Бабич "Башҡортостан" шиғырында тыуған яғыбыҙға дан

5.02

Бағам, кипаристар

Портреты, буклеты, китаптары

42

1

З.Биишева"Башҡортостан"шиғырында һүрәтләү саралары

9.02

Мәғариф, инмпектор, тиктомал

Портреты, әҙәбиәт теорияһы

43

1

Н. Нәжми "Башҡортостан" шиғырҙарында Башҡортостан образы

12.02

музейға экскурсия

44

2

1

Һыҙҙырт ҡурай башҡорт моңдарын…Н. Ғәлимов "Яуҙан ҡайтҡан ҡурай" әҫәрендә халҡыбыҙҙың милли ғорурлығы ҡурай

16.02

Аҙаба, былбыл, фиҙа, уба

Төҫлө һүрәттәр, авторҙың портреты

45

1

Ҡ. Аралбай "Йомабай ҡурайы" шиғырында данлыҡлы ҡурайсы хаҡында.

19.02

Офоҡ, кононда

Музейҙағы стенд менән танышыу

46

6

1

Әсәй күңеле- тулы ҡояш А. Игебаев "Әсәйемә"шиғырында әсәләргә ихтирам.

26.02

алъюҫҡа

Портреты,

Буклеты,

китаптары

47

1

Й. Солтанов "Ҡәнәфер сәскәһе" хикәйәһендә ҡәҙерле бүләк

2.03

Ыҙа, ғәрәсәт, фиҙа, михнәт

Портреты, китаптары,

48

1

Р. Ғарипов "Әсәм ҡулдары" шиғырында әсәйҙәргә дан

5.03

Ым, колония, мәл

49

1

"Бер әсәнең зарыҡҡаны" әкиәтендә әсә ҡәҙере

9.03

50

1

ТҮ инша "Әсәй күңеле- тулы ҡояш"

12.03

51

1

Кластан тыш уҡыу

Ф. Мырҙаҡаев повестары

16.03

Башҡорт теле һәм әҙәбиәтенән тест һорауҙары

52

7

1

Яуҙа еңеп ҡайтығыҙ!Ҡ. Даян "Шайморатов генерал" йырында башҡорт кавалерия дивизияһының батырлығы

19.03

Амбразура, дзот, ординарец

Музей экспонаттары, газета мәҡәләләре

53

1

ТҮ картина буйынса инша "Генерал Күсимов"

2.04

Картина "Генерал Күсимов"

54

1

Ә.Бикчәнтәев "Бөркөт һауала үлә" повесында А. Матросов батырлығы

6.04

Ғәм, етәк, мәкер

Альбомдар, төҫлө һүрәттәр

55

1

Ә.Бикчәнтәев "Бөркөт һауала үлә" повесында төп образдар

9.04

56

1

Т. Килмөхәмәтов "Турайғыр" хикәйәһендә ат образы

13.04

Ҡыҫыр, көйө, һөмһөҙ, һөрөм

"Әҙәбиәт теорияһы" буклеты

57

1

Т. Килмөхәмәтов "Турайғыр" хикәйәһендә төп образ

16.04

Яҫмыҡ, котелок, сыуалар

Видеотаҫма, портреты, китаптары

58

1

ТҮ изложение "Ат- башҡорттоң яуҙашыт"

20.04

Изложениялар өсөн текстар йыйынтығы

59

7

1

Тәбиғәт донъяһында…Г.Юнысова "Талы бөгөлөп тора" шиғырында тәбиғәткә һаҡсыл ҡараш

23.04

60

1

Ф. Ғөбәйҙуллина "Умырзая" шиғырына яҙ миҙгеленең матурлығы

27.04

БХИ, мәҡәлдәр

61

1

Кластан тыш уҡыу.

"Аманат" журналында ҡунаҡта

30.04

Портрет, буклет, төҫлө һүрәттәр

62

1

А. Игебаев "Сыйырсығым" шиғырында ҡоштарҙы данлау

4.05

Тәпе

Яҙ тәбиғәтен тасуирлаған төҫлө һүрәттәр

63

1

Р. Назаров "Офоҡтағы ҡояш" шиғырында бәхетле баласаҡ

7.05

Ғәм, ҡумыҙ

64

1

ТҮ "Кәкүк" изложение

11.05

Изложениялар өсөн текстар йыйынтығы

65

1

С. Яҡупов "Ҡарабаш турғай" хикәйәһендә ҡоштар беҙҙең дуҫтар темаһы

14.05

Айбанған, сөрсөк, зил-зәбәр

Музей экспонаттары, стенд, төҫлө һүрәттәр

66

5

1

Туғандаш халыҡтар әҙәбиәте Ғ. Туҡай "Шүрәле" әҫәрендәге һүҙлек эше

18.05

Портрет, буклет, төҫлө һүрәттәр

67

1

Халыҡ ижады һәм әҙәбиәт.

21.05

"Әҙәбиәт теорияһы" буклеты

68

1

В. Бианки "Ҡоторған тейен" әҫәрендә батырлыҡ

25.05

Портрет, буклет, төҫлө һүрәттәр

69

1

И. Йосопов "Ҡара бүрек хаҡында һүҙ" шиғырында атайҙар васыяты

28.05

ҡара бүрек

Альбомдар, төҫлө һүрәттәр

70

1

Бөтә үтелгәндәрҙе ҡбатлау һәм дөйөмләштереү

Ятлау өсөн әҫәрҙәр

З.Биишева "Башҡорт теле"

Р.Бикбаев "Халҡыма хат"

Әкиәттәр, таҡмаҡтар (Уҡытыусы һайлауы буйынса)

К. Кинйәбулатова "Уҡытыусым"

С. Юлаев " Йырҙарҙан"

Юлай менән Салауат" эпостан өҙөк

Р. Ғарипов "Салауат батыр"

Ш.Бабич "Башҡортостан"

З. Биишева "Башҡортостан"

Ҡ. Даян "Шайморатов генерал"

А. Игебаев " Әсәйемә"

Ғ.Туҡай "Шүрәле"

Кластан тыш уҡыу өсөн әҫәрҙәр

"Башҡорт халыҡ әкиәттәре" (төҙөүсеһе Ғ.Ишбулатов), "Һинд әкиәттәре", "Венгр халыҡ әкиәттәре", "Бейеү таҡмаҡтары",

"Кавалеристар бейеү таҡмағы". Көләмәстәр. М.Горький "Бала-саҡ". И.Крылов "Мәҫәләдәр". М.Ғафури "Һунарсы ҡарт". Ш.Насыров "Серле ҡая". Ә.Бикчәнтәев "Ҙур оркестр", "Яр буйы малайҙары". Ф.Иҫәнғолов "Юлдыбай хикәйәләре", "Кисеү". Ш.Биҡҡол "Һикәләтәләр аша". Ф.Чанышева "Икмәк тәме". Ш.Янбаев "Был донъяның кеме юҡ". Б.Вәлид "Ирәндек буйында", Я.Хамматов "Тыуған көн", Р.Ғарипов "Ҡурай", Ғ.Хөсәйенов "Ҡурайсы".

Яҙма эштәрҙең төрҙәре, күләме

Эш төрҙәре

Кластан тыш уҡыу

Изложение

Инша

Өйҙә яҙылған инша

һаны

4

2

4

4

Белем биреүҙә файҙаланылған әсбаптар, методик ҡулланмалар.

Дәреслек

Урта мәктәптең 6-сы класс уҡыусылары өсөн дәреслек-хрестоматия М.Х.Иҙелбаев, Ә.М.Сөләймәнов, М.Б.Юлмөхәмәтов. -Өфө: Китап, 2012.

Өҫтәлмә методик ҡулланмалар.

М.М.Ҡолмөхәмәтова, И.Ә.Шарапов Туған әҙәбиәт. 5,6-сы класстар өсөн методик күрһәтмәләр. Өфө:Китап,2009.

М.И.Баһауетдинова, Г.Н.Йәғәфәрова Башҡорт теле һәм әҙәбиәте дәрестәрендә яңы технологиялар ҡулланыу. Методик ҡулланма. Өфө, 2008.

М.И.Баһауетдинова, Г.Н.Йәғәфәрова Башҡорт теле һәм әҙәбиәтен заманса уҡытыу. Уҡытыусылар өсөн ҡулланма. Өфө, 2009.

Электрон дәреслектәр.